Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2013r.

Sąd Okręgowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący: SSO Małgorzata Paździerska /spr/

Sędziowie: SO Katarzyna Augustyniak

SO Regina Duda Marciszewska

Protokolant: sekr.sądowy Karolina Płaczkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2013 r. we Włocławku

na rozprawie

sprawy z wniosku M. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy

na skutek apelacji pozwanego Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

od wyroku Sądu Rejonowego we Włocławku - IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 5 września 2012r. sygn. akt IV U 264/11

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w części w ten sposób, że ustala, iż w wyniku wypadku przy pracy w dniu 14 marca 2011 roku wnioskodawczyni M. B.doznała 12% uszczerbku na zdrowiu i z tego tytułu przyznaje jej jednorazowe odszkodowania w kwocie 5 805zł (pięć tysięcy osiemset pięć złotych) po uwzględnieniu kwoty odszkodowania wypłaconego przez pozwanego;

2.  W zakresie odszkodowania z tytułu schorzeń psychiatrycznych uznaje się niewłaściwym i sprawę przekazuje do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.;

3.  Oddala apelację w pozostałej części.

sygn. akt IV Ua 28/12

UZASADNIENIE

Ubezpieczona M. B.wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 września 2011 roku w której pozwany stwierdził, że ustalony orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 08 września 2011 roku uszczerbek na zdrowiu ubezpieczonej z tytułu wypadku przy pracy jakiemu uległa w dniu 14 marca 2011 r. wyniósł 3 %.

W ocenie ubezpieczonej uszczerbek jest za niski w stosunku do poniesionego urazu.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania twierdząc, że przyznał wnioskodawczyni prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy w oparciu o orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 08 września 2011 roku. Komisja ta ustaliła, że uszczerbek na zdrowiu, jakiego doznała w wyniku wypadku przy pracy ubezpieczona wynosi 3 %, co uzasadnia przyznanie odszkodowania w kwocie 1 935,- zł.

Wyrokiem z dnia 05 września 2012 roku Sąd Rejonowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że w wyniku wypadku przy pracy w dniu 14 marca 2011r. wnioskodawczyni doznała 22 % uszczerbku na zdrowiu i przyznał jej jednorazowe odszkodowanie z tego tytułu w kwocie 14 190,- zł z uwzględnieniem wysokości świadczenia wypłaconego przez organ rentowy.

Swoje orzeczenie Sąd I instancji oparł o następujących ustaleniach i rozważaniach:

M. B., jest zatrudniona w Zespole (...)we W.na stanowisku wychowawcy. W dniu 14 marca 2011 roku o godzinie 14.00 M. B.rozpoczęła pracę polegającą na pełnieniu dyżuru w grupie V na III-m piętrze. Do jej obowiązków należała między innymi opieka nad wychowankami. Około godz. 17.00-tej jeden z wychowanków poprosił wnioskodawczynię aby podała mu tabletkę przeciwbólową. Tabletki znajdowały się w górnej części segmentu w pokoju wychowawców. W trakcie sięgania po tabletki , segment przechylił się i spadł na M. B.przygniatając ją. W wyniku wypadku wnioskodawczyni doznała złamania wyrostków poprzecznych kręgów L3, L4 z utrzymującym się zespołem bólowym.

Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 18 sierpnia 2011 r. stwierdził występujące u wnioskodawczyni naruszenie sprawności organizmu w postaci spłyconej lordozy lędźwiowej, wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych w odc. L oraz ograniczenie ruchomości kręgosłupa odc. L. Lekarz orzecznik ZUS ustalił u wnioskodawczyni 3% długotrwały uszczerbek na zdrowiu spowodowany skutkami wypadku przy pracy z dnia 14. 03. 2011 r. Od powyższego orzeczenia wnioskodawczyni w dniu 18. 08. 2011 r. skutecznie złożyła sprzeciw. Komisja Lekarska ZUS po przeprowadzonym badaniu, orzeczeniem z dnia 08. 09. 2011 r. ustaliła u wnioskodawczyni ponownie 3% stały uszczerbek na zdrowiu spowodowany skutkami wypadku przy pracy z dnia 14. 03. 2011 r. W ocenie Komisji ZUS naruszenie sprawności organizmu wnioskodawczyni wynikało z przebytego złamania wyrostków poprzecznych kręgów L3, L4 z utrzymującym się zespołem bólowym skutkującym 3% uszczerbkiem na zdrowiu.

