Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Kraków, 14 kwietnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydz. IX Gospodarczy w składzie:

sędzia SO Dariusz Pawłyszcze

protokólant st. sekr. sąd. Aleksander Powroźnik

po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w Krakowie 14 kwietnia 2015r. sprawy z powództwa (...)w N. S.przeciwko (...) Sp. z o.o. w N. S.o stwierdzenie nieważności 4 uchwał wspólników z 12 listopada 2014r. przy interwencji M. S. i T. W. po stronie pozwanej

I oddala powództwo;

II odmawia przyznania pozwanej kosztów postępowania;

III przyznaje kuratorowi strony pozwanej radcy prawnemu W. C. wynagrodzenie 900 (dziewięćset) zł z majątku powódki.

UZASADNIENIE

Powodowy wspólnik wniósł o stwierdzenie nieważności 4 uchwał wspólników pozwanej spółki z 12 listopada 2014r. wyrażających zgodę na dochodzenie przez spółkę roszczeń o naprawienie szkód wyrządzonych spółce przez 4 członków zarządu (dwóch byłych i dwóch aktualnych) ze względu na przyjęcie zaskarżonych uchwał także głosami wynikającymi z udziałów nabytych nieważnymi umowami z 26 lipca i 26 października 2010r.

W odpowiedzi na pozew [k.160] pozwana spółka wniosła o oddalenie powództwa, ponieważ:

1. powodowy wspólnik zgłaszał sprzeciwy wobec zaskarżonych uchwał przed ich podjęciem i nie ponawiał ich po ich po podjęciu uchwały, a tym samym nie jest legitymowany do ich zaskarżenia,

2. przez ponad trzy lata wszyscy wspólnicy i spółka uważali umowy z 26 lipca i 26 października 2010r. za ważne i zgodnie z nimi głosowali,

3. w celu zabezpieczenia roszczenia jednego ze wspólników przeciwko pozostałym wspólnikom i spółce o ustalenie ilości przysługujących udziałów SO w Krakowie post. z 29 sierpnia 2013r. [k.166] na czas wciąż niezakończonego procesu unormował prawa i obowiązki stron w ten sposób, że przyznał wspólnikom prawo do wykonywania prawa głosu z udziałów nabytych umowami z 26 lipca i 26 października 2010r.

Aktualni członkowie zarządu wnieśli interwencję [k.175, sprecyzowanie k.206 3m] po stronie pozwanej i uznali powództwo.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód miał (...) udziałów pozwanej spółki (100%). Następnie kapitał zakładowy został podwyższony [k.102] przez utworzenie (...)udziałów objętych przez powoda ((...) udziałów) i A. G. ((...) udziałów). Umową z 26 lipca 2010r. [k.114] powód sprzedał A. G. 50 udziałów, a umową z 26 października 2010r. A. G. sprzedał (...) udziałów (...)Sp. z o.o.

Akt założycielski pozwanej spółki [k.55] do zbycia udziałów wymagał zgody spółki (§ (...)). Zgoda na obydwie umowy sprzedaży udziałów została udzielona w formie uchwały nr(...) wspólników z 25 października 2010r. [k.122]. Wspólnicy wykonywali prawo głosu zgodnie z umowami z 26 lipca i 26 października 2010r. i skuteczność tych umów nie była kwestionowana do 7 maja 2013r., gdy zarząd spółki podjął uchwałę [k.118] o nieudzieleniu zgody na obydwie umowy i przywrócił w księdze udziałów zapisy sprzed zawarcia spornych umów. Wówczas wspólnik A. G. uzyskał zabezpieczenia roszczenia przeciwko pozostałym wspólnikom i spółce o ustalenie ilości przysługujących udziałów przez przyznanie wspólnikom prawa do wykonywania prawa głosu z udziałów nabytych umowami z 26 lipca i 26 października 2010r. (post. SO w Krakowie z 29 sierpnia 2013r., sygn. IX.GCo.238/13 [k.166]), a następnie wniósł pozew o ustalenie ilości udziałów przysługujących poszczególnym wspólnikom zgodnie z umowami z 26 lipca i 26 października 2010r. oraz nakazanie spółce dokonania odpowiednich zmian w księdze udziałów (sprawa toczy się pod sygn. IX.GC.872/13).

