Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 28 kwietnia 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu VI Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Andrzej Michór

Protokolant:Marita Mielcarek

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa D. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.

przeciwko R. S.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt VI C 2149/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego R. S. kwoty 52.353,86 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu wedle norm przepisanych. W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że na podstawie umowy cesji przejęła od (...) Bank S.A. w W. prawa do wierzytelności wobec pozwanego z tytułu umowy kredytu.

Kurator pozwanego w piśmie z dnia 26.02.2015 r. (k. 95-99) wniósł o oddalenie powództwa oraz o przyznanie wynagrodzenia za czynności kuratora, wedle norm przepisanych. W uzasadnieniu kurator podniosła zarzut przedawnienia. P. się na regulację art. 117 i art. 118 k.c. zarzucił, że roszczenie dochodzone przez stronę powodową opiera się na zawartej w dniu 21 kwietnia 2005 r. umowie kredytu nr (...) z pierwotnym wierzycielem (...) Bankiem S.A., która to umowa związana była z prowadzoną przez pierwotnego wierzyciela działalnością gospodarczą. Oznacza to, że roszczenia z tejże umowy, przedawniają się w terminie 3 lat od dnia jego wymagalności. Tymczasem z uwagi jednakże na nieterminowość spłaty po stronie pozwanego, strona powodowa wypowiedziała umowę kredytu, po czym, w dniu 20 kwietnia 2006 r. wystawiła Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...). Jak wynika z twierdzeń podniesionych w pozwie, bte zaopatrzono w klauzulę wykonalności przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków I Wydział Cywilny postanowieniem z dnia 15 maja 2006 r. Tytuł wykonawczy – zaopatrzony w klauzulę wykonalności Bankowy Tytuł Egzekucyjny stał się podstawą skierowania przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A. wniosku do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku T. G. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne umorzono na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. w dniu 15.09.2011 r. – w tej dacie wpłynęło do pierwotnego wierzyciela. W konkluzji kurator wskazała, że roszczenie dochodzone przez stronę powodową uległo przedawnieniu. Pierwotny bieg terminu przedawnienia, został przerwany przez pierwotnego wierzyciela przez wystąpienie do Sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Bieg terminu przedawnienia roszczenia objętego bankowym tytułem egzekucyjnym zaopatrzonym w klauzulę wykonalności, rozpoczyna swój bieg na nowo, od dnia uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie nadania bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. Roszczenie stwierdzone zaopatrzonym w klauzulę wykonalności bankowym tytułem egzekucyjnym przedawnia się po upływie 3 lat od uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie nadania klauzuli. Nie ma w tym przypadku zastosowania przepis art. 125 k.c. Z treści tego przepisu wynika, że jedynie orzeczenie stwierdzające roszczenie - tzn. orzeczenie, wydane w wyniku postępowania, którego przedmiot stanowiło ustalenie tego roszczenia, spowoduje przedawnienie roszczenia w okresie 10 lat. Jak wskazano w treści pozwu, pierwotny wierzyciel wniósł do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, które to postępowanie toczyło się pod sygnaturą akt Km 2892/11. Biorąc pod uwagę ową sygnaturę sprawy egzekucyjnej wskazać należy, że pierwotny wierzyciel złożył wniosek o wszczęcie egzekucji w 2011 r. Zatem pomiędzy uprawomocnieniem się postanowienia o nadaniu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, a wpłynięciem do Komornika Sądowego przy Sadzie Rejonowym w Kłodzku T. G. wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko pozwanemu upłynął okres 3 lat. Stąd też podniesiony przeze mnie zarzut przedawnienia jest zasadny i powinien zostać uwzględniony. Jednocześnie, z ostrożności procesowej, kurator podniosła dalsze zarzuty przeciwko twierdzeniom strony powodowej. Wskazała, że jak wynika z treści § 10a Umowy (...) nr (...) zawartej przez pozwanego oraz (...) Bank S.A. z siedzibą w K., strony postanowiły, że jeżeli kredytobiorca tj. pozwany nie zapłaci w terminach pełnych rat kredytu za co najmniej dwa pełne okresy płatności, Bank może wypowiedzieć umowę kredytu po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy listem za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Strona powodowa nie wykazała faktu skutecznego wypowiedzenia Umowy Kredytu – nie przedstawiono pisma wypowiadającego umowę oraz potwierdzenia nadania oraz odbioru przesyłki. Oznacza to, że pierwotny wierzyciel nie wywiązał się z postanowień zawartej umowy, a zatem do skutecznego wypowiedzenie umowy nie doszło. Zważywszy na to strona pierwotny wierzyciel, a następnie strona powodowa, niezasadnie rozpoczęła naliczanie odsetek umownych za okres korzystania z kapitału, odsetek za opóźnienie, kosztów oraz dalszych odsetek ustawowych. Natomiast nadając klauzulę bankowemu tytułowi egzekucyjnymi Sąd bada jedynie warunki formalne jego wystawienia, nie zaś okoliczności merytoryczne, dotyczące wymagalności i wysokości roszczenia – również w odniesieniu do odsetek czy też innych kosztów. W końcu kurator zarzuciła, że przedłożony przez stronę powodową W. z Ksiąg Rachunkowych nr (...) nie stanowi dokumentu urzędowego – jest jedynie dokumentem prywatnym, a więc stanowi jedynie o tym, że osoba sporządzająca tenże dokument złożyła oświadczenie o treści w nim zawartej. Pierwotny wierzyciel oraz strona powodowa nie wykazała również, że dokonała skutecznego zawiadomienia pozwanego o dokonanym przelewu wierzytelności. Przedstawiono bowiem kserokopię zawiadomienia z dnia 12 czerwca 2012 r., brak jest jednak potwierdzenia odbioru tejże korespondencji od pozwanego. W końcu kurator zarzuciła, że strona pozwana nie wykazała skutecznego przeniesienia wierzytelności mającej przysługiwać stronie powodowej, albowiem Warunkową Umowę Sprzedaży Wierzytelności zawartą z dnia 30 września 2011 r. w imieniu (...) Bank S.A. z siedzibą w W. (następcy pierwotnego wierzyciela) zawarł pełnomocnik, który nie posiadał umocowania do dokonania tejże czynności. Strona powodowa nie wykazała jego umocowania do zawarcia umowy, a z przedłożonego przez stronę powodową wydruku z (...) Banku S.A. wynika, że do składania oświadczeń woli w imieniu spółki w zakresie praw i obowiązków majątkowych Banku oraz podpisywania umów i zaciągania zobowiązań w imieniu Banku są upoważnieni dwaj członkowie zarządu działający łącznie, jeden członek zarządu działający łącznie z prokurentem albo dwaj prokurenci łącznie. Strona powodowa nie przedstawiła pełnomocnictwa, które w sposób prawidłowy wykazałoby skuteczność działań pełnomocnika (...) Bank S.A. – M. G..

