Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Barbara Braziewicz (spr.)

Sędziowie: SO Anna Hajda

SR (del.) Marcin Rak

Protokolant Paulina Kozioł

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództw E. F.

przeciwko R. W.

z udziałem interwenienta ubocznego (...) Spółki Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 30 maja 2014 r., sygn. akt I C 1331/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że :

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 10 780 zł (dziesięć tysięcy siedemset osiemdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 12 sierpnia 2011 roku;

2.  oddala powództwa w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3 748,60 zł (trzy tysiące siedemset czterdzieści osiem złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2039 zł (dwa tysiące trzydzieści dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego;

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 393,96 zł (trzysta dziewięćdziesiąt trzy złote dziewięćdziesiąt sześć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym.

SSR (del.) Marcin Rak SSO Barbara Braziewicz SSO Anna Hajda

Sygn. akt III Ca 1504/14

UZASADNIENIE

Powódka E. F. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego R. W. kwoty 9.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 sierpnia 2011r. oraz zasądzenie kosztów postępowania w związku z wadliwym wykonaniem zabiegu depilacji laserowej na jej nogach - sygn. akt IC 1331/11.

W odpowiedzi na pozew, pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania.

Pozwany wniósł o przypozwanie (...) SA w W. jako podmiotu, z którym pozwany zawarł umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

(...) Spółka Akcyjna w W. w piśmie z dnia 26 maja 2012r. przystąpił do postępowania w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanego. Interwenient wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu.

Powódka E. F. wniosła także przeciwko pozwanemu R. W. pozew domagając się zasądzenia kwoty 1.780 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 sierpnia 2011r. tytułem szkody majątkowej jakiej doznała wobec nie wykonania na jej rzecz przez pozwanego usługi - serii zabiegów depilacji o wartości - 1.780 zł - sygn. akt IC 874/12.

W odpowiedzi na pozew o zapłatę odszkodowania, pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2012 r. połączono sprawę o sygn. I C 874/12 ze sprawa pod sygn. I C 1331/11 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Wyrokiem z dnia 30 maja 2014r. Sąd Rejonowy
w G. w punkcie 1 oddalił powództwo, a w punkcie 2 kosztami postępowania wobec pozwanego i interwenienta ubocznego obciążył powódkę przy czym szczegółowe ich rozliczenie pozostawił Referendarzowi Sądowemu.

Przytoczony wyrok oparty został na ustaleniach szczegółowo przedstawionych
w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Z ustaleń tych wynika, że E. F. za pomocą portalu internetowego www.groupon.pl zajmującego się sprzedażą grupową zakupiła „kupon” na zabiegi depilacji laserowej nóg w salonie kosmetycznym prowadzonym przez R. W. w G.. (...) kosztował 1.780 zł. Pierwszy termin zabiegu został umówiony na 27 września 2010r. Do salonu kosmetycznego pozwanego powódka została zawieziona przez ojca. Zabieg miała wykonać pracownica, a zarazem żona pozwanego - B. W.. Przed przystąpieniem do zabiegu B. W. przeprowadziła z powódką wywiad medyczny – pytała się o ciąże, zastawki na sercu, stosowanie leków światłouczulających – jednocześnie wypełniając kartę klienta, którą następnie dała do podpisu powódce. E. F. podpisała kartę. Przed wykonaniem zabiegu zaproponowano powódce konsultację lekarską. Następnie w trakcie golenia nóg B. W. wykonała próbę polegająca na ustawieniu odpowiednich parametrów lasera, którym miał zostać przeprowadzony zabieg i sprawdzeniu odczynu skóry. Ponieważ próba przebiegła pomyślnie B. W. przystąpiła do zabiegu depilacji laserowej. Zabieg trwał 40 minut. Z uwagi na gęste owłosienie nóg powódki, grube cebulki pracownica pozwanego musiała czyścić głowicę lasera, która się zapychała. B. W. pouczyła powódkę, że po zabiegu ma smarować nogi kremem P., nie może stosować balsamów oraz nie może kąpać się w gorącej wodzie, tylko brać chłodny prysznic. Nie może także chodzić na basen, do sauny czy solarium.

Dnia 8 listopada 2010r. pozwany za pomocą wiadomości sms przypominał powódce o kolejnej umówionej wizycie, jaka miała mieć miejsce w dniu następnym. W dniu 9 listopada 2010r. powódka stawiła się w salonie na drugi zabieg. Ponieważ po pierwszym zabiegu na skórze uda powódki w jednym miejscu pojawiło się małe przebarwienie E. F. zgłosiła to B. W., która obejrzawszy nogi klientki nie stwierdziła oparzeń i oceniła, że zabieg może zostać wykonany. Podczas wykonywania drugiego zabiegu depilacji laserowej powódka odczuwała większy ból aniżeli podczas wizyty w dniu 27 września 2010r. Zgłosiła to B. W., która zastosowała większą ilość żelu do depilacji.

Sygn. akt III Ca 1504/14

Po zakończonej wizycie powódka wróciła do akademika w K. wraz z rodzicami samochodem. Po tym zabiegu skóra na nogach powódki była podrażniona, pojawiły się na niej plamy i przebarwienia, wystąpił obrzęk nóg, a po kilku dniach niektóre z przebarwień pokryły się drobnymi strupkami. Powódka miała trudności z ubieraniem się, mogła brać tylko chłodne prysznice. Ponieważ ten stan utrzymywał się przez kilka dni, w dniu 16 listopada 2010r. powódka zgłosiła się do dermatologa.

Z uwagi na zaistniałe okoliczności powódka zrezygnowała z dalszych zabiegów u pozwanego oraz pismem z dnia 18 listopada 2010r. powódka zgłosiła pozwanemu reklamację wskazując na stan skóry po zabiegu. W odpowiedzi B. W. prosiła o przyjazd powódki do salonu w dniu 9 grudnia 2010r. celem rozpatrzenia ewentualnej reklamacji. Powódka skontaktowała się z B. W. i umówiła na spotkanie w dniu 28 grudnia 2010r. Na to spotkanie E. F. pojechała z ojcem. B. W. po obejrzeniu nóg powódki stwierdziła, że zmiany powinny zniknąć oraz odmówiła oddania należności za pozostałe zabiegi. Z uwagi na taką sytuację, powódka zwróciła się do swojego ubezpieczyciela z prośbą o prowadzenie negocjacji z pozwanym. Ubezpieczyciel zwrócił się do pozwanego o wypłatę na rzecz powódki kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Pozwany odmówił uwzględnienia żądania.

W salonie kosmetycznym prowadzonym przez R. W. wykorzystywany jest laser L. (...), który pozwany wynajmuje od B. B.. Początkowo wykorzystywano tylko jedno urządzenie tego typu, lecz w 2010r. pozwany zdecydował się na wynajęcie nowego lasera takiego samego jak urządzenie wykorzystywane dotychczas – tego samego modelu, o tych samych parametrach. Nowe urządzenie zostało zamontowane 7 października 2010r. Pozwany dysponuje instrukcją obsługi tego urządzenia. B. W. ukończyła szkołę kosmetyczną, ma uprawnienia do obsług lasera L. S., pracuje na tym urządzeniu od lat.

Zabiegi depilacyjne jakim poddała się powódka w salonie pozwanego 27 września 2010r. i 9 listopada 2010r. zostały wykonane przy pomocy lasera L. S.. Przy czym pierwszy przeprowadzono przy użyciu starszego urządzenia, zaś drugi nowego zainstalowanego na początku października 2010r. E. F. nie poddawała się zabiegom w innym zakładzie kosmetycznym. Powódka pomiędzy zabiegami i po drugim zabiegu nie chodziła na basen, nie korzystała z solarium czy sauny. Skórę smarowała kremem P., do mycia stosowała szare mydło.

