Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Sławomir Kaczor – spraw.

Sędziowie SO Elżbieta Kowalska

SO Katarzyna Żmigrodzka

Protokolant sekr. sąd. Daniel Dobosz

przy udziale prokuratora Ireneusza Kuny

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2015r.

sprawy D. K. i M. J.

oskarżonych z art.279 § 1 k.k. i innych

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego D. K. i jego obrońcę oraz oskarżonego M. J. i prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Radzyniu Podlaskim

z dnia 6 czerwca 2014r. sygn. akt II K 275/13

I. uchyla zaskarżony wyrok odnośnie M. J. w części dotyczącej czynów zarzuconych w punktach 11, 12 i 13 aktu oskarżenia, zaś odnośnie D. K. w części dotyczącej czynów zarzuconych w punktach 1, 3, 4, 5, 8 i 9 aktu oskarżenia
i sprawę tych oskarżonych we wskazanym zakresie przekazuje Sądowi Rejonowemu
w Radzyniu Podlaskim do ponownego rozpoznania;

II. uchyla zaskarżony wyrok w zakresie rozstrzygnięcia zapadłego odnośnie czynu zarzuconego D. K. w punkcie 6 aktu oskarżenia i ustalając, iż oskarżony w nocy z 13/14 kwietnia 2012r. w S. woj. (...), działając wspólnie
i w porozumieniu z K. B. i A. B. zabrał w celu przywłaszczenia z ciągnika siodłowego około 30 litrów oleju napędowego wartości 171 zł na szkodę J. J., czym wyczerpał dyspozycję art.119 § 1 k.w., na podstawie art.17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art.45 § 1 k.w. postępowanie o ten czyn umarza;

III. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

IV. wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym w związku z czynami zarzuconymi D. K. w punktach 2 i 6 aktu oskarżenia obciąża Skarb Państwa.

XI Ka 1086/14 UZASADNIENIE

D. K. oskarżony został o to, że:

1. w okresie od 1 listopada 2011 roku do lutego 2012 roku w P., woj. (...), dokonał przywłaszczenia powierzonego mu samochodu osobowego marki V. (...) o wartości 5000 złotych na szkodę D. W. w ten sposób, że nie spłacił właścicielowi jego ceny i sprzedał go nieustalonej osobie, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz w okresie od 22 maja 2007 – 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06)

tj. o czyn art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

2. w nocy z 15/16 grudnia 2011 roku, w T., woj. (...), podczas wspólnego wyjazdu służbowego, zabrał w celu przywłaszczenia 370 franków szwajcarskich (równowartość 1363 złotych) na szkodę D. W., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbycia w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz w okresie od 22 maja 2007 roku do 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwa podobne, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06)

tj. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

3. w dniu 29 grudnia 2011 roku w P., woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził firmę (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w ten sposób, że zawarł z upoważnionym przedstawicielem tej firmy umowę pożyczki pieniężnej w kwocie 1000 złotych, wprowadzając w błąd co do własnych możliwości finansowych, posiadania stałego zatrudnienia i dochodów oraz zamiaru spłaty zaciągniętego zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz w okresie od 22 maja 2007 roku do 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie
z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06)

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

4. w dniu 31 grudnia 2011 roku w P., woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził firmę (...) Sp. z. o. o. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w ten sposób, że zawarł z upoważnionym przedstawicielem tej firmy umowę pożyczki pieniężnej w kwocie 500 złotych, wprowadzając w błąd co do własnych możliwości finansowych, posiadania stałego zatrudnienia i dochodów oraz zamiaru spłaty zaciągniętego zobowiązania, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz w okresie od 22 maja 2007 roku do 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie
z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06),

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

5. w okresie od 1 do 10 marca 2012 roku, daty dziennej nie ustalonej, w P., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z A. K. (1), dokonał kradzieży z włamaniem do niezamieszkałego budynku w ten sposób, że po wypchnięciu okna przy pomocy łomu, dostał się do wewnątrz, skąd zabrał w celu przywłaszczenia młot udarowy w skrzynce z narzędziami o wartości co najmniej 80 złotych, wkrętarkę akumulatorową z dwoma oryginalnymi akumulatorami w walizce o wartości co najmniej 50 złotych i podkaszarkę o wartości co najmniej 200 zł na szkodę G. F., przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06) za przestępstwo kradzieży z włamaniem oraz usiłowania kradzieży z włamaniem z zastosowaniem art.64 § 2 k.k. oraz w ciągu 5 lat po odbyciu w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz
w okresie od 22 maja 2007 roku do 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za wskazane przestępstwa,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.

