Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział XIII Cywilny Rodzinny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agata Kotuła

Sędziowie: SSO Violetta Kossowska-Czinar

SSR del. Elżbieta Kurkowska

Protokolant: Magdalena Maślanka

po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa I. J.

przeciwko J. J.

o alimenty

na skutek apelacji wniesionych przez obie strony od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 03 listopada 2014 r. sygn. akt III RC 309/14

I.  zmienia częściowo zaskarżony wyrok w punkcie I, II, III i IV w ten sposób, że alimenty określone punktem I ustala na kwotę po 700 zł (siedemset złotych) miesięcznie, nie zmieniając dalszych postanowień tego punktu, a nadto nie obciąża pozwanego opłatą sądową określoną punktem III, zaś koszty procesu ustalone punktem IV określa na kwotę 600 zł;

II.  oddala apelację powódki w pozostałej części i w całości apelację pozwanego;

III.  przyznaje od Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu) na rzecz adwokata W. R. (1) kwotę 738 zł (w tym podatek VAT) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  nie obciąża pozwanego kosztami procesu poniesionymi przez powódkę w postępowaniu odwoławczym.

sygn. akt XIII Ca 631/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 3 listopada 2014 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieście, III Wydział Rodzinny i Nieletnich w sprawie o sygn. III RC 309/14 w pkt I) zasądził od pozwanego J. J. alimenty na rzecz powódki I. J. urodzonej (...) w K. w kwocie po 500 zł (pięćset złotych) miesięcznie począwszy od dnia 20 maja 2014 roku, płatne z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat do rąk powódki; w pkt II) w pozostałym zakresie powództwo oddalił; w pkt III) nakazał pozwanemu uiścić na rzecz Skarbu Państwa (Kasa Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu) kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem opłaty sądowej, od ponoszenia której powódka była zwolniona; w pkt IV) zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 800 zł (osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego; w pkt V) zasądził od Skarbu Państwa (Kasa Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu) na rzecz adwokata W. R. (2) kwotę 2400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu; w pkt VI) wyrokowi w pkt I. nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Rozstrzygnięcie powyższe Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

Powódka I. J. urodzona w dniu (...) w K. jest córką M. J. i pozwanego J. J.. Rodzice powódki od kilku lat pozostają w faktycznej separacji, nie zamieszkują razem. Powódka ma czwórkę starszego rodzeństwa, które utrzymuje się samodzielnie.

Powódka ukończyła 22 lata, jest studentką IV roku na kierunku bezpieczeństwo żywności na Uniwersytecie Przyrodniczym we W.. Studiuje w trybie stacjonarnym. Studia rozpoczęła we wrześniu 2011 r., uczy się dobrze, dotychczas nie powtarzała przedmiotów, nie miała również wpisów warunkowych na semestr. Aktualnie nie otrzymuje stypendium naukowego ani socjalnego.

Powódka wynajmuje pokój we W.. Czynsz najmu oraz opłaty za media, które obciążają ją z tego tytułu wynoszą ok. 700 zł miesięcznie. Powódka opłaca nadto Internet przeznaczając na ten cel kwotę 15 zł miesięcznie. Powódka ma wadę wzroku, nosi soczewki kontaktowe. Obecnie nie wykonuje żadnej pracy zarobkowej. Nie pracowała także dorywczo w okresie wakacyjnym. Miesięczny koszt jej utrzymania kształtuje się na poziomie ok. 1.400-1.500 zł, w tym wyżywienie ok.300-350 zł, odzież, obuwie ok. 150-200 zł, wynajem pokoju ok. 700 zł, pomoce naukowe, kosmetyki, środki czystości ok. 70-100 zł, soczewki, telefon komórkowy, bilet miesięczny.

Powódka utrzymuje się dzięki pomocy finansowej matki oraz sióstr. Pozwany tytułem zabezpieczenia powództwa od maja br. przekazuje córce za pośrednictwem komornika sądowego kwotę 300 zł miesięcznie. Poza tym nie partycypuje w żaden sposób w kosztach utrzymania powódki.

Matka powódki M. J. ma 62 lata, obecnie przebywa na emeryturze, z tego tytułu otrzymuje świadczenie w wysokości 1.163,07 zł netto miesięcznie. Uprzednio pracowało także dorywczo w Niemczech jako opiekunka osób starszych. Matka powódki mieszka w K..

