Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Pz 116/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 13 lutego 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z powództwa M. K. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach, oddalił wniosek powódki o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji od wyroku tegoż Sądu z dnia 17 listopada 2014 roku, w sprawie o sygnaturze XP 621/14; oraz odrzucił przedmiotową apelację powódki.

W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia mając na uwadze treść art. 370 oraz 168 § 1 kpc Sąd podniósł, iż wniosek o przywrócenie terminu nie wskazuje żadnych okoliczności usprawiedliwiających uchybienie terminowi – przeciwnie – zawiera na niczym nie oparte przypuszczenie, że przesyłka nie została prawidłowo doręczona przez operatora pocztowego. We wniosku o przywrócenie terminu powódka wywodziła, iż przyczyna uchybienia terminowi ustała 6 lutego 2015 r. bowiem w tym dniu uzyskała w Sekretariacie Sądu osobiście informację o sporządzeniu uzasadnienia i doręczeniu wyroku z uzasadnieniem na adres wskazany przez pełnomocnika. Sąd wskazał, iż wyrok z dnia 17 listopada 2014 r. z uzasadnieniem uznano za doręczony po dwukrotnej awizacji – z dniem 22 stycznia 2015 r., pod adresem wskazanym przez pełnomocnika powódki. Przesyłka została prawidłowo dwukrotnie awizowana i brak we wniosku dowodu czy choćby uprawdopodobnienia, iż było inaczej. Powódka we wniosku o przywróceniu terminu wywodziła, iż pod wskazanym przez jej pełnomocnika adresem do doręczeń nie ma skrzynki odbiorczej, a na awizację właśnie poprzez zostawienie informacji o przesyłce w tej skrzynce powołał się operator pocztowy. Dodatkowo, Sąd podkreślił, iż w samym uzasadnieniu wniosku powódka wskazała na techniczną możliwość awizowania przesyłek pod wskazanym przez jej pełnomocnika adresem – do rąk osób uprawnionych w godzinach funkcjonowania biura, lub w kancelarii w godzinach jej otwarcia. Zresztą adres ten był konsekwentnie wskazywany przez pełnomocnika powódki w pismach i w samym wniosku o doręczenie uzasadnienia, a przesyłki były skutecznie doręczane pełnomocnikowi w toku procesu pod tym właśnie adresem. Prawidłowe doręczenie wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi powódki nastąpiło więc w dniu 22 stycznia 2015r. – zatem termin na wniesienie apelacji upłynął z dniem 5 lutego 2015 roku. Apelacja z dnia 9 lutego 2015 r. została zatem wniesiona z przekroczeniem przewidzianego do tego terminu i z tych względów podlegała odrzuceniu.

Zażalenie na powyższe orzeczenie w całości wniosła powódka, zarzucając mu nieuzasadnione przyjęcie, że nie dotrzymała terminu do wniesienia apelacji ze swej winy.

W uzasadnieniu swego stanowiska podniosła, iż wyrok z uzasadnieniem odebrała w dniu 6 lutego 2015 r. w sądzie, dowiadując się jednocześnie o jego rzekomym wcześniejszym doręczeniu. Zaznaczyła, iż oświadczenie operatora pocztowego o pozostawieniu awizo w oddawczej skrzynce pocztowej jest oczywiście nieprawdziwe, z uwagi na brak takiej skrzynki. Wobec tego nie ma podstaw do uznania, że wyrok z uzasadnieniem został jej doręczony z dniem 22 stycznia 2015 r. Tymczasem Sąd Rejonowy wydając zaskarżone rozstrzygniecie w ogóle sprzeczności wynikającej z jej oświadczenia o braku skrzynki oddawczej i oświadczenia operatora o awizowaniu przesyłki w skrzynce pocztowej nie wyjaśnił. Nie sposób zatem ocenić, z jakich względów Sąd uznał, iż w istocie niedochowanie terminu do wniesienia apelacji obciążało powódkę.

Z uwagi na powyższe skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia, przywrócenie terminu do wniesienia apelacji i przyjęcie apelacji do rozpoznania.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 370 kpc., co słusznie podniósł Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, nakazuje odrzucić apelację, jeżeli strona wniosła ją z naruszeniem przepisanego terminu.

Zgodnie z art. 369 §1 k.p.c. apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem.

W myśl art. 168 § 1 kpc jeżeli strona, nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu (art. 169 § 1 kpc). W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek (art. 169 § 2 kpc).