6. w nocy z 13/14 kwietnia 2012 roku w miejscowości S., gm. P., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. B. i A. B., dokonał kradzieży co najmniej 100 litrów oleju napędowego o wartości 570 zł z zaparkowanego na niezamkniętej posesji ciągnika siodłowego marki V. o nr rej. (...) na szkodę J. J., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz w okresie od 22 maja 2007 roku do 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie
z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06),

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

7. w nocy z 13/14 kwietnia 2012 roku w miejscowości Z., gm. P., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. B. i M. J., dokonał kradzieży co najmniej 50 litrów oleju napędowego o wartości 275 zł z zaparkowanego przy drodze ciągnika siodłowego marki R. o nr rej. (...) na szkodę A. H., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz w okresie od 22 maja 2007 roku do 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie
z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06),

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

8. w nocy z 13/14 kwietnia 2012 roku w miejscowości Z., gm. P., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z K. B. i M. J., dokonał kradzieży z włamaniem do niezamieszkałego budynku w ten sposób, że po uprzednim wyłamaniu drzwi od strony podwórza, dostał się razem z pozostałymi współsprawcami do jego wnętrza, skąd zabrał w celu przywłaszczenia telewizor marki S. model (...), odkurzacz marki S. model (...), grzejnik elektryczny marki R. model CH (...), żelazko marki R., czajnik marki K. H., telewizor marki LG model (...), kuchenkę elektryczną marki O. model EC-320, garnek elektryczny S. model (...), garnek teflonowy marki F. z pokrywą szklaną, komplet 3 garnków marki F. bez przykrywek, 2 garnki elektryczne S. model (...)3800, zmywarkę marki M. model (...), 10 słoików kawy rozpuszczalnej (...) B. „czarnej”, 9 słoików kawy rozpuszczalnej marki C. (...) „gold”, dwa fotele, 32 komplety pościeli z lnu, 2 narzuty marki G., łańcuszek z zawieszką i pudełko kredek o łącznej wartości nie mniejszej niż 5.000 złotych na szkodę właścicielki wyżej wymienionych rzeczy I. A., a następnie działając w celu zatarcia śladów przestępstwa wspólnie
z M. J. usiłował dokonać podpalenia okradzionego budynku w ten sposób, że podpalił w największym pomieszczeniu kapę i firankę, jednakże zamierzonego celu nie osiągnął
z uwagi na własną nieudolność, przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06) za przestępstwa kradzieży z włamaniem oraz usiłowania kradzieży z włamaniem z zastosowaniem art. 64 § 2 k.k. oraz w ciągu 5 lat po odbyciu w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz w okresie od 22 maja 2007 roku do 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za wskazane przestępstwa,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. w zb. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.,

9. w nocy z 18/19 kwietnia 2012 roku w miejscowości Z., gm. P., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. J. w celu zatarcia śladów uprzednio dokonanej w dniu 13-14 kwietnia 2012 roku kradzieży z włamaniem, dokonał podpalenia okradzionego budynku, używając do tego celu substancji łatwopalnej, czym spowodował straty
w wysokości 14.320 złotych na szkodę I. A., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia w okresie od 21 marca 2005 roku do 22 stycznia 2007 roku oraz w okresie od 22 maja 2007 roku do 14 kwietnia 2011 roku kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwa podobne, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 4 lutego 2008 roku (sygn. akt IV K 386/06),

tj. czynu z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

M. J. oskarżony został o to, że:

10. w nocy z 13/14 kwietnia 2012 roku w miejscowości Z., gm. P., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z D. K. i K. B., dokonał kradzieży co najmniej 50 litrów oleju napędowego o wartości 275 złotych z zaparkowanego przy drodze ciągnika siodłowego marki R. o nr rej. (...) na szkodę A. H.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k.,

11. w nocy z 13/14 kwietnia 2012 roku w miejscowości Z., gm. P., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z D. K. i K. B., dokonał kradzieży z włamaniem do niezamieszkałego budynku w ten sposób, że po uprzednim wyłamaniu drzwi od strony podwórza, dostał się razem z pozostałymi współsprawcami do jego wnętrza, skąd zabrał w celu przywłaszczenia telewizor marki S. model (...), odkurzacz marki S. model (...), grzejnik elektryczny marki R. model CH (...), żelazko marki R., czajnik marki K. H., telewizor marki LG model (...), kuchenkę elektryczną marki O. model EC-320, garnek elektryczny S. model (...), garnek teflonowy marki F. z pokrywą szklaną, komplet 3 garnków marki F. bez przykrywek, 2 garnki elektryczne S. model (...)3800, zmywarkę marki M. model (...), 10 słoików kawy rozpuszczalnej marki C. (...) „czarnej”, 9 słoików kawy rozpuszczalnej marki C. (...) „gold”, dwa fotele, 32 komplety pościeli z lnu, 2 narzuty marki G., łańcuszek
z zawieszką i pudełko kredek o łącznej wartości nie mniejszej niż 5.000 złotych na szkodę właścicielki wyżej wymienionych rzeczy I. A., a następnie działając w celu zatarcia śladów przestępstwa wspólnie z D. K. usiłował dokonać podpalenia okradzionego budynku w ten sposób, że podpalił w największym pomieszczeniu kapę i firankę, jednakże zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na własną nieudolność

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k. w zb. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k.

12. w nocy z 13/14 kwietnia 2012 roku na terenie stacji paliw w miejscowości P., gm. P., woj. (...), dokonał uszkodzenia ciała S. D. w ten sposób, że uderzył go pięścią w twarz, powodując obrażenia ciała w postaci złamania koron zębów 11 i 12 z obnażeniem miazgi oraz złamania korony zęba 21 bez odsłonięcia miazgi, czym spowodował naruszenie prawidłowej funkcji organizmu pokrzywdzonego na okres powyżej 7 dni,

tj. o czyn z art. 157 § 1 k.k.

13. w nocy z 18/19 kwietnia 2012 roku w miejscowości Z., gm. P., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z D. K. w celu zatarcia śladów uprzednio dokonanej w dniu 13-14 kwietnia 2012 roku kradzieży z włamaniem, dokonał podpalenia okradzionego budynku, używając do tego celu substancji łatwopalnej, czym spowodował straty
w wysokości 14.320 złotych na szkodę I. A.,

tj. o czyn z art. 288 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 6 czerwca 2014 roku Sąd Rejonowy w Radzyniu Podlaskim D. K. uniewinnił od dokonania czynów zarzucanych mu w pkt 1, 2, 3 i 4;

na podstawie art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. postępowanie wobec D. K. o czyn zarzucany mu w pkt 7, wyczerpujący dyspozycję art. 119 § 1 k.w. umorzył.

D. K. uznał za winnego dokonania pozostałych zarzucanych mu czynów, wyczerpujących dyspozycje: czyn 5 art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k., czyn 6 art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., czyn 8 art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i czyn 9 art. 288 § 1 k.k. w zw.
z art. 64 § 1 k.k. i za to skazał go:

- za czyn 5 na podstawie wymienionych przepisów na karę roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. na grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 10 złotych; na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz G. F. kwotę 130 złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody;

- za czyn 6 na podstawie art. 278 § 1 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. na grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 10 złotych; na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz J. J. kwotę 190 złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody,

- za czyn z pkt 8 na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. na karę 3 lat pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. na grzywnę w wymiarze 120 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 10 złotych;

- za czyn z pkt 9 na podstawie art. 288 § 1 k.k. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz I. A. kwotę 7160 złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody w części;

na podstawie art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 i § 2 k.k. orzeczone wobec D. K. kary pozbawienia wolności i grzywny połączył i jako karę łączną orzekł karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 300 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 10 złotych; na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 16 kwietnia 2012 roku do dnia 17 kwietnia 2012 roku i od 23 kwietnia 2012 roku do dnia 11 kwietnia 2013 roku.

Na podstawie art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. postępowanie wobec M. J. o czyn zarzucany mu w pkt 10, wyczerpujący dyspozycję art. 119 § 1 k.w. umorzył.

M. J. uznał za winnego dokonania pozostałych zarzucanych mu czynów, wyczerpujących dyspozycje: czyn 11 art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., czyn 12 art. 157 § 1 k.k. i czyn 13 art. 288 § 1 k.k. i za to skazał go:

- za czyn 11 na podstawie art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 k.k. na grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 10 złotych;

- za czyn 12 na podstawie wymienionego przepisu, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

- za czyn z pkt 13 na podstawie wymienionego przepisu na karę roku pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz I. A. kwotę 7160 złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody w części; na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. orzeczone wobec M. J. kary pozbawienia wolności połączy i jako karę łączną orzekł karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył okres zatrzymania od dnia 23 kwietnia 2012 roku do dnia 24 kwietnia 2012 roku.

Zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Od wyroku apelacje wnieśli oskarżeni, prokurator oraz obrońca D. K..

Obrońca oskarżonego D. K. zaskarżył wyrok w części uznającej oskarżonego za winnego dokonania czynów zarzucanych mu w pkt 5, 6, 8 i 9 aktu oskarżenia zarzucając:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę, mający wpływ na treść orzeczenia przez niezasadne ustalenie, że oskarżony dopuścił się popełnienia zarzuconych mu aktem oskarżenia czynów – pkt 5, 6, 8, 9, w sytuacji kiedy prawidłowa ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego powinna prowadzić do wniosku, iż oskarżony czynów tych nie popełnił;

- obrazę przepisów postępowania: art. 4, 5 § 2, 7, 167, 424 k.p.k. co miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia przez nie rozważenie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, nie uwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego w postaci wyjaśnień oskarżonego D. K. i zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, a w szczególności świadków A. K. (1), K. W..

Skarżący wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od wszystkich zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu
w R..

Z treści apelacji wniesionej przez D. K. wynika, że kwestionuje on zaskarżony wyrok w zakresie uznania go za winnego dokonania czynów zarzuconych w pkt 5, 6 i 9 aktu oskarżenia, zarzucając nieprawidłową ocenę zgromadzonego materiału dowodowego oraz niewyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy, w tym niewykazanie przez sąd należytej inicjatywy dowodowej. W konkluzji oskarżony wniósł o uchylenie wyroku w tej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Oskarżony D. J. zaskarżył wyrok w części dotyczącej czynów zarzuconych mu w pkt 11, 12 i 13 aktu oskarżenia zarzucając obrazę przepisów prawa karnego przez przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się tych czynów. Podnosząc powyższy zarzut wniósł o zmianę wyroku przez uniewinnienie od dokonania czynu z pkt 12 i 13 oraz o uchylenie wyroku odnośnie czynu zarzuconego w pkt 11 i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania.

Prokurator zaskarżył powyższy wyrok na niekorzyść oskarżonego D. K. w zakresie rozstrzygnięcia (tj. uniewinnienia) co do czynów z pkt 1, 2, 3, 4 opisanych w akcie oskarżenia zarzucając:

obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 4, 7 i 410 k.p.k. poprzez:

- nieuwzględnienie wszystkich, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, a także poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego, polegającą na uwzględnieniu jedynie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego i pominięcie okoliczności obciążających go, prowadzące w efekcie do błędnych ustaleń faktycznych
i uniewinnienia oskarżonego od czterech zarzuconych mu czynów, zaś w szczególności:

- bezkrytyczne obdarzenie w całości wiarą wyjaśnień oskarżonego odnośnie czynów opisanych
w pkt 1-4 aktu oskarżenia – wbrew wymowie pozostałych dowodów i wbrew zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego,

- nie uwzględnienie spójnych, logicznych i szczegółowych zeznań pokrzywdzonego D. W. dotyczących przywłaszczenia samochodu V. oraz kradzieży pieniędzy na jego szkodę przez oskarżonego,

- nieprawidłową ocenę zgromadzonych dowodów, a w konsekwencji wysnucie błędnego wniosku, iż pokrzywdzony D. W. przeniósł na oskarżonego D. K. własności samochodu V.,

- nie uwzględnienia zeznań świadków P. T. i A. G. w zakresie w jakim relacjonowały o zachowaniu oskarżonego po udzieleniu mu pożyczek,

- nieprawidłową i nie pogłębioną ocenę ustalonych okoliczności zaciągania pożyczek przez oskarżonego, a w konsekwencji wysnucie błędnego wniosku, iż oskarżony miał zamiar ich spłacania, lecz nie zrealizował go z powodu okoliczności zaistniałych w styczniu 2012 roku, tj. utraty pracy.

Stawiając powyższe zarzuty prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku wobec D. K. w zakresie rozstrzygnięcia co do czynów zarzuconych mu w pkt 1, 2, 3
i 4 aktu oskarżenia oraz przekazanie sprawy w tej części do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radzyniu Podlaskim.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Wniesione apelacje są w większości zasadne o ile domagają się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Odmienna sytuacja ma miejsce odnośnie apelacji oskarżonego K., w zakresie w jakim kwestionuje przypisanie oskarżonemu czynu zarzuconego w pkt 6 aktu oskarżenia, w kształcie tam określonym, oraz apelacji prokuratora skierowanej przeciwko uniewinnieniu tego oskarżonego od dokonania drugiego z zarzuconych mu czynów, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia.

I tak pozostając przy skardze apelacyjnej oskarżyciela publicznego nie sposób odmówić racji jej autorowi zarzucającemu nieuwzględnienie przez Sąd Rejonowy i brak analizy wszystkich, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, okoliczności ujawnionych w toku rozprawy.

Odniesienie się do sposobu oceny zgromadzonego materiału dowodowego musi jednak zostać poprzedzone uwagą, iż konstatacja Sądu Rejonowego, zgodnie z którą oczywistym – zdaniem tego sądu – jest to, że oskarżony i pokrzywdzony D. W. zawarli umowę sprzedaży, a nie użyczenia prowadzi do wniosku o nierozpoznaniu przez ten sąd istoty sprawy. To bowiem, że strony zawarły umowę sprzedaży pojazdu wydaje się być oczywiste i jako takie nie wymaga dowodzenia. Rzecz natomiast w tym, czy była to umowa przenosząca własność z chwilą jej zawarcia, czy też przewidziana w art.589 kodeksu cywilnego sprzedaż z zastrzeżeniem własności rzeczy sprzedanej aż do uiszczenia ceny przez nabywcę. Kwestia ta pozostała zaś poza zakresem rozważań sądu
I instancji. W konsekwencji przyznanie przez pokrzywdzonego na rozprawie, iż samochód sprzedał, którą to okoliczność Sąd Rejonowy wyeksponował jako kluczową, niczego w realiach sprawy –
w kwestii przeniesienia własności – nie przesądza. Z kolei analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku, odnosząca się do omawianego zagadnienia, prowadzi do wniosku o oczywiście wybiórczym wyeksponowaniu w tym dokumencie części zeznań pokrzywdzonego, co pozostaje
w sprzeczności z wymogiem art.410 k.p.k., obligującym do objęcia zakresem oceny całego ujawnionego materiału dowodowego.

W pierwszych złożonych w sprawie zeznaniach D. W. zeznał więc, że oskarżony użytkował samochód, który został mu przez pokrzywdzonego pożyczony (k.233v akt II K 1357/12). W zeznaniach kolejnych pokrzywdzony stwierdził, że po uzgodnieniu formy zapłaty za pojazd, który będzie mu sprzedany udostępnił oskarżonemu przedmiot umowy, zaś dokumenty wręczył gdy użyczył mu samochód (k.247 akt II K 1357/12). Brak analizy przez Sąd Rejonowy tych zeznań, odczytanych wszak na rozprawie (k.231), nie pozwala na aprobatę stanowiska, zgodnie z którym stanowią one wtórną reinterpretację rzeczywistych warunków umowy, a finalnie wyartykułowane stanowisko pokrzywdzonego, iż samochód do czasu spłaty miał stanowić jego własność, stoi
w sprzeczności z wcześniejszym oświadczeniem. Trafnie podnosi wreszcie skarżący, iż z faktu zawarcia przez oskarżonego jako posiadacza pojazdu (k.406) krótkoterminowej umowy ubezpieczenia OC nie wynika, iż wymieniony był jego właścicielem.

Rację ma również prokurator kwestionując rozstrzygnięcia dotyczące czynów zarzuconych oskarżonemu w pkt 3 i 4 aktu oskarżenia.