Na podstawie orzeczenia Komisji Lekarskiej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych w dniu 21 września 2011 r. wydał decyzję, którą przyznał ubezpieczonej M. B.jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy w wysokości 1.935,00 zł.

Ubezpieczona podjęła od dnia 14 lutego 2012 r. leczenie w Poradni Zdrowia Psychicznego. Biegli lekarze sądowi w opinii z dnia 14 kwietnia 2012 r. stwierdzili w sposób jednoznaczny, że w wyniku wypadku przy pracy w dniu 14 marca 2011 r. ubezpieczona doznała złamania wyrostków poprzecznych kręgów L3L4 po stronie lewej ( pkt 91 – 4%), z zespołem bólowym pourazowym lędźwiowym i zespołem korzeniowym L3L4 ( pkt 94c – 8%), oraz nerwicy związanej z urazem czaszkowo-mózgowym ( pkt 10a – 10%).

Stan faktyczny Sąd I instancji ustalił na podstawie zeznań wnioskodawczyni M. B.oraz dołączonych do akt dokumentów zebranych w aktach organu rentowego. Materiał ten Sąd uznał za rzetelny i wiarygodny. Organ rentowy w żaden sposób nie kwestionował twierdzeń wnioskodawczyni co do faktu zaistnienia wypadku i jego przebiegu. W związku z powyższym, w powołanym zakresie Sąd uznał twierdzenia podnoszone przez stronę powodową za przyznane przez przeciwnika procesowego i zgodnie z treścią art. 229 k. p. c. nie wymagające dowodu.

Na wstępie, niejako antycypując dalsze rozważania co do meritum sprawy Sąd I instancji podniósł, iż zakres i przedmiot postępowania sądowego w sprawa z zakresu ubezpieczeń społecznych wyznacza treść rozstrzygnięcia organu rentowego. Decyzja tego organu zapada po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, którego przedmiotem i celem jest ustalenie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Ubezpieczony przedstawia w toku tego postępowania okoliczności wiążące się z warunkami stawianymi przez ustawę dla przyznania lub ustalenia wysokości należnych mu świadczeń. W postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych wywołanym wniesionym odwołaniem Sąd nie rozstrzyga o zasadności odwołania lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. W myśl art. 477 ⁸ § 2 k. p. c. oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k. p. c. i art. 477 ^14a k. p. c. rozstrzygnięcie Sądu odnosi się do decyzji , a przedmiot, zakres rozpoznania i orzeczenie sądu wyznacza jego treść. Ponadto Sąd rozpoznając sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych na skutek odwołania od orzeczenia organu rentowego dysponuje swobodną oceną dowodów zarówno tych zgromadzonych w postępowaniu przed organem rentowym jak i bezpośrednio przed Sądem. Oznacza to, że Sąd nie jest związany ustaleniami organu rentowego, nie tylko co do stanu faktycznego, ale również co do jego oceny w kontekście obowiązujących przepisów. Nadto, jak już wyżej wskazano, Sąd jest uprawniony do samodzielnego prowadzenia postępowania dowodowego w taki sposób, aby zgromadzony w nim materiał dawał podstawy do zgodnego z prawem rozstrzygnięcia.

Zdaniem Sądu I instancji spór pomiędzy stronami sprowadzał się do ustalenia, jaka była wysokość występującego u ubezpieczonej uszczerbku na zdrowiu, będącego skutkiem wypadku przy pracy z dnia 14 marca 2011 r. oraz czy rozstrzygnięcie Sądu może opierać się na okolicznościach faktycznych nieznanych organowi rentowemu w dacie wydawania decyzji.

Z opinii medycznej z dnia 14 kwietnia 2012 r. jednoznacznie wynika, że uszczerbek, jakiego doznała w wyniku wypadku przy pracy w dniu 14 marca 2011 r. M. B.wynosi 22%. Biegli wyrazili pogląd, że wnioskodawczyni w wyniku wypadku w pracy w dniu 14 marca 2011 roku doznała złamania wyrostków poprzecznych kręgów L3L4 po stronie lewej z zespołem bólowym pourazowym lędźwiowym i zespołem korzeniowym L3L4, złamanie kości promieniowej oraz nerwicy związanej z urazem czaszkowo-mózgowym.

Ustalenie wysokości uszczerbku na zdrowiu biegli przeprowadzili w oparciu o rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu.

Powołując się na punkt 91, 94 c 10 a załącznika do tego rozporządzenia określającego warunki wymagane do ustalenia uszczerbku w ocenie biegłych ustalenie w tym zakresie uszczerbku na zdrowiu w zakresie 22 % jest odpowiednie do stwierdzonych w organizmie wnioskodawczyni zmian.

Oceniając powyższą opinię Sąd podkreślił, że w pełni podzielił wnioski w niej zawarte. Nie doszukał się w niej bowiem jakichkolwiek cech subiektywizmu czy też prób dokonywani ocen, które przynależą do wyłącznych kompetencji Sądu. Przedmiotowa opinia sporządzona została w sposób wnikliwy i rzetelny, zgodny z wiedzą i doświadczeniem jej autorów – biegłego lekarza specjalisty internisty, neurochirurga i psychiatry. Opinia charakteryzuje się jasnością, stanowiska w niej zawarte są pełne i wyczerpujące. Uwzględnia ona ponadto wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności, w tym także zgromadzoną dotychczas dokumentację medyczną. Opinia jest logiczna i wewnętrznie spójna. Sąd w pełni podzielił wnioski płynące z opinii biegłych i na niej opierał swoje ustalenia w sprawie co do stanu zdrowia wnioskodawczyni jak i wysokości trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Zastrzeżenia organu rentowego do opinii biegłych Sąd uznał za jedynie bezzasadną polemikę, obarczoną subiektywnym nastawieniem strony procesowej, gołosłowne podważenie obiektywizmu biegłych. Zdaniem Sądu nie ma najmniejszych podstaw do podważenia stanowiska biegłych jako osób posiadających wiadomości specjalne, których pozbawiona jest nie tylko strona, ale także i organ orzekający. Analiza opinii biegłych wskazuje, iż istnieją wystarczające przesłanki dla uznania za wyczerpujące uzyskanych od biegłego medycznych wiadomości specjalnych.

Sąd oddalił wniosek dowodowy strony pozwanej w postaci dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego sądowego neurologa, albowiem jego uwzględnienie i w konsekwencji przeprowadzenie dowodu zmierzałoby jedynie do bezzasadnego przedłużenia postępowania poprzez multiplikowanie tożsamych zakresowo wniosków dowodowych ze zgłoszonymi wcześniej w sytuacji, gdy wyniki ich przeprowadzenia były rozbieżne ze stanowiskiem jednej strony procesowej – pozwanego.

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 Ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. (Dz. U. z dnia 28 listopada 2002 r.) ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Stałym uszczerbkiem na zdrowiu w rozumieniu powołanego przepisu jest takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nie rokujące poprawy, za uszczerbek długotrwały uważa się zaś takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. Zgodnie z ust. 4 powołanego przepisu art. 11 Ustawy oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.

W przedmiotowej sprawie brak jest w ocenie Sądu I instancji jakichkolwiek podstaw do kwestionowania wniosków płynących z opinii biegłych. Wobec powyższego Sąd uznał, że uszczerbek na zdrowiu, jakiego doznała wnioskodawczyni wyniósł ostatecznie łącznie 22%, a zatem i wysokość należnego ubezpieczonej jednorazowego odszkodowania powinna zostać określona w oparciu o tak ustaloną wysokość procentowo określonego uszczerbku na zdrowiu.

Przechodząc do omówienia drugiej kwestii spornej między stronami Sąd zważył, że zasadą w postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest niestosowanie reguły wyrażonej w art. 316 § 1 k. p. c. Zbieg funkcji kontrolnej i rozpoznawczej oraz odwoławczy charakter omawianego postępowania nie pozwalają na opieranie rozstrzygnięcia sądu o okoliczności nieistniejące w postępowaniu administracyjnym. Zasadnie SN przyjął, że przy zmianie stanu prawnego pierwszeństwo będzie miała funkcja kontrolna sądu. W konsekwencji orzeczenie sądu musi odnosić się do stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji organu rentowego.

