Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2015 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy G. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania G. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 20 grudnia 2013 r. nr (...)

o d d a l a o d w o ł a n i e

/-/ SSO L. Popiel

Sygn. akt IV U 215/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 20 grudnia 2013 r., znak: I/15/023028253, odmówił G. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 16 grudnia 2013 r. nie został uznany za niezdolnego do pracy.

G. S. w odwołaniu od tej decyzji domagał się jej zmiany i przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zaskarżonej decyzji zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegającego na tym, że organ oparł zaskarżone orzeczenie na błędnej opinii komisji lekarskiej ZUS. Skarżący wniósł również o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych lekarzy sądowych na okoliczność określenia faktycznego stanu zdrowia wnioskodawcy. Odwołujący podniósł, że komisja lekarska nie tylko nie przeprowadziła żadnych szczegółowych badań, ale również nie zapoznała się w sposób szczegółowy z dokumentacją medyczną przedstawioną przez skarżącego. Natomiast wnioskodawca cierpi na szereg schorzeń, które czynią go niezdolnym do pracy: znacznie obniżoną sprawność psychomotoryczną, chorobę zwyrodnieniowo-dyskopatyczną kręgosłupa lędźwiowego, stan po leczeniu operacyjnym dyskopatii L4/L5, niedosłuch odbiorczy zmysłowo-nerwowy obustronny znacznego stopnia. Skarżący dodał, że zabiegi rehabilitacyjne przebyte w ramach prewencji rentowej ZUS nie przyniosły żadnej poprawy.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu pisma dodatkowo podniósł, że przewodnicząca komisji lekarskiej ZUS w O. stwierdziła, że nie zachodzą okoliczności ponownego przekazania sprawy do lekarza orzecznika.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

G. S. urodził się w dniu (...) Wnioskodawca z zawodu zbrojarz-betoniarz ukończył zasadniczą szkołę zawodową w systemie wieczorowym w ramach (...).

(bezsporne)

Wnioskodawca posiada 33 lata, 10 miesięcy, 15 dni ogólnego stażu ubezpieczeniowego, w tym 8 lat, 9 miesięcy, 17 dni z okresu ubezpieczenia przypada na ostatnie dziesięć lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty lub przed powstaniem niezdolności do pracy.

(dowód: raport ustalenia uprawnień do świadczenia – akta rentowe ZUS)

G. S. pracował krótko w wyuczonym zawodzie, tj. od 25 września 1978 r. do 30 czerwca 1981 r. będąc zatrudnionym w (...) Przedsiębiorstwie (...), następnie pracował w Kopalni (...) w T. przez okres od 29 lipca 1981 r. do 30 czerwca 1983 r. Po wypadku w pracy wrócił do O. i od 30 września 1983 r. do 30 kwietnia 1989 r. pracował w (...) Fabryce (...) na stanowisku konfekcjonera opon. Jako pracownik budowlany pracował na terenie byłego ZSRR od 7 lipca 1989 r. do 6 marca 1992 r. będąc zatrudnionym w Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w S.. Po powrocie do Polski w okresie od 12 marca 1992 r. do 30 września 1992 r. był zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Od dnia 30 września 1992 r. do 30 marca 1993 r. oraz od 26 maja 1993 r. do 31 marca 2013 r. (od 1.12.2000 r. do 28.02.2003 r. zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy – ½ etatu) zatrudniony był w (...) S.A. z siedzibą w O.. Ostatnio wykonywał pracę jako operator wózka widłowego.

(dowód: świadectwo pracy – k. 15 akt rentowych ZUS, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 6 akt ZUS dot. wniosku o rentę z dn. 20.01.2013 r., kwestionariusz osobowy – k. 5 akt ZUS dot. wniosku o rentę z dn. 20.01.2013 r.)

Od 12 kwietnia 2010 r. do 8 października 2010 r. oraz od 10 września 2012 r. do 1 maja 2013 r. wnioskodawca przyznane miał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego. Orzeczeniem lekarza orzecznika z dnia 17 października 2013 r., a następnie orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 16.12.2013 r. wnioskodawca nie został uznany za niezdolnego do pracy oraz wskazano na brak okoliczności uzasadniających ustalenie uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego.

