Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Przemyślu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Lucyna Oleszek

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Elżbieta Onufryk

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2015 r. w Przemyślu

na rozprawie

sprawy M. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o emeryturę

na skutek odwołania M. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

z dnia 8 grudnia 2014 r. nr (...)

I.  z m i e n i a zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawczyni M. B. prawo do emerytury w ustawowej wysokości, począwszy od dnia 24 listopada 2014 r.,

II.  s t w i e r d z a, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w ustaleniu prawa do powyższego świadczenia,

III.  z a s ą d z a od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w R. na rzecz wnioskodawczyni M. B. kwotę 240,- zł (słownie: dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III U 87/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 6 marca 2015 r.

Decyzją z dnia 8 grudnia 2014 r., zn. (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił wnioskodawczyni M. B. prawa do emerytury.

Jako podstawę prawną organ rentowy wskazał rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.) oraz ustawę z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013r. poz. 1440 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że wnioskodawczyni do dnia 1 stycznia 1999 r. nie udowodniła wymaganego 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Do pracy w szczególnych warunkach Zakład nie przyjął okresu zatrudnienia wnioskodawczyni od 1 sierpnia 1979 r. do 31 lipca 1980 r., od 1 stycznia 1984 r. do 5 września 1985 r. oraz od 16 września 1985 r. do 24 listopada 1987 r., łącznie 4 lat, 10 miesięcy i 14 dni.

Wnioskodawczyni M. B. w dniu 13 stycznia 2015 r. złożyła odwołanie od tej decyzji, domagając się jej zmiany i przyznania prawa do emerytury oraz zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie podała, że w latach 1979–1999 nieprzerwanie pracowała
w (...) S.A. i jej poprzedników prawnych na stanowisku telefonistki centrali międzymiastowej i miejscowej w urzędzie pocztowym w D..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte
w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu wskazano, że wnioskodawczyni we wniosku o emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych zawarła oświadczenie, iż nie jest członkiem OFE, osiągnęła również staż co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Ponadto uwzględniono świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z okresu zatrudnienia wnioskodawczyni na stanowisku telefonistki centrali międzymiastowej
i miejscowej od dnia 1 sierpnia 1980 r. do 2 grudnia 1981 r. oraz od 2 stycznia 1989 r. do 31 maja 1999 r., wystawione przez (...) S.A. w wymiarze 11 lat, 2 miesięcy i 2 dni.

Ponieważ na pozostały okres zatrudnienia na centrali telefonicznej wnioskodawczyni nie przedłożyła żadnych dokumentów potwierdzających zatrudnianie w szczególnych warunkach, w związku z tym organ rentowy odmówił uznania spornego okresu 4 lat, 10 miesięcy i 14 dni za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy w Przemyślu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni M. B. z domu S. urodzona (...) w dniu 27 października 2014 r. wystąpiła z wnioskiem o emeryturę oświadczając, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz że nadal pozostaje w stosunku pracy. Na potwierdzenie okresów ubezpieczenia oraz charakteru zatrudnienia przedłożyła świadectwa pracy, m. in. świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 30 września 2009 r. wystawione przez (...) Spółkę Akcyjną z/s w W..
W dokumencie tym wskazano, że wnioskodawczyni była zatrudniona w (...) SA z/s w W. od dnia 1 sierpnia 1979 r. do 30 września 2009 r. i w okresach od dnia 1 sierpnia 1980 r. do dnia 2 grudnia 1981 r. oraz od 2 stycznia 1989 r. do 31 maja 1999 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała prace telefonistki centrali międzymiastowych i miejscowych w urzędach pocztowo-telekomunikacyjnych
i telekomunikacyjnych. Prace te wymienione są w wykazie A, dział VIII Łączność, poz. 19 pkt 1 załącznika do Zarządzenia nr 33 Ministra Łączności z dnia 16 maja 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu łączności oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. ( Dz. U. nr 8, poz. 43) - (wykaz A, dział VIII, poz. 19).