Pozwany J. J. ma 61 lat, obecnie przebywa na emeryturze, z tego tytułu otrzymuje świadczenie w wysokości 2.230,29 zł netto miesięcznie. Pozwany mieszka sam w domu położonym w miejscowości P. w gminie Z.. Nieruchomość ta podobnie jak mieszkanie zamieszkałe przez M. J. stanowi współwłasność rodziców powódki.

Pozwany jest właścicielem nieruchomości gruntowej o powierzchni 0,74 ha położonej w miejscowości G. w gminie N., którą otrzymał w sierpniu 2010 r. na mocy decyzji starosty (...). Pozwany sprzedał otrzymaną w spadku po rodzicach nieruchomość rolną o powierzchni ok. 2 ha. Z zeznań pozwanego wynika, że cena sprzedaży wyniosła 10.000 zł. Obecnie z tytułu sprzedaży nieruchomości pozostała mu do dyspozycji kwota 8.000 zł.

Pozwany od dwudziestu lat leczy psychiatryczne, ponadto cierpi na nadciśnienie oraz cukrzycę. Przyjmuje na stałe leki.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy po dokonaniu wykładni przepisu art. 133 krio i art. 144 ¹ krio uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części. Sąd Rejonowy wskazał, że niewątpliwie prawem młodego człowieka jest adekwatnie do jego zdolności i ambicji kontynuowanie nauki na studiach wyższych, by zwiększył on swoje szanse na dobrze płatną pracę w przyszłości. Ramy czasowe żądania alimentów przez studiujące dzieci generalnie wyznacza ukończenie wyższych studiów magisterskich w terminie, przy założeniu, że osoba uprawniona ma zdolność do wykonywania pracy. Jest to uzasadnione, jeśli dziecko kontynuuje studia bez opóźnień, a jego życiowe wybory w tym zakresie są przemyślane. W oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd Rejonowy uznał, że powódka I. J. nie uzyskała zdolności do samodzielnego utrzymywania się z uwagi na kontynuację edukacji na uczelni wyższej. Powódka obecnie jest studentką IV roku, studiuje w trybie stacjonarnym. Naukę na studiach realizuje terminowo. Koszty jej utrzymania dotychczas ponosiła w całości jej matka oraz starsze siostry powódki, które przekazywały jej środki na utrzymanie.

Sąd Rejonowy uznał za zawyżony miesięczny koszt utrzymania powódki wskazany przez nią na kwotę ok. 2.200 zł, w tym zwłaszcza w zakresie wyżywienia ok. 500 zł, odzieży ok. 300 zł, kosztów opieki lekarskiej-ginekologa i dentysty ok. 250 zł miesięcznie, kosmetyków i środków higieny ok. 150 zł. Sąd Rejonowy część podanych wydatków (basen, fitness, siłownia) nie zaliczył do niezbędnych, koniecznych kosztów utrzymania powódki.

Uwzględniając sytuację majątkową pozwanego Sąd Rejonowy uznał, że pozwany jest w stanie w ograniczonym zakresie łożyć na utrzymanie dorosłej córki. Jedyny dochód pozwanego stanowi bowiem emerytura w wysokości 2.200 zł miesięcznie. Z uwagi na wiek pozwanego (61 lat), a także przede wszystkim stan jego zdrowia (zaburzania psychiczne) wbrew twierdzeniom powódki Sąd Rejonowy przyjął, że pozwany ma ograniczone obecnie możliwości polepszenia swojego statusu materialnego poprzez podjęcie pracy zarobkowej. Sąd Rejonowy miał przy tym na uwadze, że pozwany prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, przez co koszty jego utrzymania są większe. Ponadto ponosi on również dodatkowe koszty związane z leczeniem.

Uwzględniając wskazane powyżej okoliczności Sąd Rejonowy wskazał, że kwota alimentów ustalona na poziomie 500 zł miesięcznie z jednej strony pozwoli zaspokoić część usprawiedliwionych potrzeb powódki, z drugiej zaś strony odpowiada możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. W pozostałym natomiast zakresie koszty utrzymania powódki powinna pokrywać jej matka. Sąd Rejonowy uznał również, że powódka mając możliwość korzystania z ponad 3 miesięcznych wakacji wolnych od zajęć na uczelni ma możliwości podjęcia dorywczego zatrudnienia, w tym także pracy za granicę, a uzyskane z tego tytułu środki przeznaczyć na część wydatków związanych z swoim utrzymaniem.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieście z dnia 3 listopada 2014 r. wniósł pełnomocnik pozwanego, na podstawie art. 367 § 1 kpc z zw. z art. 368 § 1 kpc, zaskarżając go w pkt I, III, IV i VI, zarzucając:

- naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 227 kpc w zw. z art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 328 § 1 kpc mogące mieć wpływ na wynik w sprawie, wyrażające się w niezbadaniu w toku postępowania przez Sąd I instancji okoliczności faktycznych dotyczących aktualnej sytuacji materialnej i możliwości zarobkowych matki powódki, a w konsekwencji błędną ocenę całokształtu materiału dowodowego;

- naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 227 kpc w zw. z art. 233 § 1 kpc mogące mieć wpłw na wynik w sprawie, wyrażające się w błędnej ocenie materiału dowodowego w zakresie sytuacji finansowej pozwanego;

- sprzeczność istotnych ustaleń stanu faktycznego z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wyrażającą się w uznaniu, że pozwany jest w stanie ponosić koszty utrzymania powódki w kwocie po 500 zł miesięcznie;

- naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 133 § 3 krio w zw. z art. 144 ¹ krio poprzez jego niezastosowanie i pominięcie okoliczności, że żądanie powódki sprzeczne jest z zasadami współżycia społecznego i niewspółmierne do sytuacji ekonomicznej pozwanego.

Mając na uwadze powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnikowi pozwanemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Uzasadniając apelację pozwany podniósł, że Sąd Rejonowy nie zgromadził należycie materiału dowodowego i nie zbadał okoliczności faktycznych dotyczących aktualnej sytuacji materialnej i możliwości zarobkowych matki powódki, tj. całkowicie pominął okoliczność, iż matka powódki przez długi okres czasu zamieszkiwała za granicą. Nadto apelujący zarzucił, że Sąd Rejonowy błędnie ocenił sytuację finansową pozwanego i w koneskwencji przyjął, że pozwany jest zdolny do alimentacji pełnoletniej powódki. Tymczasem pozwany dysponuje jedynie kwotą 2.200 zł netto miesięcznie i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Pozwany nie ma żadnych innych środków finansowych poza emeryturą. Dalej pozwany zarzucił, że Sąd Rejonowy naruszył przepis art. 133 § 3 krio w zw. z art. 144 ¹ krio poprzez jego niezastosowanie w dostatecznym stopniu i pominięcie okoliczności, że żądanie powódki sprzeczne jest z zasadmi współżyciea społecznego i niewspółmierne do styuacji ekonomicznej pozwanego. W ocenie pozwanego powódka ma 22 lata, jest w pełni sił fizycznych i umysłowych, może utrzymywać się samodzielnie, czego nie czyni, a więc nie dokłada dostateczych starań w celu samodzielnego utrzymania się.

Apelację od powyższego wyroku wniósł również pełnomocnik powódki na podstawie art. 367 § 1 kpc z zw. z art. 368 § 1 kpc, zaskarżając go w pkt I w zakresie zasądzonej kwoty alimentów w wysokości po 500 zł miesięcznie oraz w pkt II, w którym oddalono powództwo w pozostałej części, zarzucając:

- nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznyh istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy wskutek naruszenia przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.

a) art. 233 kpc w zw. z art. 328 § 1 kpc w zw. z art. 232 kpc poprzez dokonanie oceny dowodów z przekroczeniem granic ustawowej swobody, tj. nieuwzględnienie przez sąd I instancji wszystkich dowodów przeprowadzonych w sprawie oraz braku wskazania znaczenia odmowy przedstawienia przez pozwanego dowodu-umowy sprzedaży, aktu notarialnego nieruchomości (pola) położonego w miejscowości G. o pow. nie mniejszej niż 2 ha i w konsekwencji przyjęciu, że cena sprzedaży w/w nieruchomości wyniosła 10.000 zł, co z kolei miało wpływ na błędne ustalenie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego;

b) sprzeczność istotnych ustaleń sądu I instancji z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, wskutek naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 233 kpc w zw. z art. 328 § 1 kpc poprzez dokonanie oceny dowodów z przekroczeniem granic ustawowej swobody i wyprowadzenie błędnych wniosków z zebranego w sprawie materiału dowodowego, tj. dokonanie oceny dowodów w sposób sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego i w konsekwencji przyjęcie, że miesięczne koszty wyżywienia powódki to kwota 300-350 zł; dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny, nielogiczny i niekonsekwentny, co w konsekwencji doprowadziło do przyjęcia, że koszty utrzymania powódki kształtują się na poziomie 1.400-1.500 zł miesięcznie, gdy tymczasem z całokoształtu zebranego materiału dowodowego wynika, że usprawiedliwione potrzeby powódki przekraczają kwotę 2.200 zł miesięcznie; dokonanie oceny dowodów w sposób sprzeczny z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, co doprowadziło do nieuzasadnionego ustalenia kosztów utrzymania pozwanego, a w konsekwencji do wadliwego ustalenia jego możliwości majątkowych;

c) naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na treść wydanego wyroku, tj. art. 135 § 2 krio poprzez jego błędne zastosowanie.

