Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 24 marca 2009 r. Agencja Nieruchomości Rolnych w W. odmówiła dokonania zmiany stawki procentowej opłaty rocznej uiszczanej przez powódkę (...) S.A. z siedzibą w G. z 3% na 1% w odniesieniu do działki (...) położonej w W., dzielnicy W., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). W uzasadnieniu Agencja Nieruchomości Rolnych wskazała, że przedmiotowa nieruchomość gruntowa nie jest wykorzystywana na cele rolne, mieszkaniowe lubi realizację urządzeń infrastruktury technicznej oraz innych celów publicznych, jest bowiem porośnięta chwastami i młodymi drzewami, co przemawia za przyjęciem, że nie jest ona użytkowana rolniczo (k. 36 - pismo).

4 maja 2009 r. powodowa spółka złożyła do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. wniosek (zastępujący pozew w niniejszej sprawie)
o ustalenie, że odmowa dokonania zmiany stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego jest nieuzasadniona, bowiem począwszy od 1 stycznia 2009 r. opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości powinna wynosić 109.484,71 zł przy uwzględnieniu dotychczasowej wartości tej nieruchomości w kwocie 10.948.470,83 zł oraz zastosowaniu stawki procentowej 1% tej wartości. W uzasadnieniu wniosku powódka wskazała, że od dnia 31 grudnia 2008 r. zaistniały wszystkie przesłanki do dokonania począwszy od dnia 1 stycznia 2009 r. aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości, stanowiącej działkę nr (...), poprzez zmianę dotychczasowej stawki procentowej tej opłaty. W dalszej części podniosła ona, że poza rolnym charakterem działki nr (...),
o jej wykorzystywaniu na cele rolne świadczą czynności przez nią podjęte,
w szczególności prowadzenie działalności rolniczej przez dzierżawców tej działki S. G. i P. G.. Na mocy umowy dzierżawy osoby te zobowiązały się do prowadzenia działalności rolniczej na przedmiotowej nieruchomości. Prace podjęte w grudniu 2008 r., polegały na oznaczaniu i oczyszczaniu terenu oraz wycince drzewek. Ponadto powodowa spółka wskazała, że o rolnym charakterze nieruchomości świadczy fakt uiszczania przez nią podatku rolnego. Według powódki okoliczności te przemawiają za tym, że przed dniem 1 stycznia 2009 r. na nieruchomości rozpoczęto wykonywanie czynności o charakterze rolniczym (k. 44 - 52 - wniosek).

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. orzeczeniem z dnia 2 sierpnia 2010 r. oddaliło powyższy wniosek powódki, z uwagi na fakt, iż nie wykazała ona, że doszło do trwałej zmiany sposobu korzystania z przedmiotowej nieruchomości gruntowej (k. 13 - 14 - orzeczenie SKO).

Od powyższego orzeczenia powódka wniosła w ustawowym terminie sprzeciw, w którym podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz wniosła o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka podtrzymała w całości argumentację przedstawioną we wniosku wniesionym 4 maja 2009 r. do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. (k. 3 - 7- sprzeciw).

W odpowiedzi na pozew Agencja Nieruchomości Rolnych wniosła o jego oddalenie w zakresie żądania, iż od dnia 1 stycznia 2009 r. opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...), położoną w obrębie (...) w dzielnicy W. w W., wynosi 109.484,71 zł i obowiązuje według stawki 1% oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu strona pozwana podniosła, że w niniejszej sprawie nie można mówić o wykorzystywaniu nieruchomości na cele rolne, ani tym bardziej o trwałej zmianie sposobu korzystania z nieruchomości w taki sposób, jaki jest konieczny do wykazania w świetle art. 73 ust. 1 u.g.n. (k. 206 - 225 - odpowiedź na pozew).

W piśmie procesowym datowanym na 26 kwietnia 2011 r., strona powodowa wskazała, że przepis art. 73 ust. 2 u.g.n., mówiący o trwałej zmianie sposobu korzystania z nieruchomości, nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. Z art. 17b ust. 2a u.g.n.r. bowiem wynika, że przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami dotyczące postępowania w razie wypowiedzenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej stosuje się odpowiednio jedynie w zakresie przepisów regulujących postępowanie aktualizacyjne, a więc przepisów o charakterze procesowym, tj. art. 78-81 u.g.n., a przepis art. 73 ust 2 u.g.n. stanowi podstawę materialnoprawną dla zastosowania konkretnej stawki procentowej opłaty rocznej, a więc pozostaje poza odesłaniem, o którym mowa w art. 17b ust. 2a u.g.n.r. (k. 258 - 268 - pismo procesowe).

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Nieruchomość gruntowa, położona w W., dzielnica W., oznaczona w ewidencji gruntów jako działka nr (...) z obrębu (...) o powierzchni 1,8029 ha, jest własnością Skarbu Państwa. Działka ta została przekazana na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, której następcą prawnym jest pozwana Agencja Nieruchomości Rolnych. Strona pozwana oddała w/w nieruchomość powodowej spółce w użytkowanie wieczyste. Decyzją z 8 kwietnia 2009 r. Prezydent (...) W. dokonał podziału przedmiotowej nieruchomości na działki (...), która została wyłączona do księgi (...). Prawo użytkowania wieczystego przedmiotowych działki (...) zostało przez powódkę zbyte na rzecz (...) Sp. z o.o., obecnie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (umowa z 19 maja 2009 r.), zaś w odniesieniu do działki (...) na rzecz Centrum Handlowe (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. (umowa z 17 czerwca 2010 r.) (okoliczności bezsporne k. 329 - 330 - decyzja, k. 312 - 328 - wydruki ksiąg wieczystych działek (...), k. 437 - 458 - odpis zupełny księgi wieczystej, k. 714 - 715 - decyzja, k. 716 - 720 - protokół zdawczo - odbiorczy).

14 listopada 2008 r. w § 1 c uchwały nr 65 A zarząd powodowej spółki wyraził zgodę na wydzierżawienie przez nią na cele rolne m.in. działki nr (...) (k. 23 - uchwała).

