Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2015 r. w Gdańsku

sprawy R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o prawo do renty

na skutek apelacji R. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 lutego 2014 r., sygn. akt VI U 4777/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję i przyznaje ubezpieczonemu R. S. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 września 2012 roku do dnia 30 listopada 2014 roku;

II.  stwierdza, że pozwany organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

SSA Barbara Mazur SSA Małgorzata Gerszewska SSO del. Maria Ołtarzewska

Sygn. akt III AUa 697/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 września 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu R. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Decyzję wydano w oparciu o treść art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2009 roku nr 153 poz. 227), bowiem ubezpieczony mimo uznania go za osobę okresowo niezdolną do pracy nie uwodnił wymaganego 5 letniego okresu ubezpieczenia w dziesięcioleciu przed dniem złożenia wniosku o rentę, jednocześnie pozwany organ rentowy nie stwierdził u ubezpieczonego co najmniej 30 lat pracy.

Ubezpieczony w odwołaniu od powyższej decyzji domagał się jej zmiany poprzez ustalenie uprawnień do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Zdaniem odwołującego błędnie ustalono okresy składkowe i nieskładkowe, które wynosić powinny 26 lat, 1 miesiąc i 25 dni. Kwestionował także przyjętą przez organ rentowy datę niezdolności do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i przytoczył argumenty zawarte w uzasadnieniu decyzji.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 20 lutego 2014 r. oddalił odwołanie R. S..

Sąd Okręgowy orzekał na podstawie następujących ustaleń faktycznych i rozważań prawnych.

W dniu 03 września 2012 roku ubezpieczony złożył w pozwanym organie rentowym wniosek o ustalenie uprawnień do świadczenia rentowego. Ubezpieczony udowodnił łączny okres ubezpieczenia wynoszący 24 lata, 1 miesiąc i 5 dni, w dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku o rentę ubezpieczony nie udowodnił żadnego okresu ubezpieczenia - brak zatrudnienia. Okres służby wojskowej został zaliczony do stażu pracy. Nie uwzględniono okresów od 15.08.1969 r. do 10.04.1970 r. - brak zgłoszenia do ubezpieczenia i okresu od 02.03.1973 r. do 20.04.1974 r. zatrudnienia w Zakładach (...) w G. z powodu braków formalnych świadectwa pracy. Ubezpieczony uznany jest z osobę całkowicie niezdolną do pracy od października 2011 r., częściowo od czerwca 2010 r. O rentę starał się już w 2003 r. Wówczas jego odwołanie zostało oddalone, gdyż częściowa niezdolność do pracy powstała po dacie 14.11.2000 r. a odwołujący do dnia 14.05.1999 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Orzeczeniem z dnia 30.09.2003 r. został uznany za osobę o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności a następnie 27.02.2006 r. o znacznym stopni niepełnosprawności na stałe. Powyższe dowody nie budziły wątpliwości Sądu Okręgowego co do ich wiarygodności. W ocenie Sądu Okręgowego odwołujący skutecznie nie podważył też zasadności opinii biegłych, którzy opierali się przede wszystkim na przedłożonej dokumentacji medycznej w zakresie daty ustalenia niezdolności odwołującego do pracy. Sąd Okręgowy wskazał, iż pośrednio również z poprzedniej sprawy sądowej i wydanej tam opinii nie wynikała wcześniejsza niezdolność odwołującego do pracy, tj. przed 14.11.2000 r.

Sąd Okręgowy stwierdził, iż podstawą przyznania prawa do renty jest ustalenie, że osoba dochodząca tego świadczenia jest całkowicie lub częściowo niezdolna do pracy, a po przesądzeniu tej przesłanki, czy posiada ona wymagany okres zatrudnienia i czy niezdolność do pracy powstała w odpowiednim okresie. Zgodnie bowiem z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 roku nr 153, poz. 1227) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Natomiast Sąd Okręgowy zaznaczył, iż w ustępie 2 cytowanego przepisu stanowi się, że przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. Sąd Okręgowy wskazał, iż stosownie do przepisu art. 58 w/w ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 22.09.2011 r.): warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie, co najmniej;

1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3) 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4) 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

2. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej. Wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem przepisu art. 57 zostały rozstrzygnięte w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2006 r. I UZP 5/05. W uchwale tej Sąd Najwyższy stwierdził, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy, bez potrzeby wykazywania przewidzianego art. 58 ust 2 ustawy pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Od dnia 23 września 2011 roku obowiązuje ustawa z dnia 28 lipca 2011 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 187, poz. 1112) Uregulowała ona w art. 58 ust. 4, iż ubezpieczeni całkowicie niezdolni do pracy, których okres składkowy w przypadku mężczyzn wynosi 30 lat a w przypadku kobiet 25 lat nie muszą legitymować się wymaganym pięcioletnim okresem ubezpieczenia w ostatnim dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku. W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie, ubezpieczony nie posiada wymaganego 30 letniego okresu składkowego, bowiem łączny okres ubezpieczenia wraz z ewentualnym zaliczeniem okresów spornych nie wynosi 30 lat. Sam ubezpieczony w odwołaniu podaje około 26 lat. Sąd Okręgowy stwierdził, iż skoro ubezpieczony nie legitymuje się wymaganym 30 letnim okresem składkowym, a jednocześnie nie udowodnił wymaganego pięcioletniego okresu ubezpieczenia w dziesięcioleciu przypadającym przed dniem złożenia wniosku o rentę, zatem mimo uznania go za osobę okresowo całkowicie niezdolną do pracy nie spełnia wszystkich wymaganych przesłanek do przyznania prawa do świadczenia rentowego. Kierując się powyższą argumentacją, Sąd Okręgowy na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonego -orzekając jak w sentencji.

Apelację od wyroku wywiódł ubezpieczony, zaskarżając wyrok w całości, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wyrokowanie – art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c., art. 233 § 1 k.p.c., art. 328 § 2 k.p.c., w szczególności:

1)  sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału, to jest przyjęcie, że powód nie osiągnął ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, podczas gdy zebrane w sprawie świadectwa pracy, zaświadczenia o pobieranych zasiłkach i okresach pozostawania na bezrobociu, książeczka wojskowa, potwierdzenie zatrudnienia w dowodzie osobistym dowodzą przeciwnie, a także błędne przyjęcie, że powód nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, wynoszącego łącznie co najmniej 5 lat, przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed powstaniem niezdolności do pracy, wbrew treści zebranej w sprawie obszernej dokumentacji medycznej oraz wbrew opiniom sądowo-lekarskim, w tym włączonym do sprawy z innego postępowania, dotyczącego powoda.

2)  niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy poprzez nieokreślenie dnia powstania częściowej (okresowej) niezdolności do pracy powoda oraz dziesięcioletniego okresu, przypadającego bezpośrednio przed tym dniem wraz z pięcioletnim okresem składkowym i nieskładkowym, zgodnie z zasadą określoną w art. 58 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227, z późn. zm.)

3)  obrazę przepisów prawa materialnego poprzez nieuwzględnienie przy orzekaniu treści art. 58 ust. 2 w/w ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach to jest drugiego członu alternatywy łącznej, stanowiącego, że co najmniej 5-letni okres składkowy i nieskładkowy powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem powstania niezdolności do pracy.”

Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i orzeczenie na rzecz powoda renty na podstawie art. 57 ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 2, art. 58 ust. 1 pkt 5, ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu apelacji skarżący podniósł, iż Sąd pierwszej instancji bezkrytycznie przyjął za organem rentowym, iż powód udowodnił łączny okres ubezpieczenia wynoszący 24 lata, 1 miesiąc i 5 dni oraz to, iż okres zatrudnienia od 2 marca 1973 r. do 20 kwietnia 1974 r. nie należy zaliczyć do okresu uprawniającego do nabycia świadczenia. Co więcej, skarżący wskazał na to, że art. 58 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie wymaga zaistnienia całkowitej niezdolności do pracy. Niemniej jednak w tym kontekście ubezpieczony dodał, iż w toku postępowania przez Sądem pierwszej instancji zostało wykazane, iż był on niezdolnym do pracy od 1 lutego 1995 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego R. S. zasługuje na uwzględnienie w sposób skutkujący zmianą zaskarżonego wyroku i przyznaniem wnioskodawcy prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 września 2012 r. do dnia 30 listopada 2014 r.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była kwestia spełniania przez ubezpieczonego przesłanki ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 57 w zw. z art. 58 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 748) dalej: ustawa, zwłaszcza z punktu widzenia ustawy z dnia 28 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Dz. U. nr 187, poz. 1112), która obowiązuje od 23 września 2011r., dalej: ustawa zmieniająca.

Stosownie do treści art. 57 ust. 1 ustawy renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (ust. 2).

