IV KK 287/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-11-2014
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV KK 287/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jarosław Matras (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Kazimierz Klugiewicz
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Dorota Szczerbiak
w sprawie T. J.
skazanego z art. 288 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 28 października 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku Sądu Rejonowego w T. Wydział Karny Zamiejscowy w P.
z dnia 13 grudnia 2013 r.
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego
rozpoznania Sądowi Rejonowemu w T. Wydział Zamiejscowy w P.
UZASADNIENIE
T. J. został oskarżony o to, że:
I. w dniu 26 października 2013 r. w R. przy ul. K. 72B, dokonał umyślnego
zniszczenia samochodu marki VW Golf III o nr rejestracyjnym […], poprzez
wybicie w nim prawej przedniej szyby, czym spowodował straty w kwocie 300 zł na
2
szkodę M. N., tj. o przestępstwo z art. 288 § 1 k.k.;
II. w dniu 26 października 2013 r. w R. przy ul. K. 72, dokonał umyślnego
zniszczenia samochodu marki Citroen Xsara o nr rejestracyjnym […], poprzez
wybicie w nim lewej tylnej szyby, czym spowodował straty w kwocie 400 zł na
szkodę L.M., tj. o przestępstwo z art. 288 § 1 k.k.
Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2013 r., sygn. akt … 1040/13, Sąd Rejonowy w
T. Wydział Zamiejscowy w P. uwzględnił złożony przez oskarżanego T. J. wniosek
o skazanie w trybie z art. 387 § 2 k.p.k. i skazał go za ciąg przestępstw z art. 288 §
1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. na karę sześciu miesięcy pozbawienia wolności,
której wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby trzech lat, a nadto na
podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł grzywnę w ilości 100 stawek dziennych, ustalając
wysokość jednej stawki na 10 zł. Nadto oddał oskarżonego pod dozór kuratora i na
podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył na poczet grzywny okres pozbawienia wolności w
dniu 27 października 2013 r.
Wyrok nie został zaskarżony i uprawomocnił się w dniu 21 grudnia 2013 r.
Wyrok ten na korzyść skazanego został zaskarżony przez Prokuratora
Generalnego. Zaskarżając wyrok w całości, zarzucił mu: rażące i mające istotny
wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 387 § 2
k.p.k. w zw. z art. 387 § 1 k.p.k., polegające na uwzględnieniu wniosku T. J. o
dobrowolne poddanie się karze i skazanie go za ciąg przestępstw z art. 288 § 1 k.k.
w zw. z art. 91 § 1 k.k., mimo że zarzucone mu czyny stanowiły w czasie orzekania
wykroczenia stypizowane w przepisie art. 124 § 1 k.w., co zgodnie z treścią art. 4 §
1 k.k. obligowało sąd do zastosowania ustawy nowej.
Podnosząc ten zarzut Prokurator Generalny wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
Rejonowemu w T. Wydział Zamiejscowy w P.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna, co skutkuje jej uwzględnieniem w trybie
wskazanym w art. 535 § 5 k.p.k. Z dniem 9 listopada 2013 r., zgodnie z treścią z
3
art. 2 pkt 7 w zw. z art. 56 pkt 1 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie
ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z
2013, poz.1247 – dalej jako nowela), wykroczeniem z art. 124 § 1 k.w. jest czyn
polegający na umyślnym niszczeniu, uszkadzaniu lub czynieniu niezdatnym do
użytku rzeczy cudzej, o ile szkoda nie przekracza ¼ minimalnego wynagrodzenia. Z
kolei w art. 2 pkt 2 noweli wysokość tego minimalnego wynagrodzenia została w
kodeksie wykroczeń (przepis art. 47 § 9 k.w.) określona poprzez odesłanie do
wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie ustawy z dnia 10 października
2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r.
Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314). Zgodnie z §1 rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 14 września 2012 r. w sprawie wysokości minimalnego
wynagrodzenia za pracę w 2013 r. (Dz. U. z 2012, poz.1026) od dnia 1 stycznia
2013 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło 1 600 zł. Rozporządzenie to
zostało wydane na podstawie art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę i ta właśnie ustawa, jak już wskazano,
stanowi podstawę ustalenia wartości mienia stanowiącego granicę pomiędzy
wykroczeniem i przestępstwem (art. 2 pkt 2 noweli). W dacie orzekania (13 grudnia
2013 r.) oba zachowania przypisane oskarżonemu stanowiły zatem wykroczenia z
art. 124 § 1 k.w., albowiem wartość szkody w obu przypadkach nie przekraczała
400 zł. W tym układzie obowiązkiem sąd meriti było zastosowanie normy art. 4 § 1
k.k. w odniesieniu do oceny prawnej czynów przypisanych oskarżonemu, albowiem
zmiana określeń definiujących znamiona czynów zabronionych (także w części tzw.
słowniczka) traktowana musi być także jako zmiana ustawy (por. A. Zoll w: A. Zoll
[red.] Kodeks karny. Część ogólna. Tom I, wyd. II, s. 99). Prawidłowe zastosowanie
tego przepisu, zgodnie z regułą w nim wyrażoną, powinno prowadzić do
przypisania oskarżonemu popełnienia dwóch wykroczeń, a zatem nie można było
przystać na uwzględnienie wniosku złożonego przez oskarżonego w trybie art. 387
§ 1 k.p.k., skoro jego efektem miało być wymierzenie kar za przestępstwa.
Jest zatem oczywiste, że doszło do rażącej obrazy art. 4 §1 k.k., a jej skutkiem
było wymierzenie oskarżonemu kary, która nie mogła zostać wymierzona za
wykroczenia. W tym układzie uchybienie to nie tylko mogło, ale miało istotny wpływ
na treść zaskarżonego wyroku, co musi prowadzić do uchylenia wyroku i
4
przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. W toku ponownego procedowania
sąd w sposób prawidłowy zastosuje normę art. 4 § 1 k.k. i dostrzeże także, że
ukształtowanie represji za te wykroczenia może także nastąpić w trybie
konsensualnym (art. 73 k.p.s.w), z uwzględnieniem treści art. 9 § 2 k.w.
Z tych powodów należało orzec jak w wyroku.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jarosław Matras (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Kazimierz Klugiewicz
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Dorota Szczerbiak
w sprawie T. J.
skazanego z art. 288 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 28 października 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku Sądu Rejonowego w T. Wydział Karny Zamiejscowy w P.
z dnia 13 grudnia 2013 r.
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego
rozpoznania Sądowi Rejonowemu w T. Wydział Zamiejscowy w P.
UZASADNIENIE
T. J. został oskarżony o to, że:
I. w dniu 26 października 2013 r. w R. przy ul. K. 72B, dokonał umyślnego
zniszczenia samochodu marki VW Golf III o nr rejestracyjnym […], poprzez
wybicie w nim prawej przedniej szyby, czym spowodował straty w kwocie 300 zł na
2
szkodę M. N., tj. o przestępstwo z art. 288 § 1 k.k.;
II. w dniu 26 października 2013 r. w R. przy ul. K. 72, dokonał umyślnego
zniszczenia samochodu marki Citroen Xsara o nr rejestracyjnym […], poprzez
wybicie w nim lewej tylnej szyby, czym spowodował straty w kwocie 400 zł na
szkodę L.M., tj. o przestępstwo z art. 288 § 1 k.k.
Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2013 r., sygn. akt … 1040/13, Sąd Rejonowy w
T. Wydział Zamiejscowy w P. uwzględnił złożony przez oskarżanego T. J. wniosek
o skazanie w trybie z art. 387 § 2 k.p.k. i skazał go za ciąg przestępstw z art. 288 §
1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. na karę sześciu miesięcy pozbawienia wolności,
której wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby trzech lat, a nadto na
podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł grzywnę w ilości 100 stawek dziennych, ustalając
wysokość jednej stawki na 10 zł. Nadto oddał oskarżonego pod dozór kuratora i na
podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył na poczet grzywny okres pozbawienia wolności w
dniu 27 października 2013 r.
Wyrok nie został zaskarżony i uprawomocnił się w dniu 21 grudnia 2013 r.
