Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 142/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Marzanna A. Piekarska – Drążek

Sędziowie: SA – Anna Zdziarska

SO /del./ – Dorota Tyrała (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. – Marzena Brzozowska

przy udziale prokuratora Elżbiety Kozakiewicz – Jackowskiej

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2015 r.

sprawy z wniosku P. K.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 6 lutego 2015 r., sygn. akt XVIII Ko 67/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec wnioskodawcy P. K., uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  kosztami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

P. K. wnioskiem z dnia 5 marca 2013 roku (data wpływu) wniósł o przyznanie od Skarbu Państwa na swoją rzecz kwoty 255 000 (dwieście pięćdziesiąt pięć) tysięcy tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie dokonane dnia 2 marca 2012 roku, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia wniosku do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 6 lutego 2015 roku w sprawie sygn. akt XVIII Ko 67/13 na podstawie art. 552§4 k.p.k. a contrario oddalił wniosek o zasądzenie zadośćuczynienia za niesłuszne zatrzymanie P. K. w dniu 2 marca 2012 roku w sprawie 3 Ds. 748/12/I Prokuratury Rejonowej W. (...), prowadzonej następnie przez Prokuraturę Rejonową W. (...)pod sygnaturą 2 Ds. 2308/12; na podstawie art. 554§2 k.p.k. kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku wniósł pełnomocnik wnioskodawcy. Zaskarżając przedmiotowy w wyrok w zakresie jego punktu I na podstawie art. 427§2 k.p.k. zarzucił:

I.  na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 424§1 pkt 1 i 2 k.p.k. poprzez niewskazanie i niewyjaśnienie w uzasadnieniu wyroku na podstawie jakich przepisów prawa uznał zasadność i legalność dokonanego zatrzymania;

II.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 552§4 k.p.k. poprzez jego błędną wykładnię, tj. ustalenie, że policjanci dokonujący zatrzymania nie mają obowiązku poczynienia szerszych ustaleń niż własne spostrzeżenia i przekazany im przez zgłaszającą przekaz;

III.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 4 k.p.k. poprzez nierozpoznanie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, tj. zaniechanie ustalenia czy policjanci podali swoje dane i okazali legitymacje; zaniechanie ustalenia czy P. K. rzeczywiście znęcał się nad partnerką; zaniechanie ustalenia czy S. J. naruszyła nietykalność cielesną P. K.;

IV.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów, w tym w szczególności zeznań świadków S. J., Ł. R., W. D., G. O., P. K., oświadczenia S. J. – co skutkowało błędnym ustaleniem faktycznym, iż w świetle obiektywnych okoliczności istniały podstawy do zatrzymania P. K., w tym że przyczyną zatrzymania P. K. były obiektywne przesłanki;

V.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów, w tym ustalenie że postawienie zarzutu i zastosowanie środków zapobiegawczych, w tym dozoru policji można uznać za potwierdzające prawidłowość zatrzymania;

VI.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny zeznań świadka S. J. wyrażającej się w przyjęciu, że świadek ten w sposób logiczny i konsekwentny zeznała, że fakt znęcania się nad nią trwa od dłuższego czasu, podczas gdy całościowa ocena materiału dowodowego powinna prowadzić do wniosku, że zeznania tej osoby są niespójne i nie można im nadać wiarygodności i powinno skutkować przyjęciem, że wobec wnioskodawcy nie powinno być stosowane zatrzymanie;

VII.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie oceny zeznań świadka S. J. w sposób sprzeczny z doświadczeniem życiowym i wskazaniami wiedzy, polegające na pominięciu, że świadek ten nie składała wcześniej żadnych zawiadomień w stosunku do wnioskodawcy, jak też nie podejmowała żadnych innych czynności wobec wnioskodawcy, pomimo że zeznała, iż wcześniej już występowało znęcanie się nad nią;

