Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 31-07-2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu IX Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Piotr Łuczak

Protokolant:Anna Marczak

po rozpoznaniu w dniu 31-07-2014 r. we W.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...)w B.(N.)

przeciwko (...) Publicznemu Szpitalowi (...) we W.

- o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Publicznego Szpitala (...)we W.na rzecz powoda (...)w B.(N.) kwotę 33.942,84 zł (trzydzieści trzy tysiące dziewięćset czterdzieści dwa złote osiemdziesiąt cztery grosze) z odsetkami ustawowymi

-

od kwoty 10.366 zł od dnia 19 października 2012r. do dnia zapłaty

-

od kwoty 23.576,84 zł od dnia 28 lipca 2013 r. do dnia zapłaty;

II.  umarza postępowanie co do kwoty 922,09 zł;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.480,33 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt IX C 1232/13

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) z siedzibą w B. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej (...) Publicznego Szpitala (...) we W. kwoty 38.837,93 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 19 października 2012r. Ponadto wniosła o zasądzenie od strony pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając żądanie pozwu strona powodowa podniosła, że ze stroną pozwaną łączyły ją umowy nr (...), na podstawie których strona pozwana zamawiała od niej produkty i usługi, a za które strona powodowa wystawiała faktury VAT. W okresie od 10 marca 2011r. do 13 marca 2012r. strona powodowa wystawiła stronie pozwanej 25 faktur VAT na łączną kwotę 33.917,06 zł. Strona pozwana nie wywiązała się z obowiązku terminowej zapłaty kwot wynikających z ww. faktur VAT, w związku z czym strona powodowa zawarła w dniu 25 czerwca 2012r. umowę faktoringu powierniczego z firmą (...) S.A. z siedzibą w Ł., na mocy której (...) S.A. zobowiązał się do zarządzania i administrowania wierzytelnościami powoda. Strona powodowa upoważniła (...) S.A. (lub profesjonalnego pełnomocnika) do zawierania w swoim imieniu porozumień ze stroną pozwaną i do odbioru środków stanowiących spłaty wierzytelności. Pismem z dnia 2 października 2012r. strona powodowa za pośrednictwem pełnomocnika wezwała stronę pozwaną do zapłaty kwoty 33.917,75 zł wraz z odsetkami. Strona powodowa podniosła, iż strona pozwana nie odpowiedziała na wezwanie i nie uiściła zaległej kwoty do dnia wniesienia pozwu.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 17 maja 2013r. (sygn. akt IX Nc 568/12) Sąd Rejonowy dla Wrocławia–Śródmieścia we Wrocławiu uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany (...) Publiczny Szpital (...) we W. zaskarżyła powyższy nakaz zapłaty w całości, wnosząc w sprzeciwie o oddalenie powództwa. Podniosła zarzut zawarcia ze stroną powodową umowy o mediację oraz wniosła o skierowanie sprawy do mediacji.

Pozwany przyznał fakt zawarcia ze stroną powodową umowy nr (...)z dnia 20 kwietnia 2011r. oraz zrealizowania przez stronę powodową zamówień z niej wynikających. Jednocześnie strona pozwana zaprzeczyła prawidłowości wyliczenia odsetek, w szczególności określenia początku ich biegu od daty wystawienia poszczególnych faktur VAT. Strona pozwana podkreśliła, że termin naliczania odsetek zgodnie z § 7 ust. 2 umowy (...)zaczynał swój bieg od dnia wykonania umowy, nie zaś jej części. W związku z tym, iż termin wykonania ww. umowy strony zgodnie określiły na 19 kwietnia 2013r., to naliczanie przez stronę powodową odsetek przed tą datą jest nieuzasadnione. Strona pozwana wskazała także, że bieg 60-cio dniowego terminu płatności rozpoczynał się po wykonaniu umowy i doręczeniu prawidłowo wystawionych dokumentów rozliczeniowych, w tym faktury VAT zawierającej informacje określone w § 7 ust. 1 w zw. z § 7 ust. 8 ww. umowy. Z powyższego strona pozwana wywodziła brak wymagalności roszczenia w dacie wniesienia pozwu. W dalszej części uzasadnienia, strona pozwana potwierdziła zawarcie ze stroną powodową umowy nr (...)z dnia 20 kwietnia 2010r. oraz zrealizowania przez stronę powodową zamówień z niej wynikających. Jednocześnie strona pozwana zaprzeczyła prawidłowości wyliczenia odsetek, w szczególności określenia początku ich biegu od daty wystawienia poszczególnych faktur VAT. Termin wymagalności został bowiem określony w treści umowy, nie zaś faktur VAT, w umowie wskazano natomiast termin 60-cio dniowy, liczony po wykonaniu dostawy, nie od daty wystawienia faktury VAT. Strona pozwana podniosła także, że warunkiem rozpoczęcia biegu terminu było dostarczenie dokumentu określonego w § 7 ust. 12 ww. umowy, tj. protokołu przeszkolenia personelu w obsłudze aparatu (...). Jako, że strona powodowa nie doręczyła wskazanego dokumentu, nie wywiązała się z obowiązku wykonania umowy, w skład której wchodziło przeszkolenie pracowników strony pozwanej. Z powyższego strona pozwana wywodziła brak ziszczenia się warunku od którego powstania uzależnione był dokonanie przez nią płatności na rzecz strony powodowej.

Postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2013 r. Sąd skierował sprawę do mediacji, wyznaczając czas mediacji na okres jednego miesiąca. W wyznaczonym okresie nie doszło zawarcia ugody między stronami.

W piśmie procesowym z dnia 8 maja 2014r. strona powodowa ustosunkowując się do treści sprzeciwu od nakazu zapłaty podtrzymała żądanie i twierdzenia pozwu. Wskazała, że podniesiony przez stronę powodową zarzut przedwczesności wytoczenia powództwa jest bezzasadny w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), a także aktów wykonawczych do tej ustawy, w tym przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług (Dz.U. Nr 68, poz. 360). Strona powodowa była na mocy § 9 ust. 1 ww. rozporządzenia zobowiązana do wystawiania faktury VAT nie później niż 7 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Strona powodowa nie mogła także na mocy ww. rozporządzenia wydawać po końcu danego miesiąca faktur dokumentujących kilka odrębnych dostaw towarów lub usług dokonanych w trakcie tego miesiąca. Strona powodowa wskazała, że strona pozwana wykorzystuje swoją dominującą pozycję w przetargu, kształtując wymagania dotyczące doręczania faktur i kopii zamówień w stopniu znacznie zaostrzonym. Strona powodowa wskazała, że wysyłała stronie pozwanej faktury VAT bez kopii zamówień za pomocą listów zwykłych, w związku z czym nie jest w stanie wykazać terminów doręczeń ww. faktur stronie powodowej. Strona powodowa podniosła, że nie zobowiązała się we ww. umowach do wysyłania faktur VAT w taki sposób, wskazując na konieczność zobowiązania strony pozwanej do przedstawienia księgi rachunkowej dokumentującej okoliczność zaksięgowania poszczególnych faktur VAT w konkretnych datach. Strona powodowa zwróciła uwagę, że strona pozwana nie zainicjowała postępowania reklamacyjnego co do spornych faktur VAT, a zatem musiały być jej doręczone i przez nią zaakceptowane. W odniesieniu do mającego wynikać z art. 7 ust. 12 umowy (...) obowiązku dostarczenia stronie powodowej dokumentu będącego protokołem przeszkolenia jej pracowników, pod rygorem ziszczenia się obowiązku zapłaty, strona powodowa wskazała, że wiążąca strony umowa nie przewidywała takiego rygoru. Jednocześnie strona powodowa zwróciła uwagę na art. 5 ustawy z dnia 12 czerwca 2003r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, zgodnie z którym strona powodowa mogła naliczać odsetki po upływie 31 dni od spełnienia jej świadczenia niepieniężnego i doręczeniu dłużnikowi faktury lub rachunku.

W piśmie z dnia 24 lipca 2014 r. powód oświadczył, że cofa pozew w zakresie żądania zasądzenia kwoty 922,09 zł, podtrzymując żądanie zapłaty w zakresie zasądzenia kwoty 37.915,44 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Na rozprawie w dniu 25 lipca 2014 r. pełnomocnik powoda sprecyzował, że cofnięcie pozwu następuje ze zrzeczeniem się roszczenia w powyższym zakresie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona powodowa, (...) z siedzibą w B. w Szwajcarii (wykonawca) zawarła ze stroną pozwaną, (...) Publicznym Szpitalem (...) we W. (zamawiającym) w dniu 20 kwietnia 2010r. umowę nr (...). Jako miejsce zawarcia umowy wskazano W.. Przedmiotem umowy była dostawa przez stronę powodową stronie pozwanej odczynników do serologii grup krwi metodą klasyczną, odczynników do serologii transfuzjologicznej metodą kolumienkową wraz z dzierżawą aparatury i oprogramowania do obsługi Banku (...), odczynników do badań właściwości fizykochemicznych oraz do badań właściwości fizykochemicznych oraz do badań automatycznego osadu moczu wraz z dzierżawą aparatury, odczynników do pomiaru czasu okluzji krwi wraz z dzierżawą aparatu. Jako czas obowiązywania umowy strony zgodnie ustaliły okres 12 miesięcy, kończący się dnia 19 kwietnia 2011r. W ramach wykonania wskazanej umowy, strona pozwana miała składać zamówienia na dostawy odczynników do serologii transfuzjologicznej metodą kolumienkową, jednocześnie zamawiając dzierżawę aparatury i oprogramowania do obsługi Banku (...), które to składniki zostały określone w pakiecie nr 2 stanowiącym specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zgodnie z ofertą stanowiącą integralny składnik umowy. Dostawy miały być realizowane wyłącznie według zapotrzebowania strony pozwanej w terminie 5 od jego otrzymania przez stronę powodową. Całkowita wartość umowy zawartej przez stronę powodową ze stroną pozwaną została ustalona na kwotę 48.638,44 zł brutto.