Wyrok ten na korzyść skazanego został zaskarżony przez Prokuratora
Generalnego. Zaskarżając wyrok w całości, zarzucił mu: rażące i mające istotny
wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 387 § 2
k.p.k. w zw. z art. 387 § 1 k.p.k., polegające na uwzględnieniu wniosku T. J. o
dobrowolne poddanie się karze i skazanie go za ciąg przestępstw z art. 288 § 1 k.k.
w zw. z art. 91 § 1 k.k., mimo że zarzucone mu czyny stanowiły w czasie orzekania
wykroczenia stypizowane w przepisie art. 124 § 1 k.w., co zgodnie z treścią art. 4 §
1 k.k. obligowało sąd do zastosowania ustawy nowej.
Podnosząc ten zarzut Prokurator Generalny wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
Rejonowemu w T. Wydział Zamiejscowy w P.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna, co skutkuje jej uwzględnieniem w trybie
wskazanym w art. 535 § 5 k.p.k. Z dniem 9 listopada 2013 r., zgodnie z treścią z
3
art. 2 pkt 7 w zw. z art. 56 pkt 1 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie
ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z
2013, poz.1247 – dalej jako nowela), wykroczeniem z art. 124 § 1 k.w. jest czyn
polegający na umyślnym niszczeniu, uszkadzaniu lub czynieniu niezdatnym do
użytku rzeczy cudzej, o ile szkoda nie przekracza ¼ minimalnego wynagrodzenia. Z
kolei w art. 2 pkt 2 noweli wysokość tego minimalnego wynagrodzenia została w
kodeksie wykroczeń (przepis art. 47 § 9 k.w.) określona poprzez odesłanie do
wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie ustawy z dnia 10 października
2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r.
Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314). Zgodnie z §1 rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 14 września 2012 r. w sprawie wysokości minimalnego
wynagrodzenia za pracę w 2013 r. (Dz. U. z 2012, poz.1026) od dnia 1 stycznia
2013 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło 1 600 zł. Rozporządzenie to
zostało wydane na podstawie art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę i ta właśnie ustawa, jak już wskazano,
stanowi podstawę ustalenia wartości mienia stanowiącego granicę pomiędzy
wykroczeniem i przestępstwem (art. 2 pkt 2 noweli). W dacie orzekania (13 grudnia
2013 r.) oba zachowania przypisane oskarżonemu stanowiły zatem wykroczenia z
art. 124 § 1 k.w., albowiem wartość szkody w obu przypadkach nie przekraczała
400 zł. W tym układzie obowiązkiem sąd meriti było zastosowanie normy art. 4 § 1
k.k. w odniesieniu do oceny prawnej czynów przypisanych oskarżonemu, albowiem
zmiana określeń definiujących znamiona czynów zabronionych (także w części tzw.
słowniczka) traktowana musi być także jako zmiana ustawy (por. A. Zoll w: A. Zoll
[red.] Kodeks karny. Część ogólna. Tom I, wyd. II, s. 99). Prawidłowe zastosowanie
tego przepisu, zgodnie z regułą w nim wyrażoną, powinno prowadzić do
przypisania oskarżonemu popełnienia dwóch wykroczeń, a zatem nie można było
przystać na uwzględnienie wniosku złożonego przez oskarżonego w trybie art. 387
§ 1 k.p.k., skoro jego efektem miało być wymierzenie kar za przestępstwa.
Jest zatem oczywiste, że doszło do rażącej obrazy art. 4 §1 k.k., a jej skutkiem
było wymierzenie oskarżonemu kary, która nie mogła zostać wymierzona za
wykroczenia. W tym układzie uchybienie to nie tylko mogło, ale miało istotny wpływ
na treść zaskarżonego wyroku, co musi prowadzić do uchylenia wyroku i
4
przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. W toku ponownego procedowania
sąd w sposób prawidłowy zastosuje normę art. 4 § 1 k.k. i dostrzeże także, że
ukształtowanie represji za te wykroczenia może także nastąpić w trybie
konsensualnym (art. 73 k.p.s.w), z uwzględnieniem treści art. 9 § 2 k.w.
Z tych powodów należało orzec jak w wyroku.