Zmiany skórne jakie pojawiły się na nogach powódki po zabiegu w dniu 9 listopada 2010r. były zwykłymi i obligatoryjnie występującym następstwem każdego zabiegu depilacji laserowej, z czasem ustępującym jako oparzenia I/II stopnia gojące się samoistnie bez pozostawienia blizn.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dowodów szczegółowo wskazanych w uzasadnieniu, w tym dokumentów, dokumentacji fotograficznej, częściowo zeznań powódki, zeznań świadków i opinii biegłych, które gruntownie i wnikliwie przeanalizował. Sąd odmówił wiary zeznaniom B. W. i S. W. w zakresie, w jakim świadkowie ci wskazywali, kiedy miał miejsce drugi zabieg depilacyjny powódki, stanowiska powódki co do korzystania z basenu (B. W.), jak również osób towarzyszących powódce podczas wizyt w salonie pozwanego (B. W. i S. W.). Opisany stan skóry powódki potwierdza zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a to poczynając od dokumentacji medycznej, zdjęć, zeznania powódki i świadków, kończąc na opinii biegłego sądowego. Wynika z niego bezsprzecznie, że skóra na nogach powódki stopniowo goiła się po przeprowadzonym zabiegu depilacyjnym, w konsekwencji ślady zabiegu były widoczne jeszcze przez pewien czas. Tym samym oczywistym jest, że gdyby we wskazanym przez świadka dniu miała miejsce druga wizyta, to uwzględniając stan skóry powódki zabieg nie zostałby w ogóle wykonany. Co więcej, sama B. W. przyznała składając zeznania, że 29 listopada 2010r. nic nie widziała na nogach powódki, stwierdziła, ze nie widzi poparzeń o których mówiła jej E. F.. Gdyby zaś zauważyła coś, to nie doszłoby do kolejnego zabiegu depilacji. o zabieg osoby pełnoletniej i zabieg tego rodzaju.

Sygn. akt III Ca 1504/14

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się na pisemnej opinii L. D. (1) biegłego sądowego z zakresu chirurgii plastycznej i laseroterapii. W niniejszej sprawie najbardziej kompetentnym do wydania opinii był biegły z zakresu laseroterapii i chirurgii plastycznej, a nie biegły z zakresu medycyny estetycznej czy też dermatologii. Zważyć również należy, że zdecydowanie węższą specjalnością jest „chirurgia plastyczna i laseroterapia” aniżeli „chirurgia” czy też „chirurgia urazowa, naczyniowa, medycyny estetycznej przy zastosowaniu laserów służących do cięcia tkanek” (laser CO2). Mając na uwadze charakter sprawy i powołane przez powódkę okoliczności (negatywne skutki zabiegu polegającego na usuwaniu zbędnego owłosienia za pomocą depilacji laserowej) biegłym mającym najszerszą wiedzę i kompetencje do sporządzenia opinii w niniejszej sprawie jest biegły z zakresu laseroterapii, przy uwzględnieniu laserów wykorzystywanych do celów kosmetycznych, estetycznych, a nie stricte medycznych (chirurgicznych).

Biegły L. D. (1) w sporządzonej przez siebie opinii nie zgodził się z opinią biegłego M. W. (1) dotyczącą oceny zmian skórnych powstałych na ciele powódki. Wskazał, że owe zmiany stanowiły zwykłe i obligatoryjnie występujące następstwa każdego zabiegu depilacji laserowej, z czasem ustępującymi jako oparzenia I/II stopnia gojące się samoistnie bez pozostawienia blizn. Biegły szczegółowo opisał doznane przez powódkę zmiany skórne, jak również wyjaśnił czym jest laser i w jaki sposób działa. Ponadto wyjaśnił, że to indywidualne właściwości skóry danego człowieka wpływają na przebieg zabiegu depilacji laserowej i jego efekty u konkretnej osoby. Podkreślił, że przy tego rodzaju zabiegach jakimi jest depilacja laserowa istotnym jest względna długotrwałość procesu naturalnej inwolucji obligatoryjnych dla każdego zabiegu laserowego zmian skórnych. Na proces gojenia się ran (czasokres gojenia się) wpływają przede wszystkim takie czynniki jak warunki genetyczne określane jako „skłonność osobnicza”. Biegły kierując się posiadaną wiedzą oraz doświadczeniem uzyskanym podczas długoletniej pracy zawodowej udzielił odpowiedzi na zadane mu przez Sąd pytania, dokładnie wyjaśniając przyczyny dla wyciągnięcia takich a nie innych wniosków. Wyjaśnienia biegłego są logiczne, jasne i pełne.

Mając na względzie powyższe okoliczności, jak również specjalizację biegłego L. D. (1) (biegły z zakresu chirurgii plastycznej i laseroterapii) i biegłego M. W. (1) (biegły z zakresu medycyny estetycznej przy zastosowaniu laserów CO2), a także biorąc pod uwagę to, że opinia biegłego M. W. (1) była niejasna, lakoniczna i nie wyjaśniła wszystkich wątpliwości – Sąd nie wziął pod uwagę tejże opinii oraz oparł się wyłącznie na opinii biegłego L. D. (1).

W niniejszej sprawie zdaniem Sądu Rejonowego nie zachodziła potrzeba powołania dowodu z opinii innego biegłego sądowego, bowiem przygotowana przez biegłego sądowego L. D. (1) opinia jest jak już wskazano powyżej jasna, kompletna oraz w pełni wyjaśnia wszystkie sporne kwestie. Biegły udzielił szczegółowych i dokładnych odpowiedzi na pytania sformułowane w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego sądowego, zaś z samej okoliczności, że jedna ze stron postępowania nie zgadza się z wnioskami opinii biegłego sądowego czy też nie daje im wiary w oznaczonym zakresie nie uzasadnia wniosku o dopuszczenie dowodu z nowej/kolejnej opinii biegłego sądowego.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał oba powództwa za bezzasadne i je oddalił.

Sąd ten stwierdził, iż powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 9.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy w związku z poddaniem się w salonie kosmetycznym pozwanego zabiegom depilacji laserowej. Wskazywała, że pracownik pozwanego nie dochował należytej staranności jakiej można oczekiwać od profesjonalisty zawodowo zajmującego się świadczeniem usług w postaci depilacji laserowej, tym samym można pozwanemu przypisać winę. Jako podstawę prawną odpowiedzialności pozwanego wskazywała na art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. oraz art. 430 k.c., a zatem wskazała na reżim odpowiedzialności deliktowej pozwanego. Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Natomiast w myśl art. 430 k.c. kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy

Sygn. akt III Ca 1504/14

wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności. O pociągnięciu sprawcy do odpowiedzialności cywilnej decyduje: powstanie po stronie poszkodowanego szkody i związek przyczynowy między zachowaniem sprawcy a szkodą, wystąpienie bezprawności czynu i winy sprawcy. Bezprawność stanowi przedmiotową cechę czynu sprawcy. Judykatura wskazuje, że bezprawność zachowania polega na przekroczeniu mierników i wzorców wynikających zarówno z wyraźnych przepisów, zwyczajów, utartej praktyki, jak i zasad współżycia społecznego (wyrok SN z dnia 22 września 1986 r., IV CR 279/86, LEX nr 530539). Odnosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż strona powodowa nie podołała obciążającym ją obowiązkom dowodowym, a to przede wszystkim nie wykazała aby w wyniku zawinionego i bezprawnego zachowania pozwanego (jego pracownika) doznała szkody. Przede wszystkim przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że skutki zabiegu depilacji laserem jakiemu poddała się E. F. w zakładzie pozwanego w dniu 9 listopada 2010r., a które to oceniła jako negatywne i wywołujące u niej krzywdę, stanowią normalne następstwo zabiegu jakim jak depilacja laserowa. Powołany w sprawie biegły sądowy L. D. (1) wyraźnie wskazał w przygotowanej na zlecenie Sądu opinii, że stwierdzone u powódki zmiany skórne były zwykłymi i obligatoryjnie występującym następstwem każdego zabiegu depilacji laserowej, z czasem ustępującym jako oparzenia I/II stopnia gojące się samoistnie bez pozostawienia blizn. Jednocześnie biegły podkreślił, że odrębną kwestią jest względna długotrwałość procesu naturalnej inwolucji owych obligatoryjnych zmian u powódki. Czas gojenia się ran zależy przede wszystkim od czynników genetycznych określanych jako „skłonność osobnicza”. W konsekwencji nie sposób zatem uznać, aby na skutek działania pozwanego powódka doznała szkody, zaś działanie pozwanego (jego pracownika) było bezprawne i zawinione. Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił powództwo o zapłatę zadośćuczynienia.