Strona powodowa odnosząc się do zarzutów kuratora wskazała, że przedkłada pełnomocnictwo dla M. G.. Tymczasem do pisma pełnomocnictwa takiego nie dołączono. Strona powodowa wskazała, że złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bte oraz złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji przerwało bieg przedawnienia. Strona powodowa podniosła nadto, że postanowienie Sądu o nadaniu klauzuli wykonalności bte korzysta z mocy dokumentu urzędowego, z którym wiąże się domniemanie autentyczności i prawdziwości tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone, a zatem wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego odnośnie wskazanego w nim zobowiązania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 21.04.2005 r. pozwany R. S. zawarł z (...) Bank S.A. umowę kredytu na kwotę 16.047,91 zł na okres od dnia 21.04.2005 r. do dnia 25.04.2010 r.

(dowód: umowa z 21.04.2005 r. k. 32-35)

Dnia 9.05.2006 r. (...) Bank S.A. złożył do tut. Sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bte. Sprawę zarejestrowano pod sygn. akt I Co 1656/06. Postanowieniem z dnia 15 maja 2006 r. tytułowi nadano klauzulę wykonalności. Dnia 30.10.2007 r. wpłynął do Komornika przy SR dla Wrocławia-Fabrycznej B. G. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko R. S. w oparciu o wskazany wyżej tytuł wykonawczy. Dnia 21.01.2008 r. Komornik sporządził zawiadomienie o wszczęciu egzekucji. Postanowieniem z dnia 10.06.2011 r. Komornik B. G. uznał się niewłaściwym do prowadzenia sprawy i przekazał ją Komornikowi przy SR w Kłodzku T. G.. Komornik ten dnia 29.07.2011 r. sporządził zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, a postanowieniem z dnia 15.09.2011 r. postępowanie egzekucyjne umorzył. Odpis postanowienia doręczono wierzycielowi 24.10.2011 r. zaś dłużnikowi – w drodze dwukrotnego awizowania (drugie awizo – 25.10.2014 r.).