VIII.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 410 k.p.k. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych z pominięciem istotnych okoliczności wynikających z zeznań świadka R. B. co doprowadziło do wydania rozstrzygnięcia jedynie w oparciu o część zebranego w sprawie materiału dowodowego;

IX.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 410 k.p.k. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych z pominięciem istotnych okoliczności wynikających z zeznań wnioskodawcy, co doprowadziło do wydania rozstrzygnięcia jedynie w oparciu o część materiału ujawnionego na rozprawie;

X.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 410 k.p.k. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych z pominięciem dowodu odtworzonej na rozprawie rozmowy telefonicznej, z której wynika, że łagodny, spokojny ton wypowiedzi S. J. oraz sposób formułowania wypowiedzi powinien prowadzić do wniosku, że nie było bezpośredniego niebezpieczeństwa dla jej życia lub zdrowia, a zatem brak było podstaw do zatrzymania P. K.;

XI.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 366 k.p.k. poprzez zaniechania wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, tj. ustalenia w jakiej formie i w jaki sposób kierowane było do świadka S. J. polecenie sporządzenia prośby o dokonanie zatrzymania wnioskodawcy;

XII.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 167 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu z akt prokuratury Rejonowej W.M. w W. (sygn. akt 1 Ds. 233/12), w których wnioskodawca wskazywał ( w protokole przesłuchania z 20.03.2012 roku) okoliczności związane z jego zatrzymaniem, sposobem traktowania przez funkcjonariuszy Policji w związku z zatrzymaniem w dniu 2 marca 2012 roku;

XIII.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 167 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu w postaci zwrócenia się przez Sąd do właściwego operatora w celu uzyskania informacji o wszystkich połączeniach wychodzących i przychodzących, które pochodzą z numeru telefonu S. J. w kontakcie z Komisariatem Policji W. U. w okresie zatrzymania i następnych kilku dni;

XIV.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k. poprzez ocenę zeznań świadków Ł. R., W. D., G. O., R. O. w sposób sprzeczny z doświadczeniem życiowym oraz wskazaniami wiedzy, bowiem świadkowie ci w momencie składania zeznań w niniejszej sprawie byli już oskarżonymi w sprawie przekroczenia uprawnień w sprawie zawisłej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Mokotowa w Warszawie (sygn. akt XIV K 536/14);

XV.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art.167 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu w postaci zwrócenia się przez Sąd o wydanie akt sprawy VNsm 312/12 zawisłej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie, w której przesłuchani świadkowie potwierdzają liczne kontakty pomiędzy wnioskodawcą a S. J., co potwierdza brak obawy z jej strony wobec P. K. oraz sprawy VNsm 345/14 zawisłej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Mokotowa w Warszawie gdzie S. J. wprost stwierdziła, że w marcu 2012 r. nie było żadnego pobicia lecz jedynie kłótnia;

XVI.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 167 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu w postaci zwrócenia się przez Sąd o wydanie akt sprawy VRc 746/12 Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie, w której S. J. zeznała nieprawdę jakoby była osobą samotnie wychowującą dziecko w celu uzyskania dla dziecka przedszkola, podczas gdy dziecko mieszkało cały czas u ojca, co oznacza niską wiarygodność zeznań S. J. oraz z akt sprawy III K 337/13 zawisłej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie, w której S. J. jest oskarżona o pomówienie P. K.;

XVII.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 167 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu w postaci przesłuchania świadków sąsiadów P. K. mające na celu ustalenie przebiegu interwencji w dniu 2 marca 2012 roku;

XVIII.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 170 k.p.k. poprzez bezpodstawne oddalenie wniosku o przeprowadzenie dowodu z notatki lekarza dokumentującej charakter obrażeń P. K.;