Decyzją z dnia 8 grudnia 2014 r. ZUS O/R. odmówił wnioskodawczyni prawa do emerytury wskazując, że na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodniła wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wykazała jedynie 11 lat, 2 miesiące oraz 2 dni.

Dowód: Akta organu rentowego (emerytalne):

-

wniosek o emeryturę z dn. 27.10.2014 r.

-

świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych z dnia 30.09.2009 r.

-

decyzja odmowna z dn. 8.12.2014 r.

Ponadto Sąd ustalił, że wnioskodawczyni M. B. w dniu 27 czerwca
1979 r. ukończyła roczne policealne studium zawodowe i uzyskała kwalifikacje zawodowe do wykonywania zawodu o specjalności eksploatacja pocztowo-telekomunikacyjna. Jeszcze
w trakcie nauki w dniu 3 maja 1979 r. została przyjęta do pracy przez dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pocztowego w P., w ramach umowy przedwstępnej, na stanowisko asystenta. Pracę w ramach wstępnego stażu pracy rozpoczęła w dniu 1 sierpnia 1979 r. jako pracownik kontraktowy (kp) w Urzędzie P.-Telekomunikacyjnym
w D. na stanowisku asystenta. Od początku zatrudnienia wykonywała obowiązki telefonistki centrali ręcznej międzymiastowej i miejscowej, była jedną z kilku (5-6) równocześnie pracujących telefonistek. Obsługiwały one przede wszystkim miejscową centralę (starego typu) dla około 120 numerów. Do końca lat 80-tych XX wieku, każde połączenie telefoniczne mogło być wykonane wyłącznie za pośrednictwem centrali (ręcznie). Również połączenia międzymiastowe oraz międzynarodowe wykonywane były wyłącznie za pośrednictwem centrali. To powodowało, że praca telefonistek świadczona była całą dobę. Telefonistki pracowały na trzy zmiany, w niedzielę oraz święta. W ciągu dnia, na dwie zmiany pracowały równocześnie co najmniej dwie telefonistki, w nocy dyżur miała zwykle jedna telefonistka. Telefonistki podlegały bezpośrednio naczelnikowi urzędu, poza obsługą centrali i ewentualnie telefonicznym przyjmowaniu telegramów, nie wykonywały innych prac, w szczególności związanych z usługami pocztowymi.

Mimo że wnioskodawczyni, w czasie zatrudnienia w Urzędzie P.-Telekomunikacyjnym w D. wykonywała wyłącznie obowiązki telefonistki, to
w dokumentacji osobowej do 1999 r. wskazywano różne stanowiska: asystenta, telefonistki, starszego asystenta, starszej telefonistki. Nazwy te były stosowane zamiennie, bez możliwości ustalenia ewentualnej chronologii awansowej. Z angażu z dnia 17 kwietnia 1986 r. wynika, że z dniem 1 stycznia 1986 r. mianowano wnioskodawczynię starszym asystentem, tymczasem takie stanowisko wpisano już we wcześniejszych latach m.in. w angażu z dnia 26 września 1981 r. Oprócz wynagrodzenia zasadniczego wnioskodawczyni miała prawo do dodatku specjalnego, a jej praca kwalifikowana była jako zatrudnienie w szczególnych warunkach.

Pod koniec lat 80-tych XX wieku nastąpiły zmiany po stronie pracodawcy, doszło do przekształcenia Wojewódzkiego Urzędu Pocztowego w P.. Najpierw powstała firma (...), Telegraf i Telefon” Dyrekcja Wojewódzka w P., a następnie nastąpił rozdział poczty i telekomunikacji. Z dniem 1 stycznia 1992 r. utworzono przedsiębiorstwa użyteczności publicznej „Poczta Polska” i (...) SA. Równocześnie modernizowano i wymieniano centrale telefoniczne na centrale automatyczne (w D. zwiększyła się liczba obsługiwanych numerów do około 500).

