Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II S 36/15

POSTANOWIENIE

Dnia 05 sierpnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Piotr Starosta
Sędziowie: SO Irena Dobosiewicz (spr.)

SO Tomasz Adamski

po rozpoznaniu w dniu 05 sierpnia 2015 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi B. F.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy w(...)sygn. akt IC 51/15

postanawia:

oddalić skargę.

Na oryginale właściwe podpisy

IIS 36/15

UZASADNIENIE

B. F.wniósł skargę na przewlekłość postępowania prowadzonego przez Sąd Rejonowy w (...) w sprawie I C 51/15 upr. wskazując na trwające trzy lata postępowanie i niewłaściwe procedowanie przez Sąd Rejonowy. Skarga została zawarta w zażaleniu na postanowienie oddalające wniosek B. F. o wyłączenie od rozpoznania sprawy sędziego referenta.

Skarżący w uzasadnieniu podniósł skarżący bezzasadne oddalenia wniosków dowodowych przez niego w procesie składanych i braku obiektywizmu w orzekaniu.

Prezes Sądu Rejonowego w(...)nie ustosunkowała się do skargi.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Pozew Przedsiębiorstwa (...) w T. przeciwko B. F. i D. F. wpłynął do Sądu Rejonowego w(...) w dniu 27 marca 2012r.

W dniu 17 kwietnia 2012r. został wydany nakaz zapłaty w sprawie I Ne 227/12 i doręczony pozwanemu w dniu 27 kwietnia 2012r., zgodnie z zarządzeniem z dnia 17.04.2012r. /k.19 i 21 akt/. Pozwanej doręczenie nastąpiło przez awizo /k.26/.

Po wniesieniu sprzeciwu przez pozwanego Przewodniczący stwierdził prawomocność nakazu w stosunku do pozwanej, nakazał wpisać do rep. C-upr sprawę i wyznaczył termin rozprawy na 29 sierpnia 2012r., wzywając strony i zawiadamiając pełnomocnika powoda przy doręczeniu odpisu sprzeciwu /k.27/.

Rozprawa w dniu 29 sierpnia 2012r., na której informacyjnie wysłuchano pozwanego została odroczona na 20 września 2012r., przy czym pełnomocnika

i

powoda zobowiązano do przedłożenia w terminie 7 dni rozliczenia kwoty dochodzonej pozwem z tytułu dostawy wody i odprowadzania ścieków z odwołaniem się do faktur /k.50-51 akt/.

W dniu 20 września 2012r., bezpośrednio po zamknięciu rozprawy ogłoszony został wyrok zasądzający od pozwanego na rzecz powoda kwotę zgodnie z żądaniem tj. 2762,88 zł i orzeczeniem o kosztach procesu /k.60 akt/.

Odpis wyroku z uzasadnieniem, na żądanie pozwanego doręczono mu 19 października 2012r. /k.66/.

Pozwany wniósł od wyroku apelację i akta zostały przesłane do Sądu Okręgowego w dniu 14 grudnia 2012r. /k.83/.

Wyrokiem z dnia 20 maja 2013r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy zaskarżony wyrok uchylił i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w (...) /k.85/.

Akta zostały zwrócone Sądowi Rejonowemu w (...) w dniu 25 czerwca 2013r. i w dniu 1 sierpnia 2013r. wyznaczona została rozprawa przez wskazanego sędziego referenta na 18 września 2013r. /k.92-93akt./.

Rozprawę następnie odroczono na termin z urzędu z uwagi na konieczność ustalenia adresu wskazanych przez pozwanego świadków /k.97 akt/.

Wobec treści uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2013r. III CZP 46/13 sędzia referent pismem z dnia 21 października 2013r. oświadczyła Prezesowi Sądu Rejonowego w (...) o powstrzymaniu się od czynności orzeczniczych, a rozprawę wyznaczoną na dzień 24 października 2013r. zniesiono /k. 108-109 akt/.

Sędzia J. D. z dniem 5 listopada 2013r. podjęła czynności orzecznicze /pismo sędziego - k. 110/.

Kolejny termin został wyznaczony na 17 grudnia 2013r., przy czym wezwano na rozprawę także jednego ze świadków wskazanych przez

2

pozwanego - M. P. , która na wyznaczonej rozprawie złożyła zeznania /k. 115 -115v akt/.