Powódka dochodziła również od pozwanego kwoty 1.780 zł wskazując, że kwota ta stanowi szkodę majątkową jakiej doznała wskutek zawinionego działania pozwanego – nieprawidłowo przeprowadzonego zabiegu depilacji laserowej. Szkoda majątkowa powódki polegała na „utracie” zakupionego od (...) sp. z o.o. kuponu uprawniającego do wykonania serii zabiegów depilacji w salonie pozwanego o wartości 1.780 zł bez uzyskania w zamian z winy pozwanego usługi, na która kupon ten opiewał. Usługa wykonana przez pozwanego nie przyniosła oczekiwanych skutków, ale spowodowała uszkodzenie ciała powódki. W świetle ustaleń poczynionych powyżej wskazać należy, że brak jest podstaw do odpowiedzialności pozwanego z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c.). Okoliczność, że nie doszło do wykonania wszystkich zabiegów na jakie opiewał kupon wynikała z tego, że to powódka z nich zrezygnowała, a zatem brak jest podstaw do uwzględnienia powództwa o odszkodowanie. O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. obciążając nimi powódkę, przy czym szczegółowe ich wyliczenie pozostawił referendarzowi sądowemu.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zaskarżając go w całości wnosząc o uwzględnienie wniesionego powództwa oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania za obie instancje, ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania przed obiema instancjami. Zarzuciła Sądowi naruszenie prawa procesowego tj. art.286 w zw. z art. 227 k.p.c. – poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, jak również niedopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego dr n. med. C. D. (1), pomimo wydania w sprawie dwóch sprzecznych opinii biegłych, co doprowadziło do niewyjaśnienia w wystarczającym stopniu okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej opinii; art. 233§1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że opinia biegłego sądowego dr n. med. C. D. (1) z dnia 10.12.2013r., jest jasna, kompletna oraz w pełni wyjaśnia wszystkie sporne kwestie, pomimo, że wynikające z niej wnioski są sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej oraz z art.233§1 k.p.c. w zw. z art. 328§2 k.p.c. poprzez przyjecie, że

Sygn. akt III Ca 1504/14

opinia biegłego lek. med. M. W. (1) z dnia 4.05.2013r. jest niejasna, lakoniczna i nie wyjaśnia wszystkich wątpliwości, przy jednoczesnym braku wyjaśnienia w treści uzasadniania na czym dokładnie polegają wskazane wady w/w opinii. Nadto skarżąca wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu chirurgii plastycznej i medycyny estetycznej ze znajomością funkcjonowania laserów na okoliczność: ustalenia czy długotrwałe uszkodzenia skóry nóg powódki wynikające ze zgromadzonego materiału dowodowego stanowią normalne następstwo zabiegu depilacji laserowej; w razie odpowiedzi negatywnej na powyższe pytanie, na okoliczność: związku przyczynowego uszkodzenia skóry nóg powódki z zabiegiem depilacji laserowej z dnia 9.11.2010r. i możliwych przyczyn powstania uszkodzenia skóry nóg powódki po w/w zabiegu.

Pozwany i interwenient uboczny wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych, na poparcie swojego stanowiska przedstawiając obszerną argumentację.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki była uzasadniona, gdyż zaskarżony wyrok nie można było uznać za prawidłowy.

Powołane w apelacji zarzuty naruszenia przez Sąd meriti przepisów postępowania są trafne.

Za zasadne należało uznać zarzuty naruszenie art.286 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i art. 233§1 k.p.c., poprzez pominięcie w ustaleniach Sądu opinii biegłego lek. med. M. W. (1) i oparcie się na opinii biegłego dr n. med. C. D. (1) i przyjęcie bez wysłuchania biegłych, iż opinia tego drugiego z biegłych jest jasna, kompletna oraz w pełni wyjaśnia wszystkie sporne kwestie, pomimo, że wynikające z niej wnioski budzą wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej dotyczącej przebiegu, procedury, czasookresu i efektów depilacji laserowej u osób poddających się tego rodzaju zabiegowi.

Przy czym Sąd Okręgowy częściowo podziela i uznaje za swoje ustalenia faktyczne i prawne poczynione przez Sąd pierwszej instancji, w zakresie w jakim nie doszło do ich zmiany przez Sąd Okręgowy, ponieważ ustalenia te w istotnej części znajdują oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Nie mniej Sąd Okręgowy, w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy przez Sąd Rejonowy oraz po przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania dowodowego i przesłuchaniu ponownym obu biegłych sporządzających w sprawie opinie, poczynił dodatkowe ustalenia i wyciągnął odmienne wnioski, niż Sąd Rejonowy.

Sąd Okręgowy dodatkowo ustalił, iż jak wynika z informacji zamieszczonej w Internecie kupon B. Laser (...) – zatem gabinetu pozwanego - upoważniał do wykonania depilacji laserowej L. (...) części wybranej części ciała lub 4 sesji pakietowych. Wartość kuponu była to kwota 3.800zł ( powódka skorzystała z promocji kupując zabieg za 1780zł w G.). Kupon ważny był przez 6 miesięcy od 11.09.2011r. do 10.03.2011r. W informacji zawarta była także wzmianka, o tym, iż w wyniku zabiegu dochodzi do trwałego i bezbolesnego usunięcia owłosienia, zabieg jest wykonywany najlepszym laserem L. S., przez wykwalifikowany personel pracujący na najnowocześniejszym sprzęcie ( dowód: wydruk karty (...) z Internetu k. 14 akt). Powódka miała wykonane dwa zabiegi laserowej depilacji nóg - w dniu 27 września 2010r. i 9 listopada 2010r. Zabiegi u powódki wykonywała pracownica, a zarazem żona pozwanego - B. W.. Przy czym każdy z zabiegów był wykonywany innym urządzeniem typu L. S.. Pierwszy zabieg był wykonywany starszym sprzętem, drugi nowym, który zaczął być użytkowany w salonie pozwanego na kilka dni przed drugim z zbiegów wykonywanych powódce. Ustalono, iż pierwszy z zabiegów w procesie laserowego usuwania owłosienia jest tzw. zabiegiem „ testowym”, wykonywanym po to, aby móc zbadać rekcję organizmu - skóry konkretnego klienta na działanie lasera i dopasować moc urządzenia do właściwości organizmu tego klienta. Kolejne zabiegi wykonuje się już z użyciem silniejszych parametrów.

