Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Adam Sygit

Protokolant sekr. sądowy Hanna Płaska

przy udziale oskarżyciela publicznego Jerzego Koźmińskiego - prokuratora Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy

rozpoznawał sprawę S. F.

ukaranego z art. 119 § 1 k.w.

na skutek apelacji wniesionej przez ukaranego

od wyroku Sądu Rejonowego w Świeciu

z dnia 26 marca 2015 roku sygn. akt II K 16/15

uchyla zaskarżony wyrok i ustalając, iż przypisany czyn miał miejsce w czerwcu 2013 roku, na podstawie art. 45 § 1 kw w zw. z art. 5 § 1 pkt 4 kpw, postępowanie w sprawie umarza i jego kosztami obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IV Ka 505/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Świeciu z dnia 26 marca 2015 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt II K 16/15, oskarżonego S. F. uznano za winnego tego, że w dniu 30 października 2013 roku w B. przywłaszczył sobie cudzą rzecz ruchomą, tj. trofeum myśliwskie w postaci wieńca byka jelenia(...) (...) o masie 3,5 kg i wartości 150 zł, działając tym na szkodę właściciela trofeum – Koła (...) Klubu (...) w B., tj. za winnego popełnienia wykroczenia z art. 119 § 1 k.w. i za to, na podstawie tego przepisu, wymierzono mu karę 400 złotych grzywny. Na podstawie art. 119 § 4 k.w. zobowiązano oskarżonego do zapłaty na rzecz w/wym. koła kwoty 150 złotych tytułem równowartości przywłaszczonego mienia. Ponadto zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania w kwocie 100 złotych i wymierzono opłatę w wysokości 40 złotych.

Od powyższego wyroku apelację złożył oskarżony, skarżąc go w całości i zarzucając:

-obrazę prawa materialnego, art. 119 § 1 k.w. poprzez jego błędną wykładnię a polegającą na przyjęciu, że doszło do przywłaszczenia cudzego mienia w sytuacji, gdy powodem jego niezwrócenia było słuszne kwestionowanie przez oskarżonego prawa własności Koła (...) w B.,

-błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że właścicielem wieńca jest w/wym. koło w sytuacji, gdy dzierżawca obwodu odstąpił oskarżonemu pozyskanego jelenia, za co tenże uregulował należną opłatę,

-błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że do przywłaszczenia wieńca doszło w dniu 30 października 2013 roku w sytuacji, gdy od października 2012 roku oskarżony był w jego posiadaniu i nie zamierzał go wydać,

wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja była częściowo zasadna i skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku i umorzeniem postępowania z uwagi na przedawnienie karalności czynu.

Sąd odwoławczy – procedując zgodnie z regułą wynikającą z art. 400 § 1 k.p.k. – uznał, że niezasadne były zarzuty apelującego a dotyczące wadliwości w zakresie przypisania mu odpowiedzialności za przywłaszczenie cudzego mienia, kwalifikowanego jako wykroczenie z art. 119 § 1 k.w. W tej części skarżący przede wszystkim podniósł, iż błędnie ustalono, że właścicielem wieńca byka jelenia (...) (...) było Koło (...) w B.. Zarzut ten był niezasadny, gdyż nie ma wątpliwości, co do prawidłowości ustaleń poczynionych w postępowaniu pierwszoinstancyjnym a sprowadzających się do wniosku, iż po dokonaniu odstrzału oskarżony stał się właścicielem jedynie tuszy zwierzęcia wobec jej zakupu od koła. Prowadzony w tym zakresie przez apelującego wywód stoi w sprzeczności z argumentacją przedstawioną w części motywacyjnej zaskarżonego wyroku a którą sąd odwoławczy w pełni podziela, nie znajdując potrzeby jej powielania. Dotyczy to również ostatecznie sformułowanego wniosku, że negatywny dla oskarżonego wynik oceny komisji trofeów ostatecznie przesądził – także w zakresie świadomości S. F. - że nie nabył on prawa do własności trofeum (strona 4 uzasadnienia).

