IV CZ 27/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:02-07-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 27/14
POSTANOWIENIE
Dnia 5 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Wojciech Katner
w sprawie z powództwa B. D. i W. D.
przeciwko T. S.
przy udziale interwenienta ubocznego po stronie pozwanej R. P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 5 czerwca 2014 r.,
zażalenia pozwanej
na wyrok Sądu Okręgowego w G.
z dnia 15 listopada 2013 r.
I. oddala zażalenie;
II. pozostawia rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
zażaleniowego w orzeczeniu kończącym postępowanie
w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 13 maja 2013 r. Sąd Rejonowy w G. zasądził od pozwanej
T. S. na rzecz B. D. i W. D. kwotę 366 zł wraz z ustawowymi odsetkami, a w
pozostałym zakresie powództwo oddalił. Sąd Okręgowy w G. wyrokiem z dnia 15
listopada 2013 r., uznawszy za uzasadnione apelacyjne zarzuty naruszenia art. art.
233 § 1, 232 zd. 2, 240 § 1, 241 i 286 k.p.c., uwzględnił w całości apelację
powodów i uchylił zaskarżony wyrok co do kwoty 9.943 zł, przekazując sprawę w
tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji; jako podstawę
uchylenia orzeczenia Sąd Okręgowy powołał art. 386 § 4 k.p.c.
Wyrok ten pozwana zaskarżyła zażaleniem, zarzucając naruszenie art. 233
§ 1 w zw. z art. 3 k.p.c. oraz art. 232 k.p.c. i wnosząc o jego uchylenie przez Sąd
Okręgowy, a w przypadku nieuwzględnienia jej wniosku - o przedstawienie akt
Sądowi Najwyższemu i uchylenie tego orzeczenia oraz przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania.
W odpowiedzi na zażalenie powodowie wnieśli o jego oddalenie
i zasądzenie kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Zakresem kontroli Sądu Najwyższego przy rozpoznawaniu przewidzianego
w art. 3941
§ 11
k.p.c. zażalenia na wyrok kasatoryjny sądu drugiej instancji objęte
jest jedynie to, czy sąd odwoławczy prawidłowo zastosował art. 386 § 2 lub § 4
k.p.c. Zgodnie z tymi przepisami sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony
wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania jedynie w trzech
przypadkach, tj. w przypadku nieważności postępowania (§ 2), nierozpoznania
przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo konieczności przeprowadzenia
przez ten sąd postępowania dowodowego w całości (§ 4).
Zażalenie na orzeczenie kasatoryjne sądu drugiej instancji ma służyć
skontrolowaniu, czy zostało ono prawidłowo oparte na jednej z wymienionych
przesłanek, tj. czy powołana przez sąd przyczyna uchylenia odpowiada podstawie
3
ustawowej. Przedmiotem badania przy rozpoznawaniu zażalenia na uchylenie
wyroku jest istnienie formalnych, procesowych podstaw wydania przez sąd drugiej
instancji wyroku kasatoryjnego, zamiast merytorycznego zakończenia sprawy. Tak
określony zakres kontroli nie obejmuje oceny zasadności roszczeń ani
merytorycznego badania stanowiska prawnego sądu drugiej instancji, jak również
badania prawidłowości zastosowania przepisów prawa procesowego, które nie
odnoszą się ściśle do wskazanych w art. 386 § 2 i § 4 k.p.c. podstaw
uzasadniających uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji. Zażalenie
przewidziane w art. 3941
§ 11
k.p.c. nie jest środkiem prawnym służącym kontroli
materialnoprawnej podstawy wyroku ani prawidłowości zastosowania przez sąd
drugiej instancji przepisów prawa procesowego niezwiązanych z podstawami
kasatoryjnymi. Ocenie Sądu Najwyższego może być zatem poddany jedynie
ewentualny błąd sądu odwoławczego powstały przy kwalifikowaniu określonej
sytuacji procesowej, jako odpowiadającej powołanej podstawie kasatoryjnej.
W związku z tak określoną funkcją Sądu Najwyższego przy rozpoznawaniu
zażalenia opartego na art. 3941
§ 11
k.p.c., zażalenie takie powinno się skupiać na
argumentach prawnych mających przekonać o naruszeniu art. 386 § 4 (lub § 2)
k.p.c. Stanowisko to jest jednolite i utrwalone w orzecznictwie Sądu Najwyższego
(por. np. postanowienia tego Sądu z dnia 7 listopada 2012 r. IV CZ 147/12, OSNC
2013 r., nr 3, poz. 41, z dnia 14 lutego 2013 r., II CZ 188/12, niepubl. i z dnia
14 czerwca 2013 r., V CZ 23/13, niepubl.).
W zażaleniu skarżąca nie zarzuciła naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. i nie
zakwestionowała przesłanek jego zastosowania przez Sąd Okręgowy, skupiając się
wyłącznie na polemice z oceną Sądu dotyczącą nieprawidłowości postępowania
dowodowego przed Sądem pierwszej instancji. Przy uwzględnieniu charakteru
środka procesowego przewidzianego w art. 3941
§ 11
k.p.c., zażalenie skarżącej
należało uznać za bezpodstawne.