XIX.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 192§2 k.p.k. poprzez przesłuchanie świadka S. J. z pominięciem biegłego lekarza w sytuacji, gdy biorąc pod uwagę porywczość świadka, o czym wspominał świadek J. Z. (1), liczne składane zawiadomienia o przestępstwie wobec wnioskodawcy powinno prowadzić do wniosku, że wystąpiła konieczność przesłuchania świadka z udziałem biegłego lekarza;

XX.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 366§1 k.p.k. poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy w sytuacji, gdy pytania zadawane przez wnioskodawcę były uchylane przez Przewodniczącego, a które miały istotny wpływ na ustalenie okoliczności w sprawie – co uzasadnia ponowne przesłuchanie świadków;

XXI.  na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mającą istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k. poprzez uznanie zeznań świadka J. Z. (1) jako niewiarygodnych i niemających znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy z uwagi jedynie na fakt uzyskania informacji pochodzących od wnioskodawcy, podczas gdy ta okoliczność sama w sobie nie powinna dyskwalifikować tych zeznań

- co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych będących podstawą zaskarżonego wyroku polegającego na bezpodstawnym uznaniu, że wobec wnioskodawcy zachodziła podstawa do jego zatrzymania w sytuacji, gdy zdarzenie w mieszkaniu wnioskodawcy miało charakter incydentalny i nie powinno prowadzić do nieuzasadnionego oddalenia wniosku o przyznanie odszkodowania i zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie.

Niezależnie od powyższych zarzutów pełnomocnik wnioskodawcy na podstawie art. 438 pkt 1 k.p.k. zarzucił obrazę przez Sąd prawa materialnego, tj. art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że występowało w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia S. J. w sytuacji, gdy sposób zgłoszenia przezeń interwencji, ton głosu oraz całokształt okoliczności faktycznych powinien prowadzić do wniosku, że nie było podstaw do dokonania zatrzymania wnioskodawcy, które powinno stanowić ultima ratio stosowania tego środka.

W konkluzji pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania. Na wypadek zaś nie uwzględnienia powyższego wniosku pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kwoty 255 000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie w dniu 2 marca 2012 roku. Ponadto na podstawie art. 452§2 k.p.k. wniósł o:

1)  przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadka J. Z., S. J., R. B. oraz wnioskodawcę z uwagi na fakt uniemożliwienia wnioskodawcy formułowania pytań do przesłuchiwanych świadków oraz uchylania istotnych pytań wnioskodawcy;

2)  przeprowadzenie dowodu z dokumentu w postaci wywiadu środowiskowego przeprowadzonego w dniu 18 kwietnia 2014 roku przez kuratora zawodowego D. R. do sprawy V Nsm 345/14 Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie – na okoliczność braku wyrządzenia krzywdy przez wnioskodawcę S. J., prawidłowych relacji pomiędzy stronami w wychowaniu dziecka.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Wywiedziona w sprawie apelacja pełnomocnika wnioskodawcy nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem jest bezzasadna i to w stopniu oczywistym. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie wykazała bowiem żadnych uchybień w procedowaniu Sądu I instancji, które w konsekwencji skutkować miałyby wadliwością ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę wydanego wyroku i w efekcie uznaniu, że zatrzymanie P. K. w dniu 2 marca 2012 roku było zasadne i legalne. Dlatego też nie można uznać przedmiotowego zatrzymania za niewątpliwie niesłuszne w rozumieniu art. 552§4 k.p.k.

Podkreślić przy tym należy, że Sąd Apelacyjny nie tylko nie podzielił stanowiska pełnomocnika wnioskodawcy, ale również nie znalazł podstaw do zmiany lub uchylenia zaskarżonego orzeczenia z urzędu, niezależnie od zarzutów podniesionych przez skarżącego pod kątem ewentualnego istnienia uchybień określonych we wszystkich podstawach odwoławczych wymienionych w art. 438 k.p.k., a także biorąc pod uwagę normę art. 433§1 k.p.k. również w zakresie szerszym np. co do wypadków przewidzianych w art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k., art. 455 k.p.k. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 2006 r., III KK 266/05, LEX nr 172214; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2004 r., V KK 381/03, Lex nr 109490; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2009 r., IV KK 101/09, OSNKW 2009, z.1, poz. 8; P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek: k.p.k. Komentarz, t. II, Warszawa 2004, s. 578-579, Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 2011 r., sygn. akt II KK 224/11, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2011 r., IV KK 298/11).

