Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 531/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 sierpnia 2015r.

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR J. U.

Protokolant A. Gustowska

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2015r. w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z powództwa D. S.

przeciwko E. S. (1)

o alimenty

I. zasądza od pozwanego E. S. (1) na rzecz powódki D. S. rentę alimentacyjną w kwocie po 400 (czterysta) złotych miesięcznie za okres od 1 sierpnia 2014r. do 31 lipca 2015r. , a od 1 sierpnia 2015r. w kwocie po 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, z tym że tak zasądzone alimenty pozwany płacił będzie do rąk powódki każdego następującego po sobie miesiąca z góry najpóźniej do dnia 15- go, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w terminie płatności każdej raty,

II. dalej idące powództwo oddala,

III. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.551 złotych tytułem kosztów postępowania, oddalając dalej idące żądanie w przedmiocie zasądzenia kosztów postępowania,

IV. zwraca pozwanemu z dochodów tut. Sądu kwotę 180 złotych zaksięgowaną pod pozycją 21 – 6910,

V. nakazuje pozwanemu aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Kłodzku) opłatę sądową w kwocie 270 złotych i 6 złotych opłaty kancelaryjnej,

VI. wyrokowi w punkcie I – wszym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 531/14

UZASADNIENIE

Powódka D. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego E. S. (1) renty alimentacyjnej w kwocie 900 zł miesięcznie. W uzasadnieniu podała, że jest byłą żoną pozwanego. Małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód z winy pozwanego w dniu 12 lutego 2014r. wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy sygn. akt I C 1852/13. Jest emerytką i otrzymuje świadczenie w kwocie 1152,45 zł. miesięcznie netto oraz wynagrodzenie za pracę na 1/8 etatu w kwocie 168,60 zł. Leczy się na nadciśnienie, zwyrodnienie kręgosłupa, zdiagnozowano u niej trądzik różowaty. Na leki wydaje miesięcznie około 150 zł. Z powodów zdrowotnych przebywała w okresie od 5 maja 2014r. do 18 maja 2014r. w D. na turnusie rehabilitacyjnym. Jest w niedostatku, gdyż emerytura i wynagrodzenie w niewielkim stopniu zaspokajają jej podstawowe potrzeby. Jej przeciętny koszt utrzymania wynosi około 2250 zł, na co składa się wyżywienie 800 zł, mieszkanie 430 zł, gaz 50 zł, telefon 50 zł, prąd 50 zł, środki czystości i kosmetyczne 150 zł, buty, odzież, bielizna 200 zł, leczenie 450 zł, Cyfrowy P. 50 zł, ubezpieczenie 20 zł. Pozwany jest emerytem górniczym, nie ma nikogo na utrzymaniu, otrzymuje emeryturę w wysokości około 2900 zł miesięcznie. Pozwany E. S. (1) wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu podał, że powódka nie znajduje się w niedostatku, otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie 1152,45 zł. Świadczy pracę w kwiaciarni w wymiarze 4 godzin dziennie od 13 00 do 17 00. Podniósł, że kilkanaście lat temu zakupił pawilon handlowy na działalność usługową, w którym zatrudniona została jego córka oraz powódka. Sklep jest bardzo dochodowy, a uzyskane dochody są przez powódkę ukrywane. Nie wniósł o podział majątku dorobkowego. Byłej małżonce pozostawił mieszkanie własnościowe przy ul. (...) w N. o łącznej powierzchni 48 m 2 wartości około 100.000 zł. Dolegliwości powódki nie powodują ustalenia u niej grupy inwalidzkiej. Jeżeli powódki nie stać na utrzymanie tak dużego lokalu winna zamienić go na mniejszy lokal. Powódka przeszacowała swoje wydatki. Na wyżywienie, środki czystości i higieny osobistej, odzież, bieliznę, obuwie, leczenie przeznacza 750 zł, a nie 1400 zł. Podał, że jego dochody netto z emerytury górniczej wynoszą około 2856 zł. Na wynajęcie mieszkania, wraz z czynszem i opłatami za media, przeznacza kwotę 1027,25 zł. Leczy się w Zakładzie Opieki Zdrowotnej S.C. w K.. Stan jego zdrowia nie jest zadowalający. Wydatki na wyżywienie, ubranie środki czystości i higieny osobistej, pomoc lekarską oraz na leki stanowią kwotę około 1260 zł. Na utrzymanie samochodu wydaje miesięcznie około 450 zł. Dobrowolnie uiszcza 100 zł miesięcznie na wnuka K. S.. Miesięczne wydatki jakie ponosi to kwota 2837 zł. Powódka nie znajduje się niedostatku. Wykazane przez nią wynagrodzenie za pracę w kwiaciarni zostało zaniżone. Ponadto pozostawił powódce majątek w postaci mieszkania własnościowego oraz kwiaciarni.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka D. S. i pozwany E. S. (1) związek małżeński zawarli w dniu 17 października 1964r. Z małżeństwa mają dwoje usamodzielnionych dzieci. Syn M. S. mieszka w Niemczech, utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych, ma czworo dzieci. Córka stron M. P. mieszka w N., pracuje, ma dwoje dzieci. W dniu 27 kwietnia 2012r. pozwany E. S. (1) opuścił powódkę D. S., wyjechał z N.. Odchodząc z domu zabrał komputer, samochód osobowy marki H. rocznik 2006 oraz 11.000 zł. Małżeństwo stron zostało rozwiedzione przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 12 lutego 2014r. z winy pozwanego