Zmiany te powodowały redukcję zatrudnienia. Pracownicy dotychczasowego Urzędu Pocztowego w D., w tym telefonistki w 1998 r. otrzymali propozycję innej pracy. Wnioskodawczyni przez kilka miesięcy pracowała na centrali telefonicznej w Urzędzie Pocztowym w B., następnie została przeniesiona do pracy w (...) S.A. Zakładzie (...) w P.. Z dniem 1 czerwca 1999 r. na własną prośbę została przeniesiona do pracy na stanowisku radcy w D. (...) Klienta – Sekcja Reklamacji, Skarg i Listów. Natomiast z dniem 1 maja 2003 r. jej pracodawcą została (...) SA (...) w R., a z dniem 26 sierpnia 2003 r. (...) w K.. Od 3 listopada 2003 r. wnioskodawczyni podjęła pracę w dziale Kancelarii i Archiwum w O. Relacji z Klientami w R.. Pracowała tam do 30 września 2009 r.

Razem w wnioskodawczynią w charakterze telefonistki, od 1 lipca 1980 r., pracowała też świadek L. S. (1). Z kolei świadek S. G. (1) od 1 sierpnia 1972 r. był zatrudniony w Urzędzie Pocztowym w D. jako monter-konserwator.

Obecnie wnioskodawczyni, podobnie jak świadkowie, nadal pracuje w branży telekomunikacyjnej, niemniej jej pracodawcą jest firma: Krajowe Centrum Pracy sp. z o.o. we W..

Dowód: 1. Akta osobowe wnioskodawczyni z (...) SA:

- odpis dyplomu ukończenia studium zawodowego z dnia 27.06.1979 r.,

- umowa przedwstępna z dnia 3.03.1979 r.,

- umowa o pracę z dnia 1.08.1979 r. i 1.11.1979 r.

- angaże za lata 1979-1999 (w tym z dnia 18.08.1980 r., 25.11.1980 r., 26.09.1981 r., 17.04.1986 r., 10.01.1989 r.),

- zmiany zatrudnienia w zw. z przekształceniem i reorganizacją pracodawcy z dnia 31.12.1991 r., 7.05.1997 r., 1.07.1998 r.,

- karty stanowiska pracy,

- przeniesienie służbowe z dnia 18.05.1999 r.

- świadectwo pracy z dnia 30.09.2009 r.

2 . Akta organu rentowego:

- świadectwa pracy z dnia 10.10.2012 r., 28.02.2013 r., 1.09.2014 r.,

- Zaświadczenie z dnia 3.10.2014 r.

3.  zeznania świadków:

- L. S. (e-protokół z dnia 6.03.2015 r. – 8 min.).

- S. G. (e-protokół z dn. 6.03.2015 r. – 18 min.).

4. zeznania wnioskodawczyni (e-protokół z dn. 6.03.2015 r. – 30 min.).

Ponadto Sąd ustalił, że wnioskodawczyni w czasie zatrudnienia na centrali telefonicznej w D. dwa razy urodziła dzieci, korzystała z tego tytułu z urlopów wychowawczych. Najpierw od 3 grudnia 1981 r. do 31 grudnia 1983 r., a następnie od 25 listopada 1987 r. do 1 stycznia 1989 r. Każdorazowo po zakończeniu tych urlopów wróciła do pracy, odpowiednio 2 stycznia 1984 r. i 2 stycznia 1989 r. Wnioskodawczyni występowała też o udzielenie urlopu bezpłatnego w okresie od 6 do 15 września 1985 r. W czasie jej nieobecności nie zatrudniano innej telefonistki.

Dowód: 1. Akta osobowe wnioskodawczyni z (...) SA:

- podania o urlop wychowawczy,

- informacja z dnia 17.01.1984 r. i 11.01.1989 r. o powrocie do pracy po urlopie wychowawczym,

- podanie z dnia 21.08.1985 r. o urlop bezpłatny,

2. zeznania świadków:

- L. S. (e-protokół z dnia 6.03.2015 r. – 8 min.).

- S. G. (e-protokół z dn. 6.03.2015 r. – 18 min.).

3. zeznania wnioskodawczyni (e-protokół z dn. 6.03.2015 r. – 30 min.).

Dokonując tych ustaleń Sąd oparł się na dowodach zgromadzonych w aktach emerytalnych organu rentowego oraz aktach osobowych wnioskodawczyni z okresu jej pracy w (...) SA. Na ich podstawie można bowiem stwierdzić, kiedy i w jakim charakterze wnioskodawczyni pracowała. Dokumentacja ta wraz z zeznaniami świadków oraz wnioskodawczyni w sposób jednoznaczny potwierdza okres i charakter wykonywanej przez nią pracy. Sąd podzielił zeznania świadków. Opisali oni zakres czynności wykonywanych przez wnioskodawczynię oraz charakter jej pracy w spornym okresie. Sąd podzielił też zeznania wnioskodawczyni, które są spójne z zeznaniami świadków, jak też w pełni potwierdzają okoliczności wynikające z dokumentów. Dowody te wzajemnie się potwierdzają i uzupełniają, wobec czego są wiarygodnym źródłem ustaleń faktycznych. Wynika z nich, jaką pracę i w jakich warunkach faktycznie wykonywała wnioskodawczyni.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni M. B. jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) - ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Ponadto emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Równocześnie zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43) - ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. będącym pracownikami zatrudnionymi w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3 tj. jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

-

osiągnęli wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiety i 60 lat dla mężczyzny oraz,

-

posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy tj. 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Dla ustalenia tych uprawnień - za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2 cyt. ustawy). Zgodnie z § 2 ust. 1 cyt. Rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach w nim określonych są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji - w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Zaświadczenie zakładu pracy powinno potwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których uzależnione jest przyznanie emerytury.

Bezsporne jest, że wnioskodawczyni ukończyła 55 lat, nie jest członkiem OFE, nadto że na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymowała się 20-letnim stażem pracy.

Istotą sporu w niniejszej sprawie była kwestia ustalenia czy wnioskodawczyni przepracowała co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze.

Na podstawie zgromadzonego materiału Sąd przyjął, że odwołanie wnioskodawczyni jest zasadne, a jej żądanie co do zmiany zaskarżonej decyzji w zakresie dotyczącym charakteru zatrudnienia zasługuje na uwzględnienie. Sąd przyjął bowiem, że wnioskodawczyni pracowała w warunkach szczególnych, poza uwzględnionym przez organ rentowy okresem, także w pozostałych spornych okresach pracy w Urzędzie P.-Telekomunikacyjnym w D. na stanowisku telefonistki centrali.

Podnieść należy, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi dowodami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego i nie są potrzebne jakieś szczególne dowody z dokumentów - wystarczą dowody np. z zeznań świadków i stron. Zdaniem Sądu Okręgowego istotny w sprawie okazał się rodzaj pracy jaką wykonywała wnioskodawczyni w spornym okresie oraz środowisko, w którym tę prace świadczyła.

Wskazać należy, iż w znacznej części podstawę ustaleń faktycznych oraz rozstrzygnięcia stanowiły dokumenty zawarte w aktach osobowych wnioskodawczyni uzupełnione zeznaniami świadków oraz wnioskodawczyni. Zasadniczy spór sprowadzał się bowiem do ustalenia czy w pierwszym roku pracy (od 1 sierpnia 1979 r. do 31 lipca 1980 r.) oraz po powrocie z urlopów wychowawczego i bezpłatnego (od 2 stycznia 1984 r. do 5 września 1985 r. i od 16 września 1985 r. do 24 listopada 1987 r.) - łącznie przez 4 lata 10 miesięcy i 14 dni - wnioskodawczyni wykonywała obowiązki telefonistki centrali ręcznej, gdyż w angażach miała wpisane stanowiska asystenta lub starszego asystenta.

