Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 138/05
POSTANOWIENIE
Dnia 25 listopada 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Gerard Bieniek
w sprawie z powództwa T. N.
przeciwko Szpitalowi Miejskiemu w S. oraz Towarzystwu Ubezpieczeń Na Życie I.(…)
Polska S.A. w W. o zapłatę i ustalenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w
Izbie Cywilnej w dniu 25 listopada 2005 r., zażalenia strony pozwanej Szpitala
Miejskiego w S. na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 20 lipca 2005 r., sygn. akt I
ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 20 lipca 2005 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację strony
pozwanej (Szpitala Miejskiego) z tej racji, ponieważ radca prawny I. K. została
ustanowiona pełnomocnikiem pozwanego tego pozwanego dopiero w maju 2005 r.
Oznaczało to, że wniosek o uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego (z dnia 30 grudnia
2004 r.) oraz apelacja (z dnia 31 stycznia 2005 r.) sporządzone zostały przez osobę,
która w chwili dokonywania tych czynności procesowych nie była pełnomocnikiem
pozwanego Szpitala. Późniejsze udzielenie umocowania nie mogło być traktowane jako
zatwierdzenie przez mocodawcę czynności procesowych osoby działającej bez
umocowania.
W zażaleniu pozwany wskazywał na obrazę art. 99 k.c., art. 89 k.p.c., art. 370
k.p.c. i - z ostrożności procesowej - art. 97 k.p.c. Skarżący wnosił o uchylenie
2
zaskarżonego postanowienia o odrzuceniu apelacji. W zażaleniu eksponowano przede
wszystkim ten fakt, że radca prawny I. K. była już pełnomocnikiem procesowym
pozwanego Szpitala w okresie sporządzania wniosku o doręczenie wyroku z
uzasadnieniem i wnoszenia apelacji. Skoro do akt sprawy nie dołączono
pełnomocnictwa (z przyczyn nieznanych skarżącemu), to przynajmniej niektóre
czynności dokonywane w toku postępowania (m.in. występowanie pełnomocników
substytucyjnych I. K.) mogły świadczyć jednak o istnieniu pełnomocnictwa procesowego.
Sąd najwyższy zważył, co następuje:
W orzecznictwie Sądu Najwyższego istotnie dominujące znaczenie uzyskuje
pogląd, zgodnie z którym dopuszczalność potwierdzania czynności procesowych
uregulowana została w art. 97 k.p.c. Nie mają w tym względzie zastosowania reguły
potwierdzania działania innej osoby w charakterze pełnomocnika materialno – prawnego
bez umocowania lub z przekroczeniem zakresu umocowania (art. 103 - 105 k.c.). W
przepisach k.p.c. nie przewidziano zatem de lege lata generalnej reguły
dopuszczalności potwierdzenia czynności procesowych, dokonanych bez należytego
umocowania. Potwierdzenie takie mogłoby jedynie nastąpić jedynie po wystąpieniu
przesłanek przewidzianych w art. 97 k.p.c. Por. np. postanowienie z dnia 29 września
1998 r., II CKN 529/98, nie opubl.; postanowienie z dnia 7 lutego 2003 r., IV CH 1/03,
nie opublik.; uzasadnienie uchwały z dnia 28 lipca 2004 r., III CZP 32/04, Wokanda 2005
r., z. 2, poz. 2. Rzecz jasna, chodzi tu o takiego pełnomocnika, który mógłby być w ogóle
pełnomocnikiem procesowym de lege lata (art. 87 k.p.c.).
W niniejszej sprawie apelację wniosła osoba (radca prawny I. K.) która w chwili
wniesienia tego środka odwoławczego nie legitymowała się dokumentem obejmującym
pełnomocnictwo strony pozwanej (dokument pełnomocnictwa nie znajdował się w
aktach sprawy, a na apelacji figurował podpis wspomnianego radcy prawnego). Do
zażalenia strony pozwanej dołączono pełnomocnictwo udzielone temu radcy prawnego,
opatrzone datą – 5 grudnia 2004 r. (kserokopia pełnomocnictwa). Niezależnie od tego
skarżący twierdził, że I. K. była jego pełnomocnikiem procesowym jeszcze przed datą
wniesienia apelacji, tj. przed dniem 31 stycznia 2005 r. Skarżący wskazał ponadto na
podejmowanie czynności procesowe, z których wynikało, że Sąd pierwszej instancji
traktował I. K. jako pełnomocnika procesowego pozwanego Szpitala Miejskiego (radca
ta złożyła wniosek o doręczenie jej wyroku wraz z uzasadnieniem i wyrok taki jej
doręczono; na rozpoznanie w dniu 29 grudnia 2004 r. występował substytut I. K. i złożył
pełnomocnictwo substytucyjne z dnia 27 grudnia 2004 r.; pełnomocnictwo to było
3
podpisane przez I. K.). I. K. wniosła też w imieniu pozwanego pismo procesowe z dnia 9
grudnia 2004 r. Oznacza to, że nie było podstaw do stwierdzenia, że w chwili wniesienia
apelacji w imieniu pozwanego szpitala I. K. nie była umocowana do działania w procesie
w imieniu tegoż pozwanego. Przedstawione w uzasadnieniu zażalenia okoliczności,
znajdują potwierdzenie w aktach sprawy i świadczą o tym, że nie było potrzeby
stosowania wobec pozwanego szpitala procedury potwierdzenia czynności procesowych
osoby działającej w jego imieniu, przewidzianej w art. 97 k.p.c. Radca prawny I. K. była
już bowiem (od grudnia 2004 r.) umocowana do występowania w procesie w imieniu
pozwanego Szpitala, w tym - do wnoszenia środków odwoławczych za tego pozwanego.
W tej sytuacji zaskarżone postanowienie należało uchylić jako nieuzasadnione
(art. 3981
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39815
k.p.c.).