(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika – k. 23 akt dot. św. rehabilitacyjnego, decyzja z dnia 24.03.2010 r. – k. 25 akt dot. św. rehabilitacyjnego, orzeczenie lekarza orzecznika – k. 31 akt dot. św. rehabilitacyjnego, decyzja z dnia 11.09.2012 r. – k. 32akt dot. św. rehabilitacyjnego, decyzja z dnia 4 marca 2013 r. – k. 35 akt dot. św. rehabilitacyjnego, decyzja z dnia 3.06.2013 r. – k. 38 akt dot. św. rehabilitacyjnego, orzeczenie lekarza orzecznika z dnia 17.10.2013 r., orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 16.12.2013 r. –k. 45 i 46 akt dot. św. rehabilitacyjnego)

Od dnia 6 sierpnia 2013 r. skarżący zarejestrowany jest w Miejskim Urzędzie Pracy w O. jako bezrobotny, w tym czasie od 14.08.2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. wypłacony był mu zasiłek dla osób bezrobotnych.

(dowód: zaświadczenie z dnia 1.10.2013 r. – k. 14 akt rentowych ZUS)

W maju 2003 r. wnioskodawca uległ wypadkowi, w wyniku którego doznał urazu kręgosłupa i głowy. Odwołujący się leczony był z powodu stwierdzonej stenozy kanału kręgowego na poziomie L4-L5 i przewlekłego zespołu korzeniowego lędźwiowo-krzyżowego. Wnioskodawca z uwagi na dolegliwości bólowe był wielokrotnie rehabilitowany, przebywał na zwolnieniach lekarskich. W dniu 3 lutego 2010 r. został poddany zabiegowi operacyjnemu – stabilizacji międzywyrostkowej DIAM. Od 2008 r. jest pod opieką Instytutu (...) w W. z powodu stwierdzonego niedosłuchu odbiorczego zmysłowo-nerwowego obustronnego średniego stopnia i szumów w uszach. Skarżący nosi aparaty słuchowe. Przeprowadzona w Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy w O. konsultacja psychologiczna nr (...)wykazała znacznie obniżoną sprawność psychomotoryczną i istnienie przeciwskazań psychologicznych do pracy na zajmowanym stanowisku – operator wózka widłowego. Diagnoza z dnia 16 stycznia 2013 r. potwierdziła niezdolność do pracy na zajmowanym stanowisku wynikająca z stwierdzonego zespołu psychoorganicznego.

(dowód: dokumentacja orzeczniczo-lekarska wnioskodawcy, zaświadczenie lekarskie (...)/25- (...) z dnia 16.01.2013 r. – k. 94)

W dniu 19 września 2013 r. wnioskodawca złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 16.12.2013 r. nie uznano skarżącego za niezdolnego do pracy. Decyzją z dnia 20 grudnia 2013 r. odmówiono wnioskodawcy prawa do renty.

(dowód: wniosek z dn. 19.09.2013 r. – k. 3- 10 akt rentowych ZUS, orzeczenie komisji lekarskiej – k. 18 akt rentowych ZUS, decyzja z dn. 20.12.2013 r. – k. 19 akt rentowych ZUS)

Celem wyjaśnienia istoty sporu tj. istnienia u G. S. niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i jej stopnia, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych specjalistów neurologa, psychologa i psychiatry oraz otolaryngologa.

Na podstawie osobistego badania i analizy zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegli psychiatra dr M. K. oraz psycholog mgr A. W. rozpoznali u odwołującego:

- łagodne obniżenie funkcji poznawczych oraz łagodne zaburzenia emocjonalne.

