Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 kwietnia 2014 roku Sąd Rejonowy
w K., w sprawie z powództwa M. C. przeciwko K. M. o zapłatę kwoty 7.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 listopada 2008 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu oddalił powództwo w całości.
W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał, że w jego ocenie powód nie sprostał wymaganiom określonym w art. 6 k.c. i nie wykazał okoliczności uzasadniających przyjęcie odpowiedzialności pozwanej ani na podstawie stosunku zobowiązaniowego (art. 471 k.c.), ani na skutek wyrządzenia przez nią szkody (art. 415 k.c.), ani też na podstawie bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c.). W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał dochodzone pozwem roszczenie za nie udowodnione tak co zasady, jak i co do wysokości.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła apelacją strona powodowa zarzucając Sądowi Rejonowemu mające wpływ na treść rozstrzygnięcia naruszenie:

1. przepisów postępowania, tj.:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej, oceny materiału dowodowego oraz brak wszechstronnego wnikliwego rozważenia zebranych dowodów,

b)  art. 231 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie wobec możliwości ustalenia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy z innych faktów;

2. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że powód nie udowodnił w sposób dostateczny swojego roszczenia, podczas gdy zeznania świadków J. B., J. C., W. C., R. K. potwierdziły zeznania powoda, że na nieruchomość będącą we władaniu powoda zostało przywiezionych sześć przyczep drewna załadowanych ponad burty, które następnie zostało przeniesione do budynku magazynowego i blaszaka, a także leżało porąbane przed budynkiem,
a nadto na niezweryfikowaniu przez Sąd materiału dowodowego w postaci dołączonych do sprzeciwu od nakazu zapłaty zdjęć niezawierających daty
i godziny ich wykonania, nie obrazujących wszystkich pomieszczeń;

3. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 415 k.c. poprzez jego niezastosowanie pomimo zaistnienia przesłanek polegających na wykazaniu przez powoda szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym tj. na bezprawnym przejęciu drewna powoda przez pozwaną, w wyniku którego powstała szkoda, a zaistniały związek przyczonowo-skutkowy jest niewątpliwy.

W następstwie tak sformułowanych zarzutów apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie
o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Nadto strona powodowa wniosła
o zasądzenie na jej rzecz od strony pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powoda pozwana wniosła o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego,

Obecni na rozprawie apelacyjnej w dniu 10 lutego 2015 r. pełnomocnicy stron podtrzymali swoje dotychczasowe stanowiska procesowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja, jako niezasadna, podlegała oddaleniu.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego. Ustalenia, co do okoliczności faktycznych stanowiących podstawę dochodzonego pozwem roszczenia, Sąd I instancji poczynił w oparciu o materiał dowodowy, który zaprezentowały obie strony procesu. Powyższe ustalenia Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne, uznając za zbędne powielanie ich w dalszej części uzasadnienia.

Za chybiony należało uznać podniesiony w apelacji zarzut naruszenia przez Sąd I instancji dyspozycji art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej, oceny materiału dowodowego oraz brak wszechstronnego wnikliwego rozważenia zebranych dowodów.

Odnosząc się do powyższego zarzutu należy wskazać, że w myśl powołanego przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ocena dowodów polega na ich zbadaniu
i podjęciu decyzji, czy została wykazana prawdziwość faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. Celem Sądu jest tu dokonanie określonych ustaleń faktycznych, pozytywnych bądź negatywnych i ostateczne ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia. Ocena wiarygodności mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego powziętego
w wyniku bezpośredniego zetknięcia ze świadkami, stronami, dokumentami
i innymi środkami dowodowymi. Powinna ona odpowiadać regułom logicznego rozumowania wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji. Jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko
w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub, gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej, albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

W kontekście powyższych uwag należy stwierdzić, że – wbrew twierdzeniom apelującego – w okolicznościach rozpoznawanej sprawy Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o cały zgromadzony materiał dowodowy i nie naruszył przy tym dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. Przeprowadzona przez tenże Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna
z zasadami doświadczenia życiowego, zaś podniesione w tym zakresie
w apelacji zarzuty stanowią w istocie jedynie niczym nieuzasadnioną polemikę
z prawidłowymi i nieobarczonymi jakimkolwiek błędem ustaleniami Sądu pierwszej instancji i zmierzają w istocie wyłącznie do zbudowania na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie alternatywnego w stosunku do ustalonego przez Sąd Rejonowy, korzystnego dla skarżącego, stanu faktycznego. Sąd Rejonowy poczynił swoje ustalenia faktyczne na podstawie całokształtu zgromadzonych w toku postępowania dowodów, tj. przedłożonych dokumentów, zeznań świadków oraz zeznań stron, których wiarygodność, rzetelność i prawdziwość została przez Sąd pierwszej instancji oceniona w sposób prawidłowy.

W ocenie Sądu Okręgowego za prawidłową i mieszczącą się w ramach wyznaczonych treścią art. 233 § 1 k.p.c. uznać należy ocenę Sądu I instancji, zgodnie z którą skarżący w toku postępowania – pomimo ciążącego na nim z mocy art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. obowiązku - nie zdołał udowodnić zasadności dochodzonego wobec pozwanej roszczenia.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy prawidłowo dokonał rozkładu ciężaru dowodu pomiędzy stronami. Zgodnie z treścią art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. to skarżącego obciążała powinność udowodnienia zarówno istnienia, jak
i wysokości dochodzonego pozwem roszczenia. Pozwana zakwestionowała bowiem powództwo w całości.

