Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 15 lipca 2014 r.

Pozwem z dnia 23 grudnia 2013 r. powód Ochrona (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (dalej także: Ochrona (...) sp. z o.o. lub J.) wniósł o zasądzenie od pozwanego M. K., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...), kwoty 3 623,49 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 1 200 złotych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, od kwoty 36,90 zł od dnia 8 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 738,00 zł od dnia 18 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 430,50 zł od dnia 8 lipca 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 627,30 zł od dnia 8 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 36,90 zł od dnia 8 września 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 98,40 zł od dnia 19 września 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 36,90 zł od dnia 9 października 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 393,60 zł od dnia 15 października 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 24,90 zł od dnia 9 listopada 2013 r. do dnia zapłaty, a także o zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że na dochodzoną kwotę składają się: kara umowna w wysokości 900 złotych w związku z zaniechaniem zwrotu powodowi zestawu monitorującego, abonament i wynagrodzenie za monitorowanie sygnałów alarmowych w łącznej kwocie 2 423,40 zł, a także kwota 300 zł tytułem kary umownej naliczona na podstawie § 6 pkt 4 umowy numer Z (...) zawartej przez strony wobec faktu, iż pozwany korzystał z warunków preferencyjnych, zawarł umowę na 24 miesiące i umowa ta została rozwiązana przez powoda z przyczyn zawinionych przez pozwanego (pozew k. 3-4).

W dniu 31 grudnia 2013 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w W., działając w sprawie o sygn. akt XV GNc 9917/13, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nakazując M. K. zapłatę na rzecz powoda dochodzonych w pozwie kwot oraz kwoty 647 złotych tytułem kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od otrzymania nakazu zapłaty albo wniesienie w tymże terminie sprzeciwu (nakaz zapłaty k. 63).

Nakaz zapłaty został doręczony pozwanemu w dniu 28 stycznia 2014 r. (k. 68). Pozwany w dniu 10 lutego 2014 r. (data nadania k. 74) wniósł sprzeciw, zaskarżając nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda zwrotu koszów procesu.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował istnienie jakiegokolwiek zobowiązania, wskazując na nieprawidłowy montaż instalacji alarmowej, w wyniku czego dochodziło do nieuzasadnionych interwencji. Zdaniem pozwanego skoro powód miał obowiązek ochrony mienia to obciążanie zamawiającego kosztem przybycia patrolu interwencyjnego mija się z celem. Pozwany wskazał również, że jego zdaniem powód nie udowodnił, aby pozwany był zobowiązany do zapłaty jakichkolwiek faktur (sprzeciw k. 72-73).

W odpowiedzi na sprzeciw powód zaprzeczył jakoby doszło do nienależytego świadczenia usług wskazując, iż pozwany nie zgłaszał powodowi żadnych reklamacji, nie odpowiedział na pismo powoda dotyczące rozwiązania umowy, choć już wtedy powinien wskazywać na nieprawidłowe świadczenie usług przez powoda, a nadto nie kwestionował wysokości wystawionych faktur. Jednocześnie za niezasadne zdaniem powoda należy uznać twierdzenie pozwanego co do braku podstaw naliczania opłat za nieuzasadnione interwencje ponad limit, skoro istnienie takich opłat strony uzgodniły w umowie (odpowiedź na sprzeciw k. 81-82).

Do zakończenia postępowania strony pozostały przy wskazanych stanowiskach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 kwietnia 2013 r. M. K., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...), zawarł z Ochrona (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., reprezentowaną przez pełnomocnika P. C., umowę nr Z (...) na wykonanie zabezpieczenia, której przedmiotem był montaż zestawu monitorującego oraz aktywacja sieci monitoringu w sklepie spożywczym znajdującym się w miejscowości S. przy ul. (...). Zestaw monitorujący został na rzecz zleceniodawcy użyczony. Postanowiono, iż zastosowanie do umowy mają Ogólne Warunki do Umowy na Wykonanie Zabezpieczeń Elektronicznych (OWU), zgodnie z którymi w przypadku gdy J. użyczy zleceniodawcy zestaw monitorujący, zleceniodawca zobowiązuje się do podpisania ze wskazaną spółką najpóźniej w terminie 3 dni odrębnej umowy na monitorowanie (pkt 7 ust. 1). Dodatkowo postanowiono, iż J. nie ponosi odpowiedzialności za wadliwe funkcjonowanie urządzeń systemu i systemu jako całości wynikające z braku: przeglądów okresowych, niewłaściwej eksploatacji, napraw dokonywanych przez inne niż uprawnione przez J. osoby, fizycznego zużycia i mechanicznego uszkodzenia (pkt 4 ust. 1). J. udzielał nadto gwarancji na wykonane prace instalacyjne na okres 12 miesięcy (pkt 5). Pkt. 7 ust. 2 OWU przewidywał natomiast, że w przypadku rozwiązania umowy na monitorowanie zleceniodawca ma obowiązek zwrócić Ochronie (...) sp. z o.o. zestaw monitorujący w stanie niepogorszonym, za wyjątkiem zużycia wynikającego z prawidłowej eksploatacji. W przypadku nie zwrócenia zestawu monitorującego zleceniodawca upoważnił J. do wystawienia noty księgowej bez podpisu odbiorcy na kwotę 900 złotych tytułem kary umownej (pkt 7 ust. 4 OWU).

