Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód J. Ć. wystąpił o zasądzenie na jego rzecz od strony pozwanej Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 6 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 16 września 2013 roku do dnia zapłaty.

Na uzasadnienie tego żądania wskazał, że w związku z uszkodzeniem jego samochodu w wypadku komunikacyjnym w dniu 25 lutego 2013 roku, zawarł w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w dniu 27 maja 2013 roku umowę najmu samochodu zastępczego marki T. (...) na okres od dnia 27 maja 2013 roku do dnia 05 lipca 2013 roku. Podał następnie, że w dniu 02 września 2013 roku poniósł koszty wynajmu tego samochodu w kwocie 6 000 zł. Oświadczył, że w dniu 08 sierpnia 2013 roku zgłosił pozwanej Spółce żądanie wypłaty odszkodowania z tego tytułu, albowiem sprawca zdarzenia, a mianowicie P. K., miał u niej wykupioną ochronę ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wskazał, że strona pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania podnosząc, iż potrzeba wynajęcia samochodu zastępczego została zgłoszona dopiero po naprawie, a on nie przedstawił dowodów poniesienia kosztów wynajmu tego samochodu. Zarzucił, że nawet po dostarczeniu tych dowodów, pozwana Spółka podtrzymała swoje stanowisko w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na pozew z dnia 21 listopada 2013 roku, strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Motywując swoje stanowisko podała, że jej odpowiedzialność gwarancyjna wynika z zawartej z P. K. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Restauracja (...) w B. umowy ubezpieczenia (...), która swoim zakresem obejmowała także odpowiedzialność cywilną z tytułu prowadzonej działalności i posiadania mienia wraz z odpowiedzialnością za produkt i wykonaną usługę. Zarzuciła następnie, że powód nie udowodnił zasadności najmu auta zastępczego, albowiem brak jest dowodów, iż powód nie mógł korzystać ze swojego pojazdu w takim zakresie w jakim korzystałby z niego, gdyby mu szkody nie wyrządzono, nie mógł zaspokoić swoich potrzeb konsumpcyjnych i życiowych, w szczególności poprzez korzystanie z innego środka komunikacji, oraz z powodu unieruchomienia pojazdu poniósł wymierną stratę finansową, a koszty wynajmu pojazdu w ramach minimalizacji tej straty były niższe. Podniosła, że powód wynajął samochód zastępczy dopiero trzy miesiące po zdarzeniu i już w chwili jego wynajęcia wiedział, na jaki okres będzie mu potrzebny, a jego samochód po wypadku nie stracił właściwości jezdnych i do czasu naprawy był przez niego użytkowany. Podała, że kwotę bezspornego odszkodowania wypłaciła powodowi w marcu 2013 roku i od tego momentu dysponował środkami niezbędnymi do naprawy jego pojazdu. Zarzuciła, że z przedstawionych dowodów nie wynika, czy powód wynajął samochód o takim samym standardzie jak uszkodzony pojazd, a przy tym nie wykazał zasadności najmu samochodu zastępczego przez okres 40 dni, gdy czas niezbędny do jego naprawy wynosił 4 dni robocze. Wskazała, że powód jest płatnikiem podatku VAT i ewentualne odszkodowanie powinno zostać ustalone w wartości netto, a nie brutto.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 października 2012 roku, P. K., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Restauracja (...) w B., zawarł ze stroną pozwaną Towarzystwem (...) Spółką Akcyjną w W. umowę ubezpieczenia (...). Przedmiotem tej umowy ubezpieczenia była między innymi odpowiedzialność cywilna z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i posiadania mienia wraz z odpowiedzialnością za produkt i wykonaną usługę. Umowa została zawarta na okres od dnia 31 października 2012 roku do dnia 30 października 2013 roku.

Dowód: odpis wniosek - polisa NR (...) z dnia 30 października 2012 roku - akta szkody.

Powód J.

Ć. jest właścicielem samochodu osobowego marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Dowód: odpis dowodu rejestracyjnego - akta szkody.

W D. prowadzi on działalność gospodarczą, której przedmiotem jest tłumaczenie tekstów. Mieszka natomiast w B..

Dowód: przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

W dniu 25 lutego 2013 roku, na opisany powyżej samochód powoda osunął się śnieg z budynku prowadzonej przez P. K. restauracji (...) w B..

