Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska

Sędziowie SSO Antoni Smus

SSO Joanna Składowska

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2013 r. w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Spółki z o.o. z siedzibą w Ł.

przeciwko J. B.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 14 sierpnia 2013 r. sygn. akt I C 229/12

oddala apelację.

Sygn. akt I Ca 403/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 14 sierpnia 2013 Sąd Rejonowy w Łasku, w sprawie I C 229/12 oddalił powództwo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. przeciwko J. B. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Sieradzu V Wydział Gospodarczy z dnia 25 lipca 2011 roku, sygn. V GNc 958/11, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu z dnia 07 października 2011 roku.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na ustaleniach i wnioskach, które
Sąd Okręgowy w całości podziela i przyjmuje za własne, a których istotne elementy przedstawiały się następująco:

W kwietniu 2011 roku J. B. wystawiła na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. pierwszą fakturę na zapłatę wynagrodzenia
za wykonanie projektu z umowy z dnia 15 kwietnia 2009 r.

Po wystawieniu faktury prezes spółki J. R. zwrócił się z prośbą
o przesunięcie terminu płatności oraz wystawienia faktury i nie zgłaszał względem pozwanej jakichkolwiek roszczeń odnośnie niewykonania projektu w terminie.

Drugą fakturę J. B. wystawiła na rzecz spółki w czerwcu 2011 roku. Faktura była wystawiona na 15 000 zł plus VAT, to jest na łączną kwotę 18.300 zł. Spółka (...) zaniechała uiszczenia wynagrodzenia, a prezes spółki zapewniał pozwaną, że zapłaci w możliwie najszybszym terminie. Z uwagi na brak zapłaty J. B. pozwem z dnia 16 czerwca 2011 roku wystąpiła do Sądu Rejonowego w Sieradzu Wydział Gospodarczy przeciwko (...) Spółce z o.o. w L. o zapłatę kwoty 18.3000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 listopada 2010 r. do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów postępowania.

W dniu 14 lipca 2011 r. (...) Spółka z o.o. w L. zapłaciła na rzecz J. B. kwotę 18.300 zł – na skutek czego ograniczyła ona żądanie pozwu do kwoty ustawowych odsetek od należności głównej w wysokości 18.300 zł za okres od 5 listopada 2010 r. do dnia 14 lipca 2011 r. i kosztów postępowania.

W dniu 25 lipca 2011 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu Wydział Gospodarczy w sprawie
o sygn. GNc 958/11 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, gdzie nakazał pozwanemu (...) Spółce z o.o. w L., aby zapłaciła J. B. odsetki ustawowe od kwoty 18.300 zł za okres od 5 listopada 2010 r. do dnia 14 lipca 2011 r. wraz
z kwotą 7,50 zł tytułem zwrotu części opłaty, kwotą 17 zł tytułem opłaty skarbowej
od pełnomocnictwa oraz kwotą 2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego

W dniu 8 grudnia 2011 roku Komornik Sadowy przy Sądzie Rejonowym w Łasku K. S. (1) wszczął egzekucję z wniosku J. B. przeciwko (...) Sp. z o.o. w Ł. w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Sieradzu V Wydział Gospodarczy z dnia 25 lipca 2011 roku wydanego w sprawie o sygn. akt. VG Nc 958/11 zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności w sprawie KM 3415/11.Przedmiot egzekucji stanowią należności pieniężne w łącznej kwocie 4066,99 zł (w tym odsetki w kwocie 1642,49 zł oraz koszty zastępstwa w kwocie 2400 zł, koszty procesu i klauzuli 24,50 zł).

W dniu 22 sierpnia 2011 r. (...) Spółka z o.o. w L. wystąpiła do J. B. z pismem, w treści którego oświadczyła, że potrąca wierzytelność w kwocie 30.000 zł przysługującą (...) sp. z o.o. w stosunku do J. B. z tytułu kary umownej za niewykonanie w terminie umowy o dzieło z dnia 15.04.2009 r. za projekt przebudowy budynku produkcyjnego w L. przy ul. (...) z wierzytelnością wzajemną J. B. przysługująca jej w stosunku do (...) Spółki z o.o. w kwocie 4294,13 zł stwierdzonej nakazem zapłaty sygn. V GNc 958/11 z dnia 25.07.2011 r. wydanym przez Sąd Rejonowy w Sieradzu. W piśmie wskazano, że na skutek złożenia niniejszego oświadczenia obie wierzytelności umarzają się do wysokości wierzytelności niższej tj. 4294,13 zł i na rzecz (...) Sp. z o.o. pozostaje do zapłaty kwota 25.705,87 zł z tytułu kary umownej.

Przed Sądem Rejonowym w Sieradzu Wydział Gospodarczy toczyło się pomiędzy stronami postępowanie w sprawi V GC 378/11 z powództwa (...) Sp. z o.o.
w Ł. przeciwko J. B. – Biuro (...) w Z. o zapłatę kwoty 25.705,87 zł z tytułu kary umownej w związku z zaniechaniem wykonania przez J. B. w wyznaczonym terminie dzieła – projektu przebudowy budynku produkcyjnego powoda położonego w Ł. przy ul. (...).