(dowód: wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bte k. 2 akt I Co 1656/06,

postanowienie z 15.05.2006 r., I Co 1656/06 k. 18-19 akt I Co 1656/06,

wniosek egzekucyjny, zawiadomienia, postanowienie z 10.06.2011 r., postanowienie z 15.09.2011 r. z dowodami doręczenia – akta egzekucyjne Km 2892/11)

Dnia 30.09.2011 r. sporządzona została warunkowa umowa sprzedaży, w której jako strony wskazano między (...) Bank S.A. w W. oraz (...) w W.. Wedle umowy strony wyrażają wolę zawarcia umowy w przedmiocie nabycia portfeli wierzytelności przysługujących bankowi, w skład których wchodzą wierzytelność o łącznej wartości 324.527.713,57 zł. W myśl § 9 ust. 2 do umowy zbywca dołącza płytę CD zabezpieczoną hasłem, zawierającą wykaz wierzytelności oraz dłużników, o treści zgodnej z załącznikami nr 1-4 do umowy. W umowie wskazano, że w imieniu (...) Bank S.A. z siedzibą w W. (następcy pierwotnego wierzyciela) umowę zawarł pełnomocnik – M. G.. Podpisy pod umową zostały położone w obecności notariusza, który jednak nie weryfikował umocowania do zawarcia umowy przez osoby, które miały reprezentować strony umowy, jedynie poświadczając ich tożsamość.

Do wskazanej wyżej umowy dnia 12.01.2012 r. sporządzono aneks nr (...), w związku z dodatkową wyceną portfela oraz zmiana jego zawartości. Kolejny aneks (nr (...)) sporządzono dnia 30.01.2012 r. w związku z weryfikacją wyceny portfela wierzytelności. Dnia 28.05.2012 r. sporządzono aneks nr (...), w którym strony postanowiły o zmianie załączników do umowy w zakresie portfeli 1-4. W imieniu (...) Bank S.A. z siedzibą w W. aneksy zawierali członkowie zarządu.

(dowód: umowa z 30.09.2011 r. k. 14-21,

aneks nr (...) k. 22-25,

aneks nr (...) k. 26-27,

aneks nr (...) k. 28-29)

Strona powodowa sporządziła „wyciąg z listy wierzytelności” w którym wskazała, że wierzytelność w stosunku do pozwanego wynosi łącznie 46.798,21 zł.

(dowód: „wyciąg z listy wierzytelności” k. 30)

Dnia 10.09.2014 r. strona powodowa sporządziła wyciąg z ksiąg rachunkowych, w którym wskazała, że w jej księgach ujęta jest wierzytelność w stosunku do pozwanego na kwotę 46.798,21 zł. Dnia 12.06.2012 r. (...) Bank S.A., powołując się na zawartą z powodem umowę o zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami, sporządził pismo informujące pozwanego o nabyciu przez powoda przedmiotowej wierzytelności.

(dowód: wyciąg z ksiąg powoda k. 36,

zawiadomienie k. 37)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszym rzędzie należy wskazać, iż postępowanie w niniejszej sprawie miało charakter uproszczony – a co za tym idzie - obowiązuje w nim zasada prekluzji dowodowej stosownie do art. 505 ⁵ k.p.c.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach, ze wskazanymi niżej zastrzeżeniami. W pierwszym rzędzie należy zauważyć, że strona powodowa reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika nie wskazała dowodów na okoliczność przejęcia długu. Nie wykazano bowiem, że osoba, które podpisała się na umowy cesji za cedenta była uprawnione do reprezentacji spółki. Co prawda w piśmie z dnia 30.03.2015 r. (k. 110-111) strona powodowa wskazała, że dołącza pełnomocnictwo dla M. G., jednak załącznika takiego do tegoż pisma nie dołączyła. Nadto nie dołączono w istocie wykazu stanowiącego załącznik do umowy szczegółowej cesji. Wyciąg z listy wierzytelności k. 30 jest bowiem co prawda poświadczony przez notariusza, ten jednak nie wskazał, z czym w istocie go poświadczył – czy z załącznikiem nr 4 do umowy warunkowej sprzedaży sporządzonym w formie papierowej, czy z załącznikiem sporządzonym w formie wypalonej płyty CD. Nie można przy tym nie zauważyć, że umowa była aneksowana, w tym w zakresie załączników – portfeli wierzytelności (zob. aneks nr (...), k. 28). Tymczasem nie dołączono do akt załącznika dołączonego do aneksu nr (...), który modyfikował załącznik do pierwotnej warunkowej umowy sprzedaży. Tym samym nie jest możliwe zweryfikowanie, czy wierzytelność objęta postępowaniem finalnie objęta była umową cesji wierzytelności. R. – załączone dokumenty nie wskazują na dokonanie przelewu wierzytelności.

Ustalając stan faktyczny Sąd miał na względzie regulację art. 6 k.c. zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (ciężar dowodu) a nadto art. 3 k.p.c. wedle którego strony obowiązane są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody (zasada kontradyktoryjności). Rzeczą sądu nie jest zatem zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Nie obowiązuje obecnie zasada odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997, z. 6-7, poz. 76; wyrok SN z dnia 7 października 1997 r., II UKN 244/98, OSNP 1999, z. 20, poz. 662; wyrok SN z dnia 16 grudnia 1997 r. II UKN 406/97, OSNP 1998, z. 21, poz. 643; wyrok SN z dnia 11 października 2000 r., II UKN 33/00, OSNP 2002, z. 10, poz. 251). Zasada ta znajduje uzasadnienie nawet w przypadku stron występujących w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego (por. cyt. wyrok SN z dnia 11 października 2000 r.). Za zupełnie absurdalne należy przy tym uznać przerzucanie ciężaru dowodu na pozwanego. To nie pozwany ma bowiem wykazać, że doszło do cesji wierzytelności, jak również jaka była treść stosunku prawnego łączącego go z rzekomym cedentem. O potrzebie przeprowadzenia dowodu nie decydują strony, lecz sąd (tak SN w wyroku z dnia 25 czerwca 2008 r. II UK 327/2007, LexPolonica nr 2145322). Nie może stanowić argumentu zwalniającego powoda z obowiązku wykazania przejścia uprawnień na powoda w wyniku przelewu wierzytelności np. powoływana ochrona danych osobowych innych dłużników. Rzeczą powoda, będącego podmiotem profesjonalnym i działającego w procesie z profesjonalnym pełnomocnikiem było bowiem takie zgromadzenie i przygotowanie dokumentów dotyczących przelewu wierzytelności (w razie potrzeby już na etapie zawierania umowy stron i jej formy), aby było możliwe dokonanie niezbędnych ustaleń w sprawie lub złożenie innych wniosków dowodowych, które potwierdzałyby w sposób nie budzący wątpliwości fakt przelewu wierzytelności i jej wysokość. Dowodem takim niewątpliwie nie jest dokument zawierający w swej treści fragment tabeli, w której wymieniono nazwisko pozwanej i wskazano różne kwoty opatrzone różnymi tytułami, bez podpisów pełnomocników stron (zob. uzasadnienie wyroku SO we Wrocławiu z 7.04.2015 r., II Ca 1759/14).

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 tego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Wedle art. 511 k.c. jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony. Tym samym skoro w rozpatrywanej sprawie wierzytelność stwierdzona była pismem (umowa wraz z fakturami) ustawodawca nałożył na strony obowiązek zachowania formy pisemnej przelewu wierzytelności.

R. - powód nie przedłożył dowodów na okoliczność dokonania przelewu wierzytelności.

W tym miejscu należy przy tym podnieść, że roszczenia strony powodowej nie przedawniły się,

Co prawda istotnie wydłużenie terminu przedawnienia do 10 lat przewidziane w art. 125 k.c. nie odnosi skutku w odniesieniu do tytułów egzekucyjnych wymienionych w art. 96-98 ustawy z 1997 r. Prawo bankowe, jednakże w sprawie, nie upłynął trzyletni termin przedawnienia z art. 118 k.c. in fine. Bieg terminu został bowiem po raz pierwszy przerwany złożeniem wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bte (art. 123 § 1 k.c.), po czym rozpoczął bieg na nowo od uprawomocnienia się tegoż tytułu (art. 124 § 2 k.c. – zob. uchawąła SN z 16.01.2014 r., III CZP 101/13 i wyrok i wyrok z dnia 12.01.2012 r., II CSK 203/11). Po raz drugi bieg terminu przedawnienia został przerwany złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w sprawie w dniu 30.10.2007 r., po czym rozpoczął swój bieg na nowo od daty uprawomocnienia się postanowienia z dnia 15.09.2011 r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji, tj. od 2.11.2011 r. Tymczasem pozew w niniejszej sprawie został wniesiony dnia 22.09.2014 r., to jest przed upływem 3 letniego terminu przedawnienia.

Mając powyższe na względzie na mocy powołanych przepisów prawa należało orzec jak na wstępie.

Sygn. akt VI C 2149/14