Natomiast Sąd I instancji podniósł, że orzecznictwo SN nawiązuje do reguły określonej w przepisie art. 316 § 1 k. p. c. w zakresie ustaleń faktycznych. Odkrycie nowych okoliczności, istniejących, ale nieznanych w czasie wydawania decyzji rentowej, powinno zostać uwzględnione przez sąd. W tym wypadku funkcja rozpoznawcza sądu ma pierwszeństwo. Postępowanie dowodowe przed sądem ma charakter sprawdzający i weryfikujący ustalenia dokonane przez organ rentowy ( por. uchwała SN z 9.5.2007 r., I UZP 1/07, OSNAPiUS Nr 21–22/2007, poz. 323; wyrok SN z 16.5.2008 r., I UK 385/07, wyrok SN z 20.5.2004 r., II UK 395/03, OSNAPiUS Nr 3/2005, poz. 43; wyrok SN z 12.1.2005 r., I UK 93/04, OSNAPiUS Nr 16/2005, poz. 254; wyrok SN z 25.1.2005 r., I UK 152/04, OSNAPiUS Nr 17/2005, poz. 273; wyrok SN z 13.9.2005 r., I UK 382/04, niepubl.; wyrok SN z 16.5.2008 r., I UK 385/07, OSNAPiUS Nr 17–18/2009, poz. 240. Sąd podkreślił, że funkcja kontrolna sądu ma ograniczone znaczenie. Wniosek taki znajduje uzasadnienie zważywszy na odmienny charakter postępowania dowodowego w procedurze administracyjnej i cywilnej.

W ocenie Sądu Rejonowego SN dopuszczając wyjątki, które w istocie są powrotem do ogólnej zasady wyrażonej w art. 316 § 1 k. p. c., kierował się zasadą słusznego interesu ubezpieczonego, zasadą ograniczonego formalizmu i postulatem szybkości postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

W wyroku z dnia 10 marca 1998 r. w sprawie II UKN 555/97 (OSNAPiUS 1999 nr 5, poz. 181) Sąd Najwyższy wyraził pogląd prawny (zgodny z dość rozpowszechnioną praktyką), że "sąd może przyznać ubezpieczonemu świadczenie, jeżeli warunki je uzasadniające zostały spełnione po wydaniu zaskarżonej decyzji", jednak traktując go jako wyjątek od zasady, iż "sąd ocenia legalność decyzji rentowej według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania". Wyjątek obwarowany został szeregiem zastrzeżeń, takich jak oczywistość prawa do świadczenia i pewność co do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy przez organ rentowy. Ze względu nie tyle na ekonomię procesową, ile aksjologię, "przyznanie" przez sąd jednorazowego odszkodowania M. B.z tytułu schorzenia psychiatrycznego w okolicznościach niniejszej sprawy było usprawiedliwione.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany organ rentowy, zarzucając temu wyrokowi naruszenie prawa materialnego tj. art. 12 ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ( Dz. U. z 2009r. Nr 167 poz. 1322 ze zm.) poprzez przyznanie wnioskodawczyni kwoty 14 190,- zł tytułem jednorazowego odszkodowania za stały uszczerbek na zdrowiu spowodowany wypadkiem przy pracy, który miał miejsce 30.11.2011r. oraz naruszenie prawa procesowego tj. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy oraz art. 477 ¹¹ § 2 k.p.c. poprzez brak wezwania w sprawie w charakterze zainteresowanego Zespołu (...) we W.. W uzasadnieniu apelacji pozwany podniósł, że Sąd i instancji nie dokonał oceny całego zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie ustosunkował się do opinii biegłego neurologa, nie wskazał dlaczego zakwestionował opinię neurologa, natomiast powołał dowód z opinii neurochirurga. W ocenie pozwanego niezasadne jest stanowisko sądu co do oceny zastrzeżeń organu rentowego do opinii biegłych którym zarzuca pozwanemu brak wiadomości specjalnych w sytuacji, gdy opinia oceniania jest przez kierownika komisji lekarskich będącego lekarzem medycyny. Tymczasem opinia biegłego neurologa zgodna byłą z oceną pozwanego, że zmiany zwyrodnieniowo- dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego są schorzeniem samoistnym, nie związanym ze zdarzeniem z dnia 14.03.2011r. odnośnie schorzeń psychiatryczny pozwany zarzucił, że wbrew twierdzeniom sadu nie został udowodnione, że ubezpieczona podczas badania przed organem rentowym zgłaszała bóle głowy i stany lękowe a sama wnioskodawczyni wskazała, że leczenie psychiatryczne podjęła po wydaniu zaskarżonej decyzji. Spowodował to, że pozwany nie mógł ustosunkować się do opinii psychiatrycznej, gdyż nie dysponował żadnymi dokumentami z leczenia wnioskodawczyni. Ponadto art. 11 ust. 4 ustawy wypadkowej stanowi, że oceny uszczerbku na zdrowiu dokonuje się po zakończeniu leczenia a tym samym wnioskodawczyni do zakończeniu leczenia psychiatrycznego może złożyć wniosek o zwiększenie jednorazowego odszkodowania. W przedmiotowej sprawie nie udowodniono, że schorzenia psychiatryczne istniały u wnioskodawczyni już w momencie wydawania decyzji.