17 listopada 2008 r. pomiędzy (...) S.A. (wydzierżawiającym) a P. G. i S. G. (dzierżawcami) zawarta została umowa dzierżawy gruntu rolnego o łącznej powierzchni (...)ha oraz zlecenie ich regeneracji. W preambule umowy stwierdzono, że głównym przedmiotem działalności wydzierżawiającego ( (...) S.A.) jest działalność deweloperska i jest on zainteresowany wydzierżawieniem gruntów na cele rolnicze do czasu rozpoczęcia na tych gruntach lub ich części inwestycji deweloperskiej. Przedmiotem tej umowy była m.in. działka nr (...) (§ 1 ust. 1 c w zw. z ust. 2 umowy). Powyższa umowa została podpisana do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem możliwości jej wcześniejszego rozwiązanie przez którąkolwiek ze stron z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, jednakże dla działek, na których będą uprawiane płody rolne okres wypowiedzenia i skutek rozwiązujący umowy następuje zawsze po zbiorach płodów rolnych w roku, którego dotyczy wypowiedzenie, jednak nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego, lub według wyboru wydzierżawiającego wcześniej za zwrotem dzierżawcy rynkowej wartości płodów rolnych na działkach będących przedmiotem wypowiedzenia (§ 2 ust. 1 i 2). W § 4 tej umowy wydzierżawiający oświadczył, że w związku z niskim stanem gospodarczym dzierżawionych działek zleca dzierżawcy zadania mające na celu przywrócenie im wysokiej kultury rolnej, które obejmują w szczególności: odgruzowanie terenu, niwelację terenu, wycinkę drzew, skarczowanie traw, spulchnienie ziemi, talerzowanie, oranie, opryskiwanie, nawożenie. Harmonogram prac rekultywacji gruntu stanowił zaś załącznik nr 2 do umowy. Za w/w prace dzierżawca przysługiwało wynagrodzenie wg stawki godzinowej wynoszącej 39 zł brutto z 1 roboczogodzinę/1 osobę, natomiast rozliczenie prac miało się odbywać w pełnych okresach miesięcznych na podstawie protokołu z wykonanych prac zaakceptowanego przez wydzierżawiającego. Ponadto dzierżawca zobowiązał się do utrzymania przedmiotu dzierżawy w należytej kulturze agrotechnicznej zgodnie w wymogami prawidłowej gospodarki właściwej dla rodzaju wydzierżawianych gruntów oraz oświadczył, że zamierza od 2008 r. rozpocząć uprawę i siew roślin zbożowych lub/i okopowych lub/i będzie zakładał użytki zielone, natomiast począwszy od 2010 r. na obszarze ok. 2 ha planuje założyć szkółkę krzewów i krzaków ozdobnych (§ 6 ust. 1-2). Tytułem wynagrodzenia dzierżawcy obowiązani byli płacić na rzecz wydzierżawiającego czynsz w kwocie 640 zł netto / 1 ha w skali rocznej, przy czym w 2008 i 2009 r. miał on być obniżony o 50% z uwagi na faktyczny zły stan gospodarczy gruntów (§ 3 ust 1 i 7 umowy) (k. 17 - 22 - umowa).

4 grudnia 2008 r. rolnicy S. G. i P. G. złożyli oświadczenie, że zamierzają w/w grunt wykorzystywać długoterminowo na cele rolnicze, a od 1 grudnia 2008 r. rozpoczęli prace rekultywacyjne (k. 25 - oświadczenie).

Wnioskiem z 19 grudnia 2008 r. powódka zwróciła się do pozwanej o uznanie, że istnieją przesłanki do zmiany stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości. 27 stycznia 2009 pracownicy strony pozwanej przeprowadzili lustrację nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) w obrębie (...), z której sporządzono protokół, w którym stwierdzono, że działka ta nie jest zabudowana i nie jest użytkowana rolniczo, jest gęsto porośnięta chwastami wieloletnimi oraz młodymi drzewami. Pismem z dnia 25 marca 2009 r. Prezes Agencji Nieruchomości Rolnych odmówił uwzględnienia wniosku powódki. W dniu 28 kwietnia 2009 r. strona powodowa zwróciła się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego o uznanie, że istnieją przesłanki do zmiany stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w/w gruntu z dotychczasowych 3% na 1%. Orzeczeniem z dnia 2 sierpnia 2010 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze oddaliło wniosek powódki (okoliczności bezsporne, k. 13 - 14 - orzeczenie SKO, k. 36 - odpowiedź pozwanej na wniosek powódki, k. 38 - protokół z lustracji, k. 40 - 41 - dokumentacja fotograficzna).

2 kwietnia 2009 r. podpisano aneks nr (...) do umowy zawartej 1 kwietnia 2009 r. pomiędzy powódką a (...) Sp. z o.o., na podstawie którego (...) sp. z o.o. zobowiązała się do świadczenia na rzecz (...) S.A. usług w zakresie sprawowania kontroli i przyjmowania prac wykonanych przez dzierżawcę (S. G. i P. G.), na gruntach będących własnością (...) S.A. w M. W., polegających na regeneracji i utrzymaniu tych gruntów w dobrym stanie inwestycyjnym (k. 126 - 131 - umowa wraz z aneksem i załącznikiem).

Decyzją nr (...) z 29 stycznia 2009 r. Prezydent m. st. W. zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia inwestorowi (...) S.A. z siedzibą w W., na budowę wodociągu rozdzielczego m.in. na działce ewidencyjnej nr (...) z obrębu (...) w dzielnicy W. w W.. Decyzją nr (...) z 18 stycznia 2010 r. Prezydent m. st. W. zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia inwestorowi (...) S.A. na budowę ulicy (...) wraz z oświetleniem i odwodnieniem, która miała przebiegać m.in. przez działkę (...) z obrębu (...) w dzielnicy W. w W. (k. 332 - 333, 334 - 335, - decyzje).