Dowód: odpis informacji dotyczącej miejsca zdarzenia – akta szkody,

zeznania świadka W. Z. – k. 82-83,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

W wyniku tego zdarzenia w tym samochodzie uszkodzeniu uległy: prawy przedni błotnik i dach.

Dowód: odpis informacji dotyczącej miejsca zdarzenia – akta szkody,

opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów J. K. z dnia 25 września 2014 roku – k. 99-106,

zeznania świadka W. Z. – k. 82-83,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Pomimo tych uszkodzeń powód mógł nadal użytkować ten samochód i to czynił.

Dowód: przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Dwa tygodnie po tym zdarzeniu powód udał się do warsztatu prowadzonego przez Centrum (...) Spółkę Jawną K. T. T. w D., aby ustalić zakres naprawy spornego pojazdu.

Dowód: odpis zlecenia blacharsko-lakierniczego z dnia 06 maja 2013 roku – k. 50,

zeznania świadka W. Z. – k. 82-83,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Wówczas stwierdzono, że konieczna jest naprawa dachu i błotnika.

Dowód: przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Ustalono również, że ten samochód zostanie oddany do naprawy w tym warsztacie na początku maja 2013 roku.

Do tego czasu miały być sprowadzone wszystkie części konieczne do jego naprawy.

Dowód: zeznania świadka W. Z. – k. 82-83,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

W dniu 06 maja 2013 roku powód oddał przedmiotowy pojazd do naprawy w opisanym powyżej warsztacie.

Dowód: odpis zlecenia blacharsko-lakierniczego z dnia 06 maja 2013 roku – k. 50,

zeznania świadka W. Z. – k. 82-83,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Wtedy ponownie dokonano oględzin tego samochodu, jednakże nie wykryto żadnych dodatkowych uszkodzeń.

Dowód: przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Tymczasem już w trakcie tych oględzin powinno zostać ujawnione uszkodzenie przedniej szyby.

Dowód: ustne wyjaśnienia opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów J. K. – k. 150 i 153-157.

Od tego momentu powód poruszał się taksówkami i samochodami pożyczanymi od znajomych.

Dowód: przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Dopiero po dwóch tygodniach od wstawienia do warsztatu wykryto w spornym samochodzie uszkodzenie przedniej szyby.

Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów J. K. z dnia 25 września 2014 roku – k. 99-106,

zeznania świadka W. Z. – k. 82-83,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Wówczas poinformowano o tym stronę pozwaną, która stwierdziła, że to uszkodzenie nie ma związku z przedmiotowym zdarzeniem.

Dowód: zeznania świadka W. Z. – k. 82-83,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

W dniu 27 maja 2013 roku powód zawarł z J. B. i B. B. umowę najmu samochodu osobowego marki T. (...). Umowa został zawarta na okres od dnia 27 maja 2013 roku do dnia 05 lipca 2013 roku. Strony tej umowy ustaliły, że czynsz najmu będzie wynosił 150 zł za dzień.

Dowód: odpis umowy najmu samochodu z dnia 27 maja 2013 roku - k. 6-7,

zeznania świadków J. B. - k. 83-84,

B. B. - k. 84,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Wynajęty samochód miał standard zbliżony do spornego pojazdu.

Dowód: przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Za wynajęcie tego samochodu powód zapłacił łącznie kwotę 6 000 zł.

Dowód: odpis rachunku nr (...) z dnia 30 sierpnia 2013 roku – k. 8.

zeznania świadków J. B. - k. 83-84,

B. B. - k. 84,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Naprawę samochodu marki B. stanowiącego własność powoda zakończono w dniu 05 lipca 2013 roku i wydano go powodowi.

Dowód: odpis faktury VAT nr (...) z dnia 04 lipca 2013 roku – k. 51,

zeznania świadka W. Z. – k. 82-83,

przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

W okresie jego naprawy powód nie mógł z niego korzystać, albowiem był on w środku zdemontowany.

W tym czasie musiał jednak poruszać się przy użyciu samochodu, aby dojeżdżać do pracy w D. i na spotkania z klientami.

Dowód: przesłuchanie powoda J. Ć. – k. 84-85.