Zgodnie z § 6 umowy dostawy, strona pozwana była zobowiązana do dokonania przelewu na konto strony powodowej w terminie 60 dni po wykonaniu dostawy, licząc od dnia doręczenia jej dokumentów rozliczeniowych, w formie faktury VAT oraz kopii zamówienia podpisanych przez kierownika D. (...) Laboratoryjnej dr n. med. L. S..

Dowód: - umowa dostawy nr (...) z dnia 20 kwietnia 2010r. wraz z załącznikami /k. 87-97/

Strona powodowa, (...) z siedzibą w B. w Szwajcarii (wykonawca) zawarła ze stroną pozwaną, (...) Publicznym Szpitalem (...) we W. (zamawiającym) w dniu 20 kwietnia 2011r. umowę nr (...). Jako miejsce zawarcia umowy wskazano W.. Przedmiotem umowy była dostawa przez stronę powodową stronie pozwanej odczynników do serologii grup krwi metodą klasyczną i kolumienkową, których asortyment i ilość została określona w załącznikach do tejże umowy. Jako czas obowiązywania umowy strony zgodnie ustaliły okres 24 miesięcy, kończący się dnia 19 kwietnia 2013r. W ramach wykonania wskazanej umowy, strona pozwana miała składać zamówienia na odczynniki do serologii transfuzjologicznej metodą kolumienkową, jednocześnie zamawiając dzierżawę aparatury i oprogramowania do obsługi Banku (...), które to składniki zostały określone w pakiecie nr 1, stanowiącym załącznik do umowy dostawy. Realizacja dostaw w ilościach i terminach uzgodnionych przez obie strony miała następować wyłącznie według zapotrzebowania zamawiającego – strony pozwanej. Dostawy zamówionych towarów miały odbywać się zgodnie z harmonogramem, stanowiącym załącznik nr 2 do tejże umowy. Całkowita wartość umowy zawartej przez stronę powodową ze stroną pozwaną została ustalona na kwotę 92.882,83 zł brutto.

Zgodnie z § 7 umowy dostawy, strona pozwana była zobowiązana do dokonania przelewu na konto strony powodowej w terminie 60 dni po wykonaniu umowy, licząc od dnia doręczenia jej dokumentów rozliczeniowych, w formie prawidłowo wystawionej faktury VAT oraz kopii zamówień podpisanych przez kierownika D. (...) Laboratoryjnej dr n. med. L. S.. W odniesieniu do terminu płatności za dzierżawę aparatury oraz oprogramowania strony powodowej, strona pozwana była zobowiązana dokonać przelewu na jej konto w ciągu 30 dni licząc od dnia doręczenia prawidłowo wystawionej faktury VAT.

Dowód: - umowa dostawy nr (...) z dnia 20 kwietnia 2011r. wraz z załącznikami /k. 75-84/.

Strona pozwana w ramach wykonywania umów nr (...) zamówiła następujące produkty i usługi:

-

W dniu 24 lutego 2011r. zamówienie na odczynniki serologiczne w ramach umowy nr (...), na łączną kwotę 5,736,72 zł;

-

W dniu 30 czerwca 2011r. zamówienie na odczynniki serologiczne oraz kontrolę jakości w ramach umowy nr (...), na łączną kwotę 3.469,06 zł;

-

W dniu 22 lipca 2011r. zamówienie na odczynniki serologiczne w ramach umowy nr (...), na łączną kwotę 2.809,39 zł;

-

W dniu 19 września 2011r. zamówienie na odczynniki serologiczne oraz kontrolę jakości w ramach umowy nr (...), na łączna kwotę 2.162,58 zł;

-

W dniu 25 października 2011r. zamówienie na odczynniki serologiczne w ramach umowy nr (...), na kwotę 4.236,36 zł;

-

W dniu 28 października 2011r. zamówienie na odczynniki serologiczne w ramach umowy nr (...), na kwotę 943,49 zł;

-

W dniu 22 grudnia 2011r. zamówienie na odczynniki serologiczne w ramach umowy nr (...), na łączną kwotę 1.441,14 zł;

-

W dniu 9 lutego 2012r. zamówienie na odczynniki serologiczne w ramach umowy nr (...), na łączną kwotę 2.384,63 zł;

-

W dniu 29 czerwca 2012r. zamówienie na dokonanie kontroli jakości w ramach umowy nr (...), na kwotę 350 zł.

Dowód: - zamówienia ogólne z dnia 24.02.2011r., 30.06.2011r., 22.07.2011r., 19.09.2011r., 25.10.2011r., 28.10,2011r., 22.12.2011r., 09.02.2012r., 29.06.2012r. /k. 23, 26, 33, 37, 46, 49, 52, 63, 67/.