Przesłankami przywrócenia terminów są zatem brak winy strony w uchybieniu terminowi i powstanie w wyniku tego uchybienia ujemnych dla niej skutków procesowych. Przepis art. 168 § 1 nie może być interpretowany w sposób rozszerzający, gdyż jest zasadą, że czynności procesowe powinny być dokonywane w terminie. O braku winy strony można mówić tylko wtedy, gdy istniała jakaś niezależna przyczyna, która spowodowała uchybienie terminowi. Przyczyna taka zachodzi wówczas, gdy dokonanie czynności w ogóle (w sensie obiektywnym) było wykluczone, jak również w takich przypadkach, w których w danych okolicznościach nie można było oczekiwać od strony, by zachowała dany termin procesowy. Dlatego w każdym przypadku przy ocenie braku winy, jako przesłanki przywrócenia terminu uchybionego przez stronę, należy uwzględniać wymaganie dołożenia należytej staranności człowieka przejawiającego dbałość o swoje własne, życiowo ważne sprawy. Brak winy w uchybieniu terminowi podlega ocenie na podstawie wszystkich okoliczności konkretnej sprawy i z uwzględnieniem obiektywnego miernika staranności, jakiej można i należy wymagać od osoby należycie dbającej o swoje interesy, z uwzględnieniem także lekkiego niedbalstwa. Ocena braku winy podlega uznaniu sądu. Warunkiem przywrócenia terminu są również ujemne skutki procesowe, jakie to uchybienie wywołuje dla strony. Zarówno brak winy, jak i ujemne skutki procesowe muszą być przez stronę uprawdopodobnione (postanowienie SN z dnia 14 stycznia 1972 r., III CRN 448/71, OSP 1972, z. 7, poz. 144; postanowienie SN z dnia 5 maja 2009 r., I UO 3/08, LEX nr 509056; postanowienie SN z dnia 16 lipca 2009 r., II UZ 23/09, LEX nr 536864). Brak winy jako przesłanka przywrócenia terminu (art. 168 § 1) nie może być oceniany w oderwaniu od ustawowego warunku odnośnie do treści wniosku (art. 169 § 2) wymagającego tylko "uprawdopodobnienia", tj. przytoczenia twierdzeń i wskazania okoliczności uzasadniających, z których wynika przekonanie o prawdziwości tych twierdzeń strony. Uprawdopodobnienie oznacza również złagodzenie rygorów dowodowych odnośnie do okoliczności usprawiedliwiających niedopełnienie czynności procesowej w terminie (postanowienie SN z dnia 12 maja 2006 r., V CZ 29/06, LEX nr 200921).

W ocenie Sądu Okręgowego na gruncie rozpoznawanej sprawy w świetle okoliczności wskazanych w zażaleniu, a uprzednio we wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji, nie jest jasne kiedy doszło do doręczenia powódce skarżonego wyroku Sądu Rejonowego wraz z uzasadnieniem, a w konsekwencji nie sposób ocenić, czy w istocie doszło do przekroczenia terminu do wniesienia apelacji, a także czy zostały spełnione warunki pozwalające na przywrócenie terminu do wniesienia tego środka zaskarżenia.

W niniejszej sprawie z oświadczenia operatora pocztowego wynika, iż wobec braku możliwości doręczenia przesyłki zawierającej skażony wyrok wraz z uzasadnieniem pod wskazany przez pełnomocnika powódki adres do korespondencji, awizo w tym przedmiocie pozostawiono w oddawczej skrzynce odbiorczej. Tymczasem z oświadczenia powódki wynika, iż powyższe było niemożliwe, gdyż pod wskazanym przez jej pełnomocnika adresem takowej skrzynki nie ma, a awizo pozostawić można jedynie w biurze upoważnionej do tego osobie lub w kancelarii w godzinach jej otwarcia. W ocenie Sądu Okręgowego zaskarżone postanowienie w przedmiocie odrzucenia apelacji, tej nieścisłości w ogóle nie wyjaśnia. Powódka składając wniosek o przywrócenie terminu złożyła oświadczenie o braku skrzynki oddawczej. Sąd Rejonowy natomiast bez żadnego wyjaśnienia tej okoliczności, a przede wszystkim bez wezwania pełnomocnika powódki, nie będącego profesjonalistą, do ewentualnego uprawdopodobnienia tego twierdzenia, bazując jedynie na oświadczeniu operatora pocztowego, iż przesyłka była awizowana, a wiadomość o tym stanie rzeczy pozostawiono w skrzynce oddawczej, przedwcześnie przyjął, iż wyrok wraz z uzasadnieniem doręczono powódce w dniu 22 stycznia 2015 r. W ocenie Sądu Okręgowego nie sposób przesądzić kwestii zasadności wniosku o przywrócenie terminu, bez uprzedniego zobowiązania pełnomocnika powódki do uprawdopodobnienia podnoszonych przez powódkę okoliczności.

Należy podkreślić, że wniosek o przywrócenie terminu musi spełniać wymogi pisma procesowego z art. 126 kpc, a jego braki formalne mogą być uzupełniane w trybie art. 130 kpc, np. brak uprawdopodobnienia okoliczności uzasadniających wniosek (orzeczenie SN z dnia 18 października 1954 r., I CZ 238/54, OSNCK 1955, nr 2, poz. 44).

Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego na gruncie rozpoznawanej sprawy nie doszło do właściwego rozważenia przyczyn wskazanych we wniosku o przywrócenie terminu. Tym samym zachodzi konieczność uchylenia postanowienia w przedmiocie odrzucenia środka odwoławczego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Z tych też względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 kpc. orzekł jak w sentencji.

Rzeczą Sądu, któremu sprawa została przekazana, będzie ponowne rozpoznanie wniosku o przywrócenie terminu i wydanie orzeczenia odnoszącego się do żądania strony w tym przedmiocie, następnie zaś rozstrzygniecie w zakresie dopuszczalności i terminowości wniesienia apelacji. Niemniej jednak nim Sąd wyda rozstrzygnięcie co do tych okoliczności, winien wezwać pełnomocnika powódki do uprawdopodobnienia twierdzeń zawartych we wniosku o przywrócenie terminu. Powyższe będzie rozstrzygające dla ustalenia czy powódka uprawdopodobniła okoliczności uzasadniające wniosek, orzeczenia w zakresie wiarygodności twierdzeń powódki, co do braku jej winy w przedmiocie uchybienia terminowi do wniesienia apelacji i ewentualnie, jaki był rzeczywisty termin doręczenia zaskarżonego wyroku wraz z uzasadnieniem.

Przewodnicząca: Sędziowie:

Z/ Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.