Apelacja pozwanego okazała się uzasadniona w sposób skutkujący zmianą zaskarżonego wyroku w części.

Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń co do przebiegu zdarzenia uznanego za wypadek przy pracy. Na marginesie podnieść należy, że wypadek przy pracy, któremu uległa wnioskodawczyni miał miejsce dnia 14 marca 2011 roku a nie jak podnosi pozwany organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie i w apelacji dnia 30 listopada 2011r.

Sąd Okręgowy uznał jednak za stosowne uzupełnienie materiału dowodowego poprzez zasięgnięcie opinii biegłych lekarzy specjalistów z zakresu interny, ortopedii i neurologii na okoliczność ustalenia wysokości procentowego uszczerbku na zdrowiu doznanego na przez ubezpieczoną na skutek wypadku przy pracy gdyż ustalenia Sądu I instancji w tym zakresie uznał za niewystarczające do kategorycznego rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji nie wyjaśnił w sposób wystarczający rozbieżności pomiędzy opinią biegłego neurologa z dnia 07.12.2011r, a opinią biegłego neurochirurga z dnia 14.04.2012r.

W opinii z dnia 27.03.2012r. biegli internista, neurolog i ortopeda jednoznacznie potwierdzili, że u wnioskodawczyni w wyniku wypadku doszło do złamania wyrostków poprzecznych kręgów L3 i L4 po stronie lewej co uzasadnia ustalenie u wnioskodawczyni 4% uszczerbku na zdrowiu ( punkt 91 Rozporządzenia Ministra pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz.U.2002.234.1974 ze zm.) oraz wystąpił okresowy zespół bólowy pourazowy kręgosłupa lędźwiowego po przebytym złamaniu wyrostków poprzecznych po stronie lewej co powoduje 8% uszczerbek na zdrowiu ( punkt 94c rozporządzenia j.w.) Biegli stwierdzili, że ubezpieczona w wyniku wypadku doznała złamania wyrostków poprzecznych L3 i L4 a następnie wystąpił u niej przewlekły zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego, mający związek z doznanym urazem kręgosłupa nie będący schorzeniem samoistnym.

Ustalenia biegłych co do tego, że zespół bólowy kręgosłupa nie jest schorzeniem samoistnym lecz następstwem wypadku przy pracy nie zostały tym razem, w odróżnieniu od postępowania przed Sądem I instancji, zakwestionowane przez pozwany organ rentowy. Pozwany podniósł jednak, że skoro schorzenie to jest następstwem złamania to propozycja orzeczenia na podstawie punktu 91 i 94c jednocześnie jest podwójnym orzeczeniem tego samego schorzenia.