Dowód: umowa na wykonanie zabezpieczeń elektronicznych nr Z (...), k. 5, ogólne warunki do umowy na wykonanie zabezpieczeń elektronicznych, k. 6, odpis pełny z rejestru przedsiębiorców dotyczący Ochrona (...) sp. z o.o., k. 12-15, informacja z (...) dotycząca M. K. k. 16-17.

W dniu 18 kwietnia 2013 r. M. K., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) związał z Ochroną (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. również drugą umową, oznaczoną numerem Z (...), zgodnie z którą J. zobowiązał się m.in. do monitorowania odebranych sygnałów alarmowych pochodzących z wewnętrznego systemu alarmowego, przekazywania informacji o uzgodnionych i odebranych sygnałach do zleceniodawcy, a także gotowości i podejmowania interwencji przy pomocy grupy ochrony doraźnej na odebrane sygnały alarmowe pochodzące z wewnętrznego monitorowanego systemu alarmowego, co obejmowało wszystkie uzasadnione interwencje na sygnały alarmowe i jedną interwencję nieuzasadnioną w miesiącu. Dodatkowo na mocy umowy zwiększono limit nieuzasadnionych interwencji o jedną dodatkową interwencję w miesiącu. Wskazanej ochronie podlegać miał sklep spożywczy położony w miejscowości S. przy ul. (...). Zleceniodawca M. K. zobowiązał się natomiast do uiszczania na rzecz Ochrony (...) sp. z o.o. miesięcznego abonamentu za wskazaną usługę w kwocie 30 złotych + VAT z dołu do 7-go dnia następnego miesiąca po miesiącu wykonania usługi (§ 4 ust. 1 umowy). W przypadkach fałszywych – nieuzasadnionych alarmów, nieodwołanych telefonicznie w ciągu 3 minut z podaniem hasła odwoławczo-identyfikacyjnego wraz z adresem obiektu, każdy następny przyjazd powyżej określonej w umowie ilości interwencji był płatny przez zleceniodawcę w wysokości 40 zł + VAT (§ 4 ust. 3 umowy). W § 6 ust. 4 umowy wskazano, że w przypadku skorzystania przez zleceniodawcę z preferencyjnych warunków polegających na promocyjnym abonamencie i rozwiązania umowy przez zleceniodawcę lub przez Ochronę (...) sp. z o.o. z przyczyn zawinionych przez zleceniodawcę w okresie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie, zleceniodawca zobowiązany będzie do zapłaty kary umownej w wysokości 300 złotych na podstawie wystawionej noty księgowej. § 6 ust. 2 umowy wskazywał ponadto, że datę wejście w życie umowy określa Karta Obiektu część A, w której datę tę określono na dzień 25 kwietnia 2013 r. Szczegółowe warunki świadczenia usług zostały nadto określone w Regulaminie Świadczenia Usług z dnia 1 czerwca 2009 r., stanowiącym integralną część umowy. Zgodnie z postanowieniami § 2 Regulaminu Ochrona (...) sp. z o.o. zobowiązała się do całodobowego odbierania i rejestrowania odebranych sygnałów z lokalnego systemu alarmowego i przekazywania informacji o sygnałach osobie upoważnionej, która miała możliwość wydania polecenia odwołania grupy ochrony doraźnej z obiektu. Zobowiązała się również do pozostawania w stałej gotowości grupy ochrony doraźnej do podjęcia interwencji i wysłania jej do obiektu, z którego odebrano sygnał alarmowy. § 5 Regulaminu przewidywał ponadto, iż zleceniodawca, tj. M. K., zobowiązywał się do utrzymywania lokalnego systemu alarmowego przez cały czas trwania umowy w stanie pełnej sprawności, w tym dokonywania jego przeglądów okresowych. Zgodnie z § 7 ust. 1 Regulaminu Ochrona (...) sp. z o.o. zastrzega sobie prawo do rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia w przypadku przekroczenia przez zleceniodawcę terminu płatności wynagrodzenia, o którym mowa w § 4 umowy o 30 dni.

Dowód : zlecenie wewnętrzne wykonania usługi (...) (część A) k. 18, umowa numer Z (...) k. 7-8, regulamin świadczenia usług k. 9.

W dniu 24 kwietnia 2013 r. system alarmowy został zainstalowany w obiekcie przy ul. (...) w miejscowości S..

Dowód : zlecenie wewnętrzne wykonania usługi (...) (część A) k. 18,

Ochrona (...) sp. z o.o. świadczyła usługi monitorowania odebranych sygnałów alarmowych pochodzących z wewnętrznego systemu alarmowego zainstalowanego w ww. obiekcie M. K. w okresie od maja do października 2013 r., w którym to czasie system alarmowy wielokrotnie wysyłał sygnały włamania. W związku z odbieranymi sygnałami grupa ochrony doraźnej J. wielokrotnie wyjeżdżała do obiektu celem jego sprawdzenia, nie wykrywając widocznych śladów włamania. O odebranych sygnałach każdorazowo był informowany M. K. lub osoba przez niego uprawniona, która – po sprawdzeniu obiektu – odwoływała patrol.