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c. zażalenie oddalił, pozostawiając rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego sądowi wydającemu orzeczenie kończące
4
postępowanie w sprawie (art. 108 § 1 zd. pierwsze w zw. z art. 391 § 1, art. 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 5 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Wojciech Katner
w sprawie z powództwa B. D. i W. D.
przeciwko T. S.
przy udziale interwenienta ubocznego po stronie pozwanej R. P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 5 czerwca 2014 r.,
zażalenia pozwanej
na wyrok Sądu Okręgowego w G.
z dnia 15 listopada 2013 r.
I. oddala zażalenie;
II. pozostawia rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
zażaleniowego w orzeczeniu kończącym postępowanie
w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 13 maja 2013 r. Sąd Rejonowy w G. zasądził od pozwanej
T. S. na rzecz B. D. i W. D. kwotę 366 zł wraz z ustawowymi odsetkami, a w
pozostałym zakresie powództwo oddalił. Sąd Okręgowy w G. wyrokiem z dnia 15
listopada 2013 r., uznawszy za uzasadnione apelacyjne zarzuty naruszenia art. art.
233 § 1, 232 zd. 2, 240 § 1, 241 i 286 k.p.c., uwzględnił w całości apelację
powodów i uchylił zaskarżony wyrok co do kwoty 9.943 zł, przekazując sprawę w
tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji; jako podstawę
uchylenia orzeczenia Sąd Okręgowy powołał art. 386 § 4 k.p.c.
Wyrok ten pozwana zaskarżyła zażaleniem, zarzucając naruszenie art. 233
§ 1 w zw. z art. 3 k.p.c. oraz art. 232 k.p.c. i wnosząc o jego uchylenie przez Sąd
Okręgowy, a w przypadku nieuwzględnienia jej wniosku - o przedstawienie akt
Sądowi Najwyższemu i uchylenie tego orzeczenia oraz przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania.
W odpowiedzi na zażalenie powodowie wnieśli o jego oddalenie
i zasądzenie kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Zakresem kontroli Sądu Najwyższego przy rozpoznawaniu przewidzianego
w art. 3941
§ 11
k.p.c. zażalenia na wyrok kasatoryjny sądu drugiej instancji objęte
jest jedynie to, czy sąd odwoławczy prawidłowo zastosował art. 386 § 2 lub § 4
k.p.c. Zgodnie z tymi przepisami sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony
wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania jedynie w trzech
przypadkach, tj. w przypadku nieważności postępowania (§ 2), nierozpoznania
przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo konieczności przeprowadzenia
przez ten sąd postępowania dowodowego w całości (§ 4).
Zażalenie na orzeczenie kasatoryjne sądu drugiej instancji ma służyć
skontrolowaniu, czy zostało ono prawidłowo oparte na jednej z wymienionych
przesłanek, tj. czy powołana przez sąd przyczyna uchylenia odpowiada podstawie
3
ustawowej. Przedmiotem badania przy rozpoznawaniu zażalenia na uchylenie
wyroku jest istnienie formalnych, procesowych podstaw wydania przez sąd drugiej
instancji wyroku kasatoryjnego, zamiast merytorycznego zakończenia sprawy. Tak
określony zakres kontroli nie obejmuje oceny zasadności roszczeń ani
merytorycznego badania stanowiska prawnego sądu drugiej instancji, jak również
badania prawidłowości zastosowania przepisów prawa procesowego, które nie
odnoszą się ściśle do wskazanych w art. 386 § 2 i § 4 k.p.c. podstaw
uzasadniających uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji. Zażalenie
przewidziane w art. 3941
§ 11
k.p.c. nie jest środkiem prawnym służącym kontroli
materialnoprawnej podstawy wyroku ani prawidłowości zastosowania przez sąd
drugiej instancji przepisów prawa procesowego niezwiązanych z podstawami
kasatoryjnymi. Ocenie Sądu Najwyższego może być zatem poddany jedynie
ewentualny błąd sądu odwoławczego powstały przy kwalifikowaniu określonej
sytuacji procesowej, jako odpowiadającej powołanej podstawie kasatoryjnej.
W związku z tak określoną funkcją Sądu Najwyższego przy rozpoznawaniu
zażalenia opartego na art. 3941
§ 11
k.p.c., zażalenie takie powinno się skupiać na
argumentach prawnych mających przekonać o naruszeniu art. 386 § 4 (lub § 2)
k.p.c. Stanowisko to jest jednolite i utrwalone w orzecznictwie Sądu Najwyższego
(por. np. postanowienia tego Sądu z dnia 7 listopada 2012 r. IV CZ 147/12, OSNC
2013 r., nr 3, poz. 41, z dnia 14 lutego 2013 r., II CZ 188/12, niepubl. i z dnia
14 czerwca 2013 r., V CZ 23/13, niepubl.).
W zażaleniu skarżąca nie zarzuciła naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. i nie
zakwestionowała przesłanek jego zastosowania przez Sąd Okręgowy, skupiając się
wyłącznie na polemice z oceną Sądu dotyczącą nieprawidłowości postępowania
dowodowego przed Sądem pierwszej instancji. Przy uwzględnieniu charakteru
środka procesowego przewidzianego w art. 3941
§ 11
k.p.c., zażalenie skarżącej
należało uznać za bezpodstawne.
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c. zażalenie oddalił, pozostawiając rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego sądowi wydającemu orzeczenie kończące
4
postępowanie w sprawie (art. 108 § 1 zd. pierwsze w zw. z art. 391 § 1, art. 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c.).