Rozprawę odroczono na termin z urzędu, kierując odezwę do Sądu Rejonowego w L. o odebranie zeznań od świadka D. C. /k. 115-115 v akt/.

Akta z wykonana odezwą Sąd Rejonowy w L. przesłał Sądowi Rejonowemu w (...)w dniu 21 marca 2014r. /k.120 akt/.

Sędzia referent wyznaczyła termin rozprawy na 7 lipca 2014r., która została odroczona na 16 września 2014r. z uwagi na konieczność ustosunkowania się do zarzutów pozwanego podniesionych na rozprawie /k.l41v/.

Rozprawę z dnia 16 września 2014r. odroczono na termin 20 listopada 2014r., wzywając kolejnych świadków wskazanych przez strony na rozprawie w dniu 16 września 2014r. /k.l43v/.

Na rozprawie w dniu 20 listopada 2014r. złożyli zeznania zawnioskowani świadkowie, wyznaczono kolejny termin tj. 12 lutego 2015r. na który wezwano strony do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania /k 150-15 lv./.

Na rozprawie w dniu 12 lutego 2015r. Sąd Rejonowy przeprowadził dowód z przesłuchania stron, a następnie odroczył rozprawę na 26 marca 2015r. nakładając na stronę powodową określone obowiązki związane z dołączeniem do akt określonych dokumentów /k.156 akt./.

Na rozprawie w dniu 26 marca 2015r., po oddaleniu wniosków dowodowych pozwanego w przedmiocie dowodu z zeznań kolejnych świadków, oddaleniu zarządzeniem wniosku pozwanego o sprostowanie protokołu rozprawy z dnia 21 lutego 2015r., pozwany do protokołu zgłosił wniosek o wyłączenie sędziego J. J.od rozpoznania sprawy /k.158 akt/. Rozprawę Sąd odroczył na termin z urzędu celem rozpoznania wniosku.

3

Po złożeniu w dniu 13 kwietnia 2015r. oświadczenia przez sędziego referenta, Sąd Rejonowy w (...)postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2015r. wniosek pozwanego o wyłączenie sędziego J. J. oddalił /k. 163-164v/.

Pozwany wniósł na to postanowienie zażalenie /k.167 akt/. Zostało ono rozpoznane przez Sąd Okręgowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 4 sierpnia 2015r. w sprawie II Cz 438/15 poprzez jego oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga jako oczywiście bezzasadna podlegała oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1842) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawą do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to jest konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania). Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia, co do istoty lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz

4

zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania (ust. 2).

Przez przewlekłość postępowania rozumie się w praktyce brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia, zachodzący dłużej niż jest to konieczne do rozważenia sprawy bądź zgromadzenia dowodów. Chodzi o to, by czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, to jest odbywały się bez zbędnej zwłoki. Taką zbędną zwłoką nie jest każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności. Przewlekłość postępowania zachodzi wtedy tylko, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy - postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 14 marca 2012r. II S 8/12, podobnie postanowienie tego Sądu z 12 marca 2012r. IIS 5/12.

O nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, jeśli postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jego zakończenia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także zachowania stron, a w szczególności strony, która zarzuca przewlekłość postępowania. Ocena powinna także uwzględniać obowiązek Sądu rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki wszystkich spraw wniesionych do Sądu, przy zachowaniu zasady rozpoznania spraw według kolejności ich wpływu. Celem skargi jest przeciwdziałanie trwającej przewlekłości, zaś jej funkcją przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu procesowego. Służy temu zarówno samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w postępowaniu, jak i możliwości zlecenia podjęcia przez Sąd rozpoznający sprawę odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie. Tak zdefiniowane zadanie skargi na przewlekłość postępowania nie może zostać zrealizowane w sytuacji, kiedy sprawnie przeprowadzone postępowanie zostało prawomocnie zakończone. — postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 6 lutego 2012r. III S 2/12, podobnie postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego

5

z 3 lutego 2012r. II OPP 4/12, 6 października 201 Ir. I OPP 70/11 i 16 czerwca 201 Ir. III SPP 14/11.