Świadkowie, podobnie jak i wnioskodawczyni jednoznacznie potwierdzili w swoich zeznaniach charakter jej pracy w Urzędzie P.-Telekomunikacyjnym w D.. Sąd przyjął, iż wnioskodawczyni od początku zatrudnienia tj. od 1 sierpnia 1979 r. wykonywała wyłącznie prace na stanowisku telefonistki, bez względu na to jak nazywano jej stanowisko pracy. Wracała do tych obowiązków także po zakończeniu urlopów wychowawczego oraz bezpłatnego. Nie wykonywała innych czynności takich jak przyjmowanie listów, paczek czy przesyłek pocztowych, ewentualnie telefonicznie przyjmowała telegramy. Ani wnioskodawczyni, ani świadek L. S. nie pracowały w okienku nadawczo-odbiorczym. Dodatkowo należy stwierdzić, że były pracodawca, jako kolejny następca prawny, wystawiając wnioskodawczyni świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych pominął okresy, co do których nie miał pewności czy wnioskodawczyni pracowała wówczas jako telefonistka. Te wątpliwości udało się usunąć w toku nin. postępowania.

Niewątpliwie stanowisko telefonistki centrali międzymiastowych i miejscowych
w urzędach pocztowo-telekomunikacyjnych i telekomunikacyjnych wymienione jest
w dziale VIII poz. 19 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. oraz w dziale VIII poz. 19 pkt. 1 załącznika A do zarządzenia resortowego Ministra Łączności nr 33 z dnia 16 maja 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu łączności.

W ocenie Sądu charakter wykonywanej przez wnioskodawczynię pracy, wskazuje, że była to praca w warunkach szczególnych. Warto w tym miejscu podkreślić pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 marca 2012 r. sygn. akt UK 166/11, zgodnie
z którym przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach. Usystematyzowanie prac
o znacznej szkodliwości i uciążliwości do oddzielnych działów oraz poszczególnych stanowisk w ramach gałęzi gospodarki nie jest przypadkowe, gdyż należy przyjąć, że konkretne stanowisko narażone jest na ekspozycję na czynniki szkodliwe w stopniu mniejszym lub większym w zależności od tego, w którym dziale przemysłu jest umiejscowione. Konieczny jest bezpośredni związek wykonywanej pracy

Zdaniem Sądu Okręgowego istotny w sprawie okazał się rodzaj pracy faktycznie wykonywanej przez wnioskodawczynię, a nie brak stosownego świadectwa pracy. Charakter pracy potwierdzili świadkowie oraz sama wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni wykazała więc łącznie ponad 16-letni okres pracy w warunkach szczególnych i w rezultacie spełnia wszelkie przesłanki do otrzymania emerytury przewidziane w art. 32 i art. 184 powołanej na wstępie ustawy o emeryturach i rentach z FUS i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że odwołanie wnioskodawczyni zasługuje na uwzględnienie i na mocy powołanych przepisów w zw. z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając jej prawo do emerytury od osiągnięcia wieku emerytalnego,
o czym orzeczono w pkt I-szym wyroku.

Zgodnie z art. 118 ust. 1 i 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Kierując się tym przepisem oraz uwzględniając wcześniejsze rozważania Sąd uznał, że ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (przeprowadzenie dowodu
z archiwalnej dokumentacji osobowej oraz z zeznań świadków i ich ocena) zwalniają organ rentowy z odpowiedzialności za opóźnienie w ustaleniu prawa do świadczenia emerytalnego wnioskodawczyni. Orzeczenie w tym zakresie zawarto w pkt II-im wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w pkt III-im wyroku znajduje uzasadnienie
w treści art. 98 k.p.c. i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. tj. z 2013 r. poz. 490) - § 11 ust. 2 w zw. § 2 ust. 2. Sąd uznał, iż pełnomocnik wnioskodawcy aktywnie reprezentował swego mocodawcę. Składane wnioski dowodowe zmierzały do szybkiego i rzetelnie wyjaśnienia sprawy. Stąd Sąd czterokrotnie zwiększył minimalną stawkę opłaty z tytułu zastępstwa procesowego.