Sygn. akt III Ca 1504/14

Nie mniej wobec zastosowania u powódki w czasie drugiego zabiegu nowego urządzenia, ponownie powinno dojść do przeprowadzenia zabiegu „testowego”, aby móc ocenić reakcję organizmu powódki na oddziaływanie nowego urządzenia. Tymczasem jak wynika z materiału dowodowego, w szczególności zapisów karty klienta, takiej próby ponownie nie przeprowadzono, zwiększono natomiast parametry zabiegu z „30/30 do 30 /32” (dowód: karta pacjenta k. 56 akt). Ponieważ po pierwszym zabiegu na skórze uda powódki w jednym miejscu pojawiło się małe przebarwienie E. F. zgłosiła to B. W., która obejrzawszy nogi klientki nie stwierdziła oparzeń i oceniła, że kolejny zabieg może zostać wykonany. Podczas wykonywania drugiego zabiegu depilacji laserowej powódka odczuwała większy ból, aniżeli podczas wizyty w dniu 27 września 2010r. Zgłosiła to B. W., która zabiegu nie przerwała, także nie zmodyfikowała parametrów stosowanych przy tym zabiegu, zastosowała jedynie większą ilość żelu do depilacji. Depilacja dokonywana w czasie drugiego zabiegu nie była na pewno dla powódki bezbolesna. Ponadto wymaga podkreślenia, w kontekście wywodów zawartych w opinii i wyjaśnieniach biegłego dr n. med. C. D., iż z dołączonej do akt karty klienta wynika, iż u powódki osoba wykonująca zabieg nie stwierdziła przed rozpoczęciem zabiegów obecności zmian barwnikowych, które to zmiany po drugim zabiegu w dużej ilości pojawiły się na nogach powódki ( dowód: karta pacjenta k. 54akt). Po drugim zabiegu skóra na nogach powódki była podrażniona, pojawiły się na niej plamy i przebarwienia, wystąpił obrzęk, świąd, a po kilku dniach niektóre z przebarwień pokryły się drobnymi strupkami. Powódka miała trudności z ubieraniem się, z funkcjonowaniem, mogła brać tylko chłodne prysznice. Powódka w okresie dokonywania zabiegu miała lat 20, była studentką, mieszkała w akademiku. Po zabiegu była poważnie zaniepokojona wyglądem swoich nóg, wstydziła się je komukolwiek pokazywać, w szczególności wstydziła się korzystać ze wspólnej łazienki w akademiku. Ponieważ zły stan skóry nóg utrzymywał się przez kilka dni, w dniu 16 listopada 2010r. powódka zgłosiła się do dermatologa. Kolejne zabiegi (trzy) u powódki miały być wykonane do dnia 10.03.2011r., co nie mogło zostać uczynione w powyższym terminie, z uwagi na stan nóg powódki po wykonaniu drugiego z zabiegów w gabinecie pozwanego ( dowód: zeznania powódki i zawnioskowanych przez nią świadków).

W salonie kosmetycznym prowadzonym przez R. W. wykorzystywany był w chwili drugiego zabiegu laser L. (...), który pozwany wynajmował od B. B.. Początkowo wykorzystywano tylko jedno urządzenie L. S., lecz w 2010r. pozwany zdecydował się na wynajęcie nowego lasera. Postępowanie dowodowe nie pozwala na wyciągniecie wniosku, iż było to urządzenie takiego samego typu jak wykorzystywane pierwotnie w gabinecie pozwanego – tzn. ten sam model, o tych samych parametrach, w taki sam sposób obsługiwany. Pozwany nie przedstawił dokumentacji technicznej, instrukcji obsługi, żadnego ze stosowanych u niego urządzeń, tak aby umożliwić Sądowi ich porównanie, w szczególności dokonanie oceny czy są to identyczne urządzenia, tak samo obsługiwane.

B. W. ukończyła szkołę kosmetyczną, ma uprawnienia do obsług lasera L. S., pracuje na tym urządzeniu od lat. Nie mniej szkolenie z obsługi lasera tego typu przeszła w 2004r. Pozwany nie wykazał, kiedy dokładnie zainstalowano nowe urządzenie w jego gabinecie, od kiedy go użytkuje ani też, że on czy też wykonująca zabieg u powódki jego pracownica B. W. zostali przeszkoleni w zakresie obsługi nowego urządzenia lasera L. (...) rok prod.2010. Równocześnie, zdaniem Sądu Okręgowego, z uwagi na gwałtowny postęp technologiczny dokonujący się w ostatnim okresie czasu, nawet gdyby założyć, iż ten sam typ urządzenia pozwany używał cały czas w swoim gabinecie, to wątpliwe jest, iż okres co najmniej sześciu lat dzielący lata produkcji stosowanych u niego urządzeń, nie wymusił żadnych zmian i modyfikacji sprzętowych, w szczególności w zakresie oprogramowania sterującego. Co z kolej wiązałaby się z koniecznością przeszkolenia obsługujących je osób. Należy zauważyć, iż z akt jedynie wynika, że powyższy, nowy laser zainstalowano w dniu 7 października 2010r. użytkownikowi B. B., którego także zapoznano z podstawowymi elementami obsługi urządzenia i przeszkolono praktycznie ( dowód: protokół instalacyjny urządzenia k. 99 akt).

Sygn. akt III Ca 1504/14

Aby doszło do skutecznego usunięcia owłosienia na skórze, konieczne jest wykonanie kilkukrotne zabiegów depilacji. Po pierwszym zabiegu, z uwagi na wykonywanie zabiegów w różnej fazie wzrostu włosa, dochodzi do usunięcia mieszków włosowych jedynie w 25%, stąd konieczność wykonania przynajmniej czterech serii wykonywania naświetleń laserowych, co prowadzi do usunięcia nawet w 90% mieszków włosowych u klienta. Do przerw pomiędzy wykonywanymi zabiegami depilacji dochodzi dlatego, iż w różnej fazie wzrostu włosa musi dojść do naświetlenia mieszka włosowego, a nie dlatego, iż musi dojść u klienta, u którego jest wykonywany zbieg, do całkowitego wygojenia oparzeń. W wyniku zastosowania lasera dochodzi do oparzenia selektywnego skóry, tzn. oparzenia mieszków włosowych w głębokiej warstwie skóry czwartego stopnia oraz może dość do oparzenia towarzyszącego powierzchniowych warstw skóry – jednakże maksymalnie oparzeń pierwszego i drugiego stopnia typu a, których skutki ustępują u klienta najpóźniej po kilku dniach. U powódki skutki oparzenia powierzchniowych warstw skóry utrzymywały się jeszcze przez ponad dwa lata po zabiegu. Przy czym, zasadniczo, do tego rodzaju oparzeń powierzchniowych warstw skóry u klienta nie powinno w ogóle dochodzić, bowiem lasery stosowane do depilacji owłosienia mają wmontowany specjalny układ chłodzenia głowicy, którą wykonuje się zabieg depilacji, który ma zapobiegać oparzeniom powierzchniowych warstw skóry u klientów w czasie wykonywania zabiegu depilacji. Także parametry urządzenia stosowane przy zabiegu powinny być indywidualnie dobrane do właściwości skóry konkretnego pacjenta, tak aby uniknąć tego rodzaju oparzeń, stąd wykonywanie pierwszego zabiegu w opcjach testowych – minimalnych ( dowód: częściowo opinia uzupełniająca biegłego C. D. k. 412-414, opinia uzupełniająca biegłego M. W. złożona na rozprawie w dniu 5.03.2015r., historia choroby powódki k. 26- 27, karta klienta k. 54-57 akt ).

