Pełny tekst orzeczenia

Sygn.akt III RC 344/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2015 roku

Sąd Rejonowy w Raciborzu Wydział III Rodzinny i Nieletnich: w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ewa Kosiorowska

Protokolant: sekr.sądowy Sławomir Mika

Po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 06/03/2015 roku w R.

sprawy z powództwa małoletnich A. i D. rodz. H. reprezentowanych przez matkę

R. H.

przeciwko J. H.

o podwyższenie alimentów

1.  zasądza od pozwanego J. H. na rzecz jego małoletnich dzieci A. H. (1) i D. H. alimenty w kwocie po 500,00 zł (pięćset złotych) miesięcznie na rzecz każdego z nich, czyli łącznie alimenty w kwocie po 1 000,00 zł (jeden tysiąc złotych) miesięcznie, poczynając od dnia 26.11.2014 roku, płatne do rąk matki powodów R. H. w terminie do dnia 20-go każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w razie braku płatności którejkolwiek z rat, a to w miejsce alimentów ustalonych wyrokiem tutejszego Sądu z dnia 13.10.2006 roku sygn. akt III RC 98/06 w kwocie po 300,00 złotych miesięcznie;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa 246,00 zł (dwieście czterdzieści sześć złotych) tytułem należnych kosztów postępowania;

4.  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygnatura akt III RC 344/14

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2014 roku małoletni powodowie A. H. (1) i D. H. reprezentowani przez matkę R. H. wnieśli do tut. Sądu pozew przeciwko J. H. o podwyższenie alimentów zasadzanych wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu z dnia 13 października 2006 roku w sprawie o sygnaturze akt III RC 98/06 z kwoty 300 złotych miesięcznie do kwoty 600 złotych miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, czyli łącznie 1 200 złotych miesięcznie.

W uzasadnieniu wskazano, że małoletni A. H. (1) i D. H., są dziećmi pochodzącymi z związku małżeńskiego R. H. i pozwanego J. H.. Małoletni Mieszkają wraz z matką i dziadkami macierzystymi. Matka małoletnich ponosi koszty wyżywienia małoletnich na kwotę 800 złotych miesięcznie, ponadto koszt zakupu odzieży w kwocie 600 złotych miesięcznie oraz zakupu środków czystości 250 złotych miesięcznie, dokłada się do kosztów utrzymania domu w kwocie 200 złotych miesięcznie. w A. H. (1) choruje na (...) niedomykanie zastawki trójdzielnej serca i znajduje się pod opieką (...) Centrum (...) w Z.. W czerwcu 2014 roku miał wykonany zabieg albacji RF, ponosi koszty leczenia na kwotę około 300 złotych miesięcznie. Matka ponosi koszty edukacji dzieci, na zakup książek i przyborów szkolnych wydała kwotę około 1 000 złotych, ponadto koszt innych wydatków szkolnych (wycieczki) i kieszonkowe to około 250 złotych miesięcznie. Małoletni A. nosi się z zamiarem rozpoczęcia treningów w klubie piłkarskim i w związku z tym zakupił obuwie sportowe za kwotę 200 złotych. Małoletnia D. H. ma wadę wzroku, nosi okulary, których koszt wynosi 248 złotych. Ponadto uczęszcza na treningi piłki siatkowej, potrzebuje butów sportowych o wartości 200 złotych oraz odzieży sportowej. R. H. pracuje w firmie Produkcyjno – Handlowej (...) L. K. w K. i uzyskuje wynagrodzenie w kwocie 1459,48 złotych miesięcznie. Pozwany prowadzi gospodarstwo rolne wykonując usługi suszenia zboża, obróbki pól kombajnem, prasowanie słomy, orka pola oraz odśnieżanie dróg. Podczas ostatniego orzekania o alimentach zajmował się uprawą około 20 hektarów pola. Mieszka wraz z matką, która posiada emeryturę oraz żoną, która pracuje w przedszkolu. Pozwany nie interesuje się dziećmi. Nie czyni im prezentów, kontakty realizuje raz na 3 miesiące.