Na mocy upoważnienia sądu A. G. zwołał nadzwyczajne zgromadzenie na 12 listopada 2014r., na którym zostały podjęte zaskarżone uchwały [k.36] wyrażające zgodę na dochodzenie przez spółkę roszczeń o naprawienie szkód wyrządzonych spółce przez 4 członków zarządu (dwóch byłych i dwóch aktualnych) oraz uchwała nr(...) [k.39] ustanawiającą r.pr. W.C. pełnomocnikiem spółki we wszelkich sporach z owymi czterema członkami zarządu. Powód zgłaszał sprzeciwy przeciwko pierwszym czterem uchwałom.

Powyższy stan faktyczny jest niesporny (art. 229 i 230 K.p.c.). Sporne było, czy powód zgłaszał sprzeciwy bezpośrednio przed przegłosowaniem każdej z zaskarżonych uchwał (jak wynika z protokołu zgromadzenia), czy też już po przegłosowaniu (jak twierdził powód k.207 16m), lecz była to okoliczność nieistotna (art. 227 K.p.c.).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 182 § 1 K.s.h. umowa pozwanej spółki uzależniła zbycie udziałów od zgody spółki (§ (...)). Wobec braku dalszych postanowień w tej kwestii w umowie spółki stosuje się art. 182 § 3 K.s.h., wg którego zgody za spółkę udziela zarząd w formie pisemnej. Jednakże zamiast zarządu jednogłośną uchwałą z 25 października 2010r. zgody udzieliło zgromadzenie wspólników składające się wówczas z powoda ((...)udziałów) i A. G. ((...) udziałów).

Forma pisemna zgody zarządu na zbycie udziału została zastrzeżona bez rygoru, co na podstawie art. 73 § 1 i 74 K.c. w zw. z art. 2 K.s.h. oznacza zastrzeżenie tej formy tylko dla celów dowodowych. Honorowanie przez zarząd przez 3 lata struktury udziałów ukształtowanej umowami z 26 lipca i 26 października 2010r. jednoznacznie świadczy o akceptowaniu przez zarząd tych umów. Także niezaskarżenie przez zarząd uchwały wspólników z 25 października 2010r. wyrażającej zgodę świadczy o zgodzie zarządu na zbycie udziałów.

Przede wszystkim postanowieniem z 29 sierpnia 2013r. SO w Krakowie na podstawie art. 755 § 1 p.1 K.p.c. unormował na czas procesu o ustalenie struktury udziałów stosunki stron niniejszego procesu przez przyznanie wspólnikom prawa do wykonywania prawa głosu zgodnie z umowami z 26 lipca i 26 października 2010r. Na podstawie art. 365 § 1 K.p.c. a contrario orzeczenie sądu o udzieleniu zabezpieczenia nie wiąże osób nieuczestniczących w postępowaniu zabezpieczającym. Jednakże strony niniejszego procesu uczestniczyły w postępowaniu zabezpieczającym i są adresatami wiążącego ich postanowienia z 29 sierpnia 2013r. Dopóki nie zakończy się proces o ustalenie struktury udziałów wspólnicy mają prawo do głosowania tylko głosami określonymi postanowieniem o udzieleniu zabezpieczenia. Także pozwana spółka ma prawo i obowiązek uznawać za podjęte tylko uchwały przegłosowane zgodnie z ilością głosów ustaloną post. z 29 sierpnia 2013r.

Ponieważ niezasadny zarzut niewłaściwego policzenia głosów był jedynym zarzutem wobec zaskarżonych uchwał, powództwo zostało oddalone.

reprezentacja pozwanej spółki

R.pr. W.C. został uchwałą zgromadzenia ustanowiony pełnomocnikiem spółki w sporach z byłymi i aktualnymi członkami zarządu, lecz nie w sporze z powodem. Wydaje się, że intencją wspólników przy podejmowaniu uchwały nr(...) z 12 listopada 2014r. było, aby r.pr. W.C. był pełnomocnikiem spółki także w nieprzewidzianym przez wspólników sporze o ważność uchwał nr (...).

Jednakże nawet w razie uznania, że pełnomocnictwo określone uchwałą nr (...) nie obejmuje niniejszego procesu zarząd spółki niewątpliwie nie może reprezentować spółki w sporze o ważność uchwał dotyczących naprawienia szkody wyrządzonej spółce przez członków zarządu. Dlatego w celu uniknięcia wątpliwości co do reprezentacji pozwanej spółki sąd na podstawie art. 253 § 2 K.s.h. post. 17 grudnia 2014r. [k.145] ustanowił r.pr. W.C. kuratorem spółki w niniejszym procesie. Zastrzeżenia powoda co do osoby kuratora ze względu na to, iż nie jest on bezstronny jako autor projektów zaskarżonych uchwał, nie mogły doprowadzić do zmiany kuratora. Kurator ustanowiony na podstawie art. 253 § 2 K.s.h. nie ma być bezstronny, lecz ma bronić zaskarżonych uchwał. Sąd ustanawiając kuratora powinien ustanowić go zgodnie z wolą osób głosujących za zaskarżoną uchwałą.

Niemożność reprezentowania spółki przez zarząd uzasadniająca ustanowienie kuratora zachodzi tylko w przypadku uchwał nr(...) i(...) dotyczących aktualnych członków zarządu. Zatem w razie uznania, że uchwała nr (...) nie upoważnia r.pr. W.C. do reprezentowania pozwanej spółki, w zakresie żądania stwierdzenia nieważności uchwał nr (...) i(...) spółka powinna być reprezentowana przez aktualny zarząd. Aktualni członkowie zarządu wnieśli interwencję uznającą powództwo [k.175] oraz odpowiedź na pozew uznającą powództwo [k.200]. W sprawach o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały uznanie powództwa nie może wiązać sądu, gdyż oznaczałoby to obejście przepisów K.s.h. normujących ustrój spółki. Zarząd uznając powództwo o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały nie może doprowadzać do wyeliminowania uchwały wbrew woli zgromadzenia wspólników. Sąd może stwierdzić nieważność lub uchylić uchwałę tylko po wykazaniu przez powoda podstaw do takiego orzeczenia niezależnie od stanowiska pozwanej spółki reprezentowanej przez zarząd.

Dlatego co do zasady nawet milczenie spółki i dopuszczenie do wydania wyroku zaocznego nie powinno prowadzić do uwzględnienia powództwa bez uprzedniego wykazania przez powoda podstaw do stwierdzenia nieważności lub uchylenia uchwały. W niniejszej sprawie udział kuratora zapewnił dowiedzenie się przez sąd o postanowieniu z 29 sierpnia 2013r. i zatajając ten faktu w pozwie powód naruszył art. 3 K.p.c.

interwencja

Każdy podmiot uprawniony do zaskarżenia uchwały ma prawo wniesienia interwencji w już toczącym się procesie o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały. Zarząd spółki jako organ spółki ma odrębną od poszczególnych członków zarządu legitymację do zaskarżania uchwał (art. 250 p.1 K.s.h.). Zatem w sprawach o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały zarząd ma zdolność sądową odrębną od spółki i poszczególnych członków zarządu, a tym samym może być także interwenientem. Z interwencji [k.175] nie wynikało jednoznacznie, czy jest wnoszona przez osoby fizyczne czerpiące swoją legitymację z zasiadania w zarządzie, czy też jest wnoszona przez zarząd jako organ mający zdolność sądową w niniejszym procesie. Na posiedzeniu 14 kwietnia 2015r. pełnomocnik interwenienta wyjaśnił, że interwenientami są wyłącznie osoby fizyczne [k.206 3m].

Podmiot uprawniony do zaskarżenia uchwały wnosząc interwencję sam decyduje, do której strony przystępuje. Interwenienci z nieznanych przyczyn przystąpili do strony pozwanej mimo, iż popierali stwierdzenie nieważności uchwał.

koszty

Kurator do uznania sądu pozostawił rozstrzygnięcie, czy wynagrodzenie kuratora ma zostać pokryte z majątku pozwanej spółki, czy z majątku powoda (art. 179 § 1 K.r.o.). Niecelowe było przyznanie wynagrodzenia z majątku spółki i jednoczesne zasądzenie wartości tego wynagrodzenia od powoda na rzecz pozwanego. Dlatego sąd przyznał kuratorowi wynagrodzenie wprost z majątku powoda. Zaskarżenie wielu uchwał w jednej sprawie nie uzasadnia przyznania pełnomocnikowi lub kuratorowi tylu wynagrodzeń, ile uchwał zostało zaskarżonych, lecz każda następna uchwała uzasadnia podwyższenie stawki minimalnej. Sąd uznał, że każda następna uchwała uzasadnia podwyższenie o 70% stawki za poprzednią uchwałę. Zatem w sprawie o 4 uchwały wynagrodzenie wynosi: 100+70+49+34,3 = 253,3% stawki minimalnej 360 zł, tj. 900 zł po zaokrągleniu.

Ponieważ pozwany nie wykazał poniesienia kosztów postępowania, jego wniosek o ich zwrot został oddalony.