Już na wstępie stwierdzić należy, że przebieg rozprawy przed Sądem Okręgowym i treść obszernego uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazują, że Sąd ten prawidłowo, nie naruszając zasady obiektywizmu wyrażonej w art. 4 k.p.k. ocenił materiał dowodowy przyjmując za podstawę orzeczenia całokształt okoliczności ujawnionych na rozprawie głównej odpowiadających treści zebranych dowodów, zaś uzasadnienie wyroku sporządził zgodnie z wymogami art. 424 k.p.k. W tym zakresie ocena materiału dowodowego przez Sąd I instancji dokonana została z uwzględnieniem reguł sformułowanych art. 7 k.p.k. – jest oceną bezstronną i nie narusza granic oceny swobodnej, jest zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz nie zawiera błędów faktycznych lub logicznych. Sąd Okręgowy przestrzegał także reguł przewidzianych w przepisie art. 410 k.p.k., o czym świadczy treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku, w którym Sąd I instancji odniósł się do wszystkich zgromadzonych dowodów oraz dokonał ich oceny.

Rozważając zarzuty zawarte w apelacji pełnomocnika wnioskodawcy z całą stanowczością stwierdzić należy, że nie może sprowadzać się kwestionowanie orzeczenia – jak czyni to skarżący – do polemiki z ustaleniami Sądu wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sama bowiem możliwość przeciwstawienia ustaleniom Sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się Sąd I instancji, a zwłaszcza tylko na depozycjach wnioskodawcy P. K. nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez Sąd błędu w ustaleniach faktycznych.

Równocześnie już na wstępie stwierdzić należy, że z uwagi na wyczerpujące omówienie dowodów zgromadzonych w sprawie przez Sąd pierwszej instancji, którą to argumentację Sąd Odwoławczy podziela w pełnym zakresie, ponowne jej przytaczanie jest zbędne. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem w sytuacji, gdy apelacja została sporządzona w niezwykle drobiazgowy sposób, a bardzo szczegółowe i rozbudowane jej uzasadnienie, w wielu momentach zaciera istotę stawianych zarzutów – a tak należy ocenić apelację sporządzoną w sprawie – to taki sposób redakcji środka odwoławczego nie obliguje Sądu Odwoławczego do równie kazuistycznego odpierania wszystkich, najdrobniejszych nawet zarzutów i ustosunkowania się do każdej, nawet całkowicie ubocznej kwestii tam zasygnalizowanej i uprawnia tym samym Sąd Odwoławczy do zbiorczego potraktowania odniesienia się do wskazywanych przez pełnomocnika wnioskodawcy i wyrwanych z kontekstu pewnych faktów, okoliczności, czy zaledwie strzępów informacji (vide chociażby postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26.03.2009 roku w sprawie sygn. akt II KK 276/08, LEX nr 491347).

Poczynienie powyższych uwag było niezbędne po to, by usystematyzować zarzuty zawarte we wniesionym środku odwoławczym i uniknąć zbędnego odnoszenia się do kwestii nieistotnych.