Z powodu rozpoznanych schorzeń oraz stopnia ich nasilenia biegli psychiatra i psycholog nie uznali odwołującego za niezdolnego do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, biegli wskazali, że odwołujący nie jest ani całkowicie, ani częściowo niezdolny do pracy z punktu widzenia psychiatrycznego, gdyż nie utracił zdolności do wykonywania jakiejkolwiek prostej pracy fizycznej. Biegli zwrócili uwagę, że wynik badania psychologicznego z dnia 6 października 2013 r. nie jest adekwatny do aktualnego stanu psychicznego badanego, sprzeczny z faktycznym poziomem intelektualnym, jak również możliwościami normalnego funkcjonowania w życiu rodzinnym, społecznym, i zawodowym o czym świadczy dotychczasowa linia życiowa badanego. Biegli wskazali na wynika zastosowanych badań: wskaźnik liczbowy testu inteligencji ((...)) pogranicze normy, test Bentona (...)) może sugerować istnienie podłoża organicznego, wynik uzyskany w Krótkiej Skali Oceny Stanu Psychicznego MMSE-21 pkt. Wskazuje na łagodne zaburzenia funkcji poznawczych, kwestionariusz samooceny służącej do określenia stanu poziomu lęku w skali 0-10, poziom lęku na poziomie 6 stena. Podsumowując bieli podnieśli, ze stwierdzone mankamenty zdrowia psychicznego nie stanowią przeszkody do wykonywania prostej pracy fizycznej.

(dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 27-31v)

Na podstawie osobistego badania i analizy zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły neurolog dr H. F. rozpoznał u odwołującego:

- przebytą rwę kulszową lewostronną, przebyte operacyjne leczenie dyskopatii L4/L5 w 2010.

Z powodu rozpoznanych schorzeń oraz stopnia ich nasilenia biegły neurolog nie uznał odwołującego za niezdolnego do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, biegły wskazali, że powód nie ma obecnie objawów ubytkowych a śladowe objawy korzenne nie powodują długotrwałej niezdolności do pracy. W ocenie biegłego wnioskodawca nie powinien wykonywać bardzo ciężkich prac fizycznych. Prace wymagające umiarkowanego wysiłku może wykonywać.

(dowód: opinia sądowo-lekarska- k. 44-45)

Na podstawie osobistego badania i analizy zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły otolaryngolog dr hab. N. med. I. R. rozpoznał u odwołującego:

- obustronny niedosłuch odbiorczy miernego stopnia zaaparatowany obustronnie aparatami słuchowymi, szumy uszne i zawroty głowy w wywiadzie, skrzywienie przegrody nosa z utrudnionym oddychaniem przez nos.

Z powodu rozpoznanych schorzeń oraz stopnia ich nasilenia biegły otolaryngolog nie uznał odwołującego za całkowicie ani częściowo niezdolnego do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, biegły wskazał, że obecnie stwierdzone schorzenia z zakresu otolaryngologii oraz stopień ich nasilenia nie powodują całkowitej ani częściowej niezdolności do pracy. Niedosłuch obustronny, który stwierdzono u odwołującego się, jest przeciwwskazaniem do wykonywania zatrudnienia w ponadnormatywnym hałasie. Nie stanowi natomiast przeciwwskazań do wykonywania zatrudnienia w innych zawodach.

(dowód: opinia sądowo-lekarska – k. 61-64)

Na wniosek pełnomocnika wnioskodawcy Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego ortopedy (k. 73).

Na podstawie osobistego badania i analizy zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły ortopeda dr M. S. rozpoznał u odwołującego:

- chorobę zwyrodnieniowo-dyskopatyczna odcinka L/S kręgosłupa, przebyte leczenie operacyjne dyskopatii L4/L5.

Z powodu rozpoznanych schorzeń oraz stopnia ich nasilenia biegły ortopeda nie uznał odwołującego za niezdolnego do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, biegły wskazał, że obecnie w badaniu klinicznym widoczne niewielkie ograniczenie funkcji narządu ruchu i brak jest podstaw do orzekania o niezdolności do pracy.

(dowód: opinia sądowo-lekarska – k. 84-85v)

Na wniosek pełnomocnika odwołującego się (k. 93) Sąd dopuścił dowód z opinii innego zespołu biegłych w składzie neurolog i chirurg ortopeda na okoliczność czy wnioskodawca jest co najmniej częściowo niezdolny do pracy, gdyż w znacznym stopniu utracił zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, czy ewentualna niezdolność jest trwała czy okresowa, od kiedy się datuje i jaki jest przewidywalny czas jej trwania (k. 96v).