Nie można uznać a piori, że każde długotrwałe postępowanie jest prowadzone przewlekle. Pojęcie przewlekłości nie jest wprost zależne od długości toczącego się postępowania. Jedynie nadmierne odstępstwa od czasu koniecznego do wykonania określonych czynności sądowych mogą zostać uznane za tworzące stan nieuzasadnionej zwłoki. - postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 1 lutego 2012r. IIS 1/12.

Pojęcie przewlekłości postępowania nie jest zależne wprost od czasu trwania czynności procesowych, trzeba bowiem uwzględnić nade wszystko to, czy planowanie i przeprowadzenie czynności nie jest nadmiernie rozciągnięte w czasie i wyraźnie przedłużające tok czynności. Zawsze trzeba to odnosić do konkretnych realiów sprawy, przyjętego trybu postępowania i wypełniania ustawowych zadań przewidzianych dla danego postępowania. Muszą być także respektowane uprawnienia poszczególnych uczestników postępowania. Nie jest możliwe formułowanie konkretnych terminów o maksymalnym charakterze do zakończenia postępowania, zaś ocena, czy sprawę rozpoznano „w rozsądnym terminie", zależy od okoliczności konkretnej sprawy. Ocena ta winna uwzględniać następujące elementy: złożoność sprawy, znaczenie sprawy dla interesów skarżącego, zachowanie skarżącego i zachowanie się organu procesowego. Każdy z elementów badany jest oddzielnie, a dopiero następnie dokonuje się oceny ich łącznego efektu, -postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5 stycznia 201 Ir. IIS 84/10.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt sprawy I C 51/15 upr. prowadzonej przez Sąd Rejonowy w (...) to analiza akt prowadzi do wniosku, że pomimo iż postępowanie toczy się już ponad 3 lata, to w sprawie absolutnie nie doszło do naruszenia prawa skarżącego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Nie ulega wątpliwości, iż wszystkie czynności, które podejmował Sąd

6

Rejonowy, były niezbędne dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy. Dotyczy to zwłaszcza dowodów osobowych w postaci zeznań świadków wnioskowanych przez pozwanego i powoda, dowodu z dokumentów i zeznań stron.

Sąd Rejonowy po uchyleniu wyroku przez Sąd Okręgowy w Bydgoszczy tj. po zwrocie akt w dniu 21 czerwca 2013r. wyznaczył osiem rozpraw, kolejne terminy nie przekraczały 3 miesięcy za wyjątkiem rozprawy z dnia 17 grudnia 2013r.s gdy Sąd Rejonowy nie wyznaczył kolejnego terminu tylko odroczył rozprawę na termin z urzędu, a to z uwagi na konieczność odebrania zeznań od świadka D. F. zawnioskowanej przez pozwanego /obecnie C./ w drodze pomocy prawnej. Sąd Rejonowy sporządził odezwę w dniu 15 stycznia 2014r. i przesłał ją do Sądu Rejonowego w L. który po wykonaniu w dniu 11 marca 2014r. akta sprawy IV Cps 1/14 w dniu 21 marca 2014r.akta zwrócił. Wówczas Sąd Rejonowy wyznaczył termin rozprawy na dzień 7 lipca 2014r.

Wszystkie kolejne czynności Sądu były podejmowane w terminach nie wskazujących na przewlekłość i dopiero wniosek pozwanego o wyłączenie sędziego referenta J. J. spowodował, że akta sprawy, po oddaleniu w dniu 24 kwietnia 2015r. wniosku o wyłączenie zostały przesłane z zażaleniem pozwanego na to postanowienie i skargą na przewlekłość pozostają w Sądzie Okręgowym w Bydgoszczy - od 8 czerwca 2015r.

Postępowanie incydentalne wywołane wnioskiem pozwanego i skargą na przewlekłość uniemożliwiają procedowanie przez Sąd Rejonowy.

Powyższe poczynione ustalenia i rozważania prowadzą do wniosku, że brak w postępowaniu Sądu Rejonowego takich zaniechań lub działań, które prowadziłyby do nadmiernego przedłużenia postępowania. Także pracownicy sekretariatu wykonywali zlecone im czynności terminowo.

W konsekwencji uznać należy, że nie nastąpiła przewlekłość

postępowania, o jakiej mowa w art. 2 cyt. ustawy, stąd na podstawie art. 12

ust. l ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. należano skargę oddalić.

Na oryginale właściwe podpisy Za zgodność z oryginałem