dowód: - zeznania stron,

- akta Sądu Okręgowego w Świdnicy sygn. I C 1852/13.

Powódka D. S. ma 70 lat. Mieszka sama w N. przy ul. (...). Opłaca czynsz w kwocie 380 – 390 zł miesięcznie (w zależności od zużycia wody), prąd 50 zł miesięcznie, gaz 35 zł co 2 miesiące, podatek od nieruchomości 49 zł rocznie, Cyfrowy P. 49,90 zł miesięcznie. Przebywa na emeryturze, otrzymuje świadczenie w kwocie 1196, 07 zł miesięcznie netto ( do dnia 28 lutego 2015r. była to kwota 1152, 45 zł). Pracuje na 1/8 etatu w kwiaciarni (...) w N. za wynagrodzeniem 174,72 zł miesięcznie netto (do grudnia 2014r. była to kwota 168,60 zł). Choruje na nadciśnienie, reumatyzm, trądzik różowaty, tarczycę. Na leki wydaje 100-150 zł miesięcznie. W 2015r. zapłaciła za doppler żył 150 zł. W maju i czerwcu 2015r. za masaże zapłaciła łącznie 400 zł.

dowód: - zeznania powódki D. S.,

- decyzje (...) Oddział w W. z 1 marca 2014r. i 2 marca 2015r. ,

- umowa o pracę z (...) w N.

z 2 stycznia 2013r.

- faktury VAT z 14 sierpnia 2014r. , 24 września 2014r.

- zaświadczenia z (...) w N.

z 10 listopada 2014r., 12 maja 2015r. i 29 czerwca 2015r.

- rachunki karty 74-76,

- zaświadczenie lekarskie z 23 września 2014r. (karta 85),

- faktury VAT z 14 sierpnia 2014r.

- paragon fiskalny z 25 kwietnia 2015r. (karta 84)

- zaświadczenie lekarskie z Przychodni (...)w K.

z 23 września 2014r.

Powódka D. S., wraz z córką M. P., była współwłaścicielką kwiaciarni (...) w N.. Swój udział sprzedała córce w dniu 15 stycznia 2013r. na 20.000 zł. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży udziału przeznaczyła na życie.

dowód: - zeznania powódki D. S.,

- wypisy z aktów notarialnych sporządzonych w Kancelarii

Notarialnej w N. z 19 kwietnia 2001r. i 15

stycznia 2013r.

Latem 2013r. powódka D. S. była na wycieczce w F., za którą zapłaciła 4000 zł. W maju 2014r. przebywała na turnusie rehabilitacyjnym w D., którego koszt wyniósł 1200 zł. W okresie od 18 do 26 lipca 2015r. uczestniczyła w wycieczce do M., za którą zapłaciła córka M. P..

dowód: - zeznania powódki D. S.,

- faktura VAT z 8 maja 2014r.

Pozwany E. S. (1) ma 71 lat. Mieszka w K.. Tam wynajmuje mieszkanie przy ul. (...) za 300 zł miesięcznie. Ponadto opłaca czynsz 374 zł miesięcznie, prąd 80 zł miesięcznie. Odpłatność za gaz wynosi 70 - 75 zł w okresie letnim, a 350 – 400 zł miesięcznie w okresie grzewczym. Kablówka z internetem 119,99 zł miesięcznie. Utrzymanie samochodu 450 zł miesięcznie

dowód: - zeznania pozwanego E. S. (1),

- rachunki karty 41-49, 51.