W odpowiedzi na pozew w dniu 8 grudnia 2014 roku pozwany wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu podniósł, że w sierpniu 2008 roku zwarł związek małżeński z B. P., z związku małżeńskiego posiada trzy córki W. lat 6 i D. lat 4 oraz M. lat 3, ponadto z pozwanym mieszka syn jego żony, który jest uczniem (...) Szkoły Zawodowej przy Technikum Mechanicznym w R., pozostaje na utrzymaniu pozwanego i swej matki. B. H. w sezonie zimowym pracuje na 1 etatu w szkole w B. filia (...) jako palacz centralnego ogrzewania. Otrzymując wynagrodzenie w kwocie 950 złotych netto miesięcznie przez okres 6 miesięcy. Pozwany ponosi koszty utrzymania córek w postaci opłaty za przedszkole w kwocie 105 złotych miesięcznie. Na wyżywienie rodziny wydaje kwotę około 1 500 złotych miesięcznie. Z pozwanym mieszka jego matka A. H. (2), która otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie 810 złotych netto miesięcznie, jest osobą schorowaną wymagającą opieki, choruje na serce i cukrzycę. Posiada pole uprawne o areale 10 ha, ponadto dzierżawi pole o areale 14 ha. Zakupił kombajn zbożowy C. z roku 1987 za kwotę 60 000 złotych, oraz ciągnik rolniczy J. D. z 1997 roku za kwotę 90 000 złotych. Posiada zobowiązanie pieniężne w formie kredytu w Banku Spółdzielczym na kwotę 35 000 złotych. Na utrzymanie sprawności technicznej sprzętu rolniczego wydał kwoty 9 800 złotych za generalny remont silnika w ciągniku, na zakup nowych opon wydał 15 000 złotych, zakup akumulatora 500 złotych. Zakupił samochód osobowy S. (...) rok produkcji 2006 rok za kwotę 25 000 złotych. Opłaca podatek od gruntu w kwocie 820 złotych za kwartał. Roczny koszt energii elektrycznej to kwota 5 520 złotych, oraz za zakup oleju napędowego do maszyn rolniczych wydał około 14 000 złotych. Pozwany zarzucił, że wraz z synem jeździ do Centrum (...) w Z. i ponosi koszty podróży z tym związane. Dom, w którym mieszka wymaga remontu elewacji zewnętrznej, wymiany instalacji elektrycznej, kanalizacji ściekowej i wodnej.