Dowód: zestawienia sygnałów odbieranych z obiektu, k. 24-27, 30-31, 34-36, 39-40, 43-44.

Z tytułu usług świadczonych w okresie od maja do października 2013 r. Ochrona (...) sp. z o.o. wystawiła na rzecz M. K. następujące faktury VAT obejmujące opłaty abonamentowe za świadczone w poszczególnych miesiącach usługi:

-

fakturę VAT nr (...) z dnia 22 maja 2013 r. za usługi świadczone w maju 2013 r. na kwotę 30,00 zł netto, a 36,90 zł brutto, z terminem płatności do 7 czerwca 2013 r.;

-

fakturę VAT nr (...) z dnia 19 czerwca 2013 r. za usługi świadczone w czerwcu 2013 r. na kwotę 30,00 zł netto, a 36,90 zł brutto, z terminem płatności do 7 lipca 2013 r.;

-

fakturę VAT nr (...) z dnia 17 lipca 2013 r. za usługi świadczone w lipcu 2013 r. na kwotę 30,00 zł netto, a 36,90 zł brutto z terminem płatności do 7 sierpnia 2013 r.;

-

fakturę VAT nr (...) z dnia 14 sierpnia 2013 r. za usługi świadczone w sierpniu 2013 r. na kwotę 30,00 zł netto, a 36,90 zł brutto z terminem płatności do 7 września 2013 r.;

-

fakturę VAT nr (...) z dnia 18 września 2013 r. za usługi świadczone we wrześniu 2013 r. na kwotę 30,00 zł netto, a 36,90 zł brutto, z terminem płatności do 7 października 2013 r.;

-

fakturę VAT nr (...) z dnia 31 października 2013 r. za usługi świadczone w październiku 2013 r. na kwotę 20,32 zł netto, a 24,99 zł brutto z terminem płatności do 7 listopada 2013 r.

Dowód: faktura VAT nr (...), k. 22, faktura VAT nr (...), k. 28, faktura VAT nr (...), k. 32, faktura VAT nr (...), k. 37, faktura VAT nr (...), k. 41, faktura VAT nr (...), k. 46.

W maju 2013 r. w związku z uruchomieniem sygnału alarmowego w chronionym obiekcie grupa interwencyjna z ramienia (...) przyjeżdżała do obiektu 32 razy, każdorazowo sprawdzając obiekt i stwierdzając brak widocznych śladów naruszeń. O sygnale alarmowym powiadamiany był M. K. lub E. W., którzy ostatecznie odwoływali patrol. Nieuzasadnione interwencje patrolu stały się podstawą dla wystawienia przez Ochrona (...) sp. z o.o. na rzecz M. K. faktury VAT nr (...) na kwotę 600 zł netto, a 738,00 zł brutto, tytułem wynagrodzenia za 15 interwencji, z terminem płatności do dnia 17 czerwca 2013 r.

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 23, zestawienie sygnałów obiektu k. 24-27.

W czerwcu 2013 r. w związku z sygnałem alarmowym grupa interwencyjna przyjeżdżała do obiektu chronionego 13 razy, w związku z czym Ochrona (...) sp. z o.o. wystawiła na rzecz fakturę VAT nr (...) na kwotę 320 zł netto, a 393,60 zł brutto, za 8 interwencji, z terminem płatności do dnia 17 lipca 2013 r. Również i w tym przypadku obiekt został sprawdzony i stwierdzono brak widocznych śladów naruszeń, natomiast powiadomiany o sygnale alarmowym M. K. ostatecznie odwoływał patrol.

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 29, zestawienie sygnałów obiektu k. 30-31.

W lipcu 2013 r. w związku z sygnałem alarmowym grupa interwencyjna przyjeżdżała do obiektu chronionego 18 razy, w związku z czym Ochrona (...) sp. z o.o. wystawiła na rzecz M. K. fakturę VAT nr (...) na kwotę 480 zł netto, a 590,40 zł brutto, za 12 interwencji, z terminem płatności do dnia 12 sierpnia 2013 r. Również w tym przypadku obiekt został sprawdzony i stwierdzono brak widocznych śladów naruszeń, natomiast powiadomieni o sygnale alarmowym M. K. lub E. W. ostatecznie odwoływali patrol.

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 33, zestawienie sygnałów obiektu k. 34-36.

W sierpniu 2013 r. w związku z sygnałem alarmowym grupa interwencyjna przyjeżdżała do obiektu chronionego 5 razy, w związku z czym Ochrona (...) sp. z o.o. wystawiła na rzecz M. K. fakturę VAT nr (...) na kwotę 80 zł netto, a 98,40 zł brutto, za 2 interwencje, z terminem płatności do dnia 18 września 2013 r. Po odebraniu sygnału alarmowego obiekt został sprawdzony przez patrol interwencyjny i stwierdzono brak widocznych śladów naruszeń, natomiast powiadomieni o sygnale alarmowym M. K. lub E. W. ostatecznie odwoływali patrol.

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 38, zestawienie sygnałów obiektu k. 39-40.

