Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CNP 108/06
POSTANOWIENIE
Dnia 6 września 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Strus
w sprawie ze skargi K. T. i S. T.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego w G.
z dnia 30 sierpnia 2005 r., w sprawie z wniosku J. G.
przy uczestnictwie K. T. i S. T.
o rozgraniczenie nieruchomości,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 6 września 2006 r.,
odrzuca skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia.
2
Uzasadnienie
Uczestnicy postępowania w sprawie o rozgraniczenie zakończonego
prawomocnie postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 30 sierpnia 2005 r. złożyli
skargę domagając się stwierdzenia, że orzeczenie to zostało wydane z
naruszeniem prawa tj. przepisami art. 244 § 1 k.p.c. oraz – w konsekwencji – z art.
153 k.c. Zarówno w petitum skargi jak i w uzasadnieniu stwierdzają, że od
postanowienia rozstrzygającego sprawę co do istoty nie przysługuje skarga
kasacyjna ponieważ wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 50 000 zł.
Uprawdopodobnienie szkody polegało na stwierdzeniu, że konsekwencją
wydanego postanowienia jest uszczerbek „na gruncie” w zakresie powierzchni
około 600 metrów kwadratowych.
Wymieniona kwota odnosi się do progu wartościowego skargi kasacyjnej
określonego w art. 3982
§ 1 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przepis art. 4241
§ 1 k.p.c. ustanawia bezwzględną przesłankę
dopuszczalności skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia w postaci niemożliwości zmiany lub uchylenia orzeczenia w drodze
przysługujących stronie środków prawnych. W § 3 norma wynikająca z § 1 zostaje
uszczegółowiona przez wykluczenie zbiegu skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem oraz skargi kasacyjnej, natomiast art. 4248
§ 1 k.p.c. zawarty został
nakaz odrzucenia niedopuszczalnej skargi o której mowa w art. 4241
k.p.c.
Z przedstawionego uregulowania wynika obowiązek wykazania przez stronę
wnoszącą skargę o stwierdzenie niezgodności /.../ istnienia przesłanki określonej
w końcowym zdaniu art. 4241
§ 1 k.p.c.
Skarga stanowiąca przedmiot rozpoznania nie spełnia tego wymagania.
Dopuszczalność skargi kasacyjnej w sprawie o rozgraniczenie wymaga
rozstrzygnięcia, czy jest to sprawa o prawa majątkowe, do której ma zastosowanie
kryterium (próg) wartości ustanowiony w art. 3982
§ 1 k.p.c. oraz czy skarżący
wykazał, że wartość przedmiotu zaskarżenia w apelacji była niższa od
3
pięćdziesięciu tysięcy złotych, jako kwoty miarodajnej dla postępowania
kasacyjnego ze względu na dzień wydania orzeczenia przez sąd drugiej instancji.
Sąd Najwyższy podziela stanowisko prezentowane przez pełnomocnika,
przyjmującego stosowanie art. 3982
§ 1 k.p.c. Sprawa o rozgraniczenie
nieruchomości jest sprawą majątkową, ponieważ jej wynik bezpośrednio kształtuje
konfiguracje i obszar, a wskutek tego również wartość sąsiednich nieruchomości,
dlatego wartość przedmiotu zaskarżenia stanowiący o dopuszczalności skargi
kasacyjnej wynosi pięćdziesiąt tysięcy złotych.
Postępowanie ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia jest odrębnym postępowaniem, w którym Sąd
Najwyższy nie dokonuje zmian podstawy ani rozstrzygnięć zapadłych
w postępowaniu zakończonym prawomocnie. Nawet stwierdzenie niezgodności
z prawem nie wzrusza wydanego tam orzeczenia co do istoty sprawy, jak również
postanowień incydentalnych zapadłych w jego toku a jest jedynie prejudykatem dla
następnego procesu o odszkodowanie dla strony, wymaganym w art. 4171
§ 2 k.c.
– tj. w przepisie realizującym konstytucyjną zasadę naprawiania szkody
wyrządzonej bezprawnym działaniem organu władzy publicznej (art. 77 ust. 2
Konstytucji).
Zakończone prawomocnie postępowanie o rozgraniczenie nie dało podstaw
do twierdzenia, że skarga kasacyjna nie była tam dopuszczalna mimo regulacji
zawartej w art. 5191
§ 1 k.p.c. W szczególności, ani uczestnicy, wbrew obowiązkowi
wynikającemu z przepisów art. 19 § 2 a następnie z art. 368 § 2 k.p.c. w związku
z art. 13 § 2 k.p.c. nie wskazali wartości przedmiotu sporu i wartości przedmiotu
zaskarżenia. Jak wyżej stwierdzono w postępowaniu wszczętym na skutek skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia uchybienia
zakończonego postępowania nie mogą być naprawione, dlatego skarżący nie
wykazał istnienia bezwzględnej przesłanki wniesienia skargi opartej na przepisach
art. 4241
§ 1 k.p.c. Na marginesie można dodać, że wartość ta nie może być
uznana za okoliczność powszechnie znaną, skoro w rozpoznawanej sprawie
przedmiotem sporu – jak wskazał pełnomocnik wnoszący skargę był zabudowany
obszar gruntu o pow. około 600 m kw.
4
Stwierdzić również należy, że wnosząc skargę będącą przedmiotem
rozpoznania uczestnicy nie wykazywali istnienia wyjątku od reguły pierwszeństwa
skargi kasacyjnej (w razie jej dopuszczalności) ustanowionego w art. 4241
§ 2 k.p.c.
Z przytoczonych względów należało odrzucić skargę o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia kończącego postępowanie
w sprawie, na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
jz