Niezależnie od podstawy prawnej ewentualnej odpowiedzialności pozwanej (kontraktowa, deliktowa, bezpodstawne wzbogacenie) dla wykazania przez skarżącego zasadności dochodzonego pozwem roszczenia konieczne było
w pierwszej kolejności wykazanie okoliczności faktycznej, że w dacie wydania pozwanej przedmiotowej nieruchomości przez skarżącego, tj. w dniu
3 października 2008 r. na terenie tej nieruchomości (wewnątrz znajdującego się na jej terenie budynku magazynowego) znajdowało się przewiezione tam uprzednio przez skarżącego drewno w ilości ok. 50 m ³.

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na stwierdzenie, że w ww. dacie na przedmiotowej nieruchomości przedmiotowe drewno się znajdowało, a przez to, że doszło do jego przejęcia przez pozwaną. Nadto wniosek ten usprawiedliwia m.in. to, iż skarżący jako przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie handlu, posiadał niezbędne rozeznanie konieczne do należytej ochrony swoich praw i interesów. Skarżący samodzielnie sformułował treść zawartej w dniu 30 czerwca 2008 r. z pozwaną umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości oraz umowy, w której zabezpieczył swoje interesy na wypadek nie dojścia do zwarcia umowy przyrzeczonej z winy kupującego. Nadto, skarżący doprowadził do sprzedaży pozwanej towaru niesprzedanego w ramach prowadzonej przez niego w przedmiotowej nieruchomości działalności handlowej. W tym celu strony sporządziły spis towarów z natury określając ich wartość. Mając na uwadze powyższe przejawy zaradności skarżącego w trosce o własne interesy jako nieprawdopodobne uznać należy to, że ustalenia dotyczące warunków wywiezienia przechowywanego na terenie nieruchomości znacznej ilości (ponad 50 m ³) drewna o znacznej wartości skarżący czynił jedynie ustnie.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższa okoliczność, przy uwzględnieniu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, przemawia za wnioskiem, że przedmiotowego drewna na terenie nieruchomości w dacie wydania jej pozwanej już nie było.

W kontekście powyższego za chybiony uznać należy podniesiony w apelacji zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art. 415 k.c. poprzez jego niezastosowanie. Przesłankami odpowiedzialności deliktowej przewidzianej w art. 415 k.c. są: wina sprawcy szkody, zaistnienie szkody i wystąpienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy szkodą a zawinionym zachowaniem sprawcy, przy czym przesłanki te muszą wystąpić kumulatywnie. Jako zawinione mogą być kwalifikowana wyłącznie zachowania bezprawne, tj. sprzeczne z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa albo zasadami współżycia społecznego
i dobrymi obyczajami.

W przedmiotowej sprawie, jak wskazano wyżej, Sąd Rejonowy trafnie ustalił, że skarżący nie udowodnił faktu przejęcia przez pozwaną stanowiącego jego własność drewna, co uniemożliwia przypisanie zachowaniu pozwanej bezprawności stanowiącej niezbędną przesłankę jej odpowiedzialności deliktowej (a także przesłankę jej ewentualnej odpowiedzialności kontraktowej lub z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia). Już zatem nie wykazanie przez skarżącego spełnienia w stosunku do pozwanej jednej z trzech koniecznych przesłanek odpowiedzialności deliktowej czyni zbędnym rozważania dotyczące spełnienia pozostałych przesłanek tej odpowiedzialności, jak również rozważania na temat upływu przedawnienia dochodzonego pozwem roszczenia.

Jedynie na marginesie wskazać należy, że gdyby nawet przyjąć hipotetycznie, że powód zdołał wykazać powyższe okoliczności, to dla uwzględnienia powództwa ponadto konieczne było udowodnienie wysokości dochodzonego pozwem roszczenia. Skarżący powinien zatem wykazać, że dochodzona pozwem kwota odpowiada rzeczywistej wartości drewna (jego zdaniem przejętego przez pozwaną), gdyż to on z takiego twierdzenia wywodzi skutku prawne w postaci żądania zasądzenia od pozwanego kwoty objętej pozwem. Twierdzenia powoda w tym zakresie pozostały jednak całkowicie gołosłowne.

W konsekwencji powyższego, zdaniem Sądu Okręgowego, skutkująca oddaleniem powództwa ocena Sądu Rejonowego, że skarżący nie podołał ciężarowi udowodnienia dochodzonego pozwem roszczenia ani co do zasady, ani co do wysokości, jest prawidłowa i została dokonana bez naruszenia reguł swobodnej oceny dowodów wynikającej z art. 233 § 1 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację powoda.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł zgodnie z wyrażoną
w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu zasądzając od powoda M. C. na rzecz pozwanej K. M. kwotę 600 zł. Na kwotę tę złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej
w postępowaniu apelacyjnym ustalone w oparciu o § 2 ust 1 i 2 i § 6 pkt 4 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.).