Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 50/14
POSTANOWIENIE
Dnia 6 sierpnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa A.N. i P. N.
przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń S.A.
o zadośćuczynienie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 6 sierpnia 2014 r.,
zażalenia powódek na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 10 kwietnia 2014 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2014 r. odrzucił skargę
kasacyjną powódek A. N. i P. N. od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 9
października 2013 r., jako niedopuszczalną z uwagi na wartość przedmiotu
zaskarżenia.
Uzasadniając przesłankę dopuszczalności skargi kasacyjnej ze względu na
wartość prawa majątkowego, pełnomocnik skarżących wskazał, że dochodzona
pozwem kwota 80 000 zł stanowi łączną wartość roszczenia obydwu powódek
z uwagi na wspólne dobro osobiste. Zarządzeniem z dnia 27 lutego 2014 r.
wezwano pełnomocnika skarżących do uzupełnienia braków formalnych skargi
poprzez wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia odrębnie w stosunku do
każdej z powódek. W zakreślonym tygodniowym terminie pełnomocnik skarżących
wskazał, że każda z powódek domaga się tytułem zadośćuczynienia zasądzenia od
pozwanego po 40.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami.
Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu swojego postanowienia wskazał, że nie
można przyjąć aby w sprawie zachodził przypadek współuczestnictwa materialnego,
który uzasadniałby podanie jednej, łącznej wartości przedmiotu zaskarżenia.
W zażaleniu na powyższe postanowienie Sądu Apelacyjnego skarżący
wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna
w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest
niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych, a w sprawach z zakresu prawa pracy
i ubezpieczeń społecznych - niższa niż dziesięć tysięcy złotych.
Art. 3982
§ 1 k.p.c. jest ujęty w sposób negatywny, tj. wymienia sprawy,
w których skarga kasacyjna nie jest dopuszczalna. Taka konstrukcja tego
unormowania wzmacnia ogólnie przyjmowaną zasadę, że ograniczenia w zakresie
dopuszczalności środków odwoławczych lub środków zaskarżenia powinny
3
wyraźnie wynikać z treści przepisów oraz, że nie należy ich wykładać rozszerzająco.
Z brzmienia powołanego przepisu wynika dostatecznie jasno, że odnosi się on
jedynie do „spraw o prawa majątkowe”. Także wykładnia funkcjonalna uzasadnia
takie rozumienie art. 3982
§ 1 k.p.c., że kryterium dopuszczalności skargi
kasacyjnej w postaci wartości przedmiotu zaskarżenia dotyczy spraw, których
przedmiotem są tylko prawa majątkowe. Jeżeli sprawa dotyczy praw majątkowych
i niemajątkowych, a skargę kasacyjną skierowano przeciwko orzeczeniu zarówno
w zakresie praw majątkowych, jak i niemajątkowych, to będzie ona dopuszczalna
bez względu na wartość objętego zaskarżeniem roszczenia majątkowego.
Sprawy o prawa majątkowe, w rozumieniu art. 3982
§ 1 k.p.c., obejmują
sprawy o świadczenie, o ustalenie prawa lub stosunku prawnego oraz
o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego, jeżeli dotyczą one praw
majątkowych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2001 r.,
V CZ 4/01, nie publ.). Kryterium oceny dopuszczalności skargi kasacyjnej z uwagi
na treść art. 3982
§ 1 k.p.c. stanowi więc nie rodzaj powództwa, ale jego charakter
majątkowy bądź niemajątkowy. Za prawa majątkowe uważa się także roszczenia
pieniężne, chociażby służyły do ochrony dóbr niemajątkowych (postanowienie SN
z dnia 24 maja 2007 r. II CZ 31/07, niepubl.).
Z tytułu ochrony dóbr osobistych mogą być dochodzone roszczenia
o charakterze niemajątkowym jak i majątkowym (art. 24 § 1 i 2 k.c.).
O dopuszczalności skargi kasacyjnej w takiej sprawie w części dotyczącej tylko
roszczeń majątkowych (praw majątkowych) decyduje wartość przedmiotu
zaskarżenia (art. 3982
§ 1 k.p.c.).
W sprawie Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 9 października 2013 r. oddalił
apelację powódek w przedmiocie dochodzonego od pozwanego zadośćuczynienia
w kwocie po 40 000 na rzecz każdej z nich.
Przedmiotem zaskarżenia było więc wyłącznie zasądzenie świadczenia
pieniężnego, zatem o dopuszczalności skargi kasacyjnej, jak trafnie uznał Sąd
Apelacyjny, decyduje wartość przedmiotu zaskarżenia, która według art. 3982
§ 1
k.p.c. wynosi 50 000 zł. Tymczasem wartość ta w przedmiotowej sprawie nie
4
przekracza tak określonego kwotowego progu dopuszczalności skargi kasacyjnej.
W sprawie wbrew wywodom skarżącego nie zachodził także przypadek
współuczestnictwa materialnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego
1997 r. I CKN 31/97 (nie publ.), uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia
2008 r., III CZP 111/07, Biul. SN 2008, nr 1, s. 11 oraz postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 25 lutego 2010 r., V CSK 241/09, niepubl. i z dnia 14 maja
2013 r., I CSK 596/12, niepubl.).
W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny trafnie odrzucił skargę kasacyjną jako
niedopuszczalną, co przesądza o bezzasadności zażalenia i skutkowało jego
oddaleniem (art. 3941
k.p.c. oraz art. 39814
k.p.c.).