Wyrokiem z 2 października 2012 roku, w sprawie sygn. akt V GC 378/11 Sąd Rejonowy w Sieradzu Wydział Gospodarczy oddalił powództwo zasądzając na rzecz pozwanej J. B. koszty procesu. Sąd Rejonowy z urzędu ustalił, że Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie XIII GA 678/12 oddalił apelację (...) Sp. z o.o. w Ł., od tego wyroku

Na podstawie powyższego prawomocnego orzeczenia Sąd Rejonowy w sprawie niniejszej dokonał ustaleń faktycznych, które zostały potwierdzone w toku procesu,
jak również na podstawie złożonych do akt niniejszej sprawy dokumentów, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała, zeznań świadków i stron, a także
twierdzeń stron, które nie zostały zakwestionowane w toku postępowania.

Sąd Rejonowy nie dał wiary zeznaniom J. R. odnośnie tego,
że przekazanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych nastąpiło w sierpniu 2009 r. panu W., a wszelkie zmiany w projekcie były wprowadzane jeszcze przed wydaniem decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, a zatem uchybienie terminowi wykonania projektu przez J. B. nastąpiło wyłącznie z przyczyn leżących po jej stronie, gdyż w świetle ustaleń poczynionych przez Sąd Gospodarczy w Sieradzu w sprawie V GC 378/11 i zeznań pozwanej J. B. w ramach przedmiotowego postępowania, którym to ze względu na ich spójność i logiczność Sąd dał wiarę, a wersja przedstawiona przez J. R. jest nie udowodniona i sprzeczna z przyjętymi ustaleniami.

Ponadto Sąd Rejonowy podniósł, że zeznania świadków pracowników powodowej spółki (...), nie były istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż
o zawartej pomiędzy stronami umowie i jej realizacji wiedzieli wyłącznie z informacji jakie przekazywał im J. R. i nie posiadali bliższych, szczegółowych informacji odnośnie wprowadzanych zmian do projektu, ich rodzaju i czasu w jakim były zgłaszane.

W ocenie Sądu Rejonowego powództwo w sprawie niniejszej jest bezzasadne
i podlega oddaleniu. Mając na uwadze ustalony stan faktyczny Sąd a quo stwierdził,
iż przede wszystkim był zobligowany do dokonania oceny dopuszczalności
i skuteczności potrącenia dokonanego przez powoda. W dalszej części swych rozważań Sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że niewątpliwie powodowa spółka składając oświadczenie o potrąceniu była dłużnikiem pozwanej z mocy tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego w sprawie o sygn. akt. VG Nc 958/11. Zdaniem Sądu Rejonowego nie sposób jest t, ze względu na datę wyrokowania, przyjąć iż w świetle okoliczności przedmiotowej sprawy, spółka (...) była wierzycielem swego wierzyciela z tytułu kary umownej w kwocie 30.000 zł za niewykonanie w terminie umowy o dzieło – projekt przebudowy budynku produkcyjnego w Ł., gdyż roszczenie o zapłatę kary umownej w kwocie 25.705,87 zł było przedmiotem toczącego się pomiędzy stronami postępowania przed Sądem Gospodarczym w Sieradzu w sprawie VGC 378/11, gdzie prawomocnym wyrokiem z dnia 2 października 2012 roku sygn. VGC 378/11 powództwo zostało oddalone.

Według Sądu Rejonowego w rozpoznawanej sprawie zastosowanie art. 366 k.p.c. znajdowałoby uzasadnienie, gdyby przedmiot i podstawa faktyczna rozstrzygnięcia w sprawie zakończonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu w sprawie VGC 378/11 były tożsame z roszczeniem i jego podstawą faktyczną, zgłoszonym przez powoda w sprawie niniejszej w formie zarzutu potrącenia. Taka sytuacja nie wystąpiła, bowiem powód zgłosił zarzut potrącenia oparty na tej części roszczenia, które wprawdzie wywodzi się z tego samego stosunku prawnego, ale nie było przedmiotem osądu w procesie zakończonym w sprawie V GC 378/11, to procedowanie nie należy oceniać z punktu widzenia res iudicata,, lecz trzeba rozważyć na płaszczyźnie skutków materialnej prawomocności orzeczeń.

Sąd Rejonowy podniósł, że okoliczność, iż w sprawie VGC 378/11 Sąd Gospodarczy w Sieradzu oddalił powództwo o zasądzenie kary umownej za nieterminowe wykonanie dzieła, sama przez się nie może uzasadniać odmowy zbadania zasadności zgłoszonego zarzutu potrącenia.