Na rozprawie w dniu 17 grudnia 2014 roku matka małoletnich powodów podtrzymała żądanie pozwu, pozwany uznał żądanie pozwu do kwoty 350 złotych na każde dziecko.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni A. H. (1) urodzony w dniu (...) i małoletnia D. H. urodzona w dniu (...) są dziećmi pozwanego J. H. i R. H.. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu w sprawie o sygn. akt III RC 98/06 ustalony został obowiązek alimentacyjny pozwanego J. H. na rzecz małoletnich powodów A. H. (1) i D. H. w kwocie 300 złotych miesięcznie na rzecz każdego z powodów czyli łącznie po 600 złotych miesięcznie. W dniu orzeczenia alimentów małoletni A. H. (1) miał 8 lat i uczęszczał do I klasy Szkoły Podstawowej w K.. Na wyżywienie chłopca matka wydawała kwotę około 300 złotych miesięcznie, ponadto poniosła koszty zakupu wyprawki szkolnej w kwocie 193 złote. Małoletni leczył się w poradni kariologicznej w Z. i chorował na astmę oskrzelową, wizyty lekarskie były refundowane, jednakże ponosił koszty dojazdu do kliniki w kwocie 70 złotych. Przyjmował stałe leki, których koszt wynosił około 30 – 40 złotych co dwa miesiące. Koszt utrzymania syna określała na kwotę 400 złotych miesięcznie. Małoletnia D. H. w dacie orzeczenia alimentów miała 7 lat. Uczęszczała do przedszkola, którego koszt wynosił 77 złotych miesięcznie, leczyła się u okulisty, korzystając z bezpłatnej opieki lekarskiej. Matka małoletniej wydała kwotę 130 złotych na zakup okularów dla małoletniej oraz 68 złotych na zakup podręczników. Koszt utrzymania małoletniej oceniała na kwotę 300 złotych miesięcznie. Matka powodów mieszkała razem z rodzicami i bratem P. K.. Pracowała w jego gospodarstwie rolnym, była ubezpieczona w KRUS-ie jako domownik, którego kwartalna rata za składkę ubezpieczeniową wynosiła 214 złotych. Nie była zarejestrowana jako osoba bezrobotna i nie poszukiwała pracy. Nie partycypowała w kosztach utrzymania domu, a jedyny dochód jaki uzyskiwała stanowił zasiłek rodzinny w łącznej kwocie 86 złotych miesięcznie. Pozwany mieszkał wraz z matką, która była osobą schorowaną i otrzymywała emeryturę w kwocie 500 złotych miesięcznie, która przeznaczana była na zakup lekarstw. Posiadał gospodarstwo rolne o powierzchni 7.81 hektarów. Osiągał dochód w wysokości około 20 – 25 tysięcy złotych. Uprawiał pszenicę, kukurydzę i ziemniaki. Hodował trzodę chlewną w ilości 25 sztuk. Posiadał dwa traktory, dwie przyczepy i kombajn. Otrzymywał dotację rolna w kwocie 6 500 złotych. Za ubezpieczenie KRUS płacił składkę w wysokości 240 złotych kwartalnie, opłacał podatek rolny w kwocie 350 złotych kwartalnie. Ponosił koszty utrzymania domu, na które składały się opłaty za energie elektryczną 350 złotych co dwa miesiące, za wodę od 90 – 110 złotych co dwa miesiące, za gaz 40 złotych co dwa miesiące. Zakupił 11 ton opału w kwocie 2.203,03 złotych. Na zakup środków ochrony roślin i nasion, wydał kwotę około 11.942 złotych. Posiadał samochód osobowy marki S. (...), który zarejestrowany był na matkę. Z małoletnimi powodami utrzymywał kontakt i czynił im prezenty.

(dowód: akta tut. Sądu o sygn. III RC 98/06)

Małoletni A. H. (1) ma obecnie 16 lat, uczęszcza do Gimnazjum w K.. Choruje na serce i leczy się w (...) Centrum (...) w Z., gdzie miał wykonany zabieg, po którym nie zażywa już stałych lekarstw. Ponoszone są jedynie koszty dojazdów do kliniki a wizyty lekarskie refundowane sa przez NFZ. Małoletnia D. H. również uczęszcza do Gimnazjum w K., leczy się u okulisty w R., wizyty są refundowane przez NFZ. Nosi okulary, na których zakup w 2013 roku matka wydała kwotę 240 złotych. Matka małoletnich R. H. pracuje w firmie Produkcyjno – Handlowej (...): L. K. w K. uzyskując dochód w wysokości około 1 496 złotych miesięcznie. Mieszka wraz z rodzicami, lecz prowadzą osobne gospodarstwo domowe. Dokłada się do kosztów utrzymania domu w wysokości 200 złotych miesięcznie. Na wyżywienie małoletnich wydaje kwotę około 800 złotych miesięcznie, na zakup środków czystości wydaje kwotę około 200 złotych miesięcznie, oraz zakup odzieży. Ponosi koszty edukacji dzieci, na zakup książek wydała 600 złotych, na przybory szkole wydaje około 20 złotych miesięcznie oraz inne opłaty związane z uroczystościami szkolnymi 50 złotych miesięcznie, 100 złotych miesięcznie przeznacza na inne wydatki. Małoletni dostają od matki kieszonkowe w kwocie od 100 – 200 złotych miesięcznie.

(dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 5-6, rachunek k.7, skierowanie na okulary k. 8, zaświadczenie o dochodach k. 9 oraz k. 20, przesłuchanie matki małoletnich powodów k. 21-22)

Pozwany J. H. ma obecnie 40 lat. Mieszka w domu jednorodzinnym z matką A. H. (2), żoną B. H. oraz małoletnimi G., W., D. i M.. Matka pozwanego uzyskuje świadczenie emerytalne w kwocie około 700 złotych miesięcznie, jest osobą schorowaną. Żona pozwanego pracuje jako palacz w okresie zimowym i uzyskuje dochód w wysokości 950 złotych miesięcznie. Z poprzedniego związku małżeńskiego posiada syna G., który otrzymuje emeryturę po zmarłym ojcu w kwocie 430-450 złotych miesięcznie, jest uczniem Zespołu Szkół Zawodowych w R., do której dojeżdża i ponosi koszt zakupu biletu autobusowego w kwocie około 130 -150 złotych miesięcznie, ponadto pozostaje na utrzymaniu matki.

Pozwany prowadzi gospodarstwo rolne, zajmując się uprawą pszenicy i kukurydzy. Uzyskane płody rolne sprzedaje firmom zajmującym się ich skupem. P. suszarnię . Ponosi opłaty za prąd w kwocie 5.000 złotych Dodatkowo uzyskuje dochody z usług świadczonych dla ludności w tym koszenia zboża, gdzie za godzinę pracy pobiera kwotę 400 złotych. Posiada kombajn zbożowy C. z 1987 roku oraz ciągnik rolniczy J. D. z roku 1997 zakupiony za kwotę 90 000 złotych. Posiada samochód marki S. (...) z roku 2006, który został zakupiony w 2014 roku za kwotę 25 0000 złotych. Posiada silos do przechowywania zboża i kukurydzy. Do zakupu oleju napędowego otrzymuje dopłaty z urzędu gminy w kwocie 1100 – 1200 złotych oraz w postaci paliwa w ilości 80 litrów dla każdego hektara. Nie posiada zobowiązań finansowych. Opłaca KRUS w kwocie 420 złotych za kwartał, w czasie gdy żona pozwanego nie pracuje jej również opłaca KRUS, wówczas ponosi opłatę w kwocie 800 złotych. Na zakup nawozów wydaje kwotę około 12 000- 13 000 złotych. W roku 2013 gromadził 120 – 130 ton kukurydzy, której cena za tonę wynosiła 600 złotych oraz 20 ton pszenicy w cenie 610 -620 złotych za tonę. Z okazji urodzin małoletnich powodów przekazał im prezent w wysokości 50 złotych dla każdego z nich, zabrał małoletnich na lodowisko oraz do restauracji. W 2014 roku 3 razy był z powodem w Z. .W sumie wizyt tych było 11 . Pozwany odmówił pozostałych wyjazdów , gdyż musiał pracować w polu.

Pozwany z tytułu sprzedaży zboża w 2014 roku uzyskał wpływy na rachunek bankowy w kwocie około 343.370 złotych . Dotacja z UE wyniosła 25.603 złote.

Obecnie pozwany posiada na utrzymaniu troje dzieci z obecnego związku. Córki chodzą do przedszkola , za które płaci 105 złotych miesięcznie.

(dowód: wyciąg z rachunku bankowego pozwanego k. 31-50, przesłuchanie pozwanego k. 22-23 oraz k. 52)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na zgromadzonych w sprawie dowodach z dokumentów oraz przesłuchaniu stron. Dopuszczone jako dowody dokumenty nie były przez strony kwestionowane co do ich autentyczności i treści, w związku z czym zostały przez Sąd uznane za wiarygodny materiał dowodowy.

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie pozwu Sąd rozpoznał w oparciu o art. 138 i art 135 krio.

Zgodnie z powyższymi przepisami w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Przez zmianę stosunków w rozumieniu art. 138 krio rozumie się zwłaszcza zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie albo ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie albo zmniejszenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Nie każda zmiana w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego uzasadnia zastosowanie art. 138 krio. Zastosowanie tego przepisu uzasadnia jedynie taka zmiana, która jest istotna.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie budzi wątpliwości ,iż zmieniła się sytuacja obydwu stron. Ostatnie alimenty były bowiem zasądzone 9 lat temu i przez ten czas pozostają niezmienione.