We wrześniu 2013 r. w związku z sygnałem alarmowym grupa interwencyjna przyjeżdżała do obiektu chronionego 13 razy, w związku z czym Ochrona (...) sp. z o.o. wystawiła na rzecz M. K. fakturę VAT nr (...) na kwotę 320 zł netto, a 393,60 zł brutto, za 8 interwencji, z terminem płatności do dnia 18 września 2013 r. Po odebraniu sygnału alarmowego obiekt został sprawdzony przez patrol interwencyjny i stwierdzono brak widocznych śladów naruszeń, natomiast powiadomieni o sygnale alarmowym M. K. lub E. W. ostatecznie odwoływali patrol.

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 42, zestawienie sygnałów obiektu k. 43-44.

Należności objętych ww. fakturami VAT z tytułu opłat abonamentowych, jak i wynagrodzenia z tytułu nieuzasadnionych interwencji M. K. nie zapłacił . Nie kwestionował również obciążania go należnościami z tytułu nieuzasadnionych interwencji (okoliczności bezsporne).

Z uwagi na brak płatności należności za świadczone usługi ochrony mienia, pismem z dnia 15 października 2013 r. Ochrona (...) sp. z o.o. rozwiązała zawartą z M. K. umowę, wzywając go jednocześnie do zwrotu zestawu monitorującego. Oświadczenie w tym przedmiocie M. K. otrzymał w dniu 29 października 2013 r.

Dowód: rozwiązanie umowy k. 19, potwierdzenie odbioru przesyłki k. 20-21.

W dniu 30 października 2013 r. pełnomocnik J. udał się do sklepu spożywczego przy ul. (...) w miejscowości S. w celu demontażu zestawu monitorującego. Montażu jednak nie dokonał z uwagi na brak zgody obecnej osoby na demontaż nadajnika.

Dowód: karta serwisowa k. 47.

W dniu 22 października 2013 r. Ochrona (...) sp. z o.o. wystawiła na rzecz M. K. notę księgową nr (...) zgodnie z umową z dnia 18 kwietnia 2013 r., opiewającą na kwotę 300 zł, wskazując, iż kwota ta winna zostać zapłacona w terminie 7 dni od otrzymania noty. W dniu 25 października 2013 r. Ochrona (...) sp. z o.o. skierowała do M. K. pismo w którym oświadczyła, że obciąża go notą księgową w wysokości 300 złotych tytułem kar umownych za rozwiązanie umowy przed upływem 24 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.

Dowód: pismo z 25.10.2013 r. k. 48, kota księgowa nr (...) k. 49, książka nadawcza k. 50.

W dniu 12 listopada 2013 r. Ochrona (...) sp. z o.o. wystawiła na rzecz M. K. również notę księgową nr (...), opiewająca na kwotę 900 złotych, wskazując, iż kwota ta winna zostać zapłacona w terminie 7 dni od otrzymania noty. W dniu 18 listopada 2013 r. Ochrona (...) sp. z o.o. skierowała do M. K. pismo w którym oświadczyła, iż obciąża go kwotą 900 złotych tytułem kary umownej za niezwrócenie zestawu monitorującego, jednocześnie załączając do pisma przedmiotową notę księgową.

Dowód: pismo z 18.11.2013 r. k. 52, kota księgowa nr (...) k. 53, książka nadawcza k. 54.

W dniu 8 listopada 2013 r. Ochrona (...) sp. z o.o. wezwała M. K. do zapłaty kwoty 2 423,49 zł w ciągu 5 dni od dnia otrzymania niniejszego wezwania. Nadto w dniu 28 listopada 2013 r. wezwała M. K. do zapłaty dalszej kwoty 900 zł w ciągu 5 dni od daty otrzymania wezwania.

Dowód: wezwania do zapłaty k. 56 i 59, książka nadawca k. 57 i 60.

Do dnia wyrokowania M. K. nie zapłacił dochodzonych kwot.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych powyżej załączonych do akt sprawy dowodów z dokumentów prywatnych, nie znajdując podstaw by odmówić im wiarygodności, zwłaszcza że pozwany nie kwestionował zarówno ich prawdziwości, jak i zgodności z rzeczywistym stanem prawnym. Powołane w pozwie dokumenty przedstawione zostały w odpisach uwierzytelnionych przez pełnomocnika powoda w trybie przewidzianym w przepisie art. 129 k.p.c., co dodatkowo potwierdza ich moc dowodową.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w przeważającej mierze zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie pomiędzy stronami bezsporny fakt zawarcia umowy o świadczenie przez powoda na rzecz pozwanego usług w postaci monitorowania obiektu, a także umowy użyczenia pozwanemu systemu alarmowego. Pozwany nie kwestionował również faktu braku zapłaty należności objętych pozwem, ograniczając się do zakwestionowania istnienia obowiązku zapłaty z uwagi na twierdzenie, iż system monitorujący działał niewłaściwie, a nadto wywodząc, iż płatność za przybycie patrolu monitorującego mija się z celem umowy.

