Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KZ 105/14
POSTANOWIENIE
Dnia 22 stycznia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Ryński
w sprawie R. G.
skazanego z art. 278 § 1 k.k. innych
po rozpoznaniu zażalenia skazanego
na postanowienie Sądu Okręgowego w R. z dnia 8 października 2014 r. o odmowie
przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie
odpisu wyroku z uzasadnieniem,
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sądu Okręgowego, na podstawie art. 126 § 1
k.p.k. w zw. z art. 422 § 1 k.p.k., odmówił skazanemu R. G. przywrócenia terminu
do złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie odpisu wyroku Sądu
Okręgowego w R. z dnia 12 lipca 2013 r. wraz z uzasadnieniem, albowiem nie
usunął on braku formalnego tego pisma wobec niedopełnienia czynności, która
miała być w terminie wykonana w postaci dołączenie wniosku o którym mowa w art.
457 § 2 k.p.k. w zw. z art. 422 § 1 k.p.k. oraz nie wskazał przyczyny niedotrzymania
terminu zawitego i daty ustania przeszkody. Nadto Sąd odniósł się do pisma
skazanego z dnia 22 sierpnia 2014 r., nie znajdując żadnych argumentów, które
mogłyby stanowić podstawę faktyczną przywrócenia R. G. terminu do złożenia
wniosku o sporządzenie pisemnego uzasadnienia Sądu odwoławczego.
Na powyższe postanowienie zażalenie złożył R. G., który podkreślił, że
został niesłusznie skazany oraz wskazał, że nie jest zorientowany jakie dokumenty
powinien dostarczyć, aby jego wniosek został uwzględniony.
2
Powołując się na powyższe skarżący wniósł o przywrócenie mu terminu do
złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie przedmiotowego
uzasadnienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Z treści protokołu rozprawy apelacyjnej z dnia 12 lipca 2013 r. (k.509)
wynika, że R. G. nie uczestniczył w tej rozprawie, jednak przebywając wówczas na
wolności został o jej terminie prawidłowo zawiadomiony (k. 504, 520), natomiast
reprezentował go wówczas przed Sądem odwoławczym jego obrońca z urzędu. W
takiej sytuacji procesowej zgodnie z treścią art. 457 § 2 k.p.k. w zw. z art. 422 § 1
k.p.k. oskarżony mógł złożyć pisemny wniosek o sporządzenie na piśmie
uzasadnienia i jego doręczenie w terminie zawitym 7 dni od daty ogłoszenia
wyroku, a zatem do dnia 19 lipca 2013 r. włącznie. Trzeba również zaznaczyć, że
apelacja obrońcy oskarżonego została uznana za oczywiście bezzasadną, co
zgodnie z treścią art. 457 § 2 k.p.k. obligowało strony do złożenia określonego w
tym przepisie wniosku, o ile zamierzały one uzyskać uzasadnienie wyroku Sądu
odwoławczego.
Oskarżony w sposób rażący uchybił wskazanemu terminowi zawitemu, skoro
wniosek o uzasadnienie, ale tylko wyroku Sądu I instancji, złożył dopiero w dniu 31
marca 2014 r. (k.541), a zaniechał złożenia takiego wniosku w odniesieniu do
wyroku Sądu odwoławczego. Natomiast wniosek o przywrócenie terminu obarczony
wadami formalnymi skierował do Sądu Okręgowego w dniu 21 lipca 2014 r. (k.559).
W związku z tym zarządzeniem Zastępcy Przewodniczącego V Wydziału Karnego
Odwoławczego Sądu Okręgowego został on wezwany do usunięcia w terminie 7
dni braku formalnego pisma pod rygorem uznania go za bezskuteczne, poprzez
złożenie wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku
Sądu odwoławczego, a nadto do wskazania przyczyny niedotrzymania terminu
zawitego oraz daty jej ustania. Reagując na to wezwanie skazany w dniu 22
sierpnia 2014 r. skierował do Sądu pismo zatytułowane „wniosek”, w którym
polemizował z prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w R. z dnia 12 lipca
2013 r., w odniesieniu do którego zamierzał spowodować wywiedzenie kasacji.
3
W tej sytuacji nie można się zgodzić z argumentacją zaskarżonego
postanowienia, że R. G. nie usunął braku formalnego pisma przez dołączenie
wniosku o sporządzenie uzasadnienia (art. 126 § 1 k.p.k.). Przecież skarżący, który
nie ma wykształcenia prawniczego wyraził wolę zaskarżenia kasacją wyroku Sądu
Okręgowego w R., dlatego analizując pismo skazanego z dnia 22 sierpnia 2014 r.,
przy zastosowaniu art. 118 k.p.k., należy uznać, że jego intencją było
spowodowanie doręczenia mu uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego.
Natomiast R. G. nie wykonał zarządzenia Zastępcy Przewodniczącego V Wydziału
Karnego Odwoławczego Sądu Okręgowego w R. w zakresie wskazania daty
ustania przeszkody uniemożliwiającej złożenie wniosku o uzasadnienie w terminie,
albowiem wniosek o przywrócenie terminu zawitego powinien być zgłoszony w
zawitym terminie 7 dni od daty ustania przeszkody. Uchybienie to stosownie do
treści art. 122 § 1 k.p.k. powoduje, że czynność procesowa dokonana po upływie
tego terminu jest bezskuteczna, co w konsekwencji powinno doprowadzić do
wydania przez Prezesa Sądu Okręgowego zarządzenia o uznaniu wniosku
skazanego za bezskuteczny (zob. postanowienie SN z dnia 27 października 2014
r. V KZ 34/14, LEX nr 1523439 i powołane tam orzecznictwo).
Sąd Okręgowy, mimo tego uchybienia, dokonał w zaskarżonym
postanowieniu merytorycznej oceny wniosku skazanego, w kontekście podstaw
przywrócenia terminu zawitego określonych w art. 126 § 1 k.p.k., dlatego
uwzględniając kierunek wniesionego środka odwoławczego – na korzyść
skazanego, należało skontrolować trafność tego rozstrzygnięcia w aspekcie
zarzutów wywiedzionego zażalenia.
Sąd Okręgowy trafnie uznał, iż R. G. nie wskazał żadnych przyczyn, które
uzasadniałyby przyjęcie, że niedotrzymanie terminu zawitego nastąpiło z przyczyn
od niego niezależnych, skoro argumenty skazanego manifestują jedynie, krytyczną
ocenę wyroków Sądów obu instancji zapadłych w tej sprawie. Z pewnością również
nie można uznać, że podnoszony przez R. G. fakt izolacji więziennej negatywnie
oddziaływujący na członków jego najbliższej rodziny, może usprawiedliwiać
uchybienie terminu zawitego tym bardziej, że w trakcie rozprawy apelacyjnej oraz
bezpośrednio po prawomocnym zakończeniu sprawy nie był on pozbawiony
wolności. W tej sytuacji należy wnioskować, że skazany mógł złożyć w terminie
4
wniosek o sporządzenie uzasadnienia i jego doręczenie, gdyby dołożył należytej
staranności, skoro nie wskazał on przeszkód, które uniemożliwiały mu w
odpowiednim czasie kontakt z jego obrońcą lub pracownikami Sądu Okręgowego
w R. celem pozyskania informacji o treści wyroku sądu odwoławczego oraz
sposobie i terminie wniesienia kasacji (art. 524 k.p.k.).
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy zaskarżone postanowienie
utrzymał w mocy.