W pierwszym rzędzie zauważyć należy, że żądanie odszkodowania jest w istocie swej pozwem przeciwko Skarbowi Państwa – ma ono charakter cywilnoprawny, mimo odrębnego karnoprocesowego charakteru, bowiem postępowanie to toczy się według reguł Rozdziału 58 k.p.k. W szczególności warunkiem skutecznego uzyskania zgłoszonego we wniosku żądania jest w pierwszym rzędzie udowodnienie przez wnioskodawcę przesłanek zasadności roszczenia. Zgodnie z treścią obowiązujących przepisów tylko wówczas Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą, gdy zostanie wykazana materialnoprawna podstawa roszczenia o odszkodowanie lub zadośćuczynienie – w przedmiotowej sprawie z treści art. 552§4 k.p.k. wynika, że niezbędnym było zatem ustalenie, że zatrzymanie było niewątpliwie niesłuszne.

Zatrzymanie w dniu 2 marca 2012 roku wnioskodawcy P. K. zostało zbadane w postępowaniu zainicjowanym przez wnioskodawcę – Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa w Warszawie postanowieniem z dnia 30 marca 2012 roku w sprawie sygn. akt XIV Kp 626/12 potwierdził zasadność, legalność oraz prawidłowość jego zatrzymania orzekając na podstawie art. 246 § 1 kodeksu postępowania karnego.

Oceny powyższej nie podważyły dowody przeprowadzone w niniejszej sprawie. W aktualnym stanie dowodowym ponownie stwierdzono, że interwencja funkcjonariuszy policji była zainicjowana telefonicznym zgłoszeniem S. J., która wówczas podała, że jest bita przez P. K.. Z przeprowadzonych w niniejszej sprawie dowodów wynika także, że po przybyciu na miejsce interwencji policjanci zaobserwowali, iż zgłaszająca nie może swobodnie opuścić mieszkania z uwagi na zasłanianie przez P. K. ciałem drzwi, co utrudniało jej tym samym wyjście. Policjanci widzieli nadto ślady świadczące o szarpaninie – zgłaszająca miała podartą bluzkę oraz zaczerwienienia na rękach. Uzyskali także od zgłaszającej informację, że od dłuższego czasu konkubent znęca się nad nią psychicznie i fizycznie oraz, że czuje się zagrożona dalszą obecnością P. K. i eskalacją jego negatywnych zachowań, w tym również obawia się co do uniemożliwienia jej powrotu do mieszkania, w którym spało dziecko. Co istotne: relacja samego wnioskodawcy w kluczowych kwestiach koresponduje z powyższymi ustaleniami. Słusznie wskazał Sąd I instancji, że również z treści tych zeznań wynika, iż obecność policjantów była spowodowana zgłoszeniem S. J., a także w sposób zbliżony wnioskodawca podał przebieg przedmiotowej interwencji – w tym co do blokowania drzwi przez policjantów. Sąd ten nie zanegował również okoliczności podawanych przez samego wnioskodawcę związanych z legitymowaniem wymienionego. Podnoszone przez skarżącego argumenty, że S. J. podała policjantom fałszywe okoliczności dotyczące znęcania się nad nią przez P. K. i zawarte w apelacji wywody, że podczas wykonywanej interwencji obowiązkiem policjantów było poczynienie szerokich ustaleń czy rzeczywiście P. K. był sprawcą tego przestępstwa, a także ustalenie czy S. J. naruszyła również nietykalność P. K. – nie zasługują na aprobatę.

Zgodnie z treścią art. 244 k.k. policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyspieszonym. Podkreślenia wymaga, że przypuszczenie, o którym mowa w art. 244 § 1 k.k., to przekonanie oparte na konkretnych dowodach – a tymi niewątpliwie była zarówno treść ówczesnej relacji S. J., jak i własne obserwacje interweniujących policjantów co do stanu emocjonalnego zgłaszającej, zachowania P. K. oraz zaobserwowanych śladów świadczących o co najmniej szarpaninie. Nie jest przy tym wymagane, by dowody powyższe wskazywały na pewność tego, że dana osoba popełniła przestępstwo, i nie jest to nawet wymóg dużego prawdopodobieństwa, graniczącego z pewnością.

