Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 marca 2015r. w S.

odwołania G. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 29 kwietnia 2014 r. Nr (...)- (...)

w sprawie G. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do świadczenia przedemerytalnego

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo G. P. do świadczenia przedemerytalnego od 10 kwietnia 2014r.

Sygn. akt: IV U 659/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 29 kwietnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.2 ust.1 pkt 5 oraz ust.3 pkt 1, 2 i 3 ustawy z 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych odmówił G. P. prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na brak 35-letniego okresu uprawniającego do emerytury. Organ rentowy podniósł, że do stażu ubezpieczeniowego nie uwzględniono okresu pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym rodziców od 16 kwietnia 1976r. do 14 września 1978r., gdyż z uwagi na odległość między gospodarstwem rolnym a szkołą, do której uczęszczała wówczas ubezpieczona, wynoszącą 12 km, a także z uwagi na dojazdy do szkoły oraz konieczność nauki w domu nie jest możliwe, aby ubezpieczona wykonywała stałą pracę w gospodarstwie rolnym nawet w niepełnym wymiarze czasu pracy, nie mówiąc o pełnym wymiarze czasu pracy, jak zeznali świadkowie.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła G. P. wnosząc o jej zmianę i przyznanie jej prawa do świadczenia przedemerytalnego. W uzasadnieniu stanowiska podniosła m.in., że wbrew ustaleniom organu rentowego we wskazanym okresie stale pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców. Pracę tę wykonywała zarówno rano przed wyjazdem do szkoły, kiedy to wstawała o 5 rano i przez około 2 godziny pomagała przy obrządku i wyprowadzała krowy na pastwisko, a także po powrocie ze szkoły, kiedy pracowała przy wieczornym obrządku, w tym przygotowywała karmę dla świń i krów oraz przygotowywała drewno na opał. Odległość między miejscem zamieszkania a szkołą była niewielka, dojazd do szkoły zajmował jej zaledwie kilkanaście minut, w tych okolicznościach mogła łączyć naukę w szkole z pracą w gospodarstwie rolnym (odwołanie k.1-5).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na argumenty przytoczone w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k.6-7).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona G. P. mając ukończony (...)rok życia, w dniu 9 kwietnia 2014r. wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o świadczenie przedemerytalne (wniosek o świadczenie przedemerytalne z 9 kwietnia 2014r. k.1 akt o świadczenie przedemerytalne). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że do 30 września 2013r. ,tj. do dnia rozwiązania ostatniej umowy o pracę, co nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ubezpieczona udowodniła okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 32 lata, 8 miesięcy i 21 dni. Rozpatrując uprawnienia do świadczenia organ rentowy nie uwzględnił okresu pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym rodziców od 16 kwietnia 1976r. do 14 września 1978r. z uwagi na trwającą w tym okresie naukę ubezpieczonej w szkole położonej poza miejscem zamieszkania i związane z tym dojazdy do szkoły oraz konieczność nauki w domu. Wskazując na powyższe decyzją z 29 kwietnia 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonej prawa do świadczenia przedemerytalnego (decyzja z 29 kwietnia 2014r. k.23 akt o świadczenie przedemerytalne).

Ubezpieczona pozostawała w zatrudnieniu w (...) i Doradztwo Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Zatrudnienie to trwało w okresie od 22 listopada 2007r. do 30 września 2013r. i ustało na skutek wypowiedzenia przez pracodawcę z przyczyn niedotyczących pracownika (świadectwo pracy z 30 września 2013r. k.17 akt o świadczenie przedemerytalne). Od 1 października 2013r. ubezpieczona zarejestrowana jest jako osoba bezrobotna, obecnie bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych, który pobierała przez ponad 6 miesięcy poczynając od 9 października 2013r. Od chwili zarejestrowania ubezpieczona nie odmówiła propozycji pracy (zaświadczenie Powiatowego Urzędu Pracy w G. z 9 kwietnia 2014r. k.19 akt o świadczenie przedemerytalne). Na datę rozwiązania stosunku pracy ubezpieczona udowodniła okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 32 lata, 8 miesięcy i 21 dni (zestawienie okresów zatrudnienia k.22 akt o świadczenie przedemerytalne).