Niezasadny był również zarzut dotyczący dopuszczenia się obrazy prawa materialnego poprzez błędną wykładnię znamion art. 119 § 1 k.w. Przede wszystkim należy podkreślić, że formułowanie zarzutu związanego z naruszeniem prawa materialnego może być wyłącznie konsekwencją przyjęcia, iż prawidłowo ustalono stan faktyczny w sprawie. Niezależnie więc od sprzeczności sformułowanych zarzutów uznano, iż również ten, wobec prawidłowych ustaleń faktycznych (z zastrzeżeniem jak w dalszej części uzasadnienia), jest nietrafny. Apelujący podniósł, iż niemożliwe jest przypisanie mu przywłaszczenia cudzej rzeczy, skoro słusznie zakwestionował prawo jej własności. O ile, i to wpłynęło na kwestię ustalenia daty popełnienia czynu, od momentu odstrzału do momentu zakończenia procedury odwoławczej skarżący mógł się, choć błędnie, poczuwać do bycia prawowitym właścicielem rzeczy to przeprowadzone postępowanie, związane z kwalifikacją prawidłowości odstrzału, w sposób jednoznaczny to przesądziło. Zasadnie koło wzywało oskarżonego do zwrotu wieńca jako swojej własności a po dacie orzeczenia znalazło to także potwierdzenie w rozstrzygnięciu wydanym wskutek odwołania złożonego przez S. F..

Wadliwość zaskarżonego wyroku związana jest natomiast z nieprawidłowym ustaleniem daty popełnienia przez S. F. czynu wyczerpującego znamiona wykroczenia z art. 119 § 1 k.w. i w tym zakresie częściowo zasadny był zarzut sformułowany w punkcie 3 apelacji. Niewątpliwie oskarżony był w posiadaniu przedmiotowej rzeczy od dnia odstrzału zwierzyny. Możliwość przypisania mu odpowiedzialności za tak kwalifikowany czyn wiąże się jednak z zakończeniem procedury odwoławczej, związanej z ustaleniem wadliwości dokonanego odstrzału a tym samym koniecznością zwrotu trofeum. Nie sposób ustalić, iż wcześniej S. F. w sposób świadomy odmawiał zwrotu rzeczy wiedząc, że będzie do tego później zobowiązany orzeczeniem władz łowieckich a tym samym, że dopuścił się karalnego przywłaszczenia. Doszło do tego dopiero w czerwcu 2013 roku po zakończeniu procedury odwoławczej i gdy, w związku z tym, oskarżony przez koło był pisemnie wzywany na zwrotu trofeum. Wtedy to - po ostatecznym przesądzeniu, że nie jest osobą uprawnioną - tego obowiązku nie wykonał i wielokrotnie, także jeszcze przed posiedzeniem koła łowieckiego w dniu 30 października 2013 roku komunikował, że rzeczy tej nie odda. Zachowanie w dacie wskazanej przez Sąd Rejonowy stanowiło jedynie kolejny przejaw prawidłowości przypisania S. F. „przywłaszczenia”, skoro pozbawiał on swoim postępowaniem – świadomie już od czerwca 2013 roku - właściciela rzeczy realizowania przysługujących mu praw do rzeczy.

Niezależnie od wadliwości związanej z ustaleniem przez sąd I instancji daty popełnienia czynu należy podkreślić, iż zaskarżone rozstrzygnięcie w tym zakresie wiązało się z naruszeniem normy wynikającej z art. 443 k.p.k. Otóż pierwszym wyrokiem skazującym wydanym w przedmiotowym postępowaniu S. F. przypisano odpowiedzialność za przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. a popełnione w czerwcu 2013 roku. Orzeczenie to zostało zaskarżone wyłącznie na korzyść oskarżonego i uchylone wyrokiem sądu odwoławczego. W takiej sytuacji, nie zachodziły bowiem warunki określone w art. 434 § 3 lub 4 k.p.k., w dalszym postępowaniu nie wolno było wydać orzeczenia surowszego niż uchylone. Czas, w tym ustalona data popełnienia czynu, w określonych warunkach a charakterystycznych dla danej sprawy, mogą mieć zasadnicze znaczenie dla przypisania popełnienia przestępstwa zarzuconego danej osobie w ramach ponownego rozpoznania sprawy. W przedmiotowej sprawie drugie orzeczenie oznaczało złamanie ustawowej normy, gdyż w ten sposób przypisano S. F. odpowiedzialność za czyn, który nie był objęty pierwszym orzeczeniem skazującym, gdyż został popełniony w innej dacie i w innych warunkach. Tak więc niewątpliwie było to pogorszenie sytuacji oskarżonego w sferze ustaleń faktycznych a powodujących negatywne skutki dla jego sytuacji prawnej.

Wobec powyższego uchylono zaskarżony wyrok i ustalając, iż przypisany S. F. czyn miał miejsce w czerwcu 2013 roku, na podstawie art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w., postępowanie w sprawie umorzono a w związku z tym kosztami postępowania w sprawie obciążono Skarb Państwa.