Dnia 30 kwietnia 2013r., zatem po ponad dwóch latach od zabiegów, w czasie badania powódki przez biegłego M. W., na jej skórze ud i podudzi stwierdzono liczne owalne blizny, przebarwienia. Biegły ten stwierdził, iż u powódki w wyniku zabiegu depilacji laserowej przeprowadzonego w gabinecie pozwanego w dniu 9 listopada 2010r. doszło do oparzeń głębokich drugiego stopnia typu b, które po wygojeniu pozostawiły liczne owalne blizny i przebarwienia ud i podudzi o średnicy ok. 0,5 cm, które uległy naturalnej przebudowie od chwili powstania. Większość blizn miała wzmożoną pigmentację, odznaczając się tym od okolicznej skóry. Zdaniem biegłego nie budzi wątpliwości związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy wykonanym zbiegiem w gabinecie pozwanego a stanem nóg powódki, w chwili badania. Zdaniem biegłego u powódki doszło do uszkodzenia skóry niewielkiego stopnia, niepowodującego zaburzeń jej funkcji, stwarzającego jednak trwałe oszpecenie i powodującego powstanie uszczerbku na jej zdrowiu w wysokości 2%. Wskutek zabiegu powódka doznała oparzeń głębokich drugiego stopnia typu b, które nie powinny powstać w wyniku prawidłowo przeprowadzonej depilacji laserowej.

Należy podkreśli, iż jeszcze w momencie dokonywania badania powódki dnia 19 listopada 2013r. przez drugiego z biegłych – biegłego C. D., ten stwierdził, na skórze obu kończyn dolnych powódki w obrębie ud, podudzi liczne znamiona barwnikowe, brązowe i ciemno – brunatne, płaskie bez klinicznych cech „niepokoju tkankowego” o średnicy od 2 do 3,5 mm. U powódki wystąpiły także nieliczne punktowe jaśniejsze przebarwienia skóry ( mniej widoczne od znamion barwnikowych). Biegły ten stwierdził, że znamiona barwnikowe są wykwitami skórnymi, powstałymi na skutek nierównomiernego rozmieszczania się melanocytów (komórek barwnikowych) w skórze, zmiany występują od urodzenia, uwidaczniają się w okresie dojrzewania, a nasilają się z upływem czasu w wyniku fizjologicznych procesów starzeni się skóry, które doprowadzają do uwidocznienia się tej nierównomierności rozmieszczenia melanocytów w postaci znamion barwnikowych. Są to miejsca szczególnie zagrożone wystąpieniem czerniaka – nowotworu złośliwego wywodzącego się z komórek barwnikowych skóry. Jednakże jak wynika z karty klienta - powódka nie miała żadnych zmian barwnikowych na nogach przed zabiegiem. Zdaniem Sądu Okręgowego powyższe przebarwienia powstały u powódki w wyniku wykonywanego zabiegu depilacji laserowej i stanowiły, z punktu widzenia medycyny estetycznej, wbrew temu co twierdzi biegły C. D., oszpecenie wyglądu

Sygn. akt III Ca 1504/14

powódki, skoro powódka przed zabiegiem tego rodzaju przebarwień w ogóle nie miała ( dowód: opinia bazowa biegłego M. W. k. 186 – 188 akt i wyjaśnienia biegłego złożone na rozprawie w dniu 5 marca 2015r. począwszy o 6. 00 min. i częściowo opinia bazowa biegłego C. D. k. 248 i wyjaśnienia tego biegłego złożone na rozprawie w dniu 11czerwca 2015r. k.411- 419 akt).

Z uwagi na zły stan skóry nóg powódki, utrzymujący się przez dłuższy okres czasu, po drugim zabiegu depilacyjnym wykonanym na jej rzecz w gabinecie pozwanego, powódka musiała zrezygnować z dalszych zabiegów depilacyjnych w terminie przez pozwanego wskazanym na kuponie. Nie mogły być one wykonane w w/w terminie jednakże z przyczyn niezależnych od niej. Zatem w zaistniałej sytuacji cel umowy nie został zrealizowany, mimo to reklamacja powódki nie została uwzględniona, także nie doszło do zwrotu przez pozwanego na rzecz powódki uiszczonej kwoty za zabiegi depilacji ( dowód: zeznania powódki i zawnioskowanych przez nią świadków).

Dokonując dodatkowych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy oparł się na powyżej wskazanych dowodach, uznając je za spójne i korelujące ze sobą. Przy czym przede wszystkim orzekając oparł się na opinii bazowej i fachowych, spójnych i logicznych wyjaśnieniach biegłego z zakresu medycyny estetycznej M. W., uznając, iż są one bardziej przekonywujące, klarowne, konsekwentne i przydatne w niniejszej sprawie, niż opinia i wyjaśnienia biegłego L. D. (1). Opinię i wyjaśnienia tego drugiego biegłego Sąd Okręgowy wykorzystał jedynie częściowo, o ile nie pozostawała w opozycji do opinii biegłego M. W., równocześnie nie podzielając sformułowanych przez biegłego L. D. wniosków, iż występujące u powódki po zabiegu depilacji laserowej zmiany stanowiły zwykłe i obligatoryjnie występujące następstwa każdego zabiegu depilacji laserowej, z czasem ustępujące jako oparzenia I/II stopnia gojące się samoistnie bez pozostawienia blizn. Sąd Okręgowy uważa, iż z uwagi na to, iż zabieg u powódki był zbiegiem z zakresu medycyny estetycznej, a nie chirurgii plastycznej, to opinia biegłego tej specjalności miała dla Sądu Okręgowego decydujące znaczenie. Równocześnie z wyjaśnień obu biegłych wynika, iż w swojej długoletniej praktyce obaj posługiwali i posługują się zarówno laserami stosowanymi w chirurgii plastycznej jak i w medycynie estetycznej, znają zasady ich funkcjonowania i skutki ich oddziaływania na organizm ludzki. Mając na uwadze charakter sprawy i powołane przez powódkę okoliczności (negatywne skutki zabiegu polegającego na usuwaniu zbędnego owłosienia za pomocą depilacji laserowej) biegłym mającym najszerszą wiedzę i kompetencje do sporządzenia opinii w niniejszej sprawie, w ocenie Sądu Okręgowego, był biegły z zakresu medycyny estetycznej. Biegły M. W. słuchany w sprawie podtrzymał swoją bazową opinię, nadto udzielił wyczerpujących, gruntownych, szczegółowych i wysoce fachowych odpowiedzi na zarzuty stawiane jego opinii, opisując także jak w sposób prawidłowy winien być przeprowadzony zabieg depilacji laserowej owłosienia. Biegły ten jednoznacznie stwierdził, iż prawidłowo wykonany zabieg depilacji laserowej owłosienia jest bezbolesny, w jego trakcie powinno dojść tylko do oparzenia mieszka włosowego, natomiast powierzchniowe warstwy skóry osoby u której zabieg jest wykonywany nie powinny zostać uszkodzone, w tym celu stosuje się specjalną głowicę chłodzącą, po to aby znieść uczucie bólu i nie doprowadzić do poparzenia zewnętrznych powłok skóry. Bez wątpienia, zdaniem tego biegłego, w wyniku zabiegu doszło do zmian skórnych na ciele powódki i nie był to normalny stan po zabiegu. Powyższy wniosek także podziela Sąd Okręgowy.

