Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA w SO w Gdańsku Hanna Witkowska-Zalewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Barbara Urmańska

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2014 r. w Gdańsku

sprawy E. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania E. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 12 lutego 2014 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. do obliczenia wysokości emerytury wnioskodawcy z uwzględnieniem jako okresu składkowego jego zatrudnienia od 1 września 1972r. do 20 kwietnia 1973r.

/na oryginale właściwy podpis/

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 lutego 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. ustalił od 1 stycznia 2014 roku wysokość emerytury przysługującej ubezpieczonemu E. S., przy czym nie uwzględnił do okresów składkowych okresu jego zatrudnienia od 1 września 1972 roku do 20 kwietnia 1973 roku u S. R. prowadzącego Usługowy Zakład (...) w G..

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony E. S. domagał się uwzględnienia do stażu pracy powyższego okresu zatrudnienia, za który pracodawca nie opłacił składek na ubezpieczenia społeczne. Podniósł, iż pracę u S. R. rozpoczął po ukończeniu szkoły zawodowej, na stanowisku stolarza, pracował w pełnym wymiarze czasu pracy aż do dnia powołania do służby wojskowej, nie miał możliwości kontroli czy pracodawca zgłosił go do ubezpieczeń społecznych.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, wskazując, iż nie uwzględnił spornego okresu do stażu pracy, bowiem Wydział Ubezpieczeń i Składek ZUS nie poświadczył zgłoszenia E. S. do ubezpieczeń społecznych w tym okresie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony E. S., ur. (...), w dniu 24 czerwca 1972 roku ukończył naukę w trzyletniej (...) Szkole Zawodowej w S., w zawodzie stolarza. W okresie od 1 września 1972 roku do 20 kwietnia 1973 roku był zatrudniony u S. R. prowadzącego Usługowy Zakład (...) w G., na stanowisku stolarza, w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie od 27 kwietnia 1973 roku do 12 kwietnia 1975 roku odbywał służbę wojskową (dowód: świadectwo ukończenia szkoły w kopercie – k. 19 akt sądowych, świadectwo pracy – k. 8 akt ubezpieczeniowych, kserokopia kart 2, 3, 6, 7, 8, 9 książeczki wojskowej – k. 6 – 6 verte akt ubezpieczeniowych, zeznania ubezpieczonego przesłuchanego w charakterze strony – 00:03:03 – 00:06:42 płyta CD w kopercie – k. 21).

Za powyższe okresy pracodawca nie zgłosił E. S. do ubezpieczeń społecznych oraz nie uiścił za niego składek na ubezpieczenia społeczne.

W dniu 27 listopada 2013 roku ubezpieczony wniósł o przyznanie prawa do emerytury. W toku postępowania przed pozwanym organem rentowym wykazał łącznie 40 lat, 6 miesięcy i 2 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Decyzją z dnia 12 lutego 2014 roku pozwany ustalił od 1 stycznia 2014 roku wysokość emerytury przysługującej ubezpieczonemu, nie zaliczając do okresów składkowych jego okresu zatrudnienia od 1 września 1972 roku do 20 kwietnia 1973 roku, za który nie zostały uiszczone składki na ubezpieczenia społeczne (niesporne).

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w tym aktach ubezpieczeniowych, których wiarygodności oraz autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron procesu. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności z urzędu. Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również zeznania ubezpieczonego przesłuchanego w charakterze strony, którym Sąd dał wiarę jako spójnym, logicznym oraz zgodnym z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego E. S. należało uwzględnić.

Przedmiotem sporu było, czy okres zatrudnienia ubezpieczonego od 1 września 1972 roku do 20 kwietnia 1973 roku, za który nie zostały uiszczone składki na ubezpieczenia społeczne, należy zaliczyć do okresów składowych. Podkreślić przy tym należy, iż pozwany nie zakwestionował samego wykonywania pracy przez ubezpieczonego w tym okresie, a jedynie brak opłacenia stosownych składek na ubezpieczenia społeczne.

Zatrudnienie przed dniem 15 listopada 1991 roku regulowane jest przepisem art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie którego za okresy składkowe uważa się przypadające przed dniem 15 listopada 1991 roku okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne, między innymi okresy zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego - w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego (lit. a).

Rozważenia wymaga zatem kwestia, czy użyte w przepisach art. 6 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych określenie „okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne” w odniesieniu do pracowniczego ubezpieczenia społecznego oznacza, że warunkiem uznania za okres składkowy okresu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jest opłacenie przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne pracownika.

Należy zauważyć, że w obecnym stanie prawnym obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne zarówno w części obciążającej pracodawcę, jak i pracownika, spoczywa na pracodawcy - płatniku. Wykonywanie przez pracodawcę tego obowiązku jest niezależne od pracownika, zatem zaleganie pracodawcy ze składkami lub uchylanie się od ich opłacania powodowałoby brak środków na indywidualnym koncie pracownika, co miałoby wpływ na wysokość przyszłych świadczeń.

W związku z tym został wprowadzony mechanizm chroniący pracownika przed skutkami niezależnego od niego zaniechania. W trybie określonym przepisem art. 40 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 roku, poz. 1442 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje na koncie ubezpieczonego uzupełnienia kwoty składek nieuregulowanych przez płatnika. Jeżeli tryb ten zostanie wyczerpany, okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, w którym pracownik otrzymuje wynagrodzenie, jest okresem ubezpieczenia, czyli okresem składkowym, niezależnie od tego, czy pracodawca opłacił składki na ubezpieczenie.

Zatem uzależnienie uznania okresu zatrudnienia wykonywanego w poprzednim stanie prawnym, czyli przed dniem 1 stycznia 1999 roku, za okres składkowy od opłacenia przez pracodawcę składek, kłóciłoby się z zasadą równego traktowania wszystkich ubezpieczonych sformułowaną w art. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wprowadzałoby także zróżnicowanie pracowników pozostających w zatrudnieniu przed wejściem w życie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez nałożenie obowiązku wykazania faktu opłacenia składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne tylko na niektórych, a nie wszystkich pracowników. W konsekwencji należy stwierdzić, że dla uznania okresu zatrudnienia wykonywanego przed wejściem w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy nie jest wymagane wykazanie opłacenia przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne.

Skoro organ rentowy nie zakwestionował faktu, iż w okresie od 1 września 1972 roku do 20 kwietnia 1973 roku ubezpieczony wykonywał pracę, za którą pobierał wynagrodzenie, to należy uznać ww. okres za okres składkowy.

Podkreślić również należy, iż słuszność powyższych rozważań znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2007 r., sygn. akt II UK 185/06, OSNP 2008/9-10/143.

Z wyżej przytoczonych względów Sąd, na mocy przepisu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. oraz powołanych wyżej przepisów, zmienił zaskarżoną decyzję i zobowiązał ZUS w G. do obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego z uwzględnieniem jako okresu składkowego jego zatrudnienia od 1 września 1972 roku do 20 kwietnia 1973 roku.

SSA w SO H. Witkowska - Zalewska