Strona powodowa wystawiła stronie pozwanej w ramach wykonania umowy nr (...)/(...) następujące faktury VAT:

-

faktura VAT nr (...) z dnia 10 marca 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 6.002,70 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 16 marca 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 307,80 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 31 marca 2011r., na kwotę 1.180 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 5 maja 2011r., na kwotę 919,22 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 14 grudnia 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 307,80 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 13 marca 2012r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 307,80 zł;

Dowód: - faktury VAT z dnia 10.03.2011r., 16.03,2011r., 31.03.2011r., 05.05.2011r., 14.12.2011r., 13.03.2012r. /k. 20, 21, 25, 28, 29, 57, 59/.

Strona powodowa wystawiła stronie pozwanej w ramach wykonania umowy nr (...)/(...) następujące faktury VAT:

-

faktura VAT nr (...) z dnia 6 czerwca 2011r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 4 lipca 2011r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 28 lipca 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 3.161,27 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 4 sierpnia 2011r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 24 sierpnia 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 2.809,40 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 5 września 2011r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 27 września 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 307,80 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 5 października 2011r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 4 listopada 2011r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 16 listopada 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 4.236,36 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 16 listopada 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 943,49 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 30 listopada 2011r. na kwotę 1,370,09 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 8 grudnia 2011r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 8 grudnia 2011r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 483,84 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 30 grudnia 2011r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 3 lutego 2012r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 8 lutego 2012r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 1.439,42 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 2 marca 2012r. na kwotę 824,10 zł;

-

faktura VAT nr (...) z dnia 7 marca 2012r., do faktury pro-forma nr (...) na kwotę 1.899,07 zł;

Dowód: faktury VAT z dnia 06.06.2011r., 04.07.2011r., 28.07.2011r., 04.08.2011r., 24.08.2011r., 05.09.2011r., 27.09.2011r., 05.10.2011r., 04.11.2011r., 16.11.2011r., 16.11,2011r., 30.11.2011r., 08.12.2011r., 08.12.2011r., 30.12.2011r., 03.02.2012r., 08.02.2012r., 02.03.2012.r., 07.03.2012r. /k. 30-32, 35, 36, 39, 40, 43-45, 48, 51, 54, 55, 60-62, 65, 66, 69/.

Strona powodowa w ramach wykonania umowy nr (...) dostarczyła stronie pozwanej towar zgodnie z następującym zestawieniem:

-

dostawa w dniu 22 marca 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 1 marca 2011r.;

-

dostawa w dniu 22 marca 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 20 grudnia 2010r.;

-

dostawa w dniu 20 grudnia 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 27 września 2011r.

-

dostawa w dniu 20 marca 2012r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 29 grudnia 2011r.;

Dowód: - wykazy dostarczonego towaru z dnia 22.03.2011r., 22.03.2011r., 20.12.2011r., 20.03.2012r./k. 24, 27, 59, 71/.

Strona powodowa w ramach wykonania umowy nr (...) dostarczyła stronie pozwanej towar zgodnie z następującym zestawieniem:

-

dostawa w dniu 9 sierpnia 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 11 lipca 2011r.;

-

dostawa w dniu 7 września 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 8 sierpnia 2011r.;

-

dostawa w dniu 4 października 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 4 lipca 2011r.;

-

dostawa w dniu 29 listopada 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 31 października 2011r.;

-

dostawa w dniu 29 listopada 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 2 listopada 2011r.;

-

dostawa w dniu 20 grudnia 2011r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 25 listopada 2011r.;

-

dostawa w dniu 21 lutego 2012r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 23 stycznia 2012r.;

-

dostawa w dniu 20 marca 2012r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 20 lutego 2012r.;

-

dostawa w dniu 20 marca 2012r. do faktury pro-forma nr (...) z dnia 29 grudnia 2011r.;

Dowód: - wykazy dostarczonego towaru z dnia 09.08.2011r., 07.09.2011r., 04.10.2011r., 29.11.2011r., 29.11.2011r., 20.12.2011r., 21.02.2012r., 20.03.2012r., 20.03.2012r. /k. 34, 38, 42, 47, 50, 56, 64, 68, 71/.

Pracownik strony pozwanej w dniu 24 listopada 2011r. odebrał partię towaru, w ramach wykonania umowy nr (...).

Dowód: - dokument wydania zewnętrznego nr (...) z dnia 24.11.2011r. k. 53/.

Strona powodowa zawarła w dniu 25 czerwca 2012r. umowę faktoringu powierniczego z (...) S.A. z siedzibą w Ł., obejmującą wierzytelności strony powodowej wobec strony pozwanej z tytułu jej zobowiązań, co do kwoty należności głównej w wysokości 33.917,06 zł

Dowód: - umowa faktoringu powierniczego z dnia 25.06.2012r. z załącznikami /k. 98-117/.

W piśmie z dnia 2 października 2012 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 33.917,75 zł i odsetek w kwocie 4.751,75 zł w terminie do dnia 9 października 2012 r.

Dowód: - wezwanie do zapłaty, k. 72

Poszczególne faktury VAT wystawione przez stronę powodową zostały zaksięgowane przez stronę pozwaną zgodnie z poniższym zestawieniem:

-

faktura VAT nr (...) w dniu 28 marca 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 28 marca 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 8 kwietnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 18 maja 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 20 czerwca 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 12 września 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 18 lipca 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 17 sierpnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 17 sierpnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 12 września 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 18 października 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 18 października 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 16 listopada 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 1 grudnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 1 grudnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 27 grudnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 27 grudnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 27 grudnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 27 grudnia 2011r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 16 stycznia 2012r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 15 lutego 2012r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 24 lutego 2012r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 12 marca 2012r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 26 marca 2012r.

-

faktura VAT nr (...) w dniu 26 marca 2012r.

(okoliczność bezsporna)

W ramach wykonywania zawartych ze stroną pozwaną umów nr (...), strona powodowa dostarczała jej poszczególne partie towaru, zgodnie z zamówieniami realizowanymi w ramach załączników do tychże umów, szczegółowo określających parametry i wartości graniczne odczynników i sprzętu medycznego. Prawidłowa obsługa dostarczanych towarów, ze względu na ich wysoce specjalistyczny charakter, w celu prawidłowego użytkowania zakupionych odczynników oraz wyposażenia wymagała przeszkolenia pracowników pozwanego szpitala. Strona pozwana zamawiała kolejne partie towaru, nie zgłaszając okoliczności braku przeszkolenia jej pracowników z zakresu użytkowania zamawianych odczynników i sprzętu. Strona powodowa nie otrzymała od strony pozwanej zgłoszenia żadnego problemu czy reklamacji w zakresie funkcjonowania zamawianych towarów, nie zostało też uruchomione postępowania reklamacyjne co do jakości czy właściwości odczynników i sprzętu medycznego. Pracownicy strony powodowej, którzy przeprowadzali w podmiotach zamawiających kontrole jakości, nie zgłaszali w swoich raportach nieprawidłowości w wykonaniu umowy wobec strony pozwanej, ani nieprawidłowości w zakresie obsługi dzierżawionego sprzętu i oprogramowania.

Dowód: - zeznania świadka W. F. złożone podczas rozprawy w dniu 25.07.2014r. /k. 276/.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Powód domagał się w niniejszej sprawie zapłaty za dostawy zrealizowane na rzecz pozwanego szpitala na podstawie umowy z dnia 24 kwietnia 2010 r. nr (...), której przedmiotem była dostawa odczynników do sereologii transfuzjologicznej metodą kolumienkową wraz z dzierżawą oprogramowania do obsługi banku krwi, odczynników do badań właściwości fizykochemicznych oraz do badań automatycznego osadu moczu wraz z dzierżawą aparatury, odczynników do pomiaru czasu okluzji krwi wraz z dzierżawą aparatu, oraz umowy z dnia 20 kwietnia 2011 r. nr (...) której przedmiotem była dostawa odczynników do sereologii grup krwi metodą klasyczną i kolumienkową, wraz z dzierżawą aparatury i oprogramowaniem do obsługi banku krwi.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany przyznał, że załączone do pozwu zamówienia zostały zrealizowane, kwestionując jedynie wymagalność roszczenia o zapłatę wynagrodzenia, jako przedwczesnego ze względu na nienadejście terminu zapłaty określonego w obu umowach i niespełnienie przez powoda określonych warunków płatności.

Sąd stwierdził, że nie był zasadny zarzut przedwczesności roszczenia, który pozwany wywodził z tego faktu, że w obu umowach, wynagrodzenie miało być wymagalne po wykonaniu całości umowy, a nie poszczególnych dostaw. Zdaniem Sądu pozwany błędnie wiąże wymagalność roszczenia o zapłatę z terminem wykonania umowy rozumianym jako upływ okresu, na jaki zostały zawarte poszczególne umowy. Zgodnie z par. 4 umowy z dnia 20 kwietnia 2010 r. i par. 5 umowy z dnia 20 kwietnia 2011 r., dostawy realizowane na ich podstawie miały być dokonywane na podstawie szczegółowych zamówień pozwanego w trybie określonym w umowie. Przedmiot zamówienia i jego wartość miała zatem zostać sprecyzowana dopiero przy poszczególnych dostawach. Powód jako wykonawca, miał przy tym zapewnić dostawę zamówionych towarów w dostawach sukcesywnych w ilościach i terminach określanych każdorazowo przez pozwanego jako zamawiającego.

Zdaniem Sądu, taki charakter umów, z uwzględnieniem także praktyki, jaka w tej mierze funkcjonuje w obrocie gospodarczym, nakazuje nadanie im charakteru prawnego umowy ramowej. Kontrakt ramowy bowiem, dopuszczalny w świetle art. 353 ¹ k.c., to umowa, która określa warunki dokonania czynności prawnych w przyszłości, oznacza w sposób ramowy ich treść oraz formułuje obowiązek dokonania tych czynności. Jest on źródłem stosunku obligacyjnego, którego treścią jest obowiązek zawierania rodzajowo określonych transakcji, w sposób i na warunkach oznaczonych umową ramową (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 października 2008r., V ACa 337/08, nie publ.). Zatem, łączące strony umowy określały jedynie warunki i zasady współpracy obu podmiotów, zobowiązując powoda do dokonywania na rzecz pozwanego dostawy i sprzedaży wyrobów medycznych. W szczególności, umowy nie zawierały istotnego elementu przedmiotowego umowy sprzedaży, jakim jest cena, ani też nie zawierały zasad jej ustalenia, wskazując jedynie na ogólną wartość umowy, w okresie na który została zawarta. Ponadto, poza rodzajowym oznaczeniem asortymentu, żadna z umów nie identyfikowała konkretnie, jakie produkty medyczne byłyby objęte transakcją sprzedaży. Konkretyzacja zaś danej transakcji sprzedaży następowała – zgodnie z cytowanymi na wstępie postanowieniami – w odrębnym trybie poprzez złożenie zamówienia określającego istotne elementy umowy sprzedaży, asortyment produktów medycznych, jego ilość i ustalenie ceny. Tym samym, zdaniem Sądu jest oczywiste, że określony ramowo termin zapłaty ceny odnosił się do konkretnych zamówień, stanowiąc tym samym termin spełnienia pieniężnego świadczenia strony pozwanej, do którego zobowiązywała się ona w konkretnych umowach sprzedaży, składając u powoda zamówienia poszczególnych partii produktów medycznych. Skoro zaś dołączone do pozwu faktury dotyczą poszczególnych zamówień, a pozwany nie przeczył, że zostały one wykonane, to jest oczywistym, że roszczenie o zapłatę ceny jest wymagalne – pomijając termin wymagalności i zapłaty – o czym w szczegółach niżej.

Zdaniem Sądu, częściowo zasadny był natomiast zarzut pozwanego dotyczący nieprawidłowego ustalenia przez powoda terminu zapłaty, jako podstawy domagania się odsetek ustawowych za opóźnienie pozwanego. W obu umowach, termin zapłaty wynoszący 60 dni uzależniony był bowiem od daty doręczenia pozwanemu zarówno faktur, jak i dołączonych do nich kserokopii zamówień. Zdaniem Sądu, nie można było podzielić twierdzeń powoda zarówno co do skutecznego doręczenia faktur jako podstawy wymagalności i terminu zapłaty, braku wpływu powoda na kształt i treść postanowień umownych w zakresie terminu zapłaty, jak i wywodzenia terminu zapłaty z faktu zaksięgowania faktur przez pozwany szpital. Sąd podziela w tej mierze pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 29 kwietnia 2014r., sygn. akt I ACa 303/14, nie publ., w którym zostało stwierdzone, że obowiązek określonego sporządzenia faktur, a zwłaszcza dołączenia do nich kopii zamówień towaru, jako warunek płatności ciążył na stronie powodowej wprost z łączącej strony umowy. Zastrzeżoną zaś umowną konsekwencją braku jego realizacji było uprawnienie po stronie pozwanego do powstrzymania się od płatności do czasu spełnienia tego obowiązku przez stronę powodową. Zatem tego rodzaju obowiązek strona powodowa przyjęła na siebie w pełni świadomie, zawierając umowę z pozwanym, i bezspornie z obowiązku tego (właściwego sporządzenia faktur) wywiązała się dopiero w toku obecnego procesu. Niewątpliwie obowiązek ten miał dla pozwanego istotne znaczenie skoro związano z nim w umowie równie istotne uprawnienie w postaci powstrzymania się przez zamawiającego ze spełnieniem świadczenia w postaci płatności. W kontekście zatem tego bez znaczenia było to czy pozwany księgował sporządzone niezgodnie z warunkami umowy faktury, czy domagał się przed procesem ich korekty, czy kwestionował wymagalność roszczenia na etapie przesądowym, podobnie jak bez znaczenia w istocie jest motywacja jaką kierowała nim w opisanych działaniach. Wskazane okoliczności nie zmieniają bowiem tego, iż zgodnie z treścią łączącej strony umowy stronę powodową obowiązek taki obciążał, zaś brak jego realizacji uprawniał pozwanego do powstrzymania się od spełnienia swojego świadczenia − płatności. Nie było zatem rolą pozwanego, jak chce strona powodowa, czy to na etapie przedprocesowym, czy w toku procesu swoiste dopominanie się o wywiązanie się przez stronę powodową z jednoznacznych i niebudzących wątpliwości obowiązków ciążących na niej na mocy łączącej strony umowy. Sąd miał na uwadze to, że istotnie umowa nie przewidywała obowiązku wysyłania przez powoda faktur i kserokopii zamówień listem poleconym. Powód przyznał, że wysyłał same faktury (bez kserokopii zamówień) listem zwykłym. Nawet jeśli inny obowiązek nie wynikał z umowy, to nie zmienia to faktu, że na gruncie procesowym, to na powodzie spoczywał obowiązek dowodzenia faktów, z których wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.), co w tym zakresie odnosiło się do obowiązku wykazania, daty doręczenia dokumentów rozliczeniowych zgodnie z umowami. Powód wysyłając część tych dokumentów listem zwykłym (nawet gdyby do faktur dołączono kserokopię zamówień - czego powód nie potwierdził), to istotnie powód nie naruszył umowy, ale musi ponosić procesowe konsekwencje nie wykazania daty doręczenia pozwanemu dokumentów rozliczeniowych. Pozwany szpital jest dużą placówką medyczną, dla którego strona powodowa nie jest jedynym dostawcą towarów medycznych. Tym bardziej zatem istotne znaczenie mógł mieć dla niej kwestionowany obowiązek. Co jednak jeszcze bardziej istotne strona powodowa obecną postawą i argumentacją zdaje się bagatelizować bezsprzeczne własne uchybienia w realizacji obciążających ją obowiązków umownych, które przyjęła
na siebie w pełni świadomie i dobrowolnie.