Mając na uwadze powyższe zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki alimentów w wysokości 1.500 zł miesięcznie, płatnych do rąk powódki do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, od dnia 20 maja 2014 r. w miejsce zasądzonych zaskarżonym wyrokiem alimentów w wysokości 500 zł, zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponowego rozpoznania.

Uzasadniając apelację powódka wskazała, że Sąd Rejonowy niewłaściwie ustalił zakres jej usprawiedliwionych potrzeb, w tym zwłaszcza w zakresie wyżywienia, soczewek, telefonu komórkowego, biletu miesięcznego, nie uwzględnił przy tym kosztów związanych z leczeniem i zakupem lekarstw i rozrywką. Nadto apelująca zarzuciła, że Sąd Rejonowy nieprawidłowo ocenił możliwości majątkowe pozwanego i całkowicie pominął okoliczności związane z rzeczywistą ceną, jaką mógł uzyskać pozwany z tytułu sprzedaży pola, dając w tym zakresie wiarę pozwanemu. W ocenie apelującej Sąd Rejonowy niezasadnie przyjął, że koszt utrzymania pozwanego jest większy tylko z tego powodu, że pozwany prowadzi samodzielnie gospodarstwo domowe. Pozwany ma kolektory słoneczne i ma studnię głębinową połączoną z domem, co zmniejsza koszty utrzymania.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 22.04.2015 r. pełnomocnik powódki podtrzymał apelację i wniósł o oddalenie apelacji pozwanego, pełnomocnik pozwanego podtrzymał apelację i wniósł o oddalenie apelacji powódki.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja powódki zasługiwała na uwzględnienie w części, zaś apelacja pozwanego jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

W ocenie Sądu Okręgowego zasadny jest zarzut powódki nieprawidłowego ustalenia przez Sąd Rejonowy zakresu usprawiedliwionych jej potrzeb. Sąd Rejonowy przyjął, że miesięczny koszt utrzymania powódki wynosi 1.400-1.500 zł, na co składa się: wyżywienie, odzież i obuwie, wynajem pokoju, pomoce naukowe, kosmetyki, środki czystości, soczewki, telefon komórkowy, bilet miesięczny. Wskazać należy, że zakres usprawiedliwionych potrzeb powódki obejmuje zwykłe potrzeby osoby dorosłej powiększone o koszty edukacji. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy znacznie zaniżył wydatki powódki związane z wyżywieniem, uznając, że powódka na wyżywienie w skali miesiąca winna wydatkować 300-350 zł. Nadto Sąd Rejonowy nieprecyzyjnie określił zakres wydatków powódki związanych z zakupem soczewek, biletu miesięcznego i wydatków związanych z opłatą za telefon komórkowy, albowiem Sąd Rejonowy w ogóle nie wskazał kwotowo sumy, jaką przyjął za zasadną na w/w wydatki-wbrew temu co podnosi apelująca, że przyjął za zasadną na w/w wydatki kwotę 50 zł. Nadto Sąd Rejonowy przy ustalaniu zakresu usprawiedliwionych potrzeb powódki nie wziął pod uwagę kosztów związanych z jej leczeniem i zakupem lekarstw, mimo że w swoich rozważaniach wskazał, iż kwota podana przez powódkę w zakresie leczenia w wysokości 250 zł miesięcznie jest zawyżona, a nadto wydatków związanych z kulturą, na które to wydatki wskazywała powódka zarówno w treści pozwu jak i w dalszych pismach procesowych, a nadto podczas przesłuchania przed Sądem I instancji. W ocenie Sądu Okręgowego zakres usprawiedliwionych potrzeb powódki w skali miesiąca wynosi 1.600-1.700 zł miesięcznie, przy uwzględnieniu, że powódka w skali miesiąca przeznacza na wyżywienie kwotę 400-450 zł, na leki i leczenie-50-80 zł, bilet miesięczny-50 zł, opłaty za telefon-65 zł i zakup soczewek-40 zł, kulturę-40 zł, przyjmując pozostałe koszty utrzymania powódki wskazane przez Sąd Rejonowy za prawidłowe. Sąd Okręgowy uznał, że powódka nie wykazała kosztów związanych z leczeniem ginekologiczym i by stan jej zdrowia rzeczywiście wymagał co miesiąc wizyt u ginekologa i zakupu lekarstw, zatem należało przyjąć średni koszt związany z leczeniem i zakupem lekarstw w skali miesiąca na kwotę 50-80 zł.