W szczególności wzrosły usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów związane ich rozwojem fizycznym . W ocenie Sądu usprawiedliwione potrzeby powodów stanowią kwotę około 800 złotych miesięcznie na powódkę i 900 złotych na powoda. W szczególności zaś koszt wyżywienia każdego z powodów stanowi kwotę około 400 -450 złotych miesięcznie , wydatki na ubrania 100-150 złotych miesięcznie, środki czystości około 50-80 złotych miesięcznie, wydatki szkolne około 70 złotych w rozbiciu miesięcznym. Dodatkowo powódka ponosi koszt zakupu okularów , a powód dojazdów do kliniki w Z..

Zmianie uległa także sytuacja pozwanego. Obecnie ma na utrzymaniu córki , a także musi partycypować w kosztach utrzymania żony. Rozwojowi uległo także jego gospodarstwo rolne.

Pozwany twierdzi ,iż nie wie jaki dochody osiąga z gospodarstwa. Nie składa żadnych deklaracji podatkowych , toteż określenie jego dochodów jest trudne. Zwrócić jednak należy uwagę , iż zakres prowadzonych usług przez pozwanego, obroty dokonywane na rachunku bankowym wskazują , iż działalność pozwanego nie sprowadza się do prowadzenia gospodarstwa w celu zaspokojenia swoich własnych potrzeb żywieniowych . Posiada on podpisane kontrakty z odbiorcami , a skala jego obrotów w tym zakresie wskazuje ,iż posiada wysokospecjalistyczne gospodarstwo . Przychody pozwanego , z tytułu sprzedaży zbóż rozliczane przez konto bankowe , to wraz z dotacją przychód stanowiący kwotę prawie 370.000 złotych. Oczywistym jest ,że pozwany musi czynić inwestycje w gospodarstwo. Jak podaje na same nawozy wydaje 12- 13.000 złotych , prąd 5.000 złotych. J. wydatki te w odniesieniu do przychodów stanowią niewielki procent.

Poza obrotem przez konto bankowe są rozliczenia pozwanego na usługi sprzętem rolniczym. Jak powszechnie wiadomo , a co znajduje również odzwierciedlenie w przepływach na koncie pozwanego, zapłata za koszenie czy przewód ciągnikiem nie odbywa się przez konto , ale z reki do ręki. Pozwany zaś nie potrafi określić jakie dochody z tego tytułu posiada. Zważyć należy ,iż pozwany nie posiada istotnych zobowiązań finansowych , a zatem dochody ,które osiąga w pełni pokrywają koszty prowadzonej działalności.

Skala działalności pozwanego wskazuje ,że zakres jego obowiązku alimentacyjnego nie ogranicza się do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych , na poziomie niedostatku powodów. Podkreślić również należy , że pozwany nie ma obowiązku alimentacyjnego wobec pasierba i swej matki. Przede wszystkim winien spełniać swój obowiązek alimentacyjny wobec własnych dzieci.

Pozwany zaś w znikomym stopniu realizuje obowiązek alimentacyjny poprzez własne starania o utrzymanie i wychowanie powodów. Odmawia nawet wyjazdów z synem do kliniki.

Powyższe przesłanki powalają przyjąć , iż matka powodów spełnia swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie powodów , dostarczenie im dachu nad głową oraz wsparcie ich kwotą 200 -300 złotych miesięcznie.

Reasumując, w ocenie Sądu przedstawione przez matkę małoletnich potrzeby i koszty utrzymania powodów są realne, a zasądzone alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie na rzecz każdego z powodów są adekwatne do ich usprawiedliwionych potrzeb, a także stanowią kwotę pozostającą w granicach możliwości finansowych pozwanego. Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w 1 i 2 punkcie wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 481 k.c.

O kosztach sądowych Sąd orzekł w oparciu o treść art. 96 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, na podstawie którego powódka korzystała z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych oraz na podstawie art.113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 kpc.

Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd nadał w oparciu o art. 333 § 1 pkt 1 kpc.