Niezasadne było również odwołanie się przez powoda w oparciu o treść przepisów prawa zamówień publicznych do kwestii braku rzeczywistego wpływu na treść spornych postanowień i wynikających z nich obowiązków obciążających stronę powodową, czy też do sposobu ewidencjonowania dostarczonych pozwanemu towarów (wynikającego z ich specyfiki). Zdaniem Sądu nie sposób zgodzić się z twierdzeniem powoda o swoistym ograniczeniu swobody kształtowania treści stosunku prawnego. Pomija zwłaszcza powód ten aspekt zasady swobody umów, wyrażający się swobodą decyzji co do zawarcia umowy o określonej treści. Innymi słowy strona powodowa przystępując do przetargów na dostawę przedmiotu obu umów, miała świadomość ciążących na niej z mocy umowy obowiązków związanych z podstawą płatności z dostarczony towar i świadomie na zawarcie takiej umowy, będąc podmiotem profesjonalnym, się zdecydowała. Przy czym jednocześnie spornych postanowień nie sposób uznać za nadmiernie wygórowane, w szczególności zaś nie sposób uznać ich za sprzeczne z prawem, naturą stosunku, czy z zasadami współżycia społecznego. Zastrzeżenie przez strony w umowie dodatkowych zapisów i warunków, jakie powinny zawierać dokumenty stanowiące podstawę rozliczeń i płatności oraz przyznanie stronie prawa powstrzymania się ze spełnieniem świadczenia do czasu spełnienia tych wymogów nie stoją w sprzeczności z treścią zasady swobody umów. Wskazać należy, że sam fakt, iż z innych rejestrów i wykazów (prowadzonych przez siebie) pozwany mógłby wywnioskować, jakie towary zostały mu dostarczone w ramach jakiego zamówienia nie czyni uzasadnionym twierdzenia o braku konieczności dostosowania się do przyjętego na mocy umowy obowiązku czy nieważności tego rodzaju postanowień. Stanowisko strony powodowej w omawianym zakresie świadczyło o próbie przerzucenia obowiązków, które na siebie przyjęła w umowie, na pozwany szpital, a także obciążenia pozwanego konsekwencjami własnych uchybień w tej mierze. Tymczasem obowiązek strony powodowej, wynikający wprost z umowy łączącej strony, był niezależny od działań, czy zaniechań drugiej strony umowy. Wymaga przy tym podkreślenia, że spełnienie tych warunków, co pokazał tok procesu, nie wiązało się z koniecznością podjęcia przez stronę powodową jakichś szczególnych i nadmiernych zabiegów

Niemniej jednak, mając na uwadze stan w chwili orzekania (art. 316 k.p.c.) Sąd stwierdził, że zarówno wymagalność roszczenia, jak i termin zapłaty, nastąpiły w toku niniejszego postępowania. Prawidłowe - zgodne z umowami - doręczenia faktur i kserokopii zamówień nastąpiło bowiem wraz z doręczeniem pozwanemu odpisu nakazu zapłaty z odpisem pozwu i dołączonych do niego dokumentów, w tym właśnie kwestionowanych dokumentów rozliczeniowych, w dniu 28 maja 2013 r. (zob. dowód doręczenia, k. 216).