W ocenie Sądu Rejonowego, na gruncie przedmiotowej sprawy, kognicja Sądu sprowadzała się do zbadania, czy zarówno ta część roszczenia, która została już osądzona, jak również pozostała jego cześć, która w niniejszym procesie poddana została ocenie przez zgłoszenie zarzutu potrącenia - oparte są na tej samej podstawie faktycznej.

Jak wynika z ustaleń Sądu Rejonowego w przedmiotowej sprawie okoliczności faktyczne, na które powoływały się strony nie uległy zmianie, gdyż (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w ramach przedmiotowego procesu nie przedstawiła żadnych nowych dowodów, które wskazywałyby na to, że pozostała część roszczenia, którą zgłasza do potracenia opiera się na innej podstawie faktycznej. Ponadto w zeznaniach złożonych przez Sądem w przedmiotowej sprawie strony podtrzymały dotychczasowe swoje stanowisko i wskazywały na te same okoliczności, na które powoływały się w toku procesu przed Sądem Gospodarczym w sprawie VGC 378/11.

Z tego też względu Sąd Rejonowy ustalił, że poszczególne części tego samego roszczenia oparte są na tych samych faktach, a co za tym idzie orzekając o pozostałej części roszczenia związany byłby wcześniejszym prawomocnym wyrokiem Sądu Gospodarczego
w Sieradzu rozstrzygającym o zasadzie odpowiedzialności, a prawomocny wyrok swą mocą powoduje, że nie jest możliwe dokonanie odmiennej oceny i odmiennego osądzenia tego samego stosunku prawnego, w tych samych okolicznościach faktycznych i prawnych, między tymi samymi stronami, Sąd Rejonowy oddalił przedmiotowe powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności nie znajdując podstaw do uwzględnienia zgłoszonego zarzutu potrącenia.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c..

Od powyższego wyroku apelację wniósł powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł., zarzucając rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego:

1/ sprzeczność istotnych ustaleń Sądu pierwszej instancji z treścią zebranego
w sprawie materiału dowodowego poprzez:

- ustalenie przez Sąd pierwszej instancji, że w zeznaniach złożonych przed Sądem strony podtrzymały dotychczasowe swoje stanowisko, co pozwoliło Sądowi na nieprawidłowe uznanie, że okoliczności faktyczne przyjęte jako ustalenia Sądu Rejonowego w Sieradzu w sprawie V GC 378/11 zostały potwierdzone w toku procesu w przedmiotowej sprawie pomimo, iż pozwana zeznawała odmiennie, co do tych samych faktów, a także wskazywała na okoliczności nowe i nieujawnione w toku sprawy toczącej się przed Sądem Rejonowym w Sieradzu oraz pomimo, że osoby przesłuchiwane w niniejszej sprawie
w charakterze stron nie złożyły oświadczeń w przedmiocie potwierdzenia swoich wcześniejszych zeznań;

- pominięcie przy dokonywaniu ustaleń faktycznych sprawy dowodów w postaci zeznań świadków złożonych głoszonych przez powoda, tj. K. S. (2) i J. P., które Sąd uznał za nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem nie posiadali oni bliższych, szczegółowych informacji odnośnie wprowadzanych zmian do projektu, ich rodzaju i czasu, w jakim były zgłaszane pomimo, iż powołane dowody zostały zgłoszone także na okoliczność terminu wykonania umowy przez pozwaną szkody poniesionej przez powoda wskutek nieterminowego wykonania umowy przez pozwaną oraz pomimo,
że świadkowie posiadali bezpośrednią wiedzę mającą istotny wpływ na ocenę prawidłowości wykonania zobowiązania przez pozwaną, w tym co do terminu i okoliczności przekazania przedstawicielowi pozwanej decyzji środowiskowej i tym samym rozpoczęcia biegu umownego terminu do wykonania dzieła przez pozwaną, a także w zakresie dostępności prezesa powodowej spółki oraz co do godzin, w których widywany był na terenie przebudowywanego obiektu przedstawiciel pozwanej J. W. ,sprawujący jednocześnie funkcję Naczelnika Wydziału Architektury w Starostwie Powiatowym w Z.;

- ustalenie przez Sąd pierwszej instancji, poprzez odwołanie się do ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy w Sieradzu w toku sprawy sygn. akt V GC 378/11, że w okresie kiedy wydana została decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, pozwana i J. W.przebywali na urlopach wypoczynkowych poza granicami Polski, podczas gdy J. W. nie był w ogóle przesłuchiwany w niniejszej sprawie w charakterze świadka, a pozwana J. B. nie wypowiadała się co do jego urlopu, a także nie wskazywała konkretnych dat granicznych urlopu, na którym przebywała osobiście;

- ustalenie przez Sąd pierwszej instancji, poprzez odwołanie się do ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy w Sieradzu w toku sprawy sygn. akt V GC 378/11, że w krótkim czasie po otrzymaniu decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, jeszcze w październiku 2009 r. prezes zarządu domagał się wprowadzenia zmian do projektu, a także, że w okresie do grudnia 2009r. miały miejsce jeszcze co najmniej dwie zmiany
w projekcie, mimo, że pozwana w toku sprawy przed Sądem pierwszej instancji zeznała,
że nie pamięta, w jakim czasie dany problem się pojawiał i został zamknięty;

- ustalenie przez Sąd I instancji, poprzez odwołanie się do ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy w Sieradzu w toku sprawy sygn. akt V GC 378/11,
że w styczniu – lutym 2010 r. doszło do spotkania na terenie obiektu powoda, pozwanej oraz projektantów instalacji branżowych, pomimo, iż w toku przedmiotowej sprawy pozwana zeznała, że oględziny obiektu przez branżystów miały miejsce w grudniu 2009 roku, bądź styczniu 2010 r.;

- ustalenie przez Sąd pierwszej instancji, poprzez odwołanie się do ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy w Sieradzu w toku sprawy sygn. akt V GC 378/11, że w trakcie spotkania z branżystami prezes powodowej spółki prosił
o dwutygodniowe wstrzymanie się z pracami oraz, że po wykonaniu projektów branżowych, powód wnosił o wprowadzenie kolejnych zmian do projektu, w następstwie których w marcu 201 Or. pozwana dokonywała rzekomych korekt, pomimo, iż takie okoliczności nie wynikają z żadnego z przeprowadzonych w sprawie dowodów, w tym w szczególności z zeznań stron, a prezes powodowej spółki zeznał, że w wyniku przebytej choroby nie był w stanie w tym okresie w ogóle mówić;

- ustalenie przez Sąd pierwszej instancji, że prezes powodowej spółki w kontaktach
z pozwaną oraz J. W. nigdy nie poruszał kwestii braku wykonania dzieła w terminie, mimo, że z zeznań strony powodowej i świadków wynikało, że telefoniczne kontakty w celu ponaglenia strony pozwanej w wykonaniu dzieła następowały ze strony powodowej wielokrotnie, a przedstawiciel pozwanej przy oddaniu gotowego projektu przeprosił
za powstałe opóźnienie;

2/ naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów przejawiające się w tym, że Sąd pierwszej instancji wadliwie ocenił ustalił stan faktyczny sprawy w sposób sprzeczny z treścią przeprowadzonych dowodów, odmówił wiary zeznaniom prezesa powodowej spółki
bez uzasadnionej podstawy, nie rozważył wszechstronnie wszystkich okoliczności sprawy,
a także wyprowadził niektóre wnioski niezgodnie z zasadami doświadczenia życiowego
i logicznego rozumowania, w szczególności poprzez:

- przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji za podstawę własnych ustaleń faktycznych
w sprawie, ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy w Sieradzu w toku sprawy sygn. akt
V GV 378/11, co prowadzi do wniosku, iż ustalenia faktyczne Sądu I instancji są pozorne
i stanowią jedynie powtórzenie ustaleń innego Sądu, nie znajdujące oparcia w zgromadzonym w niniejszej sprawie materiale dowodowym sprawy, co nie może być utożsamianie
z dokonaniem przez Sąd pierwszej instancji własnych ustaleń w sprawie;

- przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że przyczyną przekroczenia umownego terminu wykonania dzieła o 7 miesięcy była konieczność wprowadzenia, na życzenie prezesa powodowej spółki, zmian do treści projektu, pomimo tego, że z zeznań pozwanej nie wynikają konkretne okresy opóźnień pozwanej z tej przyczyny oraz pomimo tego, że zgodnie z twierdzeniami pozwanej, jednocześnie kwestionowanymi przez powoda, etap ustalania zmian do projektu zakończył się w grudniu 2009 r., co uzasadniało ukończenie dzieła najpóźniej na koniec stycznia 2010 r, a nie 3 miesiące później tj.w dniu 27 kwietnia 2010 r., oraz pomimo tego, że pozwana zeznała, że ukończyła projekt w lutym 2010 r. i nie wie dlaczego jej współpracownik J. W. nie przekazał go we wcześniejszym terminie powodowi do podpisu, co uzasadnia co najmniej odpowiedzialność pozwanej za opóźnienie
w wykonaniu dzieła wynoszące 2 miesiące,

- uznanie za wiarygodne, spójne i logiczne zeznań pozwanej w zakresie zarówno terminu przekazania jej decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, jak i w zakresie istotności zmian wnoszonych do projektu oraz przyczyn opóźnienia oddania dzieła, pomimo niespójności jej zeznań z ustaleniami poczynionymi przez Sąd w Sieradzu, zawartymi
w uzasadnieniu wyroku tego Sądu, które Sąd w Łasku przyjął za własne oraz pomimo nie potwierdzenia żadnego z twierdzeń pozwanej innym dowodem, chociaż Sąd I instancji kilkukrotnie udzielał stronom terminu do złożenia twierdzeń i dowodów, a pozwana ze swego uprawnienia dowodzenia twierdzeń nie skorzystała i nie złożyła w sprawie żadnego innego dokumentu aniżeli odpis wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu wraz z uzasadnieniem, który został wydany na podstawie m.in. zeznań strony pozwanej, co w konsekwencji prowadzi
do konkluzji, że dowodem prawdziwości twierdzeń pozwanej w niniejszej sprawie miałyby być twierdzenia co do tych samych faktów złożone w toku innej sprawy, lecz różniące się
w swej treści;

- odmowę wiarygodności zeznaniom prezesa powodowej spółki i uznanie ich
za sprzeczne z przyjętymi przez Sąd w Łasku ustaleniami Sądu Rejonowego w Sieradzu, pomimo braku uzasadnionych podstaw ku temu, równej mocy dowodowej zeznań obu stron, wypowiadania się przez strony co do tych samych faktów i potwierdzenia prawdziwości twierdzeń powoda na podstawie dowodu z zeznań świadków;

- nieuprawnione przyjęcie, że część roszczenia z tytułu kary umownej, przedstawiona do potrącenia przez powoda, oparta jest na tych samych faktach, co część dochodzona
w odrębnym postępowaniu, toczącym się przed Sądem Rejonowym w Sieradzu, pomimo tego, że Sąd I instancji zobowiązany był do przeprowadzenia autonomicznego postępowania dowodowego, w toku którego przeprowadzone zostały różne dowody oraz ujawnione zostały nowe okoliczności;

- utożsamianie daty doręczenia decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych bezpośrednio do pozwanej (co nastąpiło wedle jej twierdzeń w październiku) z datą przekazania decyzji przedstawicielowi pozwanej J. W., co nastąpiło w ostatnich dniach sierpnia, pomimo, iż pozwana stwierdziła, iż nie wie, kiedy była wydana decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych, a dodatkowo z treści jej zeznań wynika, że nie sprawowała bieżącej i należytej pieczy nad poczynaniami swego przedstawiciela
J. W. oraz, że de facto to pozwana realizowała jego polecenia i wykonywała jedynie rysunki techniczne, a J. W. zajmował się bieżącą obsługą przedsięwzięcia w godzinach swej pracy urzędniczej;

3/ naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 3 k.p.c. w zw. z art. 210 § 1 k.p.c.
w zw. z art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 379 pkt 5 k.p.c. poprzez naruszenie przez Sąd zasady kontradyktoryjności i bezstronności postępowania i w konsekwencji pozbawienie strony powodowej możności obrony swoich praw, mające swe źródło w podejmowaniu przez Sąd inicjatywy dowodowej z urzędu pomimo, iż w niniejszej sprawie nie zachodziły ku temu uzasadnione podstawy, a pozwana będąca profesjonalistą i przedsiębiorcą nie wnosiła o przeprowadzenie i dopuszczenie owych dowodów, a jedynie wskazywała na istnienie pewnych faktów, w szczególności poprzez:

- kilkukrotne zwracanie się przez Sąd pierwszej instancji do Sądu Okręgowego
w Łodzi XIII Wydziału Gospodarczego celem uzyskania akt postępowania wywołanego wniesieniem przez powoda apelacji od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu sygn. akt V GC 378/11 i poza proceduralne posłużenie się nimi przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy;

- wystąpienie przez Sąd pierwszej instancji do Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli Wydziału Karnego z prośbą o wypożyczenie akt postępowania karnego dotyczącego oskarżonego J. W.;

4/ naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 235 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie zasady bezpośredniości postępowania dowodowego i poza proceduralne dokonywanie ustaleń faktycznych na podstawie akt innej sprawy

5/ naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 316 § 1 k.p.c. poprzez wydanie wyroku na podstawie stanu rzeczy, w zakresie stanu faktycznego sprawy, istniejącego nie w chwili zamknięcia rozprawy w przedmiotowej sprawie, lecz na podstawie stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Sieradzu
V Wydziałem Gospodarczym, czego przejawem w szczególności jest przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że „okoliczności faktyczne przyjęte jako ustalenia Sądu Gospodarczego w sprawie V GC 378/11 zostały potwierdzone w toku procesu w przedmiotowej sprawie" oraz, że „okoliczności faktyczne, na które powoływały się strony nie uległy zmianie" pomimo, iż w toku przedmiotowej sprawy przeprowadzone były różne dowody, a strony wskazywały na nowe okoliczności związane z wykonaniem umowy, mające niewątpliwie wpływ na podstawę faktyczną rozstrzygnięcia.

6/ naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez wskazanie
w treści uzasadnienia sprzecznych twierdzeń co do podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, albowiem Sąd w zakresie ustalenia stanu faktycznego powołuje się na treść zeznań świadków, pomimo, że jednocześnie odmawia ich zeznaniom znaczenia dla sprawy {vide str. 5, 7 i 8 uzasadnienia wyroku) oraz poprzez inkorporowanie do treści uzasadnienia wyroku Sądu pierwszej instancji obszernych fragmentów uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego
w Sieradzu, co podważa samodzielność rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji,

7/ naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 365 § 1 k.p.c. poprzez wadliwe określenie zakresu materialnej prawomocności wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu
V Wydziału Gospodarczego sygn. akt V GC 378/11 i uznanie, że Sąd I instancji związany był ustaleniami powyższego orzeczenia w zakresie zasady odpowiedzialności pozwanego, pomimo, iż w przedmiotowej sprawie podstawa faktyczna i prawna rozstrzygnięcia były różne od wykazanych w toku sprawy sygn. akt V GC 378, co nie dawało podstaw Sądowi pierwszej instancji do zawężenia swojej kognicji i poprzestania na ustaleniach Sądu Rejonowego w Sieradzu w zakresie zasadności i skuteczności skorzystania przez powoda
z uprawnienia obciążenia pozwanej karą umowną z tytułu nieterminowego wykonania umowy i tym samym zasadności i skuteczności potrącenia dokonanego przez powoda,

8/ naruszenie przepisów tj. art. 840 k.p.c. poprzez uznanie, że nie zachodziła w sprawie podstawa do pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, składającego się z odpisu nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Sieradzu V Wydział Gospodarczy z dnia 25 lipca 2011 r., sygn. akt V GNc 958/11, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu z dnia 7 października 2011 r., pomimo iż powód złożył pozwanej skuteczne i zasadne oświadczenie o potrąceniu przysługującej mu wierzytelności z tytułu kary umownej w kwocie 4.060,47 zł z wierzytelnością pozwanej, co w konsekwencji oznacza, iż wierzytelność pozwanej wygasła,

9/ naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 6 k.c. w zw. z art. 472 k.c. i art. 483 k.c. oraz atr.484 k.c. w zw. z art.634 k.c. i art.640 k.c. poprzez przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji w ramach odwołania się do ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy
w Sieradzu, że to na stronie powodowej spoczywa ciężar udowodnienia, że przyczyny opóźnienia się przez pozwaną z oddaniem dzieła były przez nią zawinione czy też, że leżały po jej stronie oraz przyjęcie wskazanych przez pozwaną przyczyn opóźnienia
za udowodnione wyłącznie w oparciu o jej własne ogólnikowe twierdzenia nie poparte innymi dowodami, pomimo ich zaprzeczeniu przez stronę pozwaną oraz pomimo domniemania winy wynikającego z przepisów art. 471 k.c. i nast., w tym w szczególności art.472 k.c., które to domniemanie powinno zostać obalone przez pozwaną poprzez udowodnienie zaistnienia okoliczności egzoneracyjnych. Zgodnie z regułą z art. 6 k.c. na powodzie spoczywał jednie ciężar dowodu co do tego, że pozwana nie wykonała zobowiązania w terminie i w zakresie istnienia zobowiązania określonej treści;

10/ naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 634 k.c. i art. 640 k.c. w zw. z art. 472 k.c. i w zw. z art. 355 § 1 k.c. poprzez ich niezastosowanie do ustalonego stanu faktycznego sprawy podczas, gdy pozwana jako profesjonalista prowadzący działalność gospodarczą w zakresie projektowania zobowiązana była przy wykonywaniu umowy
do należytej staranności ocenianej przy uwzględnieniu zawodowego charakteru jej działalności, a w związku z tym, że strony zawarły umowę o dzieło, to zgodnie z przepisami art. 634 k.c. i art. 640 k.c. jeżeli zachodziły okoliczności, które mogły przeszkodzić prawidłowemu wykonaniu dzieła, powinna była niezwłocznie zawiadomić o tym zamawiającego – powoda, a jeśli brak było odpowiedniego współdziałania przyjmującego zamówienie, mogła wyznaczyć zamawiającemu odpowiedni termin z zagrożeniem, iż po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. W wypadku niewykonania obowiązku zawiadomienia o okolicznościach, które przeszkodziły w prawidłowym wykonaniu dzieła, to pozwana ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za nienależyte wykonanie dzieła i można jej przypisać winę przynajmniej w postaci lekkomyślności;

11/ naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 65 k.c. w zw. z art. 472 k.c. poprzez niedokonanie wykładni postanowień § 6 umowy zawartej przez strony zarówno
z punktu widzenia reguł językowych, jak i uwzględnienia zgodnego zamiaru stron oraz okoliczności zawierania umowy, co musiałoby prowadzić do wniosku, że zastrzeżenie kary umownej nastąpiło na wypadek opóźnienia się przez pozwaną z oddaniem dzieła ponad miesiąc od uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a nie na wypadek zwłoki, zatem przyczyny opóźnienia nie mają tu znaczenia, gdyż strony umówiły się inaczej, czyli uniezależniły odpowiedzialność za niewykonanie umowy w terminie od winy wykonawcy, co jest dopuszczalne zgodnie z przepisem art. 473 k.c.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy w Łasku
I Wydział Cywilny, względnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Sieradzu V Wydział Gospodarczy z dnia
25 lipca 2011 r., sygn. akt V GNc 958/11, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w całości, tj. w zakresie kwoty 4 060,47 zł oraz orzeczenie o kosztach postępowania poprzez zasądzenie od pozwanej kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji w zakresie, w jakim Sąd oddalił powództwo oraz w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jako bezzasadna podlega oddaleniu, gdyż sprowadza się wyłącznie
do polemizowania z prawidłowymi ustaleniami i wnioskami Sądu Rejonowego.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że błędny jest pogląd apelującego,
iż w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z prawomocnością materialną określoną
w art. 365 § 1 k.p.c.