Równocześnie zgodzić się należało z biegłym L. D., iż to indywidualne właściwości skóry danego człowieka wpływają na przebieg zabiegu depilacji laserowej i jego efekty u konkretnej osoby. Nie mniej, zdaniem Sądu Okręgowego, właśnie z uwagi na indywidualne właściwości skóry każdego człowieka niezbędne jest każdorazowo dostosowanie właściwych parametrów stosowanego urządzenia laserowego do właściwości skóry każdego pacjenta, czego zaniechano. Równocześnie Sąd Okręgowy nie podziela wniosku tego biegłego, iż przy tego rodzaju zabiegach jakimi jest depilacja laserowa mamy do czynienia z długotrwałością procesu naturalnej inwolucji, która w stosunku do powódki powinna wynieść około dwanaście miesięcy. Tym samym kolejny zabieg wobec jej osoby

Sygn. akt III Ca 1504/14

powinien być wykonany po roku czasu, po całkowity wygojeniu się powstałych u niej oparzeń. W tej kwestii należy przede wszystkim zauważyć, iż proces leczenia powódki nie zakończył się w tym okresie czasu, skoro jeszcze po ponad dwóch latach od zabiegu przy jej badaniu stwierdzono istnienie licznych znamion barwnikowych, które wbrew temu co twierdził biegły, z czasem nie ustąpiły. Nadto zmiany te, wbrew twierdzeniom biegłego nie miały charakteru wrodzonego. Należy zauważyć, iż wprawdzie zbiegi depilacji laserowej odbywać się muszą w pewnych odstępach czasowych jednakże zasadniczo nie z powodu, jak twierdzi ten biegły, konieczności wyleczenia poparzeń na skórze osób dokonujących tego rodzaju zabiegów lecz z uwagi na konieczność oddziaływania laserem na włos ludzki w różnych fazach jego rozwoju. Zatem za zupełnie niewiarygodne należało uznać stwierdzenie tego biegłego, iż u powódki można by wykonać kolejny zabieg po okresie ok. 12 miesięcy, także, że w placówce biegłego zabiegi takie wykonywane są w stosunku do indywidualnego klienta przez klika lat. Zabiegi usuwania laserowo owłosienia są zabiegami popularnymi na rynku zabiegów kosmetycznych, gdyby zatem miały być wykonywane w stosunku do indywidualnego klienta przez okres kliku lat, to z uwagi na czasookres ich trwania, żaden klient na nie by się nie decydował, tym bardziej, iż przez okres nawet ponad roku miałby leczyć „obligatoryjnie” towarzyszące tego rodzaju zabiegowi oparzenie zewnętrznych powłok skórnych. Co istotne także nie można byłoby twierdzić, iż tego rodzaju zabiegi są bezbolesne i są zabiegami upiększającymi, skoro przez długi okres czasu na skórze klienta pozostawałyby ślady oparzeń lub innych zmian skórnych (przebarwień).

Także Sąd Okręgowy nie podziela wniosku tego biegłego, iż standardowa procedura depilacji fragmentu skóry u indywidualnego klienta trwa 2-3 lata, bo przeczy temu wiedza powszechna. Wiadomym bowiem jest powszechnie, iż seria tego rodzaju zabiegów winna być prawidłowo przeprowadzona w okresie ok. kilku miesięcy, co potwierdza także treść informacji zawartej na kuponie B. Laser (...) – zatem gabinetu pozwanego ( kupon ważny był przez 6 miesięcy od 11.09.2011r.).

Ponadto należy zauważyć, iż wyjaśnienia biegłego L. D. są niekonsekwentne, wewnętrznie sprzeczne i niespójne w wielu kwestiach, w szczególności co do przebiegu samego procesu depilacji, czasu potrzebnego do zakończenia procesu leczenia oparzeń, powstałych u powódki skutków, w tym w postaci znamion barwnikowych ( w opinii bazowej biegły pisze, z jednej strony, iż efekt pojawienia się przebarwień skóry po zabiegu depilacji laserowej jest obligatoryjnym następstwem takiego zabiegu, równocześnie stwierdza, iż tego rodzaju zmiany mają charakter u powódki wrodzony, mimo, iż z karty klienta powódki wynika, iż ta przed zabiegiem nie miała żadnych zmian barwnikowych na skórze nóg). Z powyższych względów Sąd Okręgowy nie mógł podzielić wniosków wynikających z opinii tego biegłego i orzekając oprzeć się na niej.

Zmiany skórne jakie pojawiły się na nogach powódki po zabiegu w dniu 9 listopada 2010r.- strupy, blizny, pobarwienia nie były zwykłymi i normalnie występującymi następstwami każdego zabiegu depilacji laserowej, ustępującymi po kilku dniach. Przy czym opisany stan skóry nóg powódki potwierdza zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a to poczynając od dokumentacji medycznej, zdjęć, zeznań powódki i świadków, kończąc na opinii biegłych sądowych. Wynika z niego bezsprzecznie, że skóra na nogach powódki została uszkodzona w wyniku zabiegu depilacji, stopniowo goiła się po tym zabiegu, niemniej proces ten trwał bardzo długo, z uwagi na zakres doznanych uszkodzeń skóry w czasie wadliwie wykonanego u powódki zabiegu depilacji.

Zatem, Sąd Okręgowy orzekając oparł się przede wszystkim na spójnych, konsekwentnych, logicznych i przekonywujących opinii bazowej i wyjaśnieniach biegłego lek. M. W. (1). Uznając, iż podstawy teoretyczne sporządzonej opinii przez tego biegłego, sposób motywowania sformułowanego stanowiska, stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen i zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej pozwala na to. Równocześnie orzekając w sprawie jedynie częściowo oparł się na opinii i wyjaśnieniach drugiego z biegłych - biegłego dr C. D. (1), wobec tego, iż częściowo uznał je za niespójne, wewnętrznie niekonsekwentne, a także wnioski z nich wywiedzione za sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej.

Sygn. akt III Ca 1504/14

Powódka w złożonym w apelacji wniosku wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu chirurgii plastycznej i medycyny estetycznej ze znajomością funkcjonowania laserów na okoliczność: ustalenia czy długotrwałe uszkodzenia skóry nóg powódki wynikające ze zgromadzonego materiału dowodowego stanowią normalne następstwo zabiegu depilacji laserowej. Jednakże Sąd Okręgowy, podzielając w tym zakresie argumentację Sądu meriti, uznał, iż nie było potrzeby dopuszczenia dowodu z opinii kolejnego biegłego.

Równocześnie jednak, Sąd Okręgowy uznał za zasadny zarzut naruszenie prawa procesowego tj. art.286 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. – poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii obu biegłych czy też z ich wysłuchania, pomimo wydania w sprawie dwóch sprzecznych opinii przez biegłych, co doprowadziło do niewyjaśnienia w wystarczającym stopniu okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Przyjął, iż z uwagi na obowiązującą w procedurze cywilnej zasadę bezpośredniości, rozbieżność wniosków zawartych w obu opiniach biegłych i szereg zarzutów ponoszonych przez strony wobec obu opinii sporządzonych na potrzeby niniejszej sprawy, koniecznym i celowym było przesłuchanie w sprawie obu biegłych. Ponadto Sąd Okręgowy zgadza się ze stanowiskiem nauki i praktyki, iż przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego nie może zostać ograniczone do złożenia jej w formie pisemnej do akt sprawy. Biegły powinien w każdym wypadku zostać wezwany na rozprawę, aby strony mogły mu zadawać pytania ( zob. np. uzasadnienie wyroku SN z dnia 23 kwietnia 1999 r., II UKN 590/98, OSNP 2000, nr 12, poz. 484). Wobec występujących rozbieżności we wnioskach opinii obu biegłych, złożoności podejmowanych w niej zagadnień, zachodziła potrzeba ponownego przesłuchania obu biegłych, tak aby umożliwić im odniesienie się do opinii swojego oponenta i wyjaśnienia pojawiających się w opiniach sprzeczności.

Zatem, po przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania dowodowego Sąd Okręgowy, uznając zarzuty skarżącej za zasadne, zmienił pierwotne rozstrzygnięcie i uwzględnił oba roszczenia powódki.

Powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 9.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy w związku z poddaniem się w salonie kosmetycznym pozwanego zabiegom depilacji laserowej. Wskazywała, że pracownik pozwanego nie dochował należytej staranności jakiej można oczekiwać od profesjonalisty zawodowo zajmującego się świadczeniem usług w postaci depilacji laserowej, tym samym można pozwanemu przypisać winę. Jako podstawę prawną odpowiedzialności pozwanego wskazywała na art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. oraz art. 430 k.c., a zatem wskazała na reżim odpowiedzialności deliktowej pozwanego - w oparciu o art. 415 k.c. Aby przyjąć odpowiedzialność deliktową co do zasady w oparciu o art. 415 k.c. niezbędne jest wykazanie: po pierwsze, zaistnienia szkody (lub krzywdy) po stronie powoda, po drugie, bezprawnego zachowania pozwanego, po trzecie, związku przyczynowego między szkodą a bezprawnym zachowaniem pozwanego. Jak wspomniano w zależności od szczegółowej podstawy odpowiedzialności niezbędne może być również ustalenie zawinienia podmiotu wyrządzającego szkodę. Odnośnie przesłanki zawinienia wskazać należy, że na gruncie odpowiedzialności deliktowej winę interpretować należy jako swoistą zarzucalność bezprawnego zachowania. Z. zachowania ma postać nagannej umyślności lub nieumyślności (lekkomyślności lub niedbalstwa), tj. takiego subiektywnego procesu decyzyjnego sprawcy, który doprowadza do celowego, zamierzonego i świadomego podjęcia zachowania, o którym sprawca wie, że jest ono bezprawne, albo co do którego może – i przy zachowaniu należytej staranności powinien – wiedzieć, że jest ono bezprawne (lub że istnieje realna możliwość, że takim się okaże). Zawinienie sprawcy oceniane jest z zobiektywizowanego punktu widzenia. Przy czym z punktu widzenia odpowiedzialności cywilnej każdy stopień winy, nawet przypadek culpa levissima uzasadnia nałożenie na sprawcę szkody obowiązku jej naprawienia ( tak SN w orzeczeniu z 10.10.1975r., ICR 656/75). Równocześnie związek przyczynowy między szkodą a zachowaniem osoby za nią odpowiedzialnej musi być rozumiany w sposób obowiązujący na gruncie prawa cywilnego, zgodnie z art. 361 § 1 k.c., zatem jako normalny związek przyczynowy. Bezprawność zachowania oznacza, iż zachowanie jest sprzeczne z

Sygn. akt III Ca 1504/14

obowiązującym porządkiem prawnym, czy to z uwagi na naruszenie przepisów powszechnie obowiązujących, czy też z uwagi na uchybienie zasadom współżycia społecznego, regułom moralnego postępowania. Judykatura wskazuje nadto, że bezprawność zachowania polega na przekroczeniu mierników i wzorców wynikających zarówno z wyraźnych przepisów, zwyczajów, utartej praktyki, jak i zasad współżycia społecznego (wyrok SN z dnia 22 września 1986 r., IV CR 279/86, LEX nr 530539). Z kolei przesłankami roszczenia opartego na art. 430 k.c. jest powierzenie wykonania czynności na własny rachunek osobie podlegającej kierownictwu powierzającego, zawinione zachowanie podwładnego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, szkoda i związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem podwładnego a szkodą. Równocześnie odpowiedzialność powierzającego jest niezależna od winy własnej i została ukształtowana za zasadzie ryzyka.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, powódka wykazała, iż w wyniku zawinionego i bezprawnego zachowania podwładnego pracownika pozwanego, działającego na rachunek pozwanego, doznała szkody. Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że skutki zabiegu depilacji laserem jakiemu poddała się powódka w zakładzie pozwanego w dniu 9 listopada 2010r., a które to oceniła jako negatywne i wywołujące u niej krzywdę, nie stanowiły normalnego następstwa zabiegu jakim jest depilacja laserowa. Powołany w sprawie biegły M. W. jednoznacznie stwierdził w przygotowanej na zlecenie Sądu opinii i złożonych wyjaśnieniach, że stwierdzone u powódki zmiany skórne nie były zwykłymi i normalnie występującymi następstwami każdego zabiegu depilacji laserowej, ustępującymi po kilku dniach. Równocześnie zaistniał związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy wykonanym u powódki w gabinecie pozwanego zabiegiem o stanem skóry powódki. Zdaniem biegłego u powódki doszło do uszkodzenia skóry niewielkiego stopnia, niepowodującego zaburzeń jej funkcji, stwarzającego jednak trwałe oszpecenie i powodującego powstanie uszczerbku na jej zdrowiu w wysokości 2%. Wskutek zabiegu powódka doznała oparzeń głębokich drugiego stopnia typu b, które nie powinny powstać w wyniku prawidłowo przeprowadzonej depilacji laserowej. Zawinione zachowanie pozwanego polegało na niedochowaniu należytej staranności ( przez jego pracownika) wymaganej od podmiotów świadczących usługi związane z ingerencją w organizm człowieka, czego konsekwencją było nieprawidłowe wykonanie usługi depilacji skutkujące uszkodzeniem ciała powódki, narażeniem jej na utratę zdrowia i wyrządzeniem jej szkody.

Sąd Okręgowy uznał, iż na skutek działania pracownika pozwanego B. W., nie dołożenia przez tego pracownika należytej staranności przy wykonywaniu zabiegu powódka doznała szkody. Pracownik pozwanego wykonywał drugi zabieg u powódki z użyciem nowego urządzenia laserowego, bez uprzedniego przeprowadzenia niezbędnego i wykonywanego standartowo testu na skórze powódki, pozwalającego na dostosowanie mocy urządzenia do indywidualnych właściwości skóry powódki. Tym samym zabieg ten był wykonany przez pracownika pozwanego wbrew obowiązującemu wzorcowi przyjętemu w drodze utartej praktyki przy wykonywaniu tego rodzaju zabiegów. Nadto pracownik ten nie był dostatecznie przeszkolony do używania nowego typu urządzenia laserowego, wykorzystywanego przy zabiegu powódki, pozwany bowiem nie wykazał w toku niniejszej sprawy tej okoliczności. Tym samym należało uznać, iż działanie pozwanego (jego pracownika) było bezprawne i zawinione.

W oparciu o treść art. 445 §1 k.c. Sąd Okręgowy przyjął, że odpowiednim i dostatecznym zaspokojeniem roszczeń powódki z tytułu zadośćuczynienia będzie kwota 9.000 zł. Stosownie do treści tej normy suma przyznana poszkodowanemu tytułem zadośćuczynienia powinna być odpowiednia. Ustalenie jaka kwota w konkretnych okolicznościach jest odpowiednia, z istoty należy zatem do swobodnego uznania sędziowskiego (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 stycznia 2001 roku, II KKN 351/99). Jednocześnie suma ta nie może być jednak dowolna, lecz oznaczona przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy. Zadośćuczynienie ma bowiem charakter kompensacyjny, zaś zasadniczą przesłanką przy jego określaniu jest stopień natężenia krzywdy, a poza tym inne czynniki jak na przykład wiek, stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych,

Sygn. akt III Ca 1504/14

prognozy na przyszłość, zmiany w sytuacji życiowej poszkodowanego przed i po wypadku (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2006 roku, IV CSK 80/05, OSP 2007/1/11).