Nie zasługuje natomiast na uwzględnienie zarzut powódki jak i pozwanego nieprawidłowego ustalenia przez Sąd Rejonowy możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego. Wprawdzie zgodzić się należy z powódką, iż pozwany w toku postępowania pierwszoinstancyjnego nie przedłożył mimo wezwania Sądu umowy sprzedaży nieruchomości rolnej położonej w miejscowości G., woj. (...) o powierzchni nie mniejszej niż 2 ha celem wykazania rzeczywistej ceny sprzedaży tejże nieruchomości, jednakże w ocenie Sądu Okręgowego okoliczność ta nie miała większego znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie. Sąd Rejonowy bowiem przyjął za prawdziwe twierdzenia pozwanego o cenie, jaką uzyskał w ramach w/w umowy sprzedaży nieruchomości rolnej, zaś okoliczność tą jak i fakt, że pozwany jest właścicielem nieruchomości gruntowej o pow. 0,74 ha położonej w miejscowości G., wziął pod uwagę przy ocenie możliwości majątkowych pozwanego. Nadto Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że koszt utrzymania pozwanego jest większy z uwagi na to, że prowadzi jednosobowe gospodarstwo domowe i zarzut apelującej w tym zakresie nie może być uwzględniony. Zgodnie z doświadczeniem życiowym i zawodowym oczywistym jest, że koszty utrzymania dorosłej osoby są większe w przypadku, gdy osoba ta prowadzi sama gospodarstwo domowe i nie może podzielić kosztów związanych z jego utrzymaniem na kilka osób. Słusznie przyjął Sąd Rejonowy, iż z uwagi na wiek pozwanego, stan jego zdrowia, w tym zwłaszcza schorzenia psychiczne pozwany ma bardzo ograniczone możliwości polepszenia swojego statusu finansowego poprzez podjęcie pracy zarobkowej, a więc jedynym dochodem jakim uzyskuje pozwany jest jego świadczenie emerytalne w wysokości ok. 2.200 zł netto miesięcznie, przy uwzględnieniu kosztów utrzymania pozwanego i kosztów jego leczenia.

Odnosząc się do zarzutów podnoszonych przez pozwanego wskazać należy, że nie zasługują one na uwzględnienie w całości. Po pierwsze nie zasługuje na uwzględnienie zarzut pozwanego dotyczący niewłaściwego ustalenia możliwości zarobkowych i majątkowych matki powódki. Wskazać należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił okoliczności faktyczne związane z sytuacją majątkową i zarobkową matki powódki, biorąc również pod uwagę fakt, że matka powódki wcześniej pracowała zarobkowo za granicą jako opiekunka osób starszych. Jedynym dochodem matki powódki, jakim dysponuje ona w chwili obecnej jak i w dacie wydania rozstrzygnięcia przez Sąd Rejonowy jest kwota 1.163,07 zł netto miesięcznie z tytułu pobieranej emerytury. Podnieść należy, że matka powódki z wynagrodzenia za pracę uzyskiwanego za granicą przekazywała środki finansowe na utrzymanie powódki wobec braku alimentacji ze strony pozwanego, zatem nie sposób przyjąć, by matka powódki mogła czynić jakieś większe oszczędności z tytułu zatrudnienia za granicą, ponadto nie można zapominać, że przesłankami ustalenia wysokości alimentów są zgodnie z art. 135 krio jedynie możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego oraz potrzeby uprawnionego do alimentów. Należy przy tym wskazać, że powódka jako osoba pełnoletnia nie wymaga ze strony rodziców osobistych starań o wychowanie i utrzymanie, stąd też oboje rodzice stosownie do swoich możliwości powinni zaspokajać materialne potrzeby powódki, tymczasem pozwany zmierza do przerzucenia w całości alimentowania powódki na jej matkę. Odnosząc się do podniesionych w apelacji pozwanego zarzutów w zakresie nieprawidłowego ustalenia przez Sąd Rejonowy jego możliwości zarobkowych i majątkowych wskazać należy dodatkowo, iż stanowią one w istocie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego, o czym była mowa we wcześniejszej części przedmiotowego uzasadnienia. Podnieść przy tym należy, że pozwany nie ma nikogo innego na utrzymaniu, nie alimentuje pozostałych dzieci, które utrzymują się samodzielnie, dotychczas nie interesował się losem powódki, którą de facto od 2011 r. utrzymuje w całości matka przy wsparciu finansowym sióstr powódki. Ponadto nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty pozwanego jakoby powódka pomimo odbywania stacjonarnych studiów była w stanie utrzymać się samodzielnie. Mając na względzie dotychczasowy przebieg edukacji powódki, jak również zamiar ukończenia przez nią nauki na wybranym kierunku studiów odpowiadającym posiadanym przez nią umiejętnościom uznać należy, iż w niniejszej sprawie nie występują okoliczności uzasadniające uchylenie ciążącego na pozwanym obowiązku alimentacyjnego. Jako chybiony Sąd Okręgowy potraktował również zarzut dotyczący naruszenia art. 144 ¹ kpc, albowiem treść zebranego w sprawie materiału dowodowego obrazującego trudną sytuację życiową powódki (do której przyczynił się również pozwany), w świetle kontynuowania przez w/w edukacji potwierdza zasadność opuszczenia przez nią domu rodzinnego i podjęcia dalszej edukacji na studiach wyższych w innym mieście.