Odnosząc się w tym miejscu do zarzutu skarżącego w zakresie obrazy prawa materialnego tj. art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o policji dość stwierdzić, że jest on całkowicie nieuprawniony. Podstawą bowiem zatrzymania wnioskodawcy P. K. była obawa zatarcia śladów przestępstwa – co wynika z treści protokołu zatrzymania (vide k. 47-48 protokół zatrzymania) – a nie okoliczność, że istniało bezpośrednie zagrożenie dla życia czy zdrowia S. J. wywodzona w apelacji przez skarżącego.

Na pełną aprobatę zasługuje również dokonana przez Sąd I instancji ocena co do okoliczności związanych z legitymowaniem się przez interweniujących policjantów( vide strona 8 uzasadnienia), wzajemnych wobec siebie zachowań policjantów oraz P. K. (vide strona 9 uzasadnienia), a także rozważań tego Sądu co do okoliczności w jakich doszło do uszkodzenia dowodu osobistego czy koszulki P. K. (vide strona k. 10-11uzasadnienia), czy wreszcie okoliczności wynikających z obdukcji lekarskich jakie zostały w sprawie wykonane co do rodzaju i zakresu obrażeń stwierdzonych u wnioskodawcy P. K. (vide strona 11 uzasadnienia).

Prawidłowo również i zgodnie z zasadami wynikającymi z treści art. 7 k.p.k. Sąd I instancji ocenił zeznania świadków R. B. oraz J. Z. (1) (vide strona 11 uzasadnienia). W tym stanie rzeczy ponowne przytaczanie tejże oceny jest zbędne.

W tym stanie rzeczy chybione są drobiazgowo rozbudowane zarzuty pełnomocnika wnioskodawcy (pkt IV-VII oraz XIV, XXI apelacji), że Sąd meriti naruszył normę art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie nieprawidłowej oceny zeznań świadków S. J., Ł. R., W. D., G. O., R. O. oraz wnioskodawcy P. K., czy wreszcie J. Z. (1) – a w istocie sprowadzające się do próby podważenia obiektywnych przesłanek wskazujących na istnienie podstaw do zatrzymania P. K.. Kontrola instancyjna dokonana przez Sąd Okręgowy nie potwierdziła podniesionego uchybienia. Podkreślić w tym miejscu należy, że przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k. wówczas jeśli: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy; stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego ( w tym wypadku: wnioskodawcy); jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego; a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (tak np. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13.10.2010 roku w sprawie IVKK 248/10, OSNwSK 2010/1/1940). W kontekście powyższych przytoczonych uwarunkowań stwierdzić należy, że nie ma racji skarżący pełnomocnik wnioskodawcy, iż wymienionym zadaniom Sąd meriti nie sprostał. Jak wynika z ustaleń Sądu i poczynionej oceny prawnej całościowa ocena zeznań świadków słusznie doprowadziła do wniosku końcowego, że podjęte w dniu 2 marca 2012 roku przez funkcjonariuszy policji w świetle art. 244 k.k. były zasadne.

Nie ma racji również skarżący pełnomocnik zarzucając, że Sąd naruszył normę art. 410 k.p.k. (punkty VIII – X apelacji) i argumentując, że pominięte zostały istotne okoliczności wynikające z zeznań świadka R. B. oraz z zeznań wnioskodawcy, czy też pominięcie okoliczności wynikających z odtworzonej na rozprawie rozmowy telefonicznej. Stwierdzić stanowczo należy, że argumentacja zawarta w uzasadnieniu apelacji na poparcie wymienionych zrzutów nie może zostać oceniona inaczej jako polemika z treścią uzasadnienia wyroku Sądu I instancji. Tymczasem zarzut naruszenia przepisu art. 410 k.p.k. może być skuteczny tylko wówczas, gdy skarżący wykaże, że Sąd I instancji oparł swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, bądź tylko na części materiału ujawnionego i jego rozstrzygnięcie nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc także i tych, które je podważają.