Okres konieczny do naprawy samochodu powoda wynosił 12 dni roboczych.

Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów J. K. z dnia 25 września 2014 roku – k. 99-106.

Sąd zważył, co następuje:

powództwo nie jest zasadne i nie podlega uwzględnieniu.

W niniejszej sprawie jest bezsporne, że w dniu 25 lutego 2013 roku doszło do uszkodzenia pojazdu marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Żadnych wątpliwości nie budzi także okoliczność, iż został on uszkodzony w wyniku osunięcia się śniegu z budynku prowadzonej przez P. K. restauracji (...) w B.. Wskazane fakty wynikają z dokumentów zgromadzonych w aktach szkody, a przy tym w żaden sposób nie były kwestionowane przez pozwaną Spółkę. W tych okolicznościach należało przyjąć, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej P. K. powinien zadbać o oczyszczenie budynku ze śniegu, aby nie stwarzał on zagrożenia dla osób korzystających z jego restauracji i ich mienia, a brak takich działań po jego stronie stanowi przejaw niedbalstwa, co oznacza, że dopuścił się on czynu niedozwolonego (art. 415 k.c.). Nie podważała zresztą tego strona pozwana, która także nie kwestionowała, iż w tym zakresie P. K. był ubezpieczony u niej od odpowiedzialności cywilnej (k. 19 akt). Wskazać zatem należy, że w taki samym zakresie jak sprawca szkody, na podstawie umowy ubezpieczenia, odpowiada za skutki tego zdarzenia ubezpieczyciel, czyli pozwana Spółka. Zgodnie bowiem z przepisem art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Powód w rozpoznawanej sprawie zgłosił żądanie zasądzenia na jego rzecz od strony pozwanej kwoty 6 000 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych na wynajęcie samochodu zastępczego.

W przypadku, gdy doszło do poniesienia przez poszkodowanego wydatków na uzyskanie pojazdu zastępczego w okresie remontu uszkodzonego pojazdu albo przez okres niezbędny do nabycia nowego pojazdu przyjmuje się, że są to wydatki poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które by nie powstały bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego. Przeważa przy tym stanowisko, że muszą to być wydatki zmierzające do wyłączenia lub ograniczenia szkody i niewątpliwie są nimi koszty wynajmu pojazdu zastępczego w celu kontynuowania działalności gospodarczej lub zawodowej, ponieważ zapobiegają utracie określonych dochodów (art. 361 § 2 k.c.). Szkodę stanowią również konieczne wydatki związane ze zdarzeniem szkodzącym. Przy takim ujęciu, stratą w rozumieniu przepisu art. 361 § 2 k.c. są objęte także te wydatki, które służą ograniczeniu (wyłączeniu) negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia) pojazdu. Negatywnym następstwem majątkowym jest tu utrata możliwości korzystania z rzeczy, a więc utrata uprawnienia stanowiącego atrybut prawa własności (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku, III CZP 5/11, OSNC 2012, nr 3, poz. 28). W orzecznictwie ugruntowany jest w związku z tym pogląd, że normalnym następstwem zniszczenia lub uszkodzenia pojazdu służącego do prowadzenia działalności gospodarczej, jest konieczność wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności do czasu naprawienia szkody, a tym samym koszt jego wynajęcia jest objęty odpowiedzialnością odszkodowawczą (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2003 roku, IV CKN 1916/00, LEX nr 462953; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 08 września 2004 roku, IV CK 672/03, LEX nr 146324). Równocześnie jednak przyjmuje się, że koszt wynajęcia samochodu zastępczego może obejmować tylko okres konieczny i niezbędny do przeprowadzenia naprawy uszkodzonego pojazdu, a tym samym nie można rozciągać takich kosztów na cały faktyczny okres naprawy samochodu (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 05 listopada 2004 roku, II CK 494/03, LEX nr 145121; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2002 roku, V CKN 1397/00, LEX nr 77057).