Odnosząc się do argumentacji zawartej w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku należy w pierwszej kolejności stwierdzić, iż trudno nadawać jakiekolwiek znaczenie, przy ocenie zachowania oskarżonego, czynności jaka nie została wykonana tj. potencjalnej weryfikacji kredytobiorcy, która w razie jej wykonania byłaby – zdaniem Sądu I instancji – pozytywna. Jest przy tym oczywiste, że gdyby weryfikacja taka polegała na udzieleniu przez pracodawcę nieprawdziwych informacji co do statusu pracowniczego pożyczkobiorcy to w grę wchodziłaby jego odpowiedzialność karna za ewentualne pomocnictwo do występku oszustwa. Sąd Rejonowy ustalił bowiem, iż oskarżony nie był zatrudniony na umowę o pracę na czas nieokreślony, zaś przy zawieraniu umów podał informacje w tej kwestii nieprawdziwe. Obowiązkiem Sądu Rejonowego było natomiast dokonanie analizy okoliczności wymiernych, które zostały ujawnione w sprawie. Do takich należały zaś – w przypadku czynu zarzuconego w pkt 3 aktu oskarżenia – wysokość zaciągniętego zobowiązania, wysokość oraz częstotliwość rat, do uiszczenia których zobowiązał się oskarżony, a w szczególności sposób jego zachowania po zawarciu umowy. Zachowanie to opisane zostało w zeznaniach świadka A. G., z których wynika również, iż oskarżony faktycznie nie mieszkał w miejscu wskazanym jako miejsce swojego zamieszkania, w którym doszło do zawarcia umowy (k.632v akt II K 1357/12). Rzecz jasna ostatnia z tych okoliczności powinna zostać zweryfikowana, a następnie oceniona pod kątem znaczenia dla udzielenia pożyczki przez pokrzywdzonego, czego również Sąd Rejonowy nie uczynił. Dopiero bowiem analiza tych okoliczności pozwoliłaby na prawidłowe ustalenie czy oskarżony zawierając umowę wprowadził pokrzywdzonego w błąd, w tym również co do zamiaru dokonania spłaty. Co się zaś tyczy argumentacji Sądu Rejonowego, jakoby firma (...) udzielała pożyczek bez względu na aktualną zdolność kredytową pożyczkobiorcy, to takie rozumowanie jest tożsame z wnioskiem
o udzielaniu pożyczek osobom zdolności kredytowej nie posiadającym. Tymczasem niemożność zaaprobowania takich wniosków w aktualnym stanie sprawy jest bezdyskusyjna. Analogicznie ocenić należy wywód sądu I instancji, dotyczący kolejnego czynu zarzuconego oskarżonemu, zgodnie z którym firmy udzielające tzw. „chwilówek” i kierujące ofertę do osób o gorszej kondycji finansowej nie przywiązują wagi do prawdziwości danych pożyczkobiorcy podawanych przez niego w dacie zawarcia umowy. Wyżej przytoczone i skądinąd zdumiewające rozumowanie Sądu Rejonowego byłoby bowiem uprawnione wyłącznie w razie przyznania przez osoby decydujące
w firmach (...) o przyznaniu pożyczek, że takowe zostałyby udzielone nawet przy świadomości zarówno braku zdolności kredytowej pożyczkobiorcy jak i podawania przez niego nieprawdziwych informacji wymaganych przy zawarciu umowy.

Nie przekonuje natomiast argumentacja prokuratora zmierzająca do wykazania wadliwości decyzji o uniewinnieniu oskarżonego od przywłaszczenia na szkodę D. W. 370 franków szwajcarskich. Sąd Rejonowy w sposób jasny wykazał motywy tego rozstrzygnięcia słusznie eksponując zarówno to, że niemożliwym jest podważenie prawdziwości wyjaśnień oskarżonego, zgodnie z którymi na krótko opuścił pojazd, w którym miała znajdować się kurtka pokrzywdzonego, jak również to, że sam pokrzywdzony nie był pewien czy przedmiotową kurtkę
z pieniędzmi w pojeździe tym zostawił.

Na uwzględnienie zasługują żądania uchylenia zaskarżonego wyroku odnośnie czynu zarzuconego oskarżonemu K. w pkt 5 aktu oskarżenia, zawarte w apelacji tego oskarżonego oraz jego obrońcy.

Jedynym dowodem wskazującym na dokonanie przez oskarżonego tego czynu są wyjaśnienia A. K. (1) złożone w postępowaniu przygotowawczym (k.284-285 oraz 483 akt II K 1357/12), które następnie zostały przez niego odwołane (k.176v-177 akt niniejszych). Jakkolwiek jest oczywistym, iż samo zanegowanie prawdziwości relacji złożonej uprzednio nie dyskredytuje jej wartości dowodowej i nie przesądza o jej nieprawdziwości, albowiem odwołanie takie podlega swobodnej ocenie organu procesowego, to jednak na gruncie rozpoznawanej sprawy ma miejsce sytuacja szczególna. Wyjaśnienia A. K. (1) winny być bowiem traktowane jako pomówienia współsprawcy czynu zarzuconego oskarżonemu K., a w konsekwencji podlegać szczególnie wnikliwej ocenie Sądu Rejonowego. Aby zaś dowód z pomówienia mógł stanowić podstawę ustaleń faktycznych wyjaśnienia te winny być logiczne, konsekwentne i wsparte innymi dowodami (wyrok Sądu Najwyższego z 12 lipca 1979, IV KR 136/79, OSNKW 11-12/79/122). Tymczasem analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku, w połączeniu z ujawnionymi okolicznościami sprawy, nie pozwala na stwierdzenie, iż Sąd I instancji sprostał wymogowi owej szczególnej wnikliwości oceny.

Rzecz w tym, że z protokołu przesłuchania A. K. (1) w postępowaniu przygotowawczym wynika, iż w dniu 27 marca 2012r. dokonano przeszukania pomieszczeń mieszkalnych D. K., w trakcie których zabezpieczono obuwie marki N., odnośnie których A. K. (2) wyjaśnił, iż stanowią one własność oskarżonego K., w których dokonał on włamania (k.284 akt II K 1357/12). Fakt zatrzymania przedmiotowych butów znajduje potwierdzenie w wyjaśnieniach samego oskarżonego, który wyjaśnił jednak, iż należały one do A. K. (1), który w tym właśnie obuwiu wrócił z dokonanego przestępstwa (k.309 w/w akt). Pomimo tego, jak również pokwitowania przez oskarżonego odbioru części przedmiotów zabezpieczonych w trakcie tej czynności (k.608 w/w akt), w aktach sprawy brak protokołu
z dokonanego przeszukania. Dodatkowo A. K. (2) zeznał, iż posiada numer buta 40-41, z kolei na rozprawie odwoławczej oskarżony K. znajdował się w obuwiu nr 43 (k.575 akt niniejszych), które nie nosiło cech butów za dużych wobec faktycznego rozmiaru jego stopy. Jeżeli zaś oskarżony wyjaśnił, iż odmówił przyjęcia butów zabezpieczonych w jego miejscu zamieszkania, jako stanowiących cudzą własność, zaś z posiadanych przez niego informacji wynika, że zostały one zwrócone A. K. (1), to okoliczność ta wymaga wyjaśnienia. Gdyby bowiem okazało się, że A. K. (2) złożył na wyżej wskazaną okoliczność wyjaśnienia nieprawdziwe, to rozważenia wymagałby wpływ tego na wiarygodność jego pozostałych twierdzeń pomawiających oskarżonego. Wyjaśnienie omawianej kwestii musi jednak zostać poprzedzone dołączeniem protokołu przeszukania pomieszczeń mieszkalnych D. K. w dniu 27 marca 2012r., w którym winien być określony rozmiar zabezpieczonego obuwia, oraz ustaleniem tego czy w istocie buty te zostały zwrócone A. K. (1).

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku ustalenia faktyczne o dokonaniu przez oskarżonych czynu zarzuconego im w pkt 9 i 13 aktu oskarżenia są w całości uznane za wiarygodne zeznania świadka L. M.. Analiza tych zeznań oraz innych ujawnionych w sprawie dowodów prowadzi jednak do wniosku, że ich ocena dokonana przez Sąd Rejonowy jest niezwykle powierzchowna, a tym samym niemożliwa do zaakceptowania.

Wymieniony świadek zeznał więc, że dzień przed pożarem w jego domu przebywali oskarżeni oraz bliżej nieznany mu mężczyzna mieszkający w P. (k.401v akt II K 1357/12). Zgodnie natomiast z zeznaniami kolejnymi, w których trzeci z mężczyzn określony został jako K., bezpośrednio po tej wizycie świadek stwierdził kradzież kanistra z pomieszczenia gospodarczego, odnośnie którego Sąd Rejonowy ustalił, iż został on ujawniony na miejscu podpalenia dokonanego na szkodę I. A. w nocy z 18/19 kwietnia 2012r. (k.582-583 akt II K 1357/12). Abstrahując od tego, że świadek po okazaniu mu przedmiotowego kanistra stwierdził, iż jest to taki sam kanister jak ten który utracił, co czyni dyskusyjnym wniosek o jego rozpoznaniu, Sąd Rejonowy nie wyjaśnił na czym oparł przekonanie, że L. M. zeznawał o kilku pobytach u niego D. K.. Okoliczność ta nie wynika bowiem z literalnej treści wyżej powołanych zeznań. Niezależnie bowiem od tego, iż nie jest oczywistym, że świadek zeznając najpierw o „trzecim mężczyźnie” (k.401v), a następnie „o mężczyźnie o imieniu K.” (k.582v) nie miał na myśli jednej osoby, na rozprawie zeznał wprost, iż oskarżonego K. widział raz w życiu (k.299v akt niniejszych). Uszło przy tym uwadze Sądu Rejonowego, albo zostało świadomie pominięte to, że z konsekwentnych wyjaśnień K. B. zdaje się wynikać, iż przebywał w mieszkaniu L. M., którego określił jako „gruby” właśnie w nocy
w jakiej dokonał wspólnie z oskarżonymi włamania do domu I. A. tj. z 13/14 kwietnia 2012 roku (k.100v, 116). W zaistniałej sytuacji stanowczego wyjaśnienia wymagało więc, w drodze wnikliwego przesłuchania oskarżonych oraz świadków M. i B.:

- ile razy oskarżony K. wspólnie z M. J. oraz K. B. przebywali w miejscu zamieszkania L. M. w kwietniu 2012r. oraz czy świadek ten w wyżej powołanych zeznaniach każdorazowo zeznawał o K. B.;

- czy do kradzieży kanistra na szkodę wyżej wymienionego świadka doszło dzień przed pożarem domu I. A., czy też w nocy z 13/14 kwietnia 2012r.

Wyjaśnienie powyższego wydaje się być o tyle istotne albowiem gdyby do podpalenia mieszkania pokrzywdzonej doszło po upływie 5 dni od wizyty oskarżonych na sąsiedniej posesji, to w takiej sytuacji wnikliwego rozważenia wymagałaby możliwość przypisania tego podpalenia,
w oparciu o tak poczynione ustalenia, obu oskarżonym oraz przyjęcia, iż działali w warunkach współsprawstwa.

Powyższe względy przesądziły o konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku odnośnie tego czynu wobec obu oskarżonych. Ponieważ zaś prawidłowe rozstrzygnięcie w przedmiocie odpowiedzialności karnej D. K. i M. J. wymaga łącznego osądu razem z czynem zarzucanym im w pkt 8 i 11 aktu oskarżenia, do dokonania którego wymienieni – co do zasady – przyznali się, celowym było uchylenie zaskarżonego również w tej części. Dodatkowo zauważyć należy, iż z uwagi na odzyskanie przez I. A. skradzionych na jej szkodę przedmiotów, ewentualna odpowiedzialność M. J. za dokonanie ostatniego
z zarzuconych mu czynów determinowałaby całość jego odpowiedzialności w sprawie niniejszej, co przesądza o konieczności uchylenia wyroku wobec tego oskarżonego w całości.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy przeprowadzi w odpowiednim zakresie postępowanie dowodowe uwzględniając wyżej poczynione uwagi, które – co należy podkreślić – nie narzucają temu sądowi określonego sposobu oceny zgromadzonych dowodów, a w konsekwencji nie przesądzają treści ustaleń faktycznych jakie zostaną poczynione w sprawie. Idzie natomiast o to, by ustalenia te znajdowały oparcie w kompletnym i ocenionym zgodnie z wymogami art.4 i 7 k.p.k. materiale dowodowym, który to wymóg w dotychczasowym postępowaniu nie został spełniony. Końcowo nadmienić należy, iż zasadnym wydają się być wniosek dowodowy zawarty
w apelacji oskarżonego J. oraz zweryfikowanie przez Sąd Rejonowy w toku ponownego rozpoznania sprawy linii obrony oskarżonego K. zaprezentowanej w apelacji
i dotyczącej czynu zarzuconego w pkt 9 aktu oskarżenia.

Co się zaś tyczy zarzuconej oskarżonemu K. w pkt 6 aktu oskarżenia kradzieży paliwa na szkodę J. J. to podkreślenia wymaga, iż zarówno oskarżony jak
i K. B. oraz A. B. nie kwestionowali faktu samej kradzieży, jednakże konsekwentnie, a w przypadku A. B. obrazowo (k.260 akt niniejszych), w toku całego postępowania kładli nacisk na to, że ilość zabranego oleju napędowego była zdecydowanie mniejsza i oscylowała wokół 20 – 30 litrów. W tej sytuacji wskazana przez Sąd Rejonowy konsekwencja
w zeznaniach pokrzywdzonego, opierających się z kolei na informacji uzyskanej od kierowcy użytkującego pojazd, nie pozwala na zanegowanie prawdziwości relacji sprawców dokonanej kradzieży. Konsekwencją powyższego jest stosowna zmiana zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania o ten czyn z powodu przedawnienia jego karalności.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy na podstawie art.437 § 1 i 2 k.p.k. orzekł jak
w wyroku. Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze
w zakresie czynów zarzuconych oskarżonemu D. K. w pkt 2 i 6 aktu oskarżenia nastąpiło na podstawie art.636 § 1 k.p.k. i art.632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art.634 k.p.k.

Elżbieta Kowalska Sławomir Kaczor Katarzyna Żmigrodzka