W ocenie Sądu zawarta przez strony umowa nr Z (...) była umową o świadczenie usług, do której zastosowanie znajduje przepis art. 750 k.c., a z jego mocy odpowiednio również przepisy o zleceniu. Przepis art. 735 § 1 k.c. - dotyczący właśnie umowy zlecenia - wskazuje natomiast, że jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. W niniejszej sprawie strony - działając na zasadzie swobody umów - zawarły umowę o świadczenie usług, na podstawie której powód zobowiązał się m.in. do monitorowania odebranych sygnałów alarmowych z wewnętrznego systemu alarmowego zainstalowanego w obiekcie przy ul. (...) w miejscowości S., przekazywania informacji o odebranych sygnałach do pozwanego, a także gotowości do podejmowania interwencji na odebrane sygnały alarmowe oraz podejmowania tych interwencji. W umowie w sposób precyzyjny określono przy tym, iż zobowiązanie powoda obejmowało podejmowanie interwencji na sygnały alarmowe, w tym wszystkie interwencje uzasadnione oraz dwie interwencje nieuzasadnione w miesiącu (§ 1 pkt 2 i 10 umowy). Pozwany zobowiązał się natomiast do uiszczania na rzecz powoda abonamentowej opłaty miesięcznej za świadczone usługi w kwocie 36,90 zł brutto (§ 4 ust. 1 umowy), a nadto wynagrodzenia za interwencje nieuzasadnione, ponad limit przewidziany w umowie. Wyraźnie przy tym postanowiono, iż interwencje nieuzasadnione to interwencje fałszywe, nieodwołane telefonicznie w ciągu 3 minut z podaniem hasła odwoławczo-identyfikacyjnego wraz z adresem obiektu, za które zleceniodawca zobowiązał się płacić kwotę 40 zł + VAT (§ 4 ust. 3 umowy). Co za tym idzie, pozwany nie był zobowiązany jedynie do zapłaty stałej opłaty abonamentowej za świadczone przez powoda usługi, lecz również opłat z tytułu nieuzasadnionych interwencji patrolu z ramienia (...), ponad limit dwóch interwencji w miesiącu. Tym samym nie można zgodzić się z pozwanym, iż skoro powód zobowiązał się do ochrony, to za sprzeczne z celem umowy należy uznać obciążanie pozwanego opłatami za podejmowanie interwencji. Głównym zobowiązaniem powoda było bowiem stałe monitorowanie obiektu pozwanego, odbieranie sygnałów alarmowych, a także reakcja na wszystkie uzasadnione sygnały alarmowe, a zatem ochrona mienia pozwanego w razie faktycznego zagrożenia, natomiast wyjazd grupy interwencyjnej do obiektu na skutek sygnałów nieuzasadnionych był dodatkowo płatny. Takie zastrzeżenie nie może być zatem uznane za sprzeczne z celem umowy, albowiem system alarmowy zainstalowany w obiekcie pozwanego został oddany do jego dyspozycji i z mocy łączących strony umów, to pozwany był zobowiązany do utrzymywania go w należyty stanie, co oznacza nie tylko jego konserwację, ale również dbanie o to, aby nie uruchamiał się przypadkowo, np. na skutek błędnego jego załączenia przez użytkowania, czy na skutek pomyłki jego użytkowania, np. na skutek wejścia do lokalu przez użytkownika bez odbezpieczenia sprzętu itp. I o ile – zgodnie z doświadczeniem życiowym - takie przypadki mogły się zdarzyć, to jednak w razie ich zaistnienia pozwany przyjął na siebie zobowiązanie do telefonicznego odwołania patrolu w przeciągu 3 minut z podaniem hasła odwoławczo-identyfikacyjnego wraz z adresem obiektu, a wówczas opłata dodatkowa za interwencję nie mogłaby zostać przez powoda naliczona. Pozwany zatem wyraził zgodę na zawarcie umowy w określonym kształcie, która precyzyjnie regulowała obowiązki obu jej stron, w tym także, iż za nieuzasadnione interwencje pozwany był zobowiązany do zapłaty dodatkowego wynagrodzenie. Pozwany, jako przedsiębiorca, zdawał sobie sprawę jaką umowę zawiera, a zatem jeśli nie zgadzał się na ponoszenia ww. dodatkowych opłat, przed zawarciem umowy winien czynić starania w celu wynegocjowania innych warunków umowy lub w ostateczności zaniechać jej zawarcia. Skoro tego nie uczynił, należy uznać, że zawarta umowa odzwierciedlała wolę obu jej stron. W zakresie konieczności uiszczenia dodatkowej opłaty za nieuzasadnione interwencje umowa była jasna i w sposób klarowny regulowała obowiązki stron, dlatego nieuzasadnionym było powoływanie się pozwanego na inny cel umowy.

W związku z powyższym na podstawie art. 750 k.c. w zw. z art. 735 § 1 k.c. w zw. z § 4 ust. 1 i 3 umowy z dnia 18 kwietnia 2013 r. numerem Z (...) Sąd uznał roszczenie powoda o zapłatę opłat abonamentowych za okres od maja do października 2013 r., a nadto opłat za nieuzasadnione interwencje patrolu z ramienia (...) za zasadne i z tego tytułu zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2 423,49 złotych stanowiącą sumę należności wynikających z wystawionych na rzecz pozwanego faktur VAT. Należności z tytułu opłat abonamentowych pozwany nie kwestionował w żadnym zakresie, natomiast do pozwu powód dołączył również zestawienia wszystkich odbieranych sygnałów alarmowych z obiektu pozwanego, w tym odbytych interwencji nieuzasadnionych, których pozwany nie kwestionował zarówno co do zasady, jak i co do ilości odbytych interwencji. Tym samym brak było również podstaw do kwestionowania wysokości wyliczonego przez powoda wynagrodzenia.