Za chybiony należy również uznać podniesiony zarówno w apelacji powódki i pozwanego zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc oraz art. 328 kpc. Stwierdzić bowiem należy, iż Sąd Rejonowy dokonał analizy wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności. Również uzasadnienie orzeczenia zostało sporządzone prawidłowo i zawiera wszystkie elementy podstawy faktycznej i prawnej, w tym wskazanie dowodów, na których oparł się Sąd Rejonowy.

W tym stanie rzeczy, przyjmując że powódka ma możliwość uzyskania wynagrodzenia w okresie wakacji letnich, z uwzględnieniem obowiązku alimentacyjnego matki, w ocenie Sądu Okręgowego w granicach możliwości pozwanego leży uiszczanie na rzecz powódki alimentów po 700 zł miesięcznie, bez uszczerbku dla jego utrzymania, przy uwzględnieniu zakresu usprawiedliwionych potrzeb powódki ustalonych przez tut. Sąd.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok w pkt. I, II, III i IV w ten sposób, że alimenty określone punktem I należne powódce od pozwanego ustalił na kwotę 700 zł miesięcznie, nie zmieniając dalszych postanowień tego punktu, co znalazło odzwierciedlenie w pkt I sentencji wyroku, a nadto w oparciu o art. 102 kpc w zw. z art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28.07.2005 r. nie obciążył pozwanego opłatą sądową określoną punktem III wyroku, zaś koszty procesu ustalone punktem IV określił na kwotę 600 zł.

Na podstawie art. 385 kpc Sąd Okręgowy oddalił dalej idącą apelację powódki z przyczyn wskazanych powyżej, co znalazło wyraz w pkt II sentencji wyroku, uznając że w aktualnym stanie faktycznym nie ma podstaw do obciążania pozwanego alimentami w wymiarze wyższym niż 700 zł miesięcznie. Należy zauważyć, że powódka jako osoba dorosła może zaspokajać swoje potrzeby, wykraczające poza niezbędne, środkami uzyskanymi z prac dorywczych w dni wolne od nauki i wakacje, tak jak jest to powszechnie praktykowane przez studentów. Nadto Sąd w pkt II sentencji wyroku oddalił w całości apelację pozwanego jako bezzasadną z przyczyn wskazanych powyżej.

Sąd na podstawie § 6 pkt 3 i § 7 ust. 1 pkt 11, § 13 ust. 1 pkt 1 i § 19 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 z późn. zm.), przyznał wynagrodzenie pełnomocnikowi z urzędu reprezentującemu pozwanego w postępowaniu odwoławczym, powiększone o stawkę VAT, tj. łącznie 738 zł.

Sąd Okręgowy w pkt IV wyroku na podstawie art. 102 kpc nie obciążył pozwanego kosztami procesu poniesionymi przez powódkę w postępowaniu odwoławczym biorąc pod uwagę trudną sytuację życiową pozwanego i uwzględnienie apelacji powódki tylko w nieznacznej części.