Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Tomasz Pawlik

Sędziowie SO Gabriela Sobczyk

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2014 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

z udziałem M. B.

o nadanie klauzuli wykonalności na następcę prawnego

na skutek zażalenia wnioskodawczyni

od postanowienia Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 7 lipca 2014 r., sygn. akt I Co 1184/14

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Roman Troll SSO Tomasz Pawlik SSO Gabriela Sobczyk

Sygn. akt III Cz 1746/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 7 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy w Zabrzu oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na następcę prawnego, gdyż nie przedłożono dokumentów prywatnych z podpisami notarialnie poświadczonymi, które wykazałyby przejście uprawnień.

Zażalenie na to postanowienie złożyła wnioskodawczyni wnosząc o jego zamianę poprzez uwzględnienie wniosku i zasądzenie kosztów postępowania wskazując, iż Sąd Rejonowy naruszył art. 788 § 1 kpc przez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a do wniosku dołączono prawidłowe dokumenty z podpisami notarialnie poświadczonymi, albowiem wyciągi z załączników stanowią integralną część umowy z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Art. 788 § 1 kpc wskazuje, że przejście uprawnień musi być wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.

Załączone do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na następcę prawnego umowy przelewu wierzytelności zostały wprawdzie sporządzone na piśmie z podpisami notarialnie poświadczonymi, ale w ich treści brak jest wskazania konkretnych praw i wierzytelności podlegających przeniesieniu, które wynikają dopiero z wyciągu z załącznika nr 5 do aneksu nr (...) /k. 19v./ i wyciągu z załącznika nr 3 do aneksu nr (...) /k. 24v./ do tych umów, jednakże wyciągi, w których została zawarta ta informacja nie zostały sporządzone w wynikającej z art. 788 kpc formie, gdyż nawet nie zostały podpisane. Jednocześnie z treści poświadczenia notarialnego podpisów pod umowami wynika, że podpisy na załączonych dokumentach, a to:

a)  w zakresie umowy pomiędzy (...) w obecności notariusza złożyli A. P., R. R., B. M. I. i C. G. /k. 15– 16/,

b)  w zakresie umowy pomiędzy (...) i (...) B. M. I., C. G. i G. B. /k. 21 – 22/,

c)  w zakresie aneksu nr (...) (do umowy pomiędzy (...) a ASEKURACJA) B. M. I., C. G. i G. B. /k. 23 – 24/, przy czym w tej części poświadczone zostały złożone w obecności notariusza drugostronicowe podpisy, ale podpisy znajdują się na stronie wcześniejszej od poświadczenia /k. 23v./, a na drugiej stronie poświadczenia /k. 24v./ jest załącznik nr 3 do umowy bez jakichkolwiek podpisów, natomiast dokument ten stanowi wyciąg sporządzony przez notariusza,

d)  a w zakresie aneksu nr (...) (do umowy pomiędzy (...) a (...)) A. P., R. R., B. M. I. i C. G. /k. 18 – 19/, przy czym w tej części poświadczone zostały złożone w obecności notariusza drugostronicowe podpisy, ale podpisy znajdują się na stronie wcześniejszej od poświadczenia /k. 18v./, a na drugiej stronie poświadczenia /k. 19v./ jest załącznik nr 5 do umowy bez jakichkolwiek podpisów, natomiast dokument ten stanowi wyciąg sporządzony przez notariusza.

Trudno w takim stanie faktycznym uznać, że poświadczenia podpisów w zakresie przelewu oznaczonej wierzytelności opisanej tylko w załącznikach zostały dokonane, podczas gdy na załącznikach brak jakichkolwiek podpisów i żadne podpisy na załącznikach nie zostały poświadczone przez notariusza (z adnotacji notariusza nie wynika, aby poświadczał podpisy na załącznikach).

Jednoczenie wierzytelność wobec M. B. została opisana w załącznikach nr 5 i 3, pod którymi brak jakichkolwiek podpisów, nie ma więc możliwości skutecznego wykazania (w trybie art. 788 § 1 kpc), że doszło do przelewu tej konkretnej wierzytelności (art. 6 kc).

Przedłożone załączniki z wykazem wierzytelności nie noszą cech dokumentu, ponieważ nie zawierają podpisu wystawcy. Brak jest adnotacji notariusza o podpisaniu tych załączników. Podpis

pod dokumentem jest natomiast jego cechą konstytuującą. W przypadku dokumentów urzędowych podpis pod dokumentem przynależy do „przepisanej formy” tych dokumentów. W polskim systemie prawnym nie istnieje taki dokument urzędowy, co do którego przepisy o jego formie nie wymagałyby złożenia pod nim podpisu przez upoważnioną osobę.

Z art. 245 kpc i art. 253 kpc w związku z art. 13 § 2 kpc wynika, że również dokument prywatny musi zawierać podpis wystawcy. Wyjątki, w których wystawca dokumentu jest zwolniony od obowiązku podpisania lub od obowiązku złożenia podpisu własnoręcznego (ewentualnie zastąpienia go podpisem mechanicznym) są ściśle określone przepisami i jedynie w tych przypadkach można mówić o istnieniu dokumentu, pomimo braku podpisu w ogóle bądź braku podpisu własnoręcznego. Istnienie przepisów szczególnych potwierdza a contrario, że w każdym innym wypadku dokument, aby mógł zostać uznany dokumentem musi być podpisany własnoręcznie przez wystawcę (por. wyrok Sądu Najwyższego z 29 kwietnia 2009r., sygn. II CSK 557/08, LEX 584200).

Fakt uczynienia z niepodpisanych zestawień wierzytelności załączników do umowy nie czyni z nich dokumentów urzędowych. Nie są to nawet dokumenty prywatne, a tym bardziej z podpisem urzędowo poświadczonym.

Wobec powyższego zarzuty wnioskodawczyni dotyczące art. 788 § 1 kpc w zakresie jego błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania są chybione i nie mogą doprowadzić do zmiany zaskarżonego orzeczenia, albowiem Sąd Rejonowy prawidłowo postąpił oddalając wniosek o nadanie klauzuli wykonalności, gdyż wnioskodawczyni nie wykazała przejścia uprawnień w stosunku do wierzytelności wobec M. B. właściwymi dokumentami.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 385 kpc w związku z art. 397 § 1 i 2 kpc i art. 13 § 2 kpc, art. 788 § 1 kpc oraz art. 6 kc, zażalenie jako bezzasadne należało oddalić.

SSR(del.) Roman Troll SSO Tomasz Pawlik SSO Gabriela Sobczyk