W ocenie Sądu Odwoławczego kwota 9.000zł w sposób wymierny zadośćuczyni krzywdzie doznanej przez powódkę - doznanemu 2 % uszczerbkowi na zdrowiu, jej cierpieniom, długotrwałemu procesowi leczenia, stopniowi i okresowi trwania cierpień fizycznych i psychicznych, a także dolegliwościom i utrudnieniom zaistniałym w codziennych czynnościach życiowych jakich doznawała powódka przez dłuższy okres czasu. Wymaga podkreślenia, iż powódka jest młodą, dbającą o swój wygląd kobietą, która w wieku 20 lat poddała się zabiegowi upiększającemu, zakładając, iż będzie to zabieg wykonany profesjonalnie i bezboleśnie. Natomiast w wyniku zabiegu w istocie została oszpecona na kilka lat, bowiem wskutek wykonanego u niej zabiegu dnia 9 listopada 2010r. doznała głębokich oparzeń II stopnia typu b, które po wygojeniu pozostawiły liczne trwałe blizny i pobarwienia ud i podudzi na kilka lat.

Zatem Sąd Okręgowy w oparciu o art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. oraz art. 430 k.c. zasadził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 9.000zł tytułem zadośćuczynienia.

Powódka dochodziła również od pozwanego kwoty 1.780 zł wskazując, że kwota ta stanowi szkodę majątkową jakiej doznała wskutek zawinionego działania pozwanego – nieprawidłowo przeprowadzonego zabiegu depilacji laserowej. Szkoda majątkowa powódki polegała na „utracie” zakupionego od (...) sp. z o.o. kuponu uprawniającego do wykonania serii zabiegów depilacji w salonie pozwanego o wartości 1.780 zł bez uzyskania w zamian z winy pozwanego usługi, na którą kupon ten opiewał. Usługa wykonana przez pozwanego nie przyniosła oczekiwanych skutków, ale spowodowała uszkodzenie ciała powódki.

Powódka jako podstawę prawną odpowiedzialności pozwanego wskazywała na art. 471 k.c. Aby przyjąć odpowiedzialność kontraktową dłużnika w oparciu o art. 471 k.c. niezbędne jest wykazanie, po pierwsze niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania będącego następstwem okoliczności, za które dłużnik – z mocy ustawy lub umowy ponosi odpowiedzialność, po drugie - szkody, po trzecie – związku przyczynowego między faktem niewykonanie ( nienależytego wykonania ) zobowiązania a szkodą. Nadto spełnione muszą być niekiedy dalsze jeszcze przesłanki różne w zależności od tego czy odpowiedzialność dłużnika opiera się na zasadzie winy – art. 472 k.c. czy też na zasadzie ryzyka - art. 474 k.c. Odpowiedzialność dłużnika za osoby trzecie, opisana w art.474 k.c., opiera się na zasadzie ryzyka. Za działania osób trzecich wymienionych w art. 474 k.c. dłużnik odpowiada jak za własne działania. Treść art. 471 k.c. wskazuje, że odpowiedzialność kontraktowa nie ogranicza się do szczególnych, wskazanych w ustawie, postaci niewykonania lub nienależytego wykonania lecz odnosić się może do każdego, nawet najlżejszego przypadku stanowiącego naruszenie zobowiązania, niezależnie od tego na czym to zobowiązanie polega.

W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu Okręgowego, z uwagi na argumenty podniesione powyżej, powódka wykazała, iż pozwany w sposób nienależyty wykonał swoje zobowiązanie, a jej interes jako wierzyciela nie został zaspokojony w sposób wynikający z treści zobowiązania - cel umowy zawartej przez nią z pozwanym o wykonanie bezbolesnej i trwałej depilacji nóg nie został osiągnięty. Po jej stronie powstała szkoda w wysokości 1.780zł. Zaistniał także związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem stanowiącym naruszenie zobowiązania tzn. nie wykonaną właściwie depilacją a szkodą. Równocześnie pozwany jako dłużnik nie wykazał w toku niniejszego postępowania, że nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło z przyczyn, za które nie ponosi on odpowiedzialności. W świetle ustaleń poczynionych powyżej wskazać należy, że istnieją podstawy do przyjęcia odpowiedzialności pozwanego z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania - art. 471 k.c. Okoliczność, że nie doszło do wykonania wszystkich zabiegów na jakie opiewał kupon nie wynikała z tego, że to powódka sama z nich zrezygnowała lecz z tego, że wadliwie wykonana depilacja w czasie drugiego z zbiegów uniemożliwiła powódce kontynuowanie cyklu zabiegów i zrealizowanie celu umowy. Zatem, w ocenie Sądu Okręgowego zaistniały podstaw do

Sygn. akt III Ca 1504/14

uwzględnienia powództwa o odszkodowanie i Sąd w oparciu o art. 471 k.c. i art. 474 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.780zł.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy uwzględnił oba powództwa powódki w całości i zasądził od pozwanego na jej rzecz łącznie kwotę 10.780zł ( 9.000zł i 1.780zł ) z ustawowymi odsetkami od dnia 12 sierpnia 2011r. Rozstrzygnięcie co do odsetek Sąd wydał w oparciu o art. 481 k.c. Wobec tego, iż termin spełnienia świadczenia nie był oznaczony, ani nie wynikał z właściwości zobowiązania, to przyjął, że dłużnik powinien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu – art. 455k.c. Sąd Okręgowy zasądził odsetki ustawowe od należności głównej od dnia 12 sierpnia 2011r., w pozostałym zakresie za okres od dnia 9 sierpnia 2011r. do 11 sierpnia 2011r. je oddalając.

W aktach sprawy brak dowodu doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty kwoty dochodzonej obiema pozwami, natomiast znajduje się w nich pismo datowane na dzień 12 lipca 2011r., w którym zawarte jest wezwanie do zapłaty przez pozwanego kwoty 10.890zł wraz z odsetkami ustawowymi w terminie 21 dnia od dnia otrzymania pisma. Jak wynika z pisma pełnomocnika pozwanego z dnia 21 lipca 2011r., najpóźniej w tej dacie pozwany otrzymał powyższe pismo z wezwaniem. Zatem odsetki zasądzono od dnia następnego po upływie terminu do zapłaty zakreślonego pozwanemu pismem z dnia 12 lipca 2011r., licząc od dnia następnego po dniu 21 lipca 2011r.

Z uwagi na powyższe argumenty Sąd Okręgowy uznał, że apelacja powódki odniosła skutek i zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art.386§1 k.p.c. jak w sentencji wyroku, w pozostałym zakresie w oparciu o art.385 k.p.c. ją oddalając. O kosztach postępowania w obu instancjach Sąd orzekł mając na uwadze art.100 zd.2 k.p.c. i art.108§1 k.p.c. oraz §2 w zw. z i § 6 pkt 5 (2.400zł ) i pkt 3 ( 600zł), a w postępowaniu apelacyjnym dodatkowo w oparciu o §13 pkt 1 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 490) , obciążając pozwanego w całości kosztami postępowania w obu instancjach, uznając, iż powódka uległa w toku postępowania pozwanemu jedynie w nieznacznej części. Na koszty postępowania przed Sądem pierwszej instancji składają się dwie opłaty od pozwów w wysokości 450zł i 89zł (ł. 539zł), opłaty od pełnomocnictw 2x17zł (ł. 34zł), wynagrodzenie pełnomocnika 2.400zł i 600zł (ł. 3.000zł ) i poniesione koszty wynagrodzenia biegłego poniesione przez powódkę w kwocie 175,60zł, zatem łącznie kwota 3.748,60zł. Na koszty postępowania przed Sądem Okręgowym składają się dwie opłaty w łącznej wysokości 539zł, wynagrodzenie pełnomocnika 1.500zł ( 1200zł i 300zł), łącznie kwota 2.039 zł. Nadto nakazano pobrać od Skarbu Państwa kwotę 393,96zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym poniesionych z tytułu wynagrodzenia biegłych.

SSR (del.) Marcin Rak SSO Barbara Braziewicz SSO Anna Hajda