Działka nr (...), a po jej podziale działki nr (...) przeznaczone były pod inwestycje - budowę drogi (działka nr (...)) oraz budowę centrum handlowego (działka nr (...)). W okolicy tych działek były inwestycje związane z budową osiedli mieszkaniowych. Samo centrum handlowe, według pierwotnych planów miało powstać wiele lat wcześniej - konieczne było zatem utrzymywanie działek pod jej budowę w uporządkowanym stanie. Wcześniejsze próby utrzymania tego stanu nie powiodły się w związku z czym postanowiono wynająć osoby, które będą dbały o czystość i porządek na gruntach. Osobami tymi byli S. i P. G., przy czym jeszcze pod koniec stycznia 2009 r. działka była zachwaszczona i niezagospodarowana, były na niej zwały piachu. W okresie od stycznia 2009 r. do stycznia 2010 r. S. G. i P. G. składali (...) Sp. z o.o. protokoły z wykonywanych prac na przedmiotowej działce zgodnie z § 4 ust. 5 umowy dzierżawy. W protokołach tych określali oni wykonywane przez nich ówcześnie prace na oddanych im w dzierżawę gruntach. Pracami tymi były m.in.: ustalenie położenia i wyznaczenie działek, ustalenie nielegalnych składowisk gruzu, inwentaryzacja drzewek i krzewów podlegających wycince, wycinka krzewów i drzewek, rozdrabnianie gałęzi, opryskiwanie, wykaszanie, bronowanie, włókowanie, talerzowanie, oranie. W późniejszym okresie na części gruntów, w tym przedmiotowej działce, dokonano zasiewu gorczycy, przeznaczonej na przeoranie jako „zielony nawóz”. S. i P. G. uzyskiwali także jednolitą płatność obszarową na dzierżawione grunty, przyznawaną przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Powódka zwracała S. i P. G. koszty nasion, nawozu i transportu. Po rozwiązaniu umowy grunty, w tym działka nr (...), zostały wydzierżawione H. R., który od 2 lat uprawia na nich owies.
W przypadku uzyskania pozwolenia na budowę obecny użytkownik wieczysty niezwłocznie przystąpiłby do realizacji inwestycji (k. 71 - 73, k. 105 - 108, 270 - 273 - decyzje o przyznaniu płatności, k. 115 - 124 - protokoły prac, k. 253 - 254 - zeznania świadka W. C., k. 349 - zeznania świadka J. L. (1), k. 349 - 350 - zeznania świadka S. G., k. 350 - zeznania świadka P. G., e-protokół rozprawy z 5 czerwca 2014 r. - zeznania świadka M. H.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Treść większości z dokumentów złożonych do akt sprawy Sąd uznał za wiarygodne.

Poważne wątpliwości budzi w ocenie Sądu dokumentacja fotograficzna (k. 132 - 147) złożona przez powódkę, mająca przedstawiać uprawy gorczycy na działce nr (...) (później nr 2/98 i 2/99). W pierwszym rzędzie wskazać należy, że Sądowi z urzędu wiadomym jest, że w postępowaniach dotyczących innych działek, których użytkownikiem wieczystym była powódka, do akt sprawy dołączone zostały te same zdjęcia. Nie sposób tym samym stwierdzić czy w istocie zdjęcia te dotyczą działki, która była przedmiotem niniejszego postępowania. Gdyby nawet założyć, że zdjęcia te dotyczą nieruchomości będącej przedmiotem niniejszego postępowania, to podkreślić trzeba, że nie jest także wiadomym z jakich dat pochodzą poszczególne fotografie - powódka przestała być użytkownikiem wieczystym w wyniku zbycia działek nr (...) (umowa z 19 maja 2009 r.) i nr 2/99 (umowa z 16 czerwca 2010 r.). Jak zaś wynikało z zeznań M. H., umowy ze S. i P. G. były przez pewien czas kontynuowane. Możliwe jest zatem, że to wtedy dokonano na działce zasiewów, jednakże okres ten jest nieistotny dla niniejszej sprawy, bowiem jak już wskazano, powódka nie była już wtedy użytkownikiem wieczystym nieruchomości. Wskazać nadto trzeba, że z zebranego materiału dowodowego wynikały istotne rozbieżności co do wielkości uzyskanego areału uprawnego. Świadek P. G. wspomniał, że pod uprawę przeznaczono 25 ha, które miały zostać również ubezpieczone. Tymczasem jak wynikało z załączonego przez powódkę dokumentu w postaci potwierdzenia zawarcia polisy ubezpieczeniowej (k. 125), ubezpieczono jedynie 5,99 ha upraw. Z polisy nie wynika także, że jej zakresem objęta była działka nr (...) (później nr 2/98 i 2/99). Wątpliwości w ocenie Sądu, budzi także krótki okres oraz pora roku na jaką została zawarta polisa. Zwrócić bowiem należy uwagę na fakt, że uprawy zostały ubezpieczone od gradobicia - podczas gdy w okresie wrzesień - grudzień jest to raczej niespotykane zjawisko. Mając na uwadze wyniki oględzin dokonanych przez pracowników strony pozwanej poważne wątpliwości budził także dokument - oświadczenie w którym S. i P. G. twierdzili, że rozpoczęli prace od 1 grudnia 2008 r., w szczególności, że okoliczność ta nie została poparta żadnym innym dowodem prócz zeznań świadków, które w tym zakresie nie zostały przez Sąd uznane za wiarygodne, oraz protokołów i oświadczenia dzierżawców. W odniesieniu do tychże dokumentów wskazać trzeba, że podobnie jak załączone do akt sprawy fotografie, odnoszą się one do ogółu oddanych w dzierżawę gruntó o powierzchni 64,0077 ha. Nie wynika z nich zatem czy w okresie grudzień 2008 r. - styczeń 2009 r. podjęto jakiekolwiek prace, zwłaszcza, że w protokole prac za styczeń 2009 r. znalazło się stwierdzenie, że z uwagi na duży areał prace zostały wykonane jedynie częściowo i będą kontynuowane w następnych miesiącach. Podsumowując, powołane wyżej dokumenty, z uwagi na przytoczone zastrzeżenia, nie mogły stanowić podstawy dokonania ustaleń faktycznych w sprawie.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków W. C., J. L. (1), S. G., P. G., M. H. ponieważ były ze sobą zgodne i wzajemnie się uzupełniały. Nieścisłości pojawiły się jedynie w zakresie początkowego terminu prac na działce (...) - świadek J. L. (2) wskazał, że jeszcze pod koniec stycznia 2009 r. była ona niezagospodarowana co potwierdzał także sporządzony protokół oraz dokumentacja fotograficzna. Tymczasem W. C., S. G. i P. G. twierdzili,
że prace zostały podjęte już w 2008 r. Tym niemniej wskazać trzeba, że zgodnie z umową z 17 listopada 2008 r. powódka wydzierżawiła S. G. i P. G. ponad 64 ha gruntów, w związku z czym wydaje się, że o ile prace zostały rozpoczęte to mogły dotyczyć innych działek oddanych w dzierżawę. Warto także zaznaczyć, że zgodnie z protokołem prac za grudzień 2008 r., S. i P. G. mieli „rozpocząć prace związane z wycinką krzewów i drzewek” oraz „ustalić położenia i wyznaczyć działki objęte umową dzierżawy”. Zgodnie jednakże, z protokołami prac za styczeń i luty 2009 r. wykonywano podobne czynności, przy czym warto wskazać, że w miesiącach tych dzierżawcy dokonywali inwentaryzacji drzewek i krzewów, co oznacza, że nie mogli wcześniej przystąpić do ich wycinki. Nadto zastanawiać musi celowość przeprowadzenia prac w zakresie ustalenia położenia i wyznaczenia granic działek i ich oznaczenie zgodnie z mapami, skoro zgodnie z § 1 pkt 3 umowy z 17 listopada 2008 r. dzierżawcy oświadczyli, że „miejsce położenia stan prawny, granice i powierzchnie wydzierżawionego gruntu (…) oraz jego stan gospodarczy jest mu dokładnie znany”. Powyższe, w połączeniu z niebudzącą wątpliwości dokumentacją fotograficzną przedstawioną przez pozwanego, w ocenie Sądu przemawia za uznaniem, że w rzeczywistości w grudniu 2008 r. nie zostały podjęte żadne prace na działce (...), wątpliwe jest także, by nastąpił to w styczniu i lutym 2009 r. Dlatego też w powyższym zakresie zeznania świadków W. C., S. G. i P. G. zostały przez Sąd uznane za niewiarygodne.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Właścicielem nieruchomości gruntowej, położonej w W., dzielnica W., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr (...) (obecnie nr 2/98 i 2/99) z obrębu (...), której dotyczy wysokość stawki procentowej opłaty od użytkowania wieczystego będącej przedmiotem niniejszego postępowania, jest Skarb Państwa. Nieruchomość ta weszła w skład (...) Skarbu Państwa na mocy ostatecznej decyzji Wojewody (...) nr 99/95 z 8 marca 1995 r., która przekazała tę działkę, stanowiącą ówcześnie fragment działki nr (...) w obrębie 255-256, na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Powyższa nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste powodowej spółce (...) S.A. z siedzibą w G.. Prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione do dnia 27 września 2089 r.

Zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2003 r., Nr 64, poz. 592 ze zm.) z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, tj. 16 lipca 2013 r., Agencja Nieruchomości Rolnych (pozwana w niniejszej sprawie) stała się następcą prawnym Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2012 r., poz. 1187 tekst jedn.) (u.g.n.r.) stanowi, że Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa dysponuje Agencja Nieruchomości Rolnych na zasadach określonych w ustawie. Zasady gospodarowania obejmują na mocy art. 2 ust. 1 pkt 2 u.g.n.r. mienie znajdujące się w użytkowaniu wieczystym osób fizycznych i prawnych.

Na podstawie art. 238 k.c. użytkownik wieczysty uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną. Wynika więc z tego, że powodowa spółka jako użytkownik wieczysty przedmiotowej nieruchomości zobowiązana była do okresowego spełniania świadczeń z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste.

W odniesieniu do nieruchomości wchodzących w skład (...) Skarbu Państwa właściwą do ustalenia nowej albo zmiany dotychczasowej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego jest, zgodnie z art. 17b ust. 2a u.g.n.r., Agencja Nieruchomości Rolnych. W myśl zaś art. 17b ust. 1 u.g.n.r. opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego wynosi w odniesieniu do nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, z zastrzeżeniem ust. 2, wykorzystywanych na cele obronności państwa w tym ochrony przeciwpożarowej 0,1 % (pkt 1), na cele rolne 1% (pkt 2), na cele mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastruktury technicznej oraz innych celów publicznych 1% (pkt 2a), na inne cele 3% (pkt 3), wartości nieruchomości ustalonej w sposób określony w art. 30 ust. 1, z tym że wartość gruntu rolnego można ustalić w sposób określony w art. 30 ust. 2.

Zgodnie z art. 17b ust. 2a u.g.n.r., Prezes Agencji Nieruchomości Rolnych zawiadamia użytkownika wieczystego o ustaleniu nowej albo o zmianie wysokości opłaty rocznej, zaś do obu tych zawiadomień stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, dotyczące postępowania w razie wypowiedzenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej. Przy dokonywaniu zmiany stawki procentowej stosuje się tryb postępowania określony w art. 78 - 81 u.g.n.

Zdaniem powodowej spółki nieruchomość gruntowa o nr ewidencyjnym 2/75 począwszy od 2008 r. wykorzystywana była na cele rolne, co skutkować powinno ustaleniem stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego tego gruntu na poziomie 1%, począwszy od dnia 1 stycznia 2009 r.