Wbrew bowiem zarzutom skarżącego, Sąd Rejonowy dokonał wyczerpującej i jasnej wykładni tego przepisu, którą Sąd Odwoławczy w całości podziela.

W art. 365 § 1 k.p.c. ustawodawca nie określił przedmiotowych granic mocy wiążącej, niemniej zgodnie przyjmuje się, że podlegają one ocenie według przedmiotowych granic powagi rzeczy osądzonej wskazanych w art. 366 k.p.c. Oznacza to, że mocą wiążącą
w kolejnych postępowaniach objęte jest tylko to, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia. Innymi słowy, moc wiążącą uzyskuje rozstrzygnięcie o żądaniu
w powiązaniu z jego podstawą faktyczną. W kolejnym postępowaniu zatem Sąd ma obowiązek przyjąć, że istotna z punktu widzenia zasadności żądania kwestia kształtuje się tak, jak zostało to ustalone w prawomocnym wyroku. Konsekwencją mocy wiążącej jest tym samym niedopuszczalność ponownej oceny prawnej i prowadzenia postępowania dowodowego co do okoliczności objętych wcześniejszym prawomocnym rozstrzygnięciem. Moc wiążącą ma tylko treść sentencji, z tym że treść uzasadnienia może służyć sprecyzowaniu rozstrzygnięcia zawartego w sentencji (zob. uchwałę Sądu Najwyższego
z dnia 4 grudnia 2009 r., III CZP 97/09, OSNC 2010, Nr 6, poz. 88, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 października 1999 r., I CKN 169/98, OSNC 2000, Nr 5, poz. 86, wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2002 r., V CKN 1110/00, niepubl., z dnia
7 stycznia 2004 r., III CK 192/02, niepubl)

W szczególności powagą rzeczy osądzonej mogą być objęte ustalenia faktyczne w takim zakresie, w jakim indywidualizują one sentencję rozstrzygnięcia o przedmiocie sporu i w jakim określają one istotę danego stosunku prawnego, przy czym chodzi tylko o elementy uzasadnienia dotyczące rozstrzygnięcia, co do istoty sprawy, w których sąd wypowiedział się w sposób stanowczy o żądaniu (porównaj między innymi orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2004 r. V CK 528/03 i z dnia 21 września 2005 r., niepubl.). Związanie sądu w innej sprawie ustaleniami prawomocnego orzeczenia dotyczy zatem tylko tego materiału procesowego, który odnosi się do podstawy faktycznej w zakresie hipotezy normy materialnoprawnej zastosowanej przez sąd, natomiast twierdzenia i dowody dotyczące innej podstawy prawej są dla konkretnej sprawy obojętne (porównaj między innymi uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2003 r. III CZP 97/02, OSNC 2003/12/160).

W sytuacji, gdy zachodzi związanie prawomocnym orzeczeniem sądu i ustaleniami faktycznymi, które legły u jego podstaw, niedopuszczalne jest w innej sprawie o innym przedmiocie dokonywanie ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z prawomocnie osądzoną sprawą.. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami inny spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto w prawomocnym, wcześniejszym wyroku (porównaj między innymi orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2009 r. II CSK 12/09, niepubl.). A zatem w kolejnym postępowaniu, w którym pojawia się ta sama kwestia, nie może być ona już ponownie badana. Związanie orzeczeniem oznacza więc zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego (porównaj między innymi orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 r. II CSK 452/06, OSNC-ZD 2008/1/20 , uchwałę składu siedmiu sędziów z dnia 17 listopada 2008 r. III CZP 72/08, OSNC 2009/2/20 oraz wyrok z dnia 16 maja 2013 IV CSK 624/12).

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że podstawą okoliczności uzasadniających roszczenie (pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postacie nakazu zapłaty wydanego w sprawie o sygn. akt V GNc 958/11) był zarzut potrącenia kary umownej, która zdaniem apelującego była uzasadniona.

Orzeczenie Sądu Gospodarczego (sygn. akt. VGC 378/11) przesądziło nie tylko o tym, że kara umowna nie należy się Spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. od J. B., ale także, że żądanie zapłaty kary umownej w okolicznościach sprawy było nieuzasadnione.

Nie można zgodzić się ze skarżącym, iż Sąd Rejonowy nie dokonał prawidłowej wykładni i ustaleń poczynionych przez Sąd Gospodarczy w sprawie o sygn. akt. VGC 378/11.

Wręcz przeciwnie Sąd Rejonowy z uwagi na tożsamość podstawy faktycznej i prawnej zarzutu, który miał stanowić uzasadnienie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, był on związany ustaleniami Sądu Gospodarczego, de facto wyrok tego sądu stanowił przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy prejudykat. Związanie to obejmowało nie tylko sentencję wyroku oddalającego to powództwo, co jest oczywiste, lecz także ustalenia faktyczne, jakie legły u podstaw oddalenia powództwa, a więc ustalenie, że kara umowną powodowi się nie należy. Czynienie innych sprzecznych ustaleń przez Sąd pierwszej instancji naruszałoby bowiem art. 365 § 1 k.p.c. prowadząc do sytuacji, gdy w obrocie prawnym istniałyby dwa wyroki sądowe, z których jeden ustalałby, że pozwana nie jest odpowiedzialna za opóźnienia w wykonaniu umowy a drugi stwierdzałby, że opóźnienie to było wynikiem jej zaniedbań. Taka sytuacja nie może być akceptowana w praworządnym państwie.

Z tego też względu, zarzut naruszenia przesz Sąd pierwszej instancji przepisów postępowania dotyczący postępowania odwodowego w tym art. 235 § 1 k.p.c., 233 § 1 i art. 316 § 1 k.p.c. byłby uzasadniony, gdyby apelujący przedstawił przed Sądem Rejonowym nowe okoliczności nie podnoszone w postępowaniu gospodarczym. Sąd nie miał także obowiązku przeprowadzania autonomicznej oceny dowodów w sytuacji istnienia prawomocnego wyroku rozstrzygającego kwestię bezzasadności żądania kary umownej.

W ocenie Sądu Okręgowego, w przedmiotowej sprawie, Sąd Rejonowy szeroko odwołał się do wszystkich okoliczności podnoszonych przez strony postępowania oraz dokonał prawidłowej oceny materiału dowodowego, przez pryzmat ustaleń poczynionych przez Sąd Gospodarczy.

Z uwagi na związanie Sądu Rejonowego ustaleniami Sądu Rejonowego w Sieradzu poczynionymi w sprawie V GC 378/11 odnoszenie się do wszystkim zarzutów apelującego dotyczących naruszenia prawa procesowego w zakresie oceny dowodów i naruszenia zasady bezpośredniości jest bezprzedmiotowe. Jak to już wyjaśniono wyżej Sąd Rejonowy orzekając w niniejszej sprawie był nie tyle uprawniony co związany ustaleniami Sądu Gospodarczego. Na uwagę zasługuje również fakt, iż zarzuty skarżącego podnoszone w sprawie niniejszej częściowo powielają się z zarzutami podnoszonymi przez niego na etapie postępowania odwoławczego toczącego się w przed Sądem Gospodarczym (dowód: kserokopia apelacji k. 175-176 oraz uzasadnienie k. 183).

Chybiony jest także zarzut naruszenia art. 3 wz w. z art. 210 § 1, 217 § 1 i art. 379 pkt. 5 k.p.c. poprzez naruszenie przez sąd zasady kontradyktoryjności i pozbawienie strony powodowej możności obrony swoich praw mające swe źródło w podejmowaniu przez Sąd inicjatywy dowodowej z urzędu, w sytuacji kiedy to apelujący reprezentowany był przez profesjonalnego pełnomocnika, a pozwana takiej pomocy nie miała. Ponadto obowiązkiem Sądu jest dążenie do wydania wyroku zgodnego z prawem i uwzględnianie wszelkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, w tym związanie orzeczeniem innego sądu.

Nie można także uznać za uzasadniony zarzut skarżącego dotyczący naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art.840 k.p.c., z tej przyczyny iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej wykładni art. 365 § 1 k.p.c. o czym była mowa wcześniej.

Według Sądu Odwoławczego bezprzedmiotowe jest natomiast odnoszenie się
do zarzutów prawa materialnego (art. 6 k.c. w zw. z art. 742 k.c. , art. 483 k.c. oraz
art. 484 k.c. w zw. z art. 634 k.c. i art. 640 k.c.; art. 634 k.c. i art. 640 k.c. w zw. z art. 472 k.c.
i w zw. z art. 355 § 1 k.c.; art. 65 k.c. w zw. z art. 472 k.c.), ponieważ dotyczą one zasadności naliczenia kary umownej, a która to kwestia została już szczegółowo wyjaśniona przez Sąd Gospodarczy na etapie postępowania pierwszo jak i drugoinstancyjnego, a która to okoliczność sprawia w oparciu o art. 365 § 1 k.p.c., że ustalania tam poczynione wiążą zarówno Sąd Rejonowy i Okręgowy w sprawie niniejszej.

Mając na uwadze wszystkie przytoczone okoliczności apelacja powoda jako bezzasadna, na podstawie art. 385 k.p.c., podlegała oddaleniu.

Z/ (...).