Na podstawie osobistego badania i analizy zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły ortopeda dr B. K. rozpoznał u odwołującego:

- chorobę zwyrodnieniowo-dyskopatyczna kręgosłupa, przebytą rwę kulszową, przebyte leczenie operacyjne dyskopatii L4/L5 w lutym 2010 r.

Z powodu rozpoznanych schorzeń oraz stopnia ich nasilenia biegły ortopeda nie uznał odwołującego za niezdolnego do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, biegły wskazał, że stwierdził u wnioskodawcy mierne ograniczenie ruchów odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz niewielkie pobolewanie w lewym barku rotacji wewnętrznej (w pełnym zakresie ruchu). Biegły nie odnalazł w czasie badania obiektywnych objawów zespołu bólowego lędźwiowego ani innych istotnych dysfunkcji i deformacji w obrębie narządu ruchu. Biegły zgodził się z opinią biegłego ortopedy z dnia 27 lutego 2015 r.

(dowód: opinia sądowo-lekarska – k. 110-111v)

Na podstawie osobistego badania i analizy zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegła neurolog dr K. K. rozpoznała u odwołującego:

- chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z dyskopatią L4-L5 i C6-C7, stan po leczeniu operacyjnym dyskopatii L4/L5 w 2010 r., przebyta lwa kulszowa lewostronna, niedosłuch obu uszu.

Z powodu rozpoznanych schorzeń oraz stopnia ich nasilenia biegła neurolog nie uznał odwołującego za niezdolnego do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, biegła wskazała, że po przebytym zabiegu operacyjnym dyskopatii L4-L5 i leczeniu rehabilitacyjnym u odwołującego się nastąpiła poprawa stanu zdrowia polegająca na ustąpieniu rwy kulszowej lewostronnej, z zachowaną sprawnością ruchową i wnioskodawca jest obecnie zdolny do wykonywania prostej pracy fizycznej – z umiarkowanym wysiłkiem. Biegła podniosła również, że okresowe dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego (bez objawów rwy ramiennej) nie powodują niezdolności do pracy. Biegła wskazał, że jej opinia jest zgodna z opinią biegłego neurologa z dnia 11.06.2014 r. i innymi przeprowadzonymi w sprawie opiniami i nie stwierdza u badanego niezdolności do prostej pracy fizycznej z umiarkowanym wysiłkiem.

(dowód: opinia sądowo-lekarska – k. 123-124)

Sąd ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy podzielił wnioski opinii biegłych sądowych przeprowadzonych w niniejszym postępowaniu, gdyż zostały one w sposób przekonujący uzasadnione, a poza tym w rzeczowy sposób odnosili się do okoliczności niezbędnych dla ustalenia stanu zdrowia odwołującego się, a w konsekwencji jego zdolności do pracy. Przedmiotowe opinie sporządzone zostały przez biegłych sądowych posiadających odpowiednią wiedzę, kwalifikacje oraz doświadczenie zawodowe. Opinie te są rzetelne, przekonujące i w pełni pozwalają ustalić stan zdrowia odwołującego. Specjaliści wydali opinie po zapoznaniu się z dokumentacją oraz po bezpośrednim badaniu odwołującego się, a zatem posiadali kompleksowe informacje niezbędne do sformułowania wniosków. Opinie są wewnętrznie spójne i udzielą odpowiedzi na istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pytania.

Organ rentowy nie wniósł zastrzeżeń do tych opinii. Pismem z dnia 6 sierpnia 2015 r. zastrzeżenia wniósł skarżący podnosząc, że biegły z zakresu ortopedii nie wziął pod uwagę tego, że wnioskodawca nie może się schylać, a ponieważ jest on z zawodu zbrojarzem – betoniarzem, to tym samym nie może pracować w swoim zawodzie. Pełnomocnik odwołującego zwrócił uwagę także, że biegła z zakresu neurologii stwierdza, ze skarżący jest zdolny do prostej pracy fizycznej z umiarkowanym wysiłkiem, w sytuacji gdy wykonuje on zawód zbrojarza – betoniarza, który to zawód nie jest zawodem wykonywanym bez wysiłku (k.130).