Jednocześnie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pozostawała okoliczność, iż pozwany w sprzeciwie podniósł, że nieuzasadnione interwencje wynikały z nienależytego funkcjonowania systemu alarmowego, albowiem pozwany - na którym spoczywał ciężar dowodu okoliczności niweczących roszczenie powoda (art. 6 k.c.) – twierdzenia tego nie udowodnił. Pozwany, powołując się bowiem na taką okoliczność, winien był wykazać, iż powód nie wykonał w sposób należyty swojego zobowiązania do wykonania zabezpieczeń elektronicznych w obiekcie przy ul. (...) w miejscowości S., przez co system monitorujący działał niewłaściwie. Za niewystarczające w tym zakresie należy uznać same twierdzenia pozwanego w tym przedmiocie. Co więcej, nie bez znaczenia dla takiej oceny pozostaje również treść łączących strony umów, zgodnie z którą to pozwany przyjął na siebie zobowiązanie do utrzymywania lokalnego systemu alarmowego w należytej sprawności przez cały okres trwania umowy, w tym dokonywania jego przeglądów okresowych (konserwacji). Wreszcie, o ile powód przyjął na siebie zobowiązanie gwarancyjne na wykonane prace instalacyjne, to jednak pozwany nie wykazał, by jakiekolwiek nieprawidłowości w działaniu systemu powodowi zgłaszał, żądając od niego dokonania naprawy w ramach udzielonej gwarancji. Co za tym idzie, zarzuty pozwanego w tym przedmiocie nie mogły mieć żadnego znaczenia dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy w ww. zakresie.

Odnosząc się do roszczeń powoda z tytułu kar umownych wskazać natomiast należy, iż strony dodatkowo łączyła umowa użyczenia systemu alarmowego, na podstawie której powód zezwolił pozwanemu na bezpłatne używanie ww. systemu w czasie trwania łączącej strony umowy świadczenia usług monitorowania (art. 710 k.c.). W OWU do umowy stron z dnia 18 kwietnia 2013 r. na wykonanie zabezpieczeń elektronicznych o numerze Z (...) przewidziano natomiast, iż w przypadku nie zwrócenia zestawu monitorującego, zleceniodawca upoważnia Ochronę (...) sp. z o.o. do wystawienia noty księgowej bez podpisu odbiorcy na kwotę 900 złotych tytułem kary umownej (pkt 7 ust. 4 ogólnych warunków). W toku procesu powód wykazał natomiast, iż użyczył pozwanemu zestaw monitorujący, czego zresztą pozwany nie kwestionował, a także, iż - mimo wzywania pozwanego do zwrotu zestawu – pozwany tego zestawu tego nie wydał. Co więcej, pozwany nie kwestionował również, iż powód skierował do pozwanego swojego pełnomocnika, który miał dokonać demontażu zestawu, co jednak spotkało się z odmową wydania. Tym samym bezspornie pozwany nie wykonał ciążącego na nim obowiązku zwrotu systemu.

Zgodnie z brzmieniem art. 484 § 1 k.c. w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Kara umowna należy się wówczas wierzycielowi niezależnie od tego, w jakiej wysokości doznał szkody na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (tak: wyrok SN z dnia 15.09.1999 r., III CKN 337/98, LEX nr 527125). O zakresie zastosowania kar umownych rozstrzyga treść dokonanego przez strony zastrzeżenia. Zarówno samo zastrzeżenie kary umownej, jak i szczegółowe jej uregulowania zależą od umownego uznania i ułożenia przez strony w ramach swobody umów ustanowionej w art. 3531 k.c. (tak: wyrok SN z dnia 28.01.2011 r., I CSK 315/10). W niniejszej sprawie umowa stron przewidywała, że zleceniodawca, tj. pozwany w niniejszej sprawie, zobowiązał się do zwrócenia J. zestawu monitorującego i – jak wykazało postępowanie - zobowiązania tego pozwany nie wykonał pomimo, iż jego obowiązek aktualizował się w przypadku rozwiązania umowy ma monitorowanie.