W ocenie Sądu Okręgowego zastrzeżenie powyższe nie jest uzasadnione. W punkcie 91 rozporządzenia określono wysokość uszczerbku na zdrowiu z powodu izolowanych uszkodzeń wyrostków poprzecznych i ościstych w zależności od ich liczby i zaburzeń funkcji natomiast w punkcie 94c określono uszczerbek z powodu urazowych zespołów korzonkowych. Gdyby urazowe zespoły korzonkowe były tym samym schorzeniem co sam uraz z pewnością ujęte zostałyby w jednym punkcie rozporządzenia. Z tych względów Sąd Okręgowy uznał za uzasadnione ustalenie, że w wyniku wypadku przy pracy ubezpieczona z powodu schorzeń neurologicznych doznała 12 % uszczerbku na zdrowiu. Ustalenie to potwierdza ustalenia Sądu I instancji w tym zakresie. Jednakże przyznając ubezpieczonej odszkodowanie za 12 % uszczerbek na zdrowiu należało od kwoty odszkodowani odjąć kwotę już wypłaconą przez pozwanego i w wyroku ująć kwotę należną tj. 5 805 zł ( za 9 % uszczerbku).

Sąd Okręgowy nie podzielił natomiast zapatrywania Sądu I instancji co do możliwości zastosowania przepisu art. 316 § 1 k.p.c. w przypadku ustalania wysokości uszczerbku na zdrowiu. Sąd I instancji powołał się m.in. na stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 10 marca 1998 r. w sprawie II UKN 555/97 (OSNAPiUS 1999 nr 5, poz. 181) gdzie Sąd Najwyższy wyraził pogląd prawny (zgodny z dość rozpowszechnioną praktyką), że „sąd może przyznać ubezpieczonemu świadczenie, jeżeli warunki je uzasadniające zostały spełnione po wydaniu zaskarżonej decyzji”, jednak traktując go jako wyjątek od zasady, iż „sąd ocenia legalność decyzji rentowej według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania”. Jednakże w przedmiotowej sprawie „warunki uzasadniające przyznanie świadczenia” nie zostały spełnione po wydaniu zaskarżonej decyzji gdyż nie można za takie warunki uznać ustalonego przez sąd uszczerbku na zdrowiu z powodów psychiatrycznych. W orzecznictwie podkreśla się, że zastosowanie art. 316 k.p.c. możliwe jest gdy w trakcie postępowania przed Sądem na skutek odwołania od decyzji organu rentowego zaistnieją takie okoliczności, które istniały przed wydaniem decyzji lub okoliczności np. w postaci ukończenia wieku uzasadniające nabycie prawa do świadczenia emerytalnego. Bezspornym w sprawie było, że wnioskodawczyni przed wydaniem decyzji nie leczyła się psychiatrycznie. Słusznie zatem podniósł pozwany organ rentowy, że został pozbawiony możliwości odniesienia się do opinii biegłego psychiatry albowiem o fakcie podjęcia leczenia dowiedział się w toku postępowania sądowego i nie miał dostępu do żadnej dokumentacji z leczenia ubezpieczonej. Sąd Okręgowy uznał więc, że żądanie ustalenia uszczerbku na zdrowiu i przyznania z tego tytułu odpowiedniego odszkodowania było nowym żądaniem zgłoszonym w toku postępowania i dlatego na podstawie art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c. uznał za zasadne przekazanie tego żądania do rozpoznania organowi rentowemu.

Ponadto, zgodnie z art. 477 ¹¹ § 1 i 2 k.p.c. stronami w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń Społecznych są ubezpieczony, inna osoba, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja, organ rentowy i zainteresowany, natomiast zainteresowanym jest ten, czyje prawa lub obowiązki zależą od rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sadu Okręgowego w sprawie o ustalenie wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy pracodawca nie jest zainteresowanym, gdyż decyzja organu rentowego w tym zakresie nie wpływa na prawa i obowiązki pracodawcy. Tym samym zarzut pozwanego naruszenia art. 477 ¹¹ k.p.c. nie jest trafny.

Podsumowując, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżony wyrok w części. Jednocześnie Sąd uznał, że od ustalonej kwoty odszkodowania odpowiadającej 12 % uszczerbkowi na zdrowiu należy odjąć kwotę odszkodowania za 3 % uszczerbku już wypłacona przez pozwanego. Kwota przyznanego odszkodowania wyniosła więc 5 805,- zł. W pozostałej części apelacja pozwanego na podstawie art. 385 k.p.c. podlegała oddaleniu jako nieuzasadniona z przyczyn wskazanych wyżej.