Opinie biegłych w ocenie Sądu spełniają wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych w art. 278 k.p.c. i art. 285 k.p.c., a także w rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 14.12.2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy w związku z art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie G. S. od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 20 grudnia 2013 r. w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015, poz. 478 ) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie warunki:

- jest niezdolny do pracy,

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4,6,7,9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt. 10 lit. a), pkt. 11-12, 13, lit. a), pkt. 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2 powołanego przepisu). W myśl dyspozycji ustępu 3 powołanego artykułu, częściowo niezdolną jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z dotychczasowym poziomem kwalifikacji.

Równocześnie zgodnie z treścią art. 13 powołanej ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak też możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możność przekwalifikowania zawodowego. Dalej w myśl ustępu 3 cytowanego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś gdy rokowania takie istnieją, orzeka się okresową niezdolność do pracy.

Oprócz niezdolności do pracy ubezpieczony musi także legitymować się odpowiednim okresem składkowym i nieskładkowym. Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej:

1) jeden rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przez ukończeniem 20 lat,

2) dwa lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,

3) trzy lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat,

4) cztery lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,

5) pięć lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

W wypadku ubezpieczonego, u którego niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, wymagany pięcioletni okres ubezpieczenia powinien przypadać na ostatnie dziesięć lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty lub przed powstaniem niezdolności do pracy.

Trzecim warunkiem nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy jest powstanie niezdolności do pracy w okresach podlegania ubezpieczeniu rentowemu albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczenia. Warunek ten nie dotyczy ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Przedmiotem postępowania było ustalenie, czy ubezpieczony ze względu na stan zdrowia, jest niezdolny do pracy. Pozostałych warunków z art. 57 ust. 1 ustawy organ rentowy nie kwestionował.

Sąd w oparciu o opinie biegłych lekarzy psychologa i psychiatry, otolaryngologa, a także dwie opinii lekarzy neurologów i ortopedów sporządzonych na podstawie wyników badań i dokumentacji medycznej stwierdził u ubezpieczonego istnienie przesłanek uzasadniających przyjęcie, iż G. S. z uwagi na swój stan zdrowia oraz poziom posiadanych kwalifikacji nie spełnia warunku w postaci niezdolności do pracy.

Biegli wskazali u odwołującego istnie chorób powodujących obniżenie zdolności do pracy takie jak: łagodne obniżenie funkcji poznawczych oraz łagodne zaburzenia emocjonalne, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z dyskopatią L4-L5 i C6-C7, stan po leczeniu operacyjnym dyskopatii L4/L5 w 2010 r., przebyta lwa kulszowa lewostronna, niedosłuch obu uszu oraz szumy w uszach. Biegli zgodnie wskazali, że wnioskodawca jest obecnie zdolny do wykonywania prostej pracy fizycznej – z umiarkowanym wysiłkiem. Zgłaszane przez skarżącego dolegliwości, w szczególności okresowe dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego (bez objawów rwy ramiennej) nie powodują niezdolności do pracy. Stan psychiczny badanego – w opinii biegłych psychiatry i psychologa – nie powoduje niezdolności do pracy nie stwierdza u badanego niezdolności do prostej pracy fizycznej z umiarkowanym wysiłkiem. Stwierdzony niedosłuch jest jedynie przeciwskazaniem do zatrudnienia w ponadnormatywnym hałasie, nie stanowi natomiast przeciwskazań do wykonywania pracy w innych zawodach.

Biegli zgodzili się z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS.

W rozpoznawanej sprawie Sąd Okręgowy dokonał istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ustaleń na podstawie dowodu z opinii biegłych sądowych. Sąd uznał te opinie za wyczerpujące, poddające wszechstronnej analizie stan zdrowia ubezpieczonego w odniesieniu do jego możliwości zawodowych. Opinie biegłych zostały szczegółowo uzasadnione, a ponadto wnioski w niej zawarte nie nasuwały wątpliwości co do ich trafności, zatem brak było podstaw do dalszego prowadzenia postępowania dowodowego. Biegli są doświadczonymi specjalistami z dziedziny medycyny, która odpowiada schorzeniom ubezpieczonego. Opinię wydali po zapoznaniu się ze wszystkimi dokumentami leczenia przedłożonymi przez ubezpieczonego. Stanowisko swoje fachowo, logicznie i wyczerpująco uzasadnili.

