Sygn. akt: VIII Gz 18/15
Dnia 19 marca 2015 r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, Wydział VIII Gospodarczy
w składzie następującym:
Przewodniczący:SSO Barbara Jamiołkowska
SSO Wojciech Wołoszyk
SSR del.Ewa Gatz-Rubelowska
po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2015 r. w Bydgoszczy
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa D. B.
przeciwko J. K. oraz K. B.
na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy zawarte w wyroku z dnia 23 października 2014 r., sygn. akt VIII GC 832/14 w pkt. II i III
postanawia:
1.zmienić zaskarżone postanowienie w pkt. II i III w ten sposób, że zasądzić od powoda na rzecz pozwanych J. K. i K. B. solidarnie kwotę 2.434 zł. ( dwa tysiące czterysta trzydzieści cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu
2.zasądzić od powoda na rzecz pozwanych J. K. i K. B. solidarnie kwotę 180 zł. ( sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego
Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w dniu 23 września 2014 r. wydał wyrok , którym oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego J. K. oraz K. B. kwoty po 2417 zł. tytułem kosztów procesu .
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał, iż o kosztach procesu orzekł w oparciu o art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c.
Sąd wskazał, iż zasądził od powoda na rzecz każdego z pozwanych poniesione przez nich koszty związane z ustanowieniem pełnomocnika procesowego w kwocie po 2.417 zł. Na kwotę tę składała się opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz kwota 2.400 zł – tytułem wynagrodzenia pełnomocnika na podstawie § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu .
Zażalenie na rozstrzygnięcie o kosztach procesu ( pkt. 2 i 3 wyroku z dnia 23 października 2014 r.) złożył powód.
Przedmiotowemu postanowieniu zarzucił naruszenie prawa materialnego tj. art. 72 § 1 pkt. 1 k.p.c., art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 109 § 2 k.p.c.
Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia przez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kwoty 2.434 zł. oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu zażalenia powód wskazał, iż po stronie pozwanych w niniejszej sprawie występuje współuczestnictwo materialne, zaś z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika , iż wygrywającym proces współuczestnikom materialnym reprezentowanym przez tego samego adwokata sąd przyznaje zwrot kosztów w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu jednego pełnomocnika, bez względu na to czy jest to adwokat czy radca prawny. Skarżący wskazał także, iż zgodnie z przepisem art. 109 § 2 k.p.c. Sąd Rejonowy winien wziąć pod uwagę celowość oraz niezbędność poniesionych kosztów.
Pozwani w odpowiedzi na zażalenie wnieśli o oddalenie zażalenia w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz każdego z pozwanych kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.
Pozwani wskazali, iż zażalenie powoda nie jest zasadnie a podniesione zarzuty naruszenia przepisów prawa są chybione. Wniosek powoda o przyznanie kosztów postępowania na rzecz pozwanych solidarnie w kwocie obejmującej wynagrodzenie jednego pełnomocnika stoi w sprzeczności z art. 98 § k.p.c. oraz art. 32 i 45 Konstytucji RP oraz art. 369 k.c.
Pozwani wskazali także , iż w obecnym stanie prawnym żaden przepis prawa nie stanowi, że w wypadku, gdy jeden pełnomocnik reprezentuje w sprawie kilka osób, osobom tym nie przysługuje w sprawie zwrot kosztów postępowania na takiej samej zasadzie jak w wypadku , gdy każda z tych osób jest reprezentowana przez innego pełnomocnika. Nie zawiera takiej regulacji ani kodeks postępowania cywilnego ani przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu. Przyjęcie innej zasady stałoby w sprzeczności z art. 74 k.p.c. oraz art. 32 i 45 Konstytucji RP ( równość wobec prawa i dostępność do wymiaru sprawiedliwości).
Z ostrożności procesowej pozwani wskazali , że w przypadku uznania, iż należy im się zwrot kosztów postępowania obejmujących wynagrodzenie jednego pełnomocnika wynagrodzenie to powinno zostać podwyższone do wysokości dwukrotności tej stawki z uwagi na nakład pracy, charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie powoda zasługuje na uwzględnienie.
Wbrew stanowisku Sądu Rejonowego zgodnie z utrwalonym i jednolitym orzecznictwem Sądu Najwyższego wygrywającym proces współuczestnikom reprezentowanym przez tego samego adwokata czy radcę prawnego sąd przyznaje zwrot kosztów w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu jednego pełnomocnika, biorąc pod uwagę zgodnie z art. 109 § 2 k.p.c. celowość poniesionych kosztów oraz niezbędność ich poniesienia z uwagi na charakter sprawy, a także niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia ( por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2007 r. IIICZP 130/06, OSNC 2008/11/11, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2012 r. II CZ 120/12, LEX nr 1284732, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2011 r. V Cz 83/11, Lex nr 1296723, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2011, IV Cz 142/10, Lex 785282).
W treści cytowanej powyżej uchwały z dnia 30 stycznia 2007 r. Sąd Najwyższy wyjaśnił, iż wielopodmiotowy charakter strony w danej sprawie nie stanowi wyodrębnionego kryterium ustalania kosztów związanych z zastępstwem procesowym. Sprawa jest jedna, bez względu na liczbę występujących w niej osób i strona też jest jedna, również wtedy gdy-przy współuczestnictwie procesowym- w jej charakterze występuje kilka podmiotów.
Nadto sąd winien kierować się zasadą zwrotu kosztów koniecznych, celowych rzeczywiście przez stronę poniesionych i mieszczących się w granicach prawa, wyznaczanych przez stawki minimalne, ustalone w zależności od wartości przedmiotu sprawy lub jej rodzaju, orzekając stosownie do art. 98 k.p.c. oraz art. 109 k.p.c. ,w tych ramach uwzględnia jednak tylko wynagrodzenie jednego pełnomocnika.
W obecnym stanie prawnym Sąd ocenia zatem wysokość podlegającego zwrotowi wynagrodzenia na podstawie autonomicznie określonych przesłanek i każdorazowo oceniając charakter sprawy, uwzględnia rzeczywisty nakład pracy pełnomocnika i podjęte w sprawie przez niego czynności.
W przedmiotowej sprawie pełnomocnik pozwanych złożył dwa pisma procesowe ( odpowiedź na pozew oraz pismo przygotowawcze), oraz stawił się na rozprawie w dniu 16 października 2014 r.
W ocenie Sądu Okręgowego rzeczywisty nakład pracy pełnomocnika pozwanych oraz charakter sprawy stanowią, iż zasadnym jest przyznanie kosztów zastępstwa procesowego w niniejszej sprawie w wysokości jednokrotności stawki minimalnej na podstawie § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu .
W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie zasądzając od powoda na rzecz obu pozwanych solidarnie kwotę 2.434 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. . 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. – w zw. z art. § 6 pkt 5 i § 12 ust. 2 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).