Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 49/14
POSTANOWIENIE
Dnia 27 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marta Romańska
w sprawie ze skargi pozwanej
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w L.
z dnia 24 stycznia 2014 r.,
w sprawie z powództwa A. G.
przeciwko M. G.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 lutego 2015 r.,
odrzuca skargę.
2
UZASADNIENIE
1. M. G. wystąpiła ze skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w L. z 24 stycznia 2014 r., którym
oddalona została jej apelacja od wyroku Sądu Rejonowego w R. z 11 września
2013 r., zasądzającego od niej na rzecz powoda kwotę 40.000 zł z ustawowymi
odsetkami od 22 października 2012 r. i kwotę 4.417 zł tytułem zwrotu kosztów
postępowania.
2. Zgodnie z art. 4241
§ 1 in fine k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia dopuszczalna jest jedynie wówczas, gdy
zmiana lub uchylenie zaskarżonego orzeczenia w drodze przysługujących stronie
środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Ciężar wykazania tych okoliczności
spoczywa na skarżącym, o czym stanowi art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.
Skarżąca wskazała, że od wyroku Sądu Okręgowego z 24 stycznia 2014 r.
z uwagi na wartość przedmiotu sporu nie przysługiwała skarga kasacyjna i brak jest
podstaw do wystąpienia ze skargą o wznowienie postępowania zakończonego tym
wyrokiem. W tym zakresie stanowisko skarżącej nie budzi wątpliwości.
3. Obowiązkiem wnoszącego skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia jest uprawdopodobnienie szkody, którą poniósł
w związku z wydaniem zaskarżonego orzeczenia (art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.).
Skarga nie jest środkiem, który by mógł zapobiec szkodzie, gdyż jej uwzględnienie
nie prowadzi do wzruszenia zaskarżonego nią orzeczenia, a co najwyżej stanowi
prejudykat dla procesu o odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przez wydanie
prawomocnego wyroku. Przesłanką dopuszczalności skargi nie jest zagrożenie
szkodą, ale jej wyrządzenie i to tę przesłankę skarżący ma obowiązek
uprawdopodobnić (art. 4245
§ 1 k.p.c.).
Realizując przytoczony wyżej obowiązek, pozwana stwierdziła, że „dowodem
wyrządzenia szkody spowodowanej przez wydanie zaskarżonego wyroku jest
dowód uregulowania przez pozwaną na rzecz powoda części zasądzonej wyrokiem
Sądu Rejonowego w R. w sprawie V GC …/12 kwoty”. Do skargi dołączone zostały
dwa wydruki potwierdzeń przelewu z konta pozwanej na konto powoda kwot 100 zł
3
i 50 zł, których tytuł opisany został następująco: „część należności głównej wyrok
SO L. IX GA …/13 SR R. V GC …/12” i „zapłata części z sygn. akt V GC …/12, IX
GA …”. W dalszej części skargi, w ramach wniosku o wstrzymanie wykonania
zaskarżonego wyroku, pozwana powołała się na zagrożenie niepowetowaną
szkodą, jakie stwarza stan wykonalności wyroku i swój określony tym wyrokiem
obowiązek spełnienia świadczenia na rzecz pozwanego zestawiała z obowiązkiem
alimentacyjnym pozwanego, którego nie jest przecież wierzycielką.
Zgodnie z ustalonym w orzecznictwie poglądem, uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody przez wydanie wyroku polega na złożeniu przez skarżącego
oświadczenia, że szkoda wystąpiła - ze wskazaniem jej rodzaju i rozmiaru - oraz
uwiarygodnienie tego oświadczenia przez powołanie i przedstawienie dowodów
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC
2006, nr 1, poz. 16). Niezbędne jest przy tym przeprowadzenie przekonywającego
wywodu wskazującego czas powstania szkody oraz związek przyczynowy między
nią a wydaniem zaskarżonego orzeczenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05, BSN 2006, nr 4, s. 10). Trzeba podkreślić,
że koszty procesu, którymi strona została obciążona, nawet wtedy, gdy zostały
uiszczone, nie stanowią szkody uzasadniającej wniesienie skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (por. m.in. uzasadnienie
postanowienia Sądu Najwyższego z 28 listopada 2006 r., III CNP 46/06;
z 21 grudnia 2006 r., III CNP 57/06, z 17 listopada 2005 r., II CNP 15/05, z 27 lipca
2006 r., II BP 11/06, z 25 maja 2007 r., III CNP 30/07, z 10 lipca 2008 r., I CNP
39/08, z 21 lutego 2013 r., III CNP 2/13).
Ze skargi wniesionej przez pozwaną absolutnie nie wynika, że na skutek
wydania wyroku z 24 stycznia 2014 r. poniosła szkodę w rozumieniu przytoczonym
wyżej. Pozwana nie wskazała ani na wysokość szkody, ani na czas jej powstania.
Dowody przelewów świadczą wprawdzie o tym, że pozwana zapłaciła powodowi
150 zł, ale wyrok Sądu Okręgowego, o którym wspomina w tytułach obu tych
przelewów jest tytułem egzekucyjnym wyłącznie dla obowiązku zapłaty kosztów
w wysokości 1.200 zł, które zresztą korzystałyby z pierwszeństwa zaspokojenia
w postępowaniu egzekucyjnym. Nie jest rzeczą Sądu Najwyższego wyjaśnianie
wątpliwości, na poczet jakiego świadczenia należnego powodowi w związku
4
z prawomocnym zakończeniem postępowania w sprawie o zapłatę odszkodowania
mają być zaliczone obie wpłaty pozwanej, skoro ona sama w skardze na ten temat
się nie wypowiedziała.
Reasumując trzeba stwierdzić, że wbrew obowiązkowi wynikającemu z art.
4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. skarżąca nie uprawdopodobniła, by przez wydanie
zaskarżonego wyroku doszło do wyrządzenia jej szkody. Z uwagi na powyższe, na
podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł o odrzuceniu skargi
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z 5 sierpnia 2010 r., IV CNP 44/10,
niepubl.).
Kosztów na rzecz powoda nie zasądzono, gdyż jego wniosek dotyczący ich
zasądzenia nie został powiązany z rozpoznawaniem sprawy na tym etapie, na
którym dochodzi do badania wymagań formalnych skargi i oceny jej
dopuszczalności, lecz z rozpoznaniem sprawy co do meritum.