Zdaniem Sądu nie zachodziła potrzeba dalszego prowadzenia postępowania dowodowego, skoro istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności zostały dostatecznie wyjaśnione na podstawie przeprowadzonych dowodów (art. 224 § 1 k.p.c.).

Zasada kontradyktoryjności procesu powoduje, że to strona winna wykazać się niezbędną aktywnością i wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w opinii biegłego, które ją dyskwalifikują, ewentualnie uzasadniają przeprowadzenie dodatkowych opinii. Zarzuty zgłoszone przez wnioskodawcę (k. 130) nie wskazują żadnych błędów opinii, a stanowią jedynie polemikę z jej wynikiem. Samo niezadowolenie strony z treści opinii biegłego, gdy nie zgłasza ona żadnych konkretnych zarzutów w stosunku do niej, nie powoduje konieczności powoływania kolejnego biegłego czy kolejnych biegłych. Należy pamiętać, że sąd nie jest zobowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego do czasu, gdy zostanie udowodniona okoliczność korzystna dla strony, a także wtedy, jeśli potrzeba powołania innego biegłego nie wynika z okoliczności sprawy, a jedynie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii, a wcześniej sporządzona opinia w sprawie jest prawidłowa.

W ocenie Sądu, wobec lakoniczności zarzutów skarżącego, brak było potrzeby przeprowadzania dowodu z opinii nowego zespołu biegłych, nadto takiego wniosku nie zgłosił pełnomocnik odwołującego, ani on sam.

Zastrzeżenia wnioskodawcy nie obejmują żadnych merytorycznych ani medycznych danych mogących mieć wpływ na treść wydanej przez biegłych opinii. W ocenie Sądu, to, że stan neurologiczny i ortopedyczny ubezpieczonej został tak samo oceniony przez lekarzy orzeczników ZUS i przez biegłych sądowych nie może być argumentem przeciwko opinii sądowo-lekarskiej. Biegli dysponowali także pełną dokumentacją pozwalającą zapoznać się nie tylko z charakterem ostatnio wykonywanej przez ubezpieczonego pracy, ale również byli świadomi poziomu jego wykształcenia oraz faktu, że nie pracował on w zawodzie wyuczonym zbrojarz-betoniarz, a przez całe swoje życie zawodowe wykonywał różne prace fizyczne. Wnioskodawca zarówno przez jak i po wypadku z 2003 r. wykonywał jedynie prace fizyczne. Sąd Najwyższy stwierdził w wyroku z dnia 17 stycznia 2012 r. wydanym w sprawie o sygn. akt. I UK 195/11, że sąd nie musi powoływać kolejnych dowodów z opinii biegłych (np. specjalisty z zakresu medycyny pracy) ani takiego biegłego, który po przeanalizowaniu wszystkich ekspertyz i opierając się na ich wnioskach, miał wydać jedną, całościową ocenę stanu zdrowia ubezpieczonego, w tym jego zdolności do pracy. Nadto należy podkreślić, że w niniejszej sprawie Sąd dysponował zgodnymi opiniami biegłych uznającą wnioskodawcę za zdolnego do pracy.

Zatem odnosząc powyższe regulacje do sytuacji wnioskodawcy należy wskazać, że skarżący (...) posiada łączny okres ubezpieczenia 33 lat 10 miesięcy i 15 dni, w tym do ustalenia prawa uwzględniony został okres 8 lat, 9 miesięcy i 17 dni.