Z twierdzeniem tym nie sposób się jednak zgodzić. Na początek wskazać należy, że aby możliwe było ustalenie stawki procentowej opłaty rocznej przedmiotowej nieruchomości w wysokości 1 %, to zgodnie z art. 17b ust. 1 pkt 2 u.g.n.r. powinna ona być wykorzystywana na cele rolne. Aby rozstrzygnąć, czy nieruchomość ta była na takie cele wykorzystywana niezbędne jest poddanie analizie ustawowego zwrotu „wykorzystywania na cele rolne”, który to zwrot nie doczekał się w u.g.n.r. definicji legalnej. W świetle wykładni literalnej art. 17b ust. 1 pkt 2 u.g.n.r., przesłanką której spełnienie decyduje o wysokości stawki procentowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest cel na jaki wykorzystywana jest ta nieruchomość, w niniejszej prawie zaś jest to cel rolny. Zgodnie z potocznym, utrwalonym znaczeniem tych słów należy przez nie rozumieć takie używanie nieruchomości i korzystanie z niej, które odpowiada zamierzeniu co do wykorzystania nieruchomości albo prowadzi do jego realizacji (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2011 r., sygn. akt I CSK 98/10, LEX nr 724986). Wynika z tego, że chodzi tutaj o faktyczne, rzeczywiste wykorzystywanie nieruchomości na cele rolne, które realizuje powzięty przez użytkownika wieczystego zamiar, nie zaś o jedynie hipotetyczną możliwość wykorzystania nieruchomości na ten cel. Dlatego też dla ustalenia wysokości stawki procentowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste na poziomie 1%, nie ma znaczenia czy nieruchomość jest nieruchomością rolną, o której mowa w art. 46 ¹ k.c., bowiem zgodnie z tym przepisem za nieruchomość rolną może być uznana również nieruchomość, która jedynie potencjalnie może być wykorzystana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej. W wyżej wzmiankowanym wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że preferencyjną stawkę opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości uzasadnia rzeczywiste wykorzystywanie nieruchomości – w znaczeniu wynikającym z brzmienia przepisu art. 17b ust. 1 pkt 2 u.g.n.r. – oddanej w użytkowanie wieczyste na cel uznany przez ustawodawcę za zasługujący na wsparcie. Rozważając sformułowane przez Sąd Najwyższy wskazówki interpretacyjne, Sąd Apelacyjny w wyroku z 23 października 2012 r., I ACa 301/12 (LEX nr 1289806) stwierdził, że aby nastąpiła zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, a przez to cel rolny mógł być faktycznie, a nie tylko hipotetycznie, zrealizowany potrzebne są do tego długofalowe działania związane nie tylko z rekultywacją gruntów, ale także z uprawą prowadzącą do uzyskania pożytków rolnych. Tym niemniej w dalszej części uzasadnienia Sąd Apelacyjny podkreślił także, że o celu na jaki wykorzystywana jest nieruchomość oddana w użytkowanie wieczyste decydują zamierzenia użytkownika wieczystego co do wykorzystania nieruchomości. Grunt jest oddawany w użytkowanie wieczyste na wiele lat i z reguły realizacja celu (zamierzeń użytkownika wieczystego), jest rozciągnięta w czasie. Zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, choć może mieć charakter przemijający, to jednak nie może być jedynie chwilowa. Wypada zatem badać również zamiar, jaki przyświecał użytkownikowi wieczystemu, który dokonywał konkretnych czynności faktycznych na oddanej mu w użytkowanie wieczyste nieruchomości. W niniejszej sprawie konieczne zatem było przeprowadzenie oceny materiału dowodowego nie tylko pod kątem czynności faktycznie podjętych na nieruchomości, ale także w kontekście ujawnionych zamierzeń użytkownika wieczystego.

Podstawowym argumentem przytaczanym przez powódkę na poparcie prezentowanego przez nią stanowiska procesowego, był fakt zawarcia 17 listopada 2008 r. umowy dzierżawy gruntów i zlecenia ich rekultywacji (w tym działki nr (...)). Zważyć należało, że umowa ta już w preambule stanowiła, że głównym przedmiotem działalności wydzierżawiającego (tj. powódki) jest działalność deweloperska. Co prawda nie przesądza to jeszcze o tym, że nie mogła ona prowadzić działalności rolnej, jednakże już kolejne postanowienie preambuły wskazuje na to, że powodowa spółka zainteresowana jest wydzierżawieniem nieruchomości na cele rolnicze do czasu rozpoczęcia na tych gruntach lub ich części inwestycji deweloperskiej. Zgodnie z § 6 ust. 2 umowy dzierżawca zobowiązał się począwszy od 2008 r. do rozpoczęcia uprawy i siewu roślin zbożowych lub/i okopowych lub/i do zakładania użytków zielonych, a od 2010 r. na obszarze 2 ha planuje założyć szkółkę krzewów i krzaków ozdobnych. Umowa została zawarta na okres do dnia 31 grudnia 2018, z zastrzeżeniem możliwości jej rozwiązania przez którąkolwiek ze stron z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia jednakże dla działek, na których będą uprawiane płody rolne okres wypowiedzenia i skutek rozwiązujący umowy następuje zawsze po zbiorach płodów rolnych w roku, którego dotyczy wypowiedzenie, jednak nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego, lub według wyboru wydzierżawiającego wcześniej za zwrotem dzierżawcy rynkowej wartości płodów rolnych na działkach będących przedmiotem wypowiedzenia (§ 2 ust. 1 i 2). Z powyższego wynika, że w zakresie rozwiązania umowy decydujące znaczenie miały interesy wydzierżawiającego. Mógł on bowiem wypowiedzieć umowę zanim plony rolne zostały zebrane. Świadczy to o tym, że wydzierżawienie gruntów nie miało na celu w pierwszym rzędzie skutkować uzyskiwaniem płodów rolnych - skoro rozwiązanie stosunku prawnego było niezależne od kwestii ich zebrania. Mając zaś na uwadze główny przedmiot działalności powódki, tj. działalność deweloperska oraz fakt ustawicznego dążenia do rozpoczęcia inwestycji budowlanych, stwierdzić wypada, że zawarta umowa nosiła wyraźne znamiona tymczasowości. Priorytetem było bowiem rozpoczęcie planowanych budów - w przypadku uzyskania stosownych zezwoleń wszelka ewentualna aktywność rolnicza na wydzierżawianych działkach niewątpliwie została by niemal natychmiast wygaszona. Warto zaznaczyć, że chociaż umowa przewidywała w takim przypadku finansową rekompensatę to zapis ten pozostaje w sprzeczności z gospodarczą funkcją jaką, zgodnie z art. 693 § 1 k.c., pełni umowa dzierżawy, bowiem jej założeniem jest umożliwienie dzierżawcy nie tylko używanie rzeczy ale również pobieranie z niej pożytków.

Dalsza analiza przedmiotowej umowy wskazuje także, że z ekonomicznego punktu widzenia jej realizacja była dla powódki wysoce niekorzystna. Co prawda nazwa umowy wskazywała, że składa się ona z dwóch członów - dzierżawy i zlecenia rekultywacji. Jednocześnie warto zauważyć, że z treści umowy wynikało, że to umowa dzierżawy ma charakter podstawowy i dominujący, na co wskazuje chociażby określenie stron wyłącznie jako „wydzierżawiający” i „dzierżawca”. Z drugiej zaś strony analiza poszczególnych postanowień prowadzić musi do wniosku,
że w wymiarze ekonomicznym, tj. dotyczącym uprawnień. Mając jednak na uwadze przytoczony już fragment preambuły stwierdzić trzeba, że zlecenie prac rekultywacyjnych dzierżawcom było pozbawione jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia. Powódka była deweloperem i zamierzała na terenach oddanych w dzierżawę przeprowadzić inwestycje budowlane, w związku z czym przywracanie tymże terenom wysokiej kultury rolnej na krótki okres (do czasu rozpoczęcia prac budowlanych) było całkowicie zbyteczne, a nawet z finansowego punktu widzenia niekorzystne. Zważyć należy bowiem, że zgodnie z postanowieniami umowy dzierżawcy obowiązani byli kwartalnie uiszczać czynsz, który w wymiarze rocznym wynosił 640 zł za każdy wydzierżawiony hektar gruntu. Przy powierzchni gruntów oddanych dzierżawcom do korzystania (64,0077 ha) oznaczało to, że czynsz wynosił w przybliżeniu 40.964 zł netto w skali rocznej (w okresie początkowym, bowiem umowa przewidywała, że w trakcie jej trwania poszczególne działki mogą zostać wyłączone spod dzierżawy). Nadto w 2008 i 2009 r. czynsz miał być obniżony o 50% z uwagi na zły stan gospodarczy gruntów. Oznaczało to, że w 2009 r. powódka osiągnęłaby tytułem czynszu dochód w kwocie około 20.482 zł. Jednocześnie powódka wyznaczyła dzierżawcom dokładny harmonogram prac z rozbiciem na poszczególne miesiące (k. 70), za których wykonanie wypłacała im wynagrodzenie w kwocie 39 zł brutto za 1 roboczogodzinę/1 osobę. Warto także zaznaczyć, że zaskakującym jest, że powódka, rzekomo w ramach umowy zlecenia, wynagradzała dzierżawców za to, że korzystali oni z przysługujących im na podstawie umowy dzierżawy uprawnień (tj. używania rzeczy i przywrócenia jej do stanu zdatnego do celu w jakim mieli ją wykorzystywać), skoro miejsce położenia stan prawny, granice i powierzchnie wydzierżawionego gruntu oraz jego stan gospodarczy był dzierżawcom dokładnie znany (§ 1 pkt 3 umowy z 17 listopada 2008 r.). Analizując dane wynikające z załączonych przez powódkę protokołów wykonanych i zaakceptowanych przez nią robót stwierdzić trzeba, że P. i S. G. co miesiąc wykonywali prace w wymiarze oscylującym w granicach około 400 godzin, przy czym zdarzały się okresy, w których wymiar prac był daleko większy (w marcu 2009 r. było to 535 godzin). Z zestawienia powyższych danych wynikało, że miesięcznie powódka obowiązana była, tytułem wynagrodzenia, wypłacić dzierżawcom znaczne kwoty. Przykładowo za prace we wspomnianym marcu 2009 r. była to kwota 20.865 czyli ponad połowa, ustalonego w umowie, rocznego czynszu dzierżawnego. Sumując zaś liczbę przepracowanych w 2009 r. godzin, wynikających z zaakceptowanych przez powódkę protokołów, (4499 godzin) przez stawkę wynagrodzenia (39 zł brutto) uzyskuje się kwotę 175.461 zł. Łatwo zatem można stwierdzić, że ich suma znacznie przekraczała korzyści, jakie powódka (wydzierżawiający) uzyskiwała tytułem czynszu. Ponadto jak zeznał P. G. powódka zwracała także poniesione przez dzierżawców koszty nasion, nawozu i transportu. Poza tym jakiekolwiek ewentualne plony z dzierżawionych gruntów stanowiły własność dzierżawców.
Z powyższego jasno wynikało, że powódka nie tylko nie osiągała finansowych korzyści z zawartej umowy, ale nawet osiągała z tego tytułu straty. Mając na uwadze, że powódka jest profesjonalnym podmiotem gospodarczym, niewątpliwie nie zawarłaby tak niekorzystnej dla siebie umowy, na podstawie której wszelkie ekonomiczne korzyści uzyskiwali by de facto dzierżawcy (jak już wskazano zlecenie prac rekultywacyjnych, z punktu widzenia dewelopera nie dawało mu żadnych korzyści). Zawarcie umowy w tym kształcie było także jaskrawym odstępstwem od celu jaki w świetle art. 693 § 1 k.c. ma po stronie wydzierżawiającego spełniać umowa dzierżawy, którym jest niewątpliwie osiągnięcie zysku w postaci czynszu uiszczanego przez dzierżawców. To z kolei oznacza, że umowa dzierżawy z 17 listopada 2008 r. musiała realizować jakiś inny cel, który byłby wart ponoszenia strat finansowych, bowiem w ocenie Sądu w normalnym obrocie gospodarczym umowa dzierżawy nie zostałaby zawarta w takim kształcie jak to wynika z treści przedmiotowej umowy.

Podkreślić zatem trzeba, że w przypadku przyjęcia, że oddana w dzierżawę nieruchomość jest wykorzystywana na cele rolne powódka uzyskałaby dzięki temu korzystniejszą stawkę opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego (1% zamiast 3% wartości nieruchomości). Warto zauważyć, że tylko w odniesieniu do działki nr (...) różnica pomiędzy poszczególnymi wymiarami opłaty wynosi ponad 200.000 zł (109.484,71 zł w przypadku nieruchomości wykorzystywanej na cele rolne, a 328.454,12 zł w przypadku nieruchomości wykorzystywanej na inne cele). Sądowi z urzędu wiadomym jest, że powołując się na tożsame okoliczności powódka wszczynała również postępowania w przedmiocie ustalenia wysokości opłaty rocznej w odniesieniu do innych działek będących w jej wieczystym użytkowaniu położonych w W., dzielnicy W., dlatego też zysk w postaci możliwości zaoszczędzenia w ten sposób środków, które musiałyby być przeznaczone na opłaty roczne jest o wiele większy. W tym właśnie zysku należało w ocenie Sądu upatrywać interesu ekonomicznego powódki realizowanego poprzez umowę dzierżawy z 17 listopada 2008 r. Mając zatem na uwadze okoliczności niniejszej sprawy oraz jej przedmiot, w ocenie Sądu tym ukrytym i podstawowym celem umowy dzierżawy było właśnie stworzenie pozorów wykorzystywania nieruchomości na cele rolnicze i uzyskanie dzięki temu korzystniejszej stawki opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego.

Drugi rzeczywisty cel jaki przyświecał zawarciu umowy z 17 listopada 2008 r. został ujawniony w zeznaniach świadków. W. C. (pracownik powodowej spółki) stwierdził zatem, że „(…) galeria, która jest planowana miała powstać wiele lat temu, a w pobliżu są realizowane inwestycje mieszkaniowe przez spółkę (...), więc musimy utrzymywać tę działkę uporządkowaną. Ponieważ wcześniejsze próby utrzymania porządku na terenie miasteczka W. nie radziły sobie z utrzymaniem czystości na tych terenach, a na tym terenie inwestuje kilkunastu inwestorów, wpadliśmy na pomysł wynajęcia firmy, która będzie dbała o ten grunt i utrzymywała te grunty w czystości i porządku. Podpisaliśmy umowę z firmą panów G. (…)”. Z kolei M. H. (pracownik (...) S.A. z siedzibą w W., która przejęła 100% udziałów w Centrum Handlowe (...) Sp. z o.o.), wskazał, że działka nr (...) ma niewielką powierzchnię w związku z czym nie celem wieczystego użytkownika nie było prowadzenie działalności rolniczej. Działka była uprawiana po to by nie zarosła drzewkami, gdyż może to później stanowić problem. Podkreślił także, że działka jest przeznaczona pod budowę centrum handlowego, a spółka od chwili nabycia użytkowania wieczystego stara się uzyskać pozwolenie na budowę. W przypadku jego zdobycia zażądałaby od rolnika skoszenia upraw i rozpoczęłaby odpowiednie prace. Z powyższego wynika, że w istocie celem oddania należących do powódki gruntów w „dzierżawę” było uporządkowanie terenu pod przyszłą inwestycję budowlaną. Stanowi to jednocześnie wytłumaczenie, wskazanego uprzednio faktu, dlaczego powódka jako wydzierżawiający płaciła dzierżawcom wynagrodzenie za przywrócenie „wysokiej kultury rolnej” na oddanych im do korzystania gruntach. Można zatem powiedzieć, że wykonywane przez P. i S. G. prace były robotami „podwójnego przeznaczenia”, tj. stanowiąc czynności, które można scharakteryzować jako rekultywację gruntu, jednocześnie przygotowywały go pod inwestycję budowlaną. Powyższe potwierdzaj także, znany Sądowi z urzędu wynik innych postępowań toczących się pomiędzy stronami, którego przedmiotem były inne działki usytuowane w W., dzielnicy W. dzierżawione przez P. i S. G.. W sprawie XXIV C 128/11 dotyczącej działki nr (...) już na przełomie 2010 / 2011 r. rozpoczęła się inwestycja budowlana, której przedmiotem była budowa osiedla mieszkaniowego, a wszelka „działalność rolna” została wygaszona. Taki sam scenariusz zdarzeń dotyczyłby działki nr (...) gdyby nie przedłużające się postępowanie administracyjne w przedmiocie uzyskania pozwolenia na budowę. Warto także zaznaczyć, że świadek M. H. w swoich zeznaniach mówiąc o uprawach owsa odnosił się jedynie do działki nr (...), pominął zaś całkowicie działkę nr (...), która została wydzielona pod budowę drogi. Wydaje się zatem, że część pierwotnej działki nr (...) po jej wyodrębnieniu w ogóle nie była przedmiotem dalszych prac, lecz została jedynie uporządkowana (pod przyszłą drogę) co również potwierdza podstawowy cel jaki chciała zrealizować, jako użytkownik wieczysty, powódka i jej następcy prawni. Podobne wnioski wysnuć można poddając analizie aneks do umowy zawartej w dniu 1 kwietnia 2009 r. pomiędzy powódką a (...) sp. z o.o. Na jego podstawie (...) sp. z o.o. zobowiązała się do świadczenia na rzecz powódki usług w zakresie sprawowania kontroli i przyjmowania prac wykonanych przez dzierżawcę (S. G. i P. G.), na gruntach będących własnością (...) S.A. w M. W., polegających na regeneracji i utrzymaniu tych gruntów w dobrym stanie inwestycyjnym. W ocenie Sądu jeżeli rzeczywistym zamiarem powódki było przeznaczenie przedmiotowej działki na cele rolne odniesienie do tego powinno znaleźć się w tymże aneksie. Zamiast tego mowa jest w nim o utrzymaniu gruntów w dobrym stanie inwestycyjnym niewątpliwie dotyczącym inwestycji budowlanych mających mieć miejsce na tym terenie, a nie w wysokiej kulturze rolnej.

O braku zamiaru wykorzystywania przedmiotowej nieruchomości na cele rolnicze świadczy, zasygnalizowany powyżej, fakt ubiegania się przez powódkę o podział działki nr (...), który ostatecznie dokonany został na mocy decyzji z 8 kwietnia 2009 r., zgodnie z którą Prezydent m. st. W. utworzył ze wzmiankowanej nieruchomości nowe działki nr (...) (z przeznaczeniem pod budowę centrum handlowego i (...) (z przeznaczeniem pod budowę drogi). Podobnie interpretować należy Trzeba zatem zwrócić uwagę na uzyskanie przez powódkę szeregu decyzji i pozwoleń potrzebnych do przeprowadzenia planowanej inwestycji budowlanej. I tak na mocy decyzji nr (...) z 29 stycznia 2009 r. Prezydent m. st. W. zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia powódce na budowę wodociągu rozdzielczego m.in. na działce ewidencyjnej nr (...) z obrębu (...) w dzielnicy W. w W., zaś decyzją nr (...) z 18 stycznia 2010 r. Prezydent m. st. W. zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia powódce na budowę ulicy (...) wraz z oświetleniem i odwodnieniem, która miała przebiegać m.in. przez działkę (...) z obrębu (...) w dzielnicy W. w W.. Powyższe wyraźnie wskazuje, że celem powódki, do którego nieustannie się ona przygotowywała, była realizacja zamierzonej inwestycji w postaci centrum handlowego i towarzyszącej mu, niezbędnej infrastruktury - zwłaszcza, że postępowania administracyjne w przedmiocie uzyskania niezbędnych zezwoleń musiały zostać odpowiednio wcześnie zainicjowane. Warto także zaznaczyć, że wkrótce po podziale działki nr (...) użytkowanie wieczyste zostało przez powódkę zbyte w odniesieniu do działki nr (...) na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (umowa z 19 maja 2009 r.), zaś w odniesieniu do działki (...) na rzecz Centrum Handlowe (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. (umowa z 17 czerwca 2010 r.). W chwili dokonania tych transakcji obie spółki były kontrolowane przez powódkę i miały działać na czas oznaczony - (...) Sp. z o.o. do 31 grudnia 2014 r., zaś Centrum Handlowe (...) Sp. z o.o. do zrealizowania i rozliczenia w W. W. projektu inwestycyjnego nie później niż do 31 grudnia 2020 r. Powyższe również potwierdza zamiary powódki co do użytkowanych przez nią gruntów, gdyż zbycie użytkowania wieczystego na rzecz spółek, które zostały w istocie utworzone do przeprowadzenia inwestycji budowlanych, wskazują, że powódka spodziewała się ich rychłego rozpoczęcia i przygotowywała się do tego.

Podsumowując, całości materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wynikało zatem, że zamiarem powodowej spółki nie było wykorzystywanie oddanych jej w użytkowanie wieczyste gruntów na cele rolne, zaś powódka, a później jej następcy prawni dążyli przede wszystkim do realizacji rzeczywistego i podstawowego celu dla jakiego korzystali oni z nieruchomości, a którym było rozpoczęcie inwestycji budowlanych. Podejmowane przez powódkę działania związane z rekultywacją gruntu miały jedynie pozorny charakter i tak naprawdę służyć miały przygotowaniu tych terenów pod inwestycję. Drugim ukrytym celem powódki była natomiast chęć uiszczania opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste według korzystniejszej stawki procentowej, tj. 1% zamiast 3%. Dlatego też, uznać należy, że nieruchomość będąca przedmiotem niniejszego postępowania w okresie od końca 2008 do końca 2010 r. nie była wykorzystywana na cele rolne, w rozumieniu art. 17b ust. 1 pkt 2 u.g.n.r., a tym samym opłata roczna ponoszona przez powódkę z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości powinna zostać ustalona według stawki procentowej wynoszącej 3%, jako stawki właściwej dla nieruchomości wykorzystywanych na „inne cele” zgodnie z art. 17b ust. 1 pkt 3 u.g.n.r.

Zupełnie na marginesie wskazać należy, że nietrafny jest argument strony powodowej, że o wykorzystywaniu na cele rolne w/w nieruchomości przemawia fakt, iż odprowadzała ona od niej podatek rolny. Wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1984 r., Nr 52, poz. 268 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Wynika z powyższego, że o odprowadzaniu podatku rolnego od nieruchomości można mówić po spełnieniu przez grunt warunków „formalnych” (sklasyfikowanie gruntu w odpowiedniej ewidencji), a nie „materialnych” (wykorzystywanie gruntu na określony cel) jak ma to miejsce w przypadku określania wysokości stawki procentowej opłaty uiszczanej z tytułu użytkowania wieczystego. Dlatego też opodatkowanie podatkiem rolnym nie przesądza jednoznacznie o tym, że grunt ten jest wykorzystywany na cele rolne w rozumieniu art. 17b ust. 1 u.g.n.r.

Również uzyskanie przez rolników S. G. i P. G. „dopłat unijnych” nie przesądza o tym, że nieruchomość przez nich dzierżawiona była wykorzystywana na cele rolne. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz.U. z 2007 r., Nr 35, poz. 217 z późn. zm.) rolnikowi przysługuje jednolita płatność obszarowa do będącej w jego posiadaniu w dniu 31 maja roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności, powierzchni gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, kwalifikujących się do objęcia tą płatnością zgodnie z art. 124 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia nr 73/2009, jeżeli: posiada w tym dniu działki rolne o łącznej powierzchni nie mniejszej niż określona dla Rzeczypospolitej Polskiej w załączniku nr VII do rozporządzenia nr 1121/2009, z tym że w przypadku zagajników o krótkiej rotacji działka rolna powinna obejmować jednolitą gatunkowo uprawę o powierzchni co najmniej 0,1 ha (pkt 1); wszystkie grunty rolne są utrzymywane zgodnie z normami przez cały rok kalendarzowy, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności (pkt 2); przestrzega wymogów przez cały rok kalendarzowy, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności (pkt 2a); został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (pkt 3). Natomiast w myśl art. 124 ust. 2 akapit pierwszy Rozporządzenia Rady (WE) NR 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1290/2005, (WE) nr 247/2006, (WE) nr 378/2007 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1782/2003 (Dz.U.UE L z dnia 31 stycznia 2009 r.) do celów przyznania płatności w ramach systemu jednolitej płatności obszarowej kwalifikują się wszystkie działki rolne spełniające kryteria przewidziane w ust. 1 oraz działki rolne obsadzone zagajnikami o krótkiej rotacji (kod CN ex (...)). Ust. 1 art. 124 stanowi, że powierzchnia użytków rolnych nowego państwa członkowskiego objętego systemem jednolitej płatności obszarowej stanowi część jego wykorzystywanej powierzchni użytków rolnych utrzymaną w dobrej kulturze rolnej bez względu na to, czy są one wykorzystywane do produkcji, oraz, w stosownych przypadkach, dostosowaną zgodnie z obiektywnymi i niedyskryminacyjnymi kryteriami ustanowionymi przez to nowe państwo członkowskie po zatwierdzeniu przez Komisję. Zatem z analizy w/w przepisów wynika, że przyznanie przedmiotowej płatności nie jest uazależnione od wykorzystywania nieruchomości na cele rolne, od czego uzależniona jest wysokość stawki procentowej opłaty za użytkowanie wieczyste - wystarczające jest bowiem utrzymywanie gruntu w dobrej kulturze rolnej.

Mając powyższe na uwadze, wniosek użytkownika wieczystego, zastępujący pozew, nie zasługiwał na uwzględnienie i dlatego podlegał oddaleniu w całości w związku z czym orzeczono jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powódka przegrała niniejszą sprawę w całości, w związku z czym pozwanej przysługiwał zwrot poniesionych przez nią kosztów procesu. Ustalając powyższą zasadę Sąd, na podstawie art. 108 § 1 k.p.c., pozostawił szczegółowe wyliczenie kosztów referendarzowi sądowemu orzekając jak w punkcie 2 wyroku.