Chybione są również zarzuty naruszenia art. 167 k.p.k. (zarzuty z pkt XII, XIII, XV-XVII). Podkreślenia wymaga, że powinność Sądu wynikająca z art. 167 k.p.k. powstaje wtedy tylko, gdy dowód, o którym sąd powziął informację i który jest możliwy do przeprowadzenia, może mieć istotne w sprawie znaczenie, a zaniechanie jego przeprowadzenia rodzi realne ryzyko dokonania błędnych ustaleń faktycznych i wydania błędnego rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie. Tymczasem okoliczności wskazywane w apelacji przez skarżącego w żaden sposób powyższych warunków nie spełniają.

Odnosząc się zaś do wskazanych w punktach XI oraz XX zarzutów opartych o normę art. 366§1 k.k. stwierdzić należy, że obowiązek nałożony tą regulacją na przewodniczącego rozprawy czuwania nad prawidłowym przebiegiem rozprawy, obejmuje m.in. wyjaśnienie istotnych okoliczności sprawy. Tym samym ewentualne naruszenie art. 366 § 1 k.p.k. musi być rozstrzygane przez pryzmat realizacji prawdy materialnej, a więc poprzez ocenę dokonanych ustaleń faktycznych. W realiach niniejszej sprawy w pierwszym rzędzie zwrócić należy uwagę, że skarżący upatruje naruszenia powyższego przepisu poprzez uchylanie pytań przez Przewodniczącego, ograniczając się de facto do wskazania, że miały one istotny wpływ na ustalenie okoliczności w sprawie (zarzut XX) oraz poprzez zaniechanie ustalenia w jakiej formie i w jaki sposób kierowane było do świadka S. J. polecenie sporządzenia prośby o dokonanie zatrzymania wnioskodawcy (zarzut XI). Podkreślenia przy tym wymaga, że zarzut tak sformułowany jest nietrafny, bowiem Sąd I instancji przeprowadził wszystkie niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy czynności dowodowe. Szczegółowo wskazane i omówione przez Sąd meriti w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku dowody pozwoliły temu Sądowi na ustalenie stanu faktycznego, który nie budzi żadnych wątpliwości i znajduje pełne oparcie w materiale dowodowym sprawy.

Nie można podzielić również zarzutu obrazy przepisu art. 192§2 k.p.k. (punkt XIX apelacji), bowiem przesłuchanie świadka z udziałem biegłego lekarza lub biegłego psychologa wymaga zaistnienia uprawdopodobnionych, tj. rozsądnych w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego wątpliwości co do stanu psychicznego świadka, czy zdolności postrzegania lub odtwarzania postrzeżeń wpływających ujemnie na treść składanych przez świadka zeznań. Lektura uzasadnienia wniesionego środka odwoławczego nie wskazuje na wystąpienie takich właśnie wątpliwości. Skarżący tymczasem jako podstawę przesłuchania świadka w tym trybie uzasadniał wyłącznie własnym przekonaniem o niewiarygodności tej osoby, wywodzonym z porywczości świadka S. J. oraz z faktu składania licznych zawiadomień o przestępstwie wobec wnioskodawcy.

Wreszcie odnośnie naruszenia przez Sąd art. 170 k.p.k. stwierdzić należy, że żadną miarą nie może stanowić samodzielnego dokumentu, na podstawie którego dokonywane miałyby być ustalenia co do charakteru obrażeń doznanych przez P. K. (zarzut sformułowany w punkcie XVIII apelacji dotyczący naruszenia art. 170 k.p.k.), bowiem takie są dokonywane w oparciu o opinie lekarskie – w sprawie niniejszej stanowiły je obdukcje wykonane w dniach 2 oraz 4 marca 2012 r.

W takiej sytuacji Sąd Apelacyjny uznał, że wyrok Sądu Okręgowego jest prawidłowy i że brak jest podstaw do jego zmiany lub też jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, a w związku z tym zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.