Czyniąc ustalenia w zakresie zdolności do pracy wnioskodawcy Sąd Okręgowy podzielił ustalenia biegłych, że skarżący nie jest niezdolny do pracy. Biegli nie znaleźli powodów, aby wnioskodawcę uznać za częściowo niezdolnego, jak żądał tego pełnomocnik ubezpieczonego. Sąd Okręgowy podkreśla, że biegli dysponowali pełną dokumentacją medyczną, przeprowadzili również badanie przedmiotowe skarżącego, jednakże w ich ocenie nie pozwalają one stwierdzić, że jest on niezdolny do pracy umysłowej, do jakiej posiada kwalifikacje. Zatem nie został spełniony warunek, o jakim mowa w art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd Okręgowy jednocześnie podkreśla, że dołączone do pisma z dnia 3 kwietnia 2015 r. zaświadczenie lekarskie wydane w dniu 16.01.2013 r., w świetle art. 278 i następnych k.p.c., nie ma charakteru przesądzającego o wadach opinii biegłych sądowych, gdyż walor tego rodzaju dowodu posiada wyłącznie opinia sporządzona na zlecenie sądu przez osobę przez niego wyznaczoną, bowiem to postanowienie o przeprowadzeniu dowodu wydane stosownie do art. 236 k.p.c. i art. 278 § 1 k.p.c. nadaje opinii wskazanego w nim rzeczoznawcy charakter dowodu z opinii biegłego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 czerwca 2014 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 496/13, Lex nr 1488701). Dokument zawierający opinię lekarza, w zakresie zawartej w takim dokumencie treści, ma charakter dokumentu prywatnego co oznacza, że stanowi jedynie dowód tego, że dana osoba, która go podpisała złożyła oświadczenie zawarte w tym dokumencie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 lipca 2013 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 528/13, lex nr 1353684).

Jak już wskazano wyżej, zgodnie z art. 12 ust. 1- 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do pracy zarobkowej zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu a całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Wskazać przy tym trzeba, iż w doktrynie wyróżnia się kwalifikacje w ujęciu formalnym (odzwierciedlające zakres i rodzaj przygotowania zawodowego; udokumentowane świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami) oraz kwalifikacje rzeczywiste, tj. wiedzę i umiejętności faktyczne (U. J., Zmiana..., s. 153-154; tejże, Niezdolność..., s. 14; tejże, Kwalifikacje...). Zdaniem autorki przy ocenie niezdolności do pracy dla celów rentowych uwzględniać należy płaszczyznę kwalifikacji rzeczywistych, gdyż istota problemu sprowadza się do stwierdzenia, w jakim stopniu wiedzę i umiejętności, którymi dysponuje dana osoba, można wykorzystać w pracy mimo zaistniałych ograniczeń sprawności organizmu.

Na takim samym stanowisku stoi również orzecznictwo sądowe. Przykładowo w wyroku z dnia 20.12.2011r. (I UK 175/11, LEX nr 1129321) Sąd Najwyższy wskazał, iż przez kwalifikacje zawodowe należy rozumieć zarówno kwalifikacje formalne czyli przygotowanie zawodowe udokumentowane świadectwami ukończenia nauki, dyplomami, zaświadczeniami a także kwalifikacje rzeczywiste w postaci doświadczenia i praktyki zawodowej, które bez potrzeby przekwalifikowania zawodowego pozwalają podjąć prace w innych warunkach i na innym stanowisku niż zajmowanym przed uzyskaniem świadczeń rentowych, ale zgodnym z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych. Podobne stanowisko SN zajął w wyroku z dnia 20.12.2011r. (I UK 158/11, LEX nr 1129320), w którym wskazał, iż pojęcie kwalifikacji zawodowych nie jest ograniczone tylko do zawodu uzyskanego w szkole zawodowej, ani też do dotychczasowego miejsca wykonywania pracy. Kwalifikacje zawodowe należy rozumieć szerzej, jako wynikające nie tylko z formalnego wykształcenia, lecz również z doświadczenia i praktyki zawodowej, które bez potrzeby przekwalifikowania zawodowego pozwalają podjąć pracę w innych warunkach i na innym stanowisku niż dotychczas (art. 13 ust. 1 pkt 2 u.e.r.f.u.s.).