Ubezpieczona urodziła się w dniu (...) w G.. Rodzice ubezpieczonej H. i M. małż. Z. w latach 70-tych XX wieku byli właścicielami gospodarstwa rolnego położonego na terenie wsi P. gmina P. o powierzchni 3,09 ha. Własność tego gospodarstwa nabyli w trybie ustawy z 26 października 1971r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (zaświadczenie Starostwa Powiatowego w G. z 21 czerwca 2013r. k.13 akt o świadczenie przedemerytalne). Ubezpieczona od urodzenia mieszkała z rodzicami na terenie powyższego gospodarstwa (zaświadczenie o zameldowaniu k.10 akt o świadczenie przedemerytalne). Po ukończeniu szkoły podstawowej, w latach 1975-1978 ubezpieczona kontynuowała naukę w Zespole Szkół Zawodowych w K., gdzie uczyła się zawodu krawca odzieży damskiej letniej. Szkołę tę ukończyła w dniu 21 czerwca 1978r. (świadectwo ukończenia (...) Szkoły Zawodowej k.9 akt o świadczenie przedemerytalne). Od ukończenia 16. roku życia – w dniu 15 kwietnia 1976r. do podjęcia pierwszej pracy zawodowej w dniu 15 września 1978r., ubezpieczona łączyła naukę w szkole zawodowej z pracą w gospodarstwie rolnym rodziców. Na posiadanych gruntach uprawiane było zboże i ziemniaki. W gospodarstwie hodowane były krowy w ilości 3 sztuk, trzoda chlewna w ilości około 4 sztuk jednocześnie, drób – kury i gęsi. Był koń wykorzystywany do prac polowych. Odległość ze wsi P. do K., gdzie uczyła się ubezpieczona wynosi 12 km. Ubezpieczona dojeżdżała do szkoły autobusem co trwało do pół godziny w jedna stronę. W rozpatrywanym okresie ojciec ubezpieczonej pracował również w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w W.. Pracę rozpoczynał o godzinie 6 rano i wracał w późnych godzinach popołudniowych. W związku z tym szereg codziennych obowiązków w gospodarstwie spadała na matkę ubezpieczonej oraz ubezpieczoną, która w rozpatrywanym okresie była najstarszym dzieckiem w domu. Oprócz niej przy rodzicach było jeszcze dwóch młodszych od ubezpieczonej o 3 i 5 lat braci. Oprócz tego ubezpieczona miała 4 starsze siostry, które w tym czasie założyły już własne rodziny oraz starszego brata, który uczył się i mieszkał w W.. W związku z taką sytuacją rodzinną ubezpieczona wstawała około godziny 5 rano i pomagała matce w obrządku – w karmieniu zwierząt, dojeniu krów, wyganianiu krów na pastwisko. Trwało to do 2 godzin. Następnie po powrocie ze szkoły, około godziny 15 przystępowała do dalszej pracy w gospodarstwie rolnym, przygotowywała karmę dla zwierząt, brała udział w wieczornym obrządku i wykonywała inne potrzebne w danej chwili prace w gospodarstwie. Łącznie w ciągu dnia praca ta zabierała ubezpieczonej ponad 4 godziny dziennie. W okresie prac polowych – sianokosy, żniwa, wykopki i w dni wolne od zajęć w szkole praca w gospodarstwie rolnym zabierała ubezpieczonemu znacznie więcej czasu - nawet kilkanaście godzin na dobę (zeznania świadków: J. J. k.12 – nagranie od minuty 17 do 22 i J. F. k.12v – nagranie od minuty 22 do 26 oraz zeznania ubezpieczonej k.12v - nagranie od minuty 27 do 29 i k.11-12 - nagranie od minuty 1 do 14).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie G. P. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.2 ust.1 pkt 5 ustawy 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. Nr 120, poz.1252 ze zm.) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Ponadto, jak stanowi dalej ustęp 3 wskazanego przepisu świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ustępie 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna,

2)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych, nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,