Umowa z dnia 18 kwietnia 2013 r., na podstawie której powód zobowiązał się do monitorowania odebranych systemów alarmowych przewidywała natomiast, iż J. uprawniony był do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia w przypadku przekroczenia przez zleceniodawcę terminu płatności wynagrodzenia, o którym mowa w § 4 umowy, o 30 dni (§ 7 ust. 1 regulaminu świadczenia usług). § 4 przewidywał natomiast, że zleceniodawca zobowiązuje się do uiszczania na rzecz J. miesięcznego abonamentu za usługę określoną w umowie z dołu, do siódmego dnia następnego miesiąca po miesiącu wykonania usługi. Pozwany nie uiścił opłaty abonamentowej już za miesiąc maj 2013 r., którą powinien uiścić do dnia 7 czerwca 2013 r., czego on sam nie kwestionował. Tym samym po upływie 30 dni od wskazanej daty, tj. od dnia 7 lipca 2013 r. powód był uprawniony do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, co ostatecznie uczynił w dniu 29 października 2013 r., wtedy bowiem złożone przez powoda oświadczenie woli dotarło do pozwanego (k. 21). Powodowi przysługiwało zatem uprawnienie, z którego mógł skorzystać już od dnia 7 lipca 2013 r., aczkolwiek nie miał obowiązku niezwłocznej realizacji wskazanego uprawnienia. Skoro zatem powód z ww. uprawnienia skorzystał dokonując skutecznego rozwiązania umowy o monitoring, po stronie pozwanego zaktualizował się obowiązek zwrotu zestawu do monitoringu.

Jak wskazano powyżej, kara umowna może zostać zastrzeżona przez strony na wypadek niewykonania zobowiązania niepieniężnego i taki właśnie charakter miało zobowiązania pozwanego do zwrotu rzeczy. Zawarta przez strony umowa przewidywała, że w przypadku niewykonania wskazanego obowiązku zleceniodawca zapłaci Ochronie (...) sp. z o.o. karę umowną w kwocie 900 zł i taką też kwotą powód obciążył pozwanego. Co za tym idzie, Sąd nie znalazł jakichkolwiek podstaw do kwestionowania obowiązku pozwanego do zapłaty również tego zobowiązania na rzecz powoda, co uzasadniało jego zasądzenie na rzecz powoda, zgodnie z żądaniem pozwu.

Odmiennie Sąd jednak potraktował żądanie powoda w zakresie zasądzenia na jego rzecz kwoty 300 złotych tytułem kary umownej w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy. Niewątpliwie umowa z dnia 18 kwietnia 2013 r. o świadczenie usług monitoringu przewidywała w § 6, że w przypadku skorzystania przez zleceniodawcę z preferencyjnych warunków polegających na promocyjnym abonamencie i rozwiązania umowy przez zleceniodawcę lub Ochronę (...) sp. z o.o. z przyczyn zawinionych przez zleceniodawcę, w okresie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie, zleceniodawca zobowiązany będzie do zapłaty kary umownej w wysokości 300 zł. O ile bezspornie doszło do rozwiązania umowy przez świadczącego usługę z przyczyn zawinionych przez zleceniodawcę, to jednak powód nie wykazał, iż z promocyjnego abonamentu pozwany korzystał. W trakcie rozprawy w dniu 15 lipca 2014 r. pełnomocnik powoda wywodził, iż pozwany korzystał z abonamentu w wysokości 1 zł, jednak okoliczność ta ze złożonych w trakcie postępowania dokumentów w żadnym zakresie nie wynika. Niezależnie jednak od tego należało mieć również na względzie przyczynę rozwiązania umowy, a mianowicie, że do rozwiązania umowy doszło w związku z niespełnieniem przez pozwanego świadczenia pieniężnego. Jak bowiem wyżej wskazano, kara umowna należy się uprawnionemu z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Nienależyte wykonanie przez pozwanego umowy, uzasadniające naliczanie ww. kary umownej, polegać natomiast miało w tym przypadku na niezapłaceniu przez pozwanego abonamentu, co stało się przyczyną rozwiązania umowy przez powoda. Tym samym de facto wskazana kara umowna została zastrzeżona tytułem niewykonania przez pozwanego zobowiązania pieniężnego. W doktrynie i judykaturze nie budzi natomiast wątpliwości, że kara umowna może zostać zastrzeżona wyłącznie na wypadek niespełnienia świadczenia niepieniężnego, albowiem w przypadku opóźnienia z realizacją świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać zapłaty odsetek za opóźnienie. Przyjęcie zatem możliwości zastrzeżenia kary umownej w związku z niespełnieniem świadczenia pieniężnego mogłoby doprowadzić do ominięcia przepisów o odsetkach maksymalnych (por. m.in. uchwałę SN z 6.11.2003 r. III CZP 61/03). Co więcej, jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 sierpnia 2005 r., sygn. akt V CK 90/05, zastrzeganie kary umownej w zakresie zobowiązań pieniężnych jest niedopuszczalne, pozostaje bowiem w wyraźnej sprzeczności z art. 483 § 1 k.c., zatem tego rodzaju postanowienie umowne jest z mocy art. 58 § 1 k.c. bezwzględnie nieważne. W niniejszej sprawie zobowiązanie pozwanego wynikające z zawartych umów co do zasady sprowadza się do uiszczenia wynagrodzenia za usługi świadczone przez powoda. Tym samym konstrukcję prawną zgodnie z którą, w przypadku braku płatności wierzyciel uprawniony jest do jednostronnego rozwiązania umowy, a to z kolei uprawnia go do żądania spełnienia świadczenia – kary umownej, uprościć można do stwierdzenia że brak zapłaty wynagrodzenia skutkuje koniecznością zapłaty kary umownej. Co za tym idzie, niewątpliwie ww. konstrukcja umowy o monitoring zmierza do ominięcia prawa, tj. ominięcia zakazu zastrzegania kary umownej na wypadek niespełnienia zobowiązania pieniężnego. Podobny pogląd wyrażony został również w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 marca 2014 r., sygn. akt I ACa 1112/13, zgodnie z którym „W wypadku, gdy odstąpienie, czy też wypowiedzenie umowy spowodowane jest wyłącznie niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem świadczenia pieniężnego przez kontrahenta, należy uznać, że kara umowna zastrzeżona na wypadek odstąpienia od umowy lub jej wypowiedzenia z tej przyczyny, w istocie stanowi pośrednio sankcję za niewykonanie lub nienależyte wykonanie świadczenia pieniężnego”. Marginalnie jedynie wskazać należy, iż nieliczne orzecznictwo dopuszcza zastrzeganie kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy przez jedną ze stron z uwagi właśnie na niespełnienie świadczenia pieniężnego przez drugą stronę umowy, jednak w tym przypadku kara umowna postrzegana jest jako surogat odszkodowania, o którym mowa w art. 494 in fine k.c. W przypadku rozwiązania umowy takiego odszkodowania dla strony rozwiązującej umowę ustawodawca nie przewidział, dlatego w niniejszym przypadku stosowanie podobnej argumentacji nie jest dopuszczalne.

Mając więc na uwadze powyższe, zastrzeżenie kary umownej należnej powodowi na wypadek rozwiązania umowy z powodu zwłoki w zapłacie abonamentu przez pozwanego należało uznać za nieważne w świetle art. 483 § 1 k.c. w zw. z art. 58 § 1 k.c. Co za tym idzie, roszczenie powoda o zapłatę kwoty 300 zł, a także w zakresie odsetek od wskazanej kwoty, podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 481 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W świetle § 2 tego artykułu, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Przepis ten, w imię ochrony interesów wierzyciela świadczenia pieniężnego przyznaje mu zatem uprawnienie do naliczania ustawowych odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego przez dłużnika, a dłużnik jest zobowiązany uiścić je, choćby nie dopuścił się zwłoki w rozumieniu art. 476 k.c. i choćby wierzyciel nie doznał szkody.

W niniejszej sprawie pozwany pozostawał w opóźnieniu z płatnością poszczególnych należności od dnia następnego po upływie terminów zapłaty przewidzianych w umowie stron, które dodatkowo zostały każdorazowo określone w treści faktur wystawionych przez powoda, i tak:

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 36,90 zł miała być zapłacona do dnia 7 czerwca 2013 r.;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 36,90 zł miała być zapłacona do dnia 7 lipca 2013 r.;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 36,90 zł miała być zapłacona do dnia 7 sierpnia 2013 r.;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 36,90 zł miała być zapłacona do dnia 7 września 2013 r.;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 36,90 zł miała być zapłacona do dnia 7 października 2013 r.;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 24,99 zł miała być zapłacona do dnia 7 listopada 2013 r;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 738,00 zł miała być zapłacona do dnia 17 czerwca 2013 r.;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 393,60 zł miała być zapłacona do dnia 17 lipca 2013 r. ;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 590,40 zł miała być zapłacona do dnia 12 sierpnia 2013 r.;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 98,40 zł miała być zapłacona do dnia 18 września 2013 r.;

-

należność objęta fakturą VAT nr (...) na 393,60 zł miała być zapłacona do dnia 14 października 2013 r.,

a zatem pozwany popadł w opóźnienie od dnia następnego po upływie terminów płatności.

Kwota 900 złotych tytułem kary umownej za niewydanie zestawu monitorującego podlegała zapłacie przez pozwanego do dnia 31 stycznia 2014 r. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Ze zgromadzonych w sprawie dokumentów nie wynika aby pozwany otrzymał wezwanie do uiszczenia ww. kwoty tytułem kary umownej przed doręczeniem mu pozwu, co nastąpiło dopiero 28 stycznia 2014 r. (k. 68). Powód co prawda wykazał, iż kierował do pozwanego wezwania do zapłaty, jednak nie przedstawił dowodu na okoliczność, że korespondencja ta została przez pozwanego odebrana przed wszczęciem procesu. Uwzględniając zatem fakt, iż art. 455 k.c. nakazuje spełnienie świadczenia niezwłocznie, co należy wiązać ze spełnieniem go w terminie 3 dni, tj. do dnia 31 stycznia 2014 r., to pozwany pozostawał w opóźnieniu od dnia 1 lutego 2014 r.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą stosunkowo rozdzielone. Powództwo okazało się zasadne w 91,7 % i taki to udział w kosztach ponieść miał pozwany, jako w tym zakresie przegrywający. Koszty powoda w niniejszej sprawie wyniosły: 100 zł tytułem opłaty od pozwu (art. 28 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), 600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu i 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa. Pozwany nie poniósł natomiast żadnych kosztów w związku z niniejszym postępowaniem. Co za tym idzie pozwany winien ponieść 91,7 % pełnych kosztów niniejszego procesu, a więc kwotę 657,63 zł, która podlegała zasądzeniu na rzecz powoda.

Mając na względzie powyższe rozważania orzeczono jak w wyroku na podstawie wyżej powołanych przepisów i postanowień umów stron.

SSR Małgorzata Różańska-Prus

Z/ Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pozwanemu.