Podobnie wypowiedział się też SN w wyroku z dnia 03.07.2012r. (IIUK 321/11, LEX nr 1265565) w którym podniósł, iż o poziomie posiadanych kwalifikacji do pracy decyduje nie tylko wykształcenie, lecz także uzyskana poprzez przyuczenie do zawodu umiejętność wykonywania specjalistycznej, kwalifikowanej pracy - także pracy fizycznej. Także m.in. Sąd Apelacyjny w Szczecinie z dnia 07.11.2012r. (III AUa 464/12, LEX nr 1317900) wskazał, że wyjaśnienie treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego). Przy ocenie niezdolności do pracy dla celów rentowych bardziej istotne są kwalifikacje rzeczywiste, gdyż ocena ta sprowadza się do stwierdzenia, w jakim stopniu wiedza i umiejętności, którymi dysponuje ubezpieczony, mogą być wykorzystane przez niego w pracy pomimo zaistniałych ograniczeń sprawności organizmu.

Reasumując powyższe rozważania trzeba uznać, iż wprawdzie G. S. ma tylko wykształcenie zasadnicze w zawodzie zbrojarz - betoniarz, lecz posiada faktyczne kwalifikacje do wykonywania innych zawodów, do wykonywania których zdobył kwalifikacje w przebiegu swojej dogi zawodowej, ale przede wszystkim jego kwalifikacje są wystarczające do podjęcia się zatrudnienia i wykonywania prostych prac fizycznym, wymagających jedynie umiarkowanego wysiłku fizycznego.

W ocenie Sądu stopień upośledzenia sprawności organizmu skarżącego nie powoduje niezdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi - pracownik niewykwalifikowany. Należy zgodzić się z wnioskami przeprowadzonych opinii, że wnioskodawca może być niezdolny do ciężkiej pracy fizycznej, w ponadnormatywnym hałasie, pracy fizycznej wymagającej podnoszenia ciężkich przedmiotów, czy też długotrwałej pozycji wymuszonej, ale badany
z wykształceniem zasadniczym zawodowym może wykonywać pracę zarobkową zgodną z kwalifikacjami, ze stosownymi przeciwwskazaniami w charakterze np.: stróża, portiera, dozorcy, szatniarza, chałupnika, sprzątającego, pracach przy inwentaryzacjach, ale także być zatrudnionym prostych pracach budowlano-remontowych itp. W ocenie Sądu brak jest orzeczniczych przesłanek do ustalenia niezdolności do pracy wnioskodawcy, gdyż istnieją stanowiska na otwartym rynku pracy, które może wykonywać chory z schorzeniami układu ruchu (kręgosłupa) i pozostałymi somatycznymi w aktualnym stopniu nasilenia. Wskazać nadto należy, iż posiadane zawodowe wykształcenie nie determinuje badanego do wykonywania tylko pracy fizycznej zbrojarza-betoniarza, ale dopiero ustalenie czy istniejące obecnie naruszenie sprawności organizmu wnioskodawcy powoduje niezdolność do pracy zarobkowej niskokwalifikowanej na ogólnodostępnym rynku pracy zgodnie z posiadanym wykształceniem, pozwala na orzeczenie niezdolności do pracy u osoby niskich kwalifikacji zawodowych, gdyż warunkiem niezbędnym do orzeczenia u osoby ubezpieczonej z wykształceniem zawodowym niezdolności do pracy jest utrata zdolności wykonywania każdej możliwej niskokwalifikowanej pracy na otwartym rynku pracy z wyjątkiem zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej, lub na stanowisku przystosowanym do pracy w warunkach specjalnych wg ustawy o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Z uwagi na powyższe w ocenie Sądu, samo ustalenie występujących u wnioskodawcy chorób narządu ruchu i pozostałych somatycznych bez określenia skutków wpływających na możliwość wykonywania pracy zarobkowej zgodnej z kwalifikacjami nie skutkuje nabyciem uprawnień rentowych.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym zwłaszcza opinię biegłych sądowych uznał, że odwołanie ubezpieczonej nie zasługuje na uwzględnienie i zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. w zw. z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oddalił odwołanie.

/-/ SSO L. Popiel