Pozwany E. S. (1) przebywa na emeryturze, pobiera świadczenie w kwocie 2883,34 zł miesięcznie netto (do dnia 28 lutego 2015r. była to kwota 2853,89 zł). Choruje na serce, płuca, prostatę, nadciśnienie. Miesięcznie na leki przeznacza 150 zł. W 2015r. był dwukrotnie prywatnie u neurologa, za wizyty zapłacił 100 i 150 zł. Wspomaga wnuka K. S. (syn M. S.) przekazując mu 100 zł miesięcznie.

dowód: - zeznania pozwanego E. S. (1),

- decyzje (...) Oddział w W. z 10 marca 2014r. i 10

marca 2015r. ,

- faktury VAT z 5 września 2014r., 15 czerwca 2015r. ;

24 czerwca 2015r.,

- zaświadczenie lekarskie z 6 kwietnia 2013r. (karta 54).

Strony w okresie pożycia prowadziły wspólne gospodarstwo domowe, miały wspólne konto w banku (...) w N..

dowód: - zeznania powódki D. S..

Sąd zważył:

W myśl art. 60 § 2 k.r.o. jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

„Istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego” to pogorszenie znaczące, ale nie mające cech niedostatku. Może ono polegać zarówno na zmniejszeniu ilości środków służących zaspokojeniu usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, jak i na zwiększeniu zakresu tych potrzeb. Nie daje jednak prawa do równej stopy życiowej z małżonkiem zobowiązanym. Ustalenia powstania tej przesłanki dokonuje sąd przez porównanie sytuacji materialnej, w jakiej znajduje się niewinny małżonek na skutek orzeczenia rozwodu, z warunkami materialnymi jakie miałyby, gdyby drugi małżonek należycie spełniał swoje obowiązki i małżonkowie kontynuowaliby pożycie. „Przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku” - tj. ponad granicę niedostatku określoną w § 1 art. 60 k.r.o., ale poniżej granicy, której przekroczenie byłoby już zrównaniem stopy życiowej obojga rozwiedzionych małżonków. Ustawodawca umożliwia uzyskanie przez małżonka niewinnego od małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia środków utrzymania zapewniających mu bardziej dostatni poziom życia, a nie tylko zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb. Zakres tego obowiązku zależy również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego oraz od poziomu dotychczasowego wspólnego życia rozwiedzionych małżonków.

Powódka D. S. i pozwany E. S. (1) pozostawali w małżeństwie blisko 50 lat. W okresie gdy kontynuowali pożycie prowadzili wspólne gospodarstwo domowe, wspólnie utrzymywali mieszkanie przy ul. (...) w N., mieli wspólne konto bankowe. Gdyby nadal kontynuowali pożycie miesięcznie dysponowaliby kwotą 4254 zł, zatem na każde z nich przypadałoby po 2127 zł.

Powódka D. S. utrzymuje się z emerytury w kwocie 1196,07 zł oraz wynagrodzenia za pracę w niepełnym wymiarze (1/8) w kwiaciarni córki za wynagrodzeniem 174,72 zł miesięcznie. Jej łączne miesięczne dochody w wysokości 1370,79 zł stanowią niespełna 48% emerytury pozwanego E. S. (1) (2883,34 zł). Powódka D. S. dysponując kwotą 1370,79 zł musi sama opłacać mieszkanie (500 zł miesięcznie), leki (średnio 125 zł miesięcznie). Na pozostałe potrzeby takie jak wyżywienie, odzież, środki czystości czy prywatne wizyty u lekarzy specjalistów pozostaje jej kwota 745 zł miesięcznie. Z kolei pozwanemu E. S. (1) po opłaceniu mieszkania (1100 zł) i leków (150 zł) pozostaje 1633 zł.

Pozwany E. S. (1) podniósł, że powódka D. S. więcej pracuje w kwiaciarni niż godzinę dziennie, że otrzymuje wyższe wynagrodzenie. Powódka D. S. twierdziła zaś, że ma nienormowany czas pracy, jeżeli się źle czuje w ogóle nie przychodzi do kwiaciarni, a jeśli trzeba zostaje dłużej. Czasami przychodzi do M. na kawę, a nie do pracy. Pozwany E. S. (1) nie przedstawił żadnych dowodów ani nie złożył wniosków dowodowych na okoliczność, że powódka D. S. osiąga wyższe dochody z pracy w kwiaciarni. M. P., córka stron, odmówiła składania zeznań. Przedstawiła zaświadczenia o wypłaconym matce wynagrodzeniu w kwocie 174,72 zł miesięcznie. O ile jest inaczej, sprawą wynagrodzenia powódki D. S. winien zająć się urząd skarbowy. Zauważyć należy powódka D. S. jest ponad siedemdziesięcioletnią kobietą, od której trudno wymagać, by pracowała i to w pełnym wymiarze czasu pracy. Pozwany E. S. (1) zaś, z tego co zeznał, nie pracuje.