W niniejszej sprawie nie ma wątpliwości, że uszkodzony pojazd powoda był wykorzystywany w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, a mianowicie przy jego użyciu dojeżdżał on do miejsca jej prowadzenia w D. i na spotkania z klientami. Co do zasady więc korzystanie przez niego w tych celach z samochodu zastępczego przez okres naprawy spornego pojazdu było w pełni uzasadnione i pozostawało w związku z uszkodzeniem jego samochodu. Należy jednak przypomnieć, że koszt wynajęcia samochodu zastępczego jest objęty odpowiedzialnością odszkodowawczą tylko wówczas, gdy dotyczy okresu koniecznego i niezbędnego do przeprowadzenia naprawy uszkodzonego pojazdu. W tym przypadku Sąd ustalił, że przed naprawą powód mógł użytkować uszkodzony pojazd i wykorzystywać go w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a do naprawy oddał go w dniu 06 maja 2013 roku i od tego momentu nie mógł z niego korzystać. Nie ma także wątpliwości, że okres konieczny do naprawy tego samochodu wynosił 12 dni roboczych. Oznacza to, że jego naprawa powinna zakończyć się najpóźniej do dnia 22 maja 2013 roku, przy założeniu, iż nie był on naprawiany w soboty. Ten więc okres był niezbędny i konieczny do naprawy uszkodzonego pojazdu powoda i tylko koszty najmu pojazdu zastępczego przez powoda w tym okresie pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym z uszkodzeniem jego pojazdu w wyniku zdarzenia z dnia 25 lutego 2013 roku. Tymczasem powód wynajął pojazd zastępczy dopiero w okresie od dnia 27 maja 2013 roku do dnia 05 lipca 2013 roku czyli wówczas, gdy dalsza naprawa spornego samochodu przekraczała okres konieczny do jej przeprowadzenia. W takim wypadku potrzeba najmu samochodu zastępczego może pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym co najwyżej z zaniedbaniami pracowników warsztatu wykonującego naprawę polegającymi przykładowo na nie wykryciu wszystkich uszkodzeń pojazdu, braku wszystkich części zamiennych i opieszałości w wykonywaniu naprawy. Nie było to jednak przedmiotem tegoż postępowania. Z tych też względów żądanie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w tym przypadku było niezasadne i podlegało oddaleniu.

Na marginesie należy wskazać, że powód nie udowodnił, aby uszkodzenie przedniej szyby i lusterka zewnętrznego nastąpiło w wyniku zdarzenia z dnia 25 lutego 2013 roku, a tym samym było objęte odpowiedzialnością ubezpieczeniową.

Wobec powyższego, w oparciu o powołane przepisy, Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

Zgodnie z przepisami art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

W świetle wskazanych przepisów do kosztów procesu poniesionych przez stronę pozwaną należało zaliczyć: wynagrodzenie reprezentującego ją radcy prawnego w kwocie 1 200 zł, opłatę skarbową od odpisu pełnomocnictwa w kwocie 17 zł (k. 49 akt), zaliczkę na poczet kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii pisemnej biegłego sądowego J. K. w kwocie 810,81 zł (k. 89, 107, 113 i 129 akt), opłatę od zażalenia w kwocie 40 zł (k. 114 i 120 akt) oraz opłaty kancelaryjne w łącznej kwocie 11 zł (k. 55, 86 akt), co daje w sumie kwotę 2 078,81

Wedle natomiast przepisu art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

W związku z tym, że powód przegrał w całości niniejszy proces należało obciążyć go w całości kosztami procesu poniesionymi przez pozwaną Spółkę.

Z tych względów, na podstawie cytowanych przepisów, Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji.

W rozpoznawanej sprawie Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie w związku z podejmowanymi z urzędu przez Sąd czynnościami poniósł tymczasowo wydatki na wynagrodzenie biegłego sądowego w kwocie 150,15 zł (k. 162 akt).

W związku z powyższym, stosownie do przepisów art. 113 ust. 1 w zw. art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity – Dz.U. z 2010 roku, Nr 90, poz. 594 z późn. zm.), Sąd nakazał powodowi J. Ć. zapłacić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 150,15 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Zgodnie bowiem ze wskazanymi przepisami, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji tymi wydatkami obciąży strony, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu, a więc w tym przypadku przepisu art. 98 § 1 k.p.c. W tych okolicznościach należało powoda obciążyć obowiązkiem zwrotu tych wydatków w całości, albowiem w całości przegrał on niniejszy proces.

Z tych powodów, w oparciu o wskazane przepisy, orzeczono jak w punkcie III wyroku.