Sąd stwierdził jednak, że powyższa argumentacja znajduje uzasadnienie jedynie w zakresie obowiązku dostarczenia faktur i dokumentów rozliczeniowych dotyczących dostarczonych pozwanemu produktów medycznych, a inaczej należy ocenić termin zapłaty czynszu za dzierżawę urządzeń i oprogramowania do obsługi banku krwi. W tym zakresie bowiem, obowiązek dołączenia do faktury kserokopii protokołu szkolenia i listy przeszkolonych, jako warunek zapłaty pracowników, sprzeczny jest zdaniem Sądu z istotą zobowiązania. O ile bowiem w przypadku obowiązku dołączenia do faktur kopii zamówień istotne jest to, że pozwany jest dużą jednostką medyczną, dla którego powód nie jest jedynym dostawcą produktów medycznych. Z tego względu dodatkowe obowiązki dłużnika w zakresie doręczenia dokumentów rozliczeniowych uzasadnione są względami natury organizacyjno - porządkowej, prawidłowości rozliczeń i płatności tego rodzaju. Jak już zostało powiedziane wyżej, w obu umowach pozwany taki obowiązek przewidział, a powód dobrowolnie zobowiązał się do jego spełnienia. Takiego charakteru zaś nie można nadać protokołowi przeszkolenia pracowników w zakresie obsługi aparatu. Do istoty zobowiązania należało zdaniem Sądu jedynie przeprowadzenie szkolenia umożliwiającego obsługę dzierżawionego sprzętu i oprogramowania do obsługi dostarczonych odczynników, jako mających charakter wysoce wyspecjalizowany i skomplikowany. Pozwany nie przeczył przy tym, że szkolenie takie zostało przeprowadzone. Ponadto, jak wynika z zeznań świadka W. F., w toku kontroli przeprowadzonych przez powoda w pozwanym szpitalu w zakresie kontroli jakości, nie zostały stwierdzanie nieprawidłowości, a sprzęt i oprogramowanie były obsługiwane w sposób należyty. Należy zatem domniemywać, że skoro dzierżawa dotyczyła sprzętu i oprogramowania skomplikowanego i wyspecjalizowanego, a są one obsługiwane przez pracowników pozwanego, to szkolenie musiało zostać przeprowadzone, a uzależnianie obowiązku zapłaty za dzierżawę od złożenia protokołu szkolenia stanowi zdaniem Sądu przejaw zbytniego rygoryzmu i formalizmu, nie znajdującego uzasadnienia w okolicznościach rozpoznawanej sprawy.

Kierując się powyższymi względami, Sąd doszedł do przekonania, że roszczenie w zakresie należności głównej w wysokości 33.917,06 zł w dacie orzekania było wymagalne, skoro w toku niniejszego postępowania doręczono pozwanemu faktury i kserokopie zamówień zgodnie z umową.

Sąd orzekł natomiast o odsetkach na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c., przyjmując, że co do należności za dostawę produktów medycznych (23.576,84 zł) należą się powodowi odsetki od dnia następnego po upływie terminu zapłaty wynoszącego 60 dni od dnia doręczenia odpisu nakazu zapłaty z odpisem pozwu wraz z odpisami faktur i zamówień. Natomiast w zakresie żądania zapłaty z tytułu dzierżawy sprzętu i oprogramowania (10.340,22 zł) Sąd stwierdził, że strony nie ustaliły terminu spełnienia świadczenia, skoro określony w umowie sposób zapłaty odnosił się tylko do dostawy odczynników. Dlatego też, pozwany zobowiązany był do zapłaty w tym zakresie niezwłocznie po wezwaniu, a jak wynika z akt sprawy (k. 72) powód wezwał szpital do zapłaty dochodzonej należności pismem z dnia 2 października 2012 r. wyznaczając termin zapłaty na dzień 9 października 2012r. Sąd skapitalizował zgodnie z żądaniem odsetki ustawowe od tej kwoty na dzień 16 października 2012 r. (25,78 zł), doliczając tę kwotę do należności głównej (33.917,06 zł), co złożyło się na kwotę zasądzoną w punkcie I sentencji wyroku i zasądził dalsze odsetki od kwoty 10.340,22 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W punkcie II sentencji wyroku, na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie, w tym zakresie, w jakim powód cofnął pozew.

Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie, a mianowicie co do części odsetek, w punkcie III sentencji wyroku, jako bezzasadne.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie IV sentencji wyroku na podstawie art. 100 zd. pierwsze k.p.c. w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…). Powód, który wygrał sprawę w 87 % poniósł koszty postępowania, na które złożyła się uiszczona opłata sądowa od pozwu (1942 zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 2400 zł z opłatą skarbową od pełnomocnictwa, co uzasadnia jego żądanie zwrotu tych kosztów co do kwoty 3.792,33. Natomiast pozwanemu, którego obrona okazała się skuteczna w 13 % należał się w tej części zwrot kosztów wynagrodzenia pełnomocnika, w kwocie 312 zł (2400 zł x 13 %). Po dokonaniu potrącenia wzajemnych należności stron z tego tytułu, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.480,33 zł.