Pozwany E. S. (1) podnosił, że odchodząc z domu pozostawił powódce D. S. mieszkanie. Jeśli jej nie stać na jego utrzymanie powinna zamienić je na mniejsze. Podnosił też, że powódka D. S. posiada oszczędności w banku.

Odnosząc się do mieszkania w N. przy ul. (...) to zauważyć należy, że nadal stanowi ono majątek wspólny stron (sprawy o podział majątku nie było), a i pozwany nie odszedł z domu bez niczego. Zabrał bez konsultacji z powódką gotówkę, samochód, komputer. Mieszkanie przy ul. (...) nie jest duże, ma niespełna 45 m 2 (k.74). Jeśli powódka D. S. zamieniłaby je na mniejsze lub z mniejszym czynszem (wtedy zapewne sama musiałaby je opalać) to obniżyłby się jej standard życia, a przecież powódka D. S. to małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia. Dla porównania lokal w K. zajmowany przez pozwanego E. S. (2), małżonka winnego rozkładu pożycia, ma 68 m 2 (k 41).

Pozwany E. S. (1) domagał się przedstawienia historii rachunków bankowych powódki D. S. za listopad 2012r. z (...) Banku Spółdzielczego R. z/s w N. i Banku (...), za listopad 2013r, z Banku (...) i Banku (...) SA i z kwietnia 2012r. z Banku (...). Powódka D. S. tylko z sobie wiadomych powodów wyraziła zgodę tylko na przedstawienie historii rachunków od 1 stycznia 2013r. do 1 stycznia 2015r. z Banku (...) w N., Banku (...) SA w K. i Banku (...) w N.. Można domniemywać, że we wcześniejszych okresach posiadała środki pieniężne na kontach. Jeśli nawet okazałoby się, że w latach 2012 – 2013r. posiadała lokaty bankowe, a na nich zgromadzone środki, to zapewne już tych środków nie ma. Zgodnie z art. 105 ust. 1 pkt 2 d Prawa bankowego – bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową wyłącznie na żądanie sądu w związku z prowadzoną przeciwko osobie fizycznej będącej stroną umowy sprawą o alimenty. Dlatego nie wszystkie banki zgodziły się na udostepnienie informacji odnośnie powódki D. S.. Szczegółowe ustalenia co do posiadanego przez strony majątku, w tym także środków zgromadzonych na rachunkach bankowych, będzie przedmiotem postępowania w sprawie o podział majątku.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że pozwany E. S. (1) jako małżonek winny rozkładowi pożycia, posiadający dochody o ponad 50 % większe niż powódka D. S. winien płacić alimenty po 400 zł. miesięcznie za okres od 1 sierpnia 2014r. do 31 sierpnia 2015r., a od 1 sierpnia 2015r. po 450 zł miesięcznie (pkt I wyroku). Dalej idące żądanie jako wygórowane zostało oddalone. Przyznanie alimentów w kwocie dochodzonej pozwem spowodowałoby, że dochody powódki D. S. byłyby wyższe niż pozwanego E. S. (1), a przecież małżonek wyłącznie winny rozkładowi pożycia obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego (pkt II wyroku). Powódka D. S. żądała zwrotu kosztów w kwocie 2.980 zł. (reprezentacja U. S., wraz z podatkiem VAT), 17 zł. za opłatę od pełnomocnictwa, 300 zł. za sporządzenie przez U. S. pisma z 19 września 2014r. oraz 150 zł. tytułem trzykrotnego dojazdu do Sądu. Żądanie zostało uwzględnione do kwoty 1551 zł., na którą składają się kwota 1200 zł (§ 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu), 276 zł podatku VAT, który został już odprowadzony oraz 75 zł (połowa kosztów za dojazdy, żądanie główne uwzględnione w połowie) łącznie 1551 zł. W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1 |Ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej – nie podlega opłacie skarbowej udzielenie pełnomocnictwa w sprawach alimentacyjnych. Natomiast sporządzenie pisma z 19 września 2014r. mieści się w ramach kosztów zlecenia udzielonego U. S.. Dlatego żądanie w tym zakresie zostało oddalane (pkt III wyroku). Pozwany E. S. (1) uiścił zaliczkę na poczet kosztów związanych z uzyskaniem przez powódkę D. S. historii rachunków bankowych. Zaliczka nie została wykorzystana, dlatego należało ją zwrócić (pkt IV wyroku). O kosztach orzeczono w oparciu o art. 13 ust. 1 u.k.s.c., a o rygorze natychmiastowej wykonalności w myśl art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.