Z kolei art. 58 ustawy stanowi, że warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2)2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3)3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4)4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5)5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat (ust. 1).

Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej (ust. 2). Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w ust. 1, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe (ust. 3). Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (ust.4). Regulacja zawarta w ust. 4 art. 58 dodana została przez art. 1 pkt 1 wymienionej wyżej ustawy zmieniającej.

Do chwili wejścia w życie powyższej zmiany art. 57 ustawy był interpretowany przez Sąd Najwyższy w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2006 r., sygn. akt: I UZP 5/05 w ten sposób, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy, bez potrzeby wykazywania przewidzianego art. 58 ust. 2 ustawy pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Zatem w przedmiotowej sprawie w związku z podnoszonym przez Sąd pierwszej instancji brakiem 30 letniego okresu składkowego (oraz pięcioletniego okresu ubezpieczenia w dziesięcioleciu przypadającym przed dniem złożenia wniosku o rentę), wymaganego już po zmianie było ustalenie, czy ubezpieczony był całkowicie niezdolny do pracy przed 23 września 2011 r.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego we wskazanym powyżej zakresie Sąd Okręgowy nie dokonał w pełni ustaleń co do daty lub okresu powstania całkowitej niezdolności do pracy u ubezpieczonego, a w konsekwencji zaniechał ustaleń w zakresie łącznego stażu pracy ubezpieczonego.

W kwestii stanu zdrowia wnioskodawcy należy stwierdzić, iż Sąd Okręgowy zasadnie poczynił je po przeprowadzeniu postępowania dowodowego z udziałem biegłych sądowych o specjalnościach adekwatnych do ujawnionych u wnioskodawcy schorzeń. Ze względu na specjalistyczny charakter wiedzy wymaganej przy ocenie rodzaju schorzeń i stopnia ich zaawansowania decydujących o zdolności danej osoby do pracy sąd zobligowany jest bowiem oprzeć się na opinii biegłych i nie może dokonywać ustaleń we wskazanym powyżej zakresie wbrew wnioskom wynikającym z prawidłowo sporządzonych i uzasadnionych opinii biegłych sądowych (tak np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2007 r., III UK 130/06, OSNP 2008/7-8/113; z dnia 24 lutego 2010 r., II UK 191/09, z dnia 12 stycznia 2010 r., I UK 204/09).

Sąd Apelacyjny stoi jednak na stanowisku, iż Sąd I instancji nie dokonał właściwej oceny przedmiotowych opinii w sytuacji, gdy nie wynikało z nich kiedy zmiany chorobowe u ubezpieczonego mogły występować, a zwłaszcza czy zmiany te mogły występować przed dniem 23 września 2011 r. w takim stopniu, iż powodowały całkowitą niezdolność do pracy, zważywszy na charakter schorzenia i szybkość pogłębiania się zmian chorobowych. Biegli w opinii z dnia 14 listopada 2013r. uznając ubezpieczonego za całkowicie niezdolnego do pracy od dnia 28 października 2011r. oparli się na wyniku badania dodatkowego ( MRI mózgu) właśnie z tej daty.

Z uwagi na powyższe Sąd Apelacyjny przeprowadził na podstawie art. 382 k.p.c. uzupełniające postępowanie dowodowe, dopuszczając dowód z opinii biegłego sądowego
z zakresu neurologii na okoliczność czy ubezpieczony stał się całkowicie niezdolnym do pracy przed dniem 23 września 2011 r., mając na względzie charakter schorzeń, wynik badania dodatkowego z dnia 28 października 2011 r. oraz przy ocenie rozwoju stwierdzonych zmian chorobowych, które zdaniem biegłego doprowadziły do całkowitej niezdolności do pracy ubezpieczonego od dnia 28 października roku (w świetle opinii z dnia 14 listopada 2013 r.)

Biegły w opinii z 30 kwietnia 2015 r. podtrzymał swoją poprzednią opinię, że badany jest nadal całkowicie niezdolny do pracy do listopada 2014 r., ale jednocześnie zmienił ją co do okresu jej powstania. Zdaniem biegłego całkowita niezdolność do pracy powstała w okresie przed dniem 23 września 2011 r. i spowodowana jest głównie powikłaniami miażdżycy naczyń w tym domózgowych oraz tętniakiem tętnicy przedniej mózgu oraz chorobami współistniejącymi.

Sąd Apelacyjny nie widzi podstaw, by kwestionować rzetelność i prawidłowość powyższej opinii biegłego. Powyższa opinia odpowiada również wymogom stawianym przez art. 285 § 1 k.p.c., albowiem została uzasadniona w sposób przystępny i jest zrozumiała dla osób niedysponujących wiedzą medyczną. Wnioski swoje biegły sformułował jasno i czytelnie. Ocena przedmiotowej opinii prowadzi do konkluzji, iż jest ona miarodajna dla poczynienia ustaleń w przedmiocie zdolności bądź niezdolności wnioskodawcy do pracy.

Strony również nie zgłosiły zastrzeżeń do tejże opinii uzupełniającej.

Mając na względzie powyższe ustalenie, iż całkowita niezdolność do pracy powstała przed 23 września 2011 r. przesłanką niezbędną do nabycia uprawnień do świadczenia jest legitymowanie się przez ubezpieczonego co najmniej 25 letnim okresem składkowymi i nieskładkowym, bez potrzeby wykazywania przewidzianego art. 58 ust. 1 pkt 5 ustawy pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego w ostatnim dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Jak słusznie zauważa apelujący Sąd pierwszej instancji błędnie przyjął, iż ubezpieczony nie osiągnął 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, przy czym wnosić można, że kwestii tej ostatecznie nie badał wobec przyjęcia, że ubezpieczony stał się całkowicie niezdolnym do pracy po dniu 23 września 2011r. W ocenie Sąd Apelacyjnego ubezpieczony w toku procesu dostarczył dowody niezbędne do ustalenia jego zatrudnienia w Zakładach (...) w G. od dnia 02 marca 1973r. do dnia 20 kwietnia 1974r.

Zgodnie z § 22 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: 1) legitymacja ubezpieczeniowa; 2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. Jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

W przedmiotowej sprawie ubezpieczony przedłożył umowę, świadectwo pracy, kartę obiegową zwolnienia oraz dowód osobisty. Według treści umowy o pracę ubezpieczony został zatrudniony w Zakładach (...) w Ś. od dnia 02 marca 1973r. na siedmiodniowy okres próbny, a po jego upływie na czas nieograniczony jako pracownik fizyczny. Z karty obiegowej zwolnienia wynika, że ubezpieczony został zwolniony z pracy w w/w Zakładzie z dniem 20 kwietnia 1974r. Taki okres zatrudniania ubezpieczonego w Zakładach (...) został potwierdzony w świadectwie pracy z dnia 29 kwietnia 1974r., a w druku świadectw pracy z tego okresu nie było pozycji do wpisania danych o wymiarze czasu pracy. Z kolei w dowodzie osobistym ubezpieczonego wydanym dnia 15 maja 1969r. (...), na stronie 9 również znajduje się wpis o zatrudnieniu ubezpieczonego w Zakładach (...). Świecie od dnia 02 marca 1973r. i o zwolnieniu go z pracy dnia 20 kwietnia 1974r. (dowód: umowa, karta obiegowa i świadectwo pracy z 29 kwietnia 1974 r., k.31 akt sądowych, dowód osobisty w kopercie przy obwolucie akt). Zatem zdaniem Sądu Apelacyjnego, powyższe dowody pozwalają na ustalenie, iż w okresie od dnia 2 marca 1973 r. do 20 kwietnia 1974 r. ubezpieczony pracował w Zakładach (...) w Ś.. Okres ten stanowi 1 rok 1 miesiąc i 19 dni, a łącznie z okresami uwzględnionymi przez pozwanego daje staż wynoszący 25 lat, 2 miesiące i 24 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, iż ubezpieczony
spełnił przesłanki wymagane do nabycia prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, bowiem jest osobą całkowicie niezdolną do pracy oraz legitymuje się 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym, co skutkowało koniecznością zmiany wyroku Sądu Okręgowego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. i przyznaniem ubezpieczonemu R. S. prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia
1 września 2012 r. do dnia 30 listopada 2014 r., o czym orzekł w pkt I sentencji.

W punkcie II wyroku Sąd Apelacyjny ustalił, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zdaniem Sądu Apelacyjnego organ rentowy nie dysponował dokumentacją niezbędną do wydania prawidłowej decyzji. Ostatecznej diagnozy dokonano u ubezpieczonego w oparciu o wynik badania TK mózgu z dnia 17 kwietnia 2013r., a więc już w toku postępowania sądowego, a ponadto dokumenty pozwalające ustalić jego łączny staż pracy na co najmniej 25 lat przedłożył on dopiero w toku postępowania przed Sądem Okręgowym.