3)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Rozstrzygnięcie sprawy wymagało zbadania czy ubezpieczona do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy ,tj. do 30 września 2013r. posiada okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 35 lat. Poza sporem pozostaje bowiem, że ubezpieczona spełnia pozostałe wymienione wyżej przesłanki nabycia świadczenia przedemerytalnego. Jak wynika z zaskarżonej decyzji organ rentowy uznał za udowodniony przez ubezpieczoną do dnia rozwiązania stosunku pracy okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 32 lata, 8 miesięcy i 21 dni. Rozstrzygnięcie sprawy wymagało zbadania, czy do okresu ubezpieczenia zaliczyć należy okres pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym rodziców od ukończenia 16. roku życia ,tj. od 15 kwietnia 1976r. do 14 września 1978r. (od 15 września 1978r. ubezpieczona podjęła pracę zawodową). Organ rentowy stanął na stanowisku, że we wskazanym okresie ubezpieczona ucząc się w szkole zawodowej w K. nie mogła stale pracować w gospodarstwie rolnym rodziców w wymiarze uprawniającym do zaliczenia tego okresu do stażu ubezpieczeniowego. Podniósł, że nie pozwalały na to zarówno dojazdy do szkoły, jak i czas poświęcony na naukę.

Analizując dokonane w sprawie ustalenia Sąd doszedł do przekonania, że stanowisko organu rentowego jest niezasadne i nie uwzględnia wszystkich okoliczności sprawy. Poza sporem pozostaje, że nauka w szkole zawodowej w K. wymagała od ubezpieczonej dojazdów do szkoły i z powrotem. Jednakże odległość dzieląca P. od K. ,tj. 12 km z pewnością nie jest odległością, która nie pozwalała ubezpieczonej na dojeżdżanie do szkoły i stale wykonywanie pracy w gospodarstwie rolnym. Ze spójnych i logicznych zeznań ubezpieczonej wynika, że dotarcie do szkoły i ze szkoły do domu zabierało jej pół godziny w jedną stronę, a zatem łącznie 1 godzinę dziennie. Nie można również zgodzić się z organem rentowym, że czas poświęcony na odrabianie lekcji w domu nie pozwalał ubezpieczonej na stałą pracę w gospodarstwie rolnym. Nie można zapominać, że ubezpieczona uczyła się w szkole zawodowej, a w tego rodzaju szkole ilość materiału do nauki w domu, czy ilość pisemnych prac domowych jest - i z pewnością była w rozpatrywanym okresie - znacznie mniejsza niż w przypadku uczniów liceum, czy choćby technikum. Logiczne i wiarygodne są twierdzenia ubezpieczonej, że jako najstarsze dziecko w domu miała obowiązek pomagać w gospodarstwie rolnym, tym bardziej, że jej ojciec dorabiał poza rolnictwem i opuszczał dom około godziny 4 rano. Dlatego już wcześnie rano pomagała matce w obrządku zwierząt i pracę tę kontynuowała po powrocie ze szkoły aż do godzin wieczornych. Okoliczność stałej pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym znajduje potwierdzenie w zeznaniach przesłuchanych świadków – (...). W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że praca ubezpieczonej miała istotne znaczenie dla funkcjonowania gospodarstwa rolnego rodziców ubezpieczonej. Wobec powyższego zgodnie z art.10 ust.1 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Sąd uznał, że okres pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym od 15 kwietnia 1976r. do 14 września 1978r. w wymiarze 2 lat i 5 miesięcy podlega doliczeniu do okresu wymaganego do emerytury, sprawiając że ubezpieczona do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy legitymuje się 35-letnim okresem ubezpieczenia. Na marginesie wskazać należy, że zaliczeniu pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym do okresu wymaganego do emerytury nie sprzeciwia się brak w ewidencji informacji o objęciu rodziców ubezpieczonej w przedmiotowym okresie ubezpieczeniem społecznym rolników. Organ rentowy powołał się na tę okoliczność, ale nie wskazał na czym opiera swoje twierdzenie co do konieczności spełnienia tej przesłanki skoro nie przewiduje jej sama ustawa.

Mając na uwadze całokształt przedstawionych okoliczności na podstawie art.477.14§2 kpc Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że G. P. przysługuje prawo do świadczenia przedemerytalnego od (...). ,tj. od dnia następnego po zgłoszeniu wniosku o świadczenie – art.7 ust.1 ustawy z 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych.