Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Katowicach - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

XI Wydział Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2014r. w Katowicach

sprawy (...) Sp. z o.o. ( (...) Sp. z o.o. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o dodatkową opłatę

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 6 czerwca 2013 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że odstępuje od wymierzenia (...) Spółce z o.o. w T. dodatkowej opłaty z tytułu nieopłaconych składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych za okres od czerwca 2012 roku do stycznia 2013 roku oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od maja 2012 roku do stycznia 2013 roku .

Sygn. akt XI U 2079/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6.06.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wymierzył płatnikowi składek (...) Sp. z o.o. w T. opłatę dodatkową w łącznej kwocie 24.094,34zł, tj. w wysokości 20% nieopłaconych składek:

- na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres 06/2012-01/2013 wynoszącą 15.390,26zł,

- na Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych za okres 06/2012-01/2013 wynoszącą 6.861,43zł,

- na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres 05/2012-01/2013 wynoszącą 1.842,65zł.

W odwołaniu od w/w decyzji (...) Sp. z o.o. w T. domagała się rozpoznania sprawy przez Sąd argumentując, iż wymierzona przez organ rentowy opłata dodatkowa jest rażąco wysoka i nie uwzględnia specyfiki gospodarczej regionu po zredukowaniu produkcji przez zakłady (...) (Spółka obsługiwała dostawy na potrzeby w/w zakładów) oraz interesu społecznego m.in. pracowników zatrudnionych na podstawie umów o pracę.

Dodała, iż w chwili obecnej Spółce udało się ponownie wejść na ścieżkę rozwoju, a w perspektywie najbliższych miesięcy istnieje realna szansa na uregulowanie całego zadłużenia.

W odpowiedzi na odwołanie (k. 3-4 a.s.) organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, iż wymierzając opłatę dodatkową wziął pod uwagę sytuację płatnika, a tym samym na pierwszy plan wysuwa się jej funkcja dyscyplinująca.

Sąd ustalił, co następuje:

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż (...) Sp. z o.o. w T. została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w czerwcu 2005r. (k. 10 a.s.).

Z uwagi na nieopłacenie przez Spółkę składek wszczęto wobec niej postępowanie egzekucyjne, a jej rachunki bankowe w Banku (...) S.A. (...) Bank (...) S.A. zostały zajęte.

Egzekucja należności składkowych jest prowadzona na bieżąco, a zestawienie wpłat egzekucyjnych za okres od 1.01.2013r. przedstawione zostało szczegółowo w załączniku do pisma ZUS z dnia 16.12.2013r. (k. 20-21 a.s.).

Nadto w 2012r. płatnik składek dokonał dobrowolnych wpłat na poczet zadłużenia w kwocie 184.790,73zł (wniosek z dnia 4.06.2013r.- w aktach ZUS, pismo ZUS z dnia 16.12.2013r.- 20 a.s., wyjaśnienia pełnomocnika ZUS –k. 27 a.s.).

Na dzień 4.06.2013r. (...) Sp. z o.o. posiadała zaległości z tytułu składek (wniosek z dnia 4.06.2013r.- w aktach ZUS):

1.  na ubezpieczenia społeczne za okres 06/2012- 01/2013 w wysokości 76.951,32zł,

2.  na ubezpieczenie zdrowotne za okres 06/2012- 01/2013 w wysokości 34.307,15zł,

3.  na (...) za okres 05/2012- 01/2013 w wysokości 9.213,25zł.

W toku niniejszej sprawy strona odwołująca się wyjaśniła (k. 26 a.s.), iż w dalszym ciągu zatrudnia pracowników, lecz z powodu zajęcia rachunków bankowych i ściągania z nich zaległych składek według kolejności nie ma możliwości opłacania składek na bieżąco.

(...) Sp. z o.o. dodała, iż poprawa jej sytuacji finansowej, o której mówiła na rozprawie w dniu 6.12.2013r. (k. 17-18 a.s.), związana była z kontrahentem wysyłającym materiały eksploatacyjne na Ukrainę. Obecnie jednak, z uwagi na sytuację polityczną w tym kraju, losy kontraktu są niepewne.

Spółka podkreśliła, iż nie jest w stanie uiścić ustalonej przez organ rentowy opłaty dodatkowej.

Sąd zważył, co następuje:

Zagadnienie wymierzania opłaty dodatkowej reguluje obecnie art. 24 ust 1a-1d ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2013.1442 j.t.).

Zgodnie z art. 24 ust 1a cyt. ustawy w razie nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości Zakład może wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę do wysokości 100% nieopłaconych składek. Od decyzji w sprawie wymierzenia dodatkowej opłaty przysługuje odwołanie do sądu według zasad określonych w art. 83.

Natomiast w ustępach 1b- 1d art. 24 cyt. ustawy ustawodawca uregulował kwestię opłaty dodatkowej w przypadku pociągnięcia płatnika składek będącego osobą fizyczną do odpowiedzialności za przestępstwo lub wykroczenie polegające na nieopłaceniu składek lub opłaceniu ich w zaniżonej wysokości.

Z powołanego wyżej przepisu art. 24 ust 1a cyt. ustawy jednoznacznie wynika, iż wymierzenie przez ZUS płatnikowi składek opłaty dodatkowej ma charakter fakultatywny. Tym samym organ rentowy ma możliwość, nie obowiązek, jej zastosowania przy równoczesnym uwzględnieniu okoliczności, które spowodowały zaniechanie lub nieterminowe opłacanie składek (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 19 lutego 2003r. sygn. I AUa 334/02, Pr. Pracy 2004/4/39).

Zgodnie z prezentowanym przez Sąd Najwyższy poglądem należąca do sfery swobodnego uznania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych czynność polegająca na wymierzeniu opłaty dodatkowej winna być oceniana pod kątem jej merytorycznej zasadności i celowości (wyrok z dnia 18 stycznia 2008r. sygn. II UK 98/07, LEX nr 442763).

W orzecznictwie przyjmuje się, iż funkcją dodatkowej opłaty jest zdyscyplinowanie płatników składek do wykonania, i to należytego, ciążących na nich obowiązków terminowego i w należnej wysokości opłacania składek i tym samym stanowi sankcję za niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązku opłacania składek i ma sens wówczas, gdy - przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności - można oczekiwać, że spełni ona lub może spełnić założony, dyscyplinujący cel (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 20 grudnia 2012 r. sygn. III AUa 1043/12, LEX nr 1254416).

Natomiast nakładanie dodatkowej opłaty na ubezpieczonego, który nie ma realnej możliwości uregulowania głównego zobowiązania, jest sprzeczne z celem tej instytucji , gdyż jedynie "wirtualnie" zwiększa wysokość zobowiązania ubezpieczonego wobec organu rentowego, nie czyniąc spłaty zobowiązania bardziej realną (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 22 sierpnia 2006r. sygn. III AUa 1745/05, OSA 2008/7/18).

Z zebranego materiału dowodowego wynika, iż zaległości składkowe (...) Sp. z o.o. powstały z powodu zredukowania produkcji przez zakłady (...) w stosunku do których Spółka miała prowadzić obsługę logistyczną dostaw.

Należności z tytułu składek są obecnie ściągane na rzecz organu rentowego w drodze egzekucji, a aktualna sytuacja finansowa Spółki uniemożliwia jej uiszczenie opłaty dodatkowej.

Zatem -zdaniem Sądu- w zaistniałym stanie faktycznym, mając na uwadze także wysokość głównego zobowiązania, obciążenie strony odwołującej się opłatą dodatkową w wysokości 20% nieopłaconych składek na FUS, FUZ i (...) (tj. 24.094,34zł) jest nieprawidłowe, gdyż jest sprzeczne z dyscyplinującym celem tej instytucji i spowoduje jedynie dalsze pogorszenie i tak już trudnej sytuacji majątkowej Spółki.

Wobec powyższego Sąd -po myśli art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c.- zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.

SSO Anna Melcer -Pamuła