Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2015 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku Wydział IX Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Hubert Odelski

Protokolant: sekr. sądowy Ewelina Miechówka

na rozprawie w dniu 9 października 2015 roku w S. rozpoznał sprawę

z powództwa (...)Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z/s we W.

przeciwko E. S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej E. S. na rzecz powoda (...)Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z/s we W. kwotę 19.809,38 (dziewiętnaście tysięcy osiemset dziewięć złotych 38/100) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4-09-2014 r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od pozwanej E. S. na rzecz powoda (...)Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z/s we W. kwotę 1.001 zł (tysiąc jeden złotych) tytułem zwrotu części kosztów postępowania.

IX C 123/15

UZASADNIENIE

Powód(...)Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Zamknięty we W. wniósł o zasądzenie od E. S. tytułem niespłaconej należności wynikającej z umowy kredytowej na łączną kwotę 20.005, 47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, tj. 4-09-2014 r., wraz z należnościami ubocznymi.

Sąd Rejonowy w Słupsku nakazem zapłaty z 20-10-2014 r. zasądził całą należność zgodnie z żądaniem.

Pozwany E. S. wniosła w terminie sprzeciw, w którym zakwestionowała wysokość zasądzonej przeciwko niej należności wskazując, iż „kwota bazowa kredytu wynosiła 13.403,15 zł”, a ponadto część kredytu spłaciła. Pozwana uznała co do zasady, iż pozostaje dłużniczką w związku z umową kredytową będącą przedmiotem postępowania, jednak nie zgodziła się z wysokością żądania.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 16-07-2010 r. E. S. zawarła z (...) Bank (...) SA we W. obecnie (...) Bank SA umowę nr (...) o kredyt konsolidacyjny na mocy, której otrzymała określoną kwotę pieniężną i zobowiązała się do jej zapłaty na warunkach określonych w umowie, tj. przede wszystkim z 20% oprocentowaniem kredytu w stosunku rocznym, odsetkami z tytułu udzielonego kredytu, w dniu zawarcia umowy wynoszącymi 7.977,96 zł i zastrzeżeniem odsetek karnych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, obowiązującej w dniu naliczenia odsetek karnych .

(Dowód: umowa k. 49-51)

E. S. nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku spłaty kredytu. Wobec utraty pracy nie dysponowała środkami pozwalającymi na pokrycie jej zobowiązań. Wobec tego (...) Bank SA we W. wystąpił w sprawie IX Co 3982/11 o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...)06/06/2011/WR, co tez nastąpiło postanowieniem Sadu Rejonowego w Słupsku z dnia 29-07-2011 r.

-2-

(Dowód: bezsporne, dokumentacja z akt IX Co 3982/11)

(...) Bank SA we W. dokonał sprzedaży wierzytelności przysługującej mu wobec E. S. na rzecz podmiotu jakim jest (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Zamknięty we W., co nastąpiło umową z dnia 2-04-2014 r.

(Dowód: umowa sprzedaży wierzytelności k. 9-13)

Wobec uzyskania tytuły wykonawczego wierzyciel (...) Bank SA we W. wystąpił do komornika o egzekucje przeciwko E. S.. Przedmiotowa egzekucja przyniosła zaspokojenie należności odpowiednio w kwotach 95,14 zł, 39,55 zł i 61,40 zł. W pozostałym zakresie wobec bezskuteczności egzekucji (braku zatrudnienia E. S. i nieposiadaniu środków i przedmiotów nadający się do egzekucji) postępowanie egzekucyjne zostało umorzone.

(Dowód: akta Km 183/12)

E. S. ma bardzo trudną sytuację finansową i materialną. Dopiero w ostatnim czasie ponownie podjęła pracę, osiągając najniższe wynagrodzenie krajowe. Jest osobą niepełnosprawną, cierpiącą na nadciśnienie i anemię.

(Dowód: bezsporne, umowa o pracę k. 81,

orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 82,

dokumentacja medyczna k. 83,84)

Sąd ustalił, co następuje:

Stosownie do treści art. 353. § 1k.c., zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Art. 353 ¹ k.c wskazuje, iż strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Natomiast zgodnie z art. 354. § 1 k.c. dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

-3-

Podstawowym elementem treści zobowiązania jest wierzytelność, którą określa bardzo ogólnie przepis art. 353 k.c. jako możliwość żądania od dłużnika świadczenia. Wierzytelność jest prawem podmiotowym, jednym z najdonioślejszych. Określa złożoną sytuację prawną podmiotu, na którą składa się pewien zespół funkcjonalnie powiązanych ze sobą poszczególnych uprawnień, uprawnień kształtujących, roszczeń, kompetencji. Jak inne prawa podmiotowe, także wierzytelności są wyznaczone przez obowiązujące normy dla ochrony prawnie uznanych interesów podmiotów. Znajdujący wyraz w treści zobowiązania godny ochrony interes wierzyciela ma fundamentalne znaczenie dla istnienia zobowiązania. Jeżeli tego interesu brak, zobowiązanie nie powstaje, a powstałe wygasa (tak SN w wyroku z dnia 12 marca 2010 r., III CNP 27/09, Biul. SN 2010, nr 7, s. 9).

Najistotniejszym elementem każdej wierzytelności jest przysługujące wierzycielowi uprawnienie do żądania od dłużnika świadczenia, które przybiera postać roszczenia, gdy strony stosunku są już indywidualnie oznaczone, a samo świadczenie skonkretyzowane. Często na wierzytelność składa się wiele roszczeń, które powstają równocześnie lub sukcesywnie, w czasie trwania zobowiązania (np. o zwrot rzeczy, o zapłatę za korzystanie z rzeczy, o zapłatę odsetek). Powinność dłużnika zachowania się zgodnego z treścią zobowiązania określana jest mianem długu i obejmuje wszelkie obowiązki ciążące na dłużniku w ramach danego zobowiązania. Dług stanowi w ten sposób korelat wierzytelności, gdyż wykonanie tych obowiązków zaspokoi interes wierzyciela, co jest głównym celem zobowiązania. Dopiero spełnienie tej powinności oznacza, że wierzyciel nie będzie mógł kierować do dłużnika swych żądań zgodnie z przysługującą mu wierzytelnością. Wierzytelność gaśnie wobec braku długu.

Określając sytuację prawną stron zobowiązania, posługujemy się nie tylko pojęciem wierzytelności i długu, ale także odpowiedzialności. Chodzi tu o ochronę interesu wierzyciela na wypadek, gdyby dłużnik nie dopełnił swoich obowiązków określonych treścią zobowiązania. (...) prawny przewiduje możliwość zastosowania sankcji wobec podmiotu zobowiązanego, w postaci przymusowego zaspokojenia wierzyciela drogą egzekucji niespełnionego świadczenia albo świadczenia zastępczego (odszkodowania). Regułą jest, że dług wiąże się z tak pojmowaną odpowiedzialnością dłużnika, co oznacza przyznaną wierzycielowi kompetencję do zaktualizowania obowiązków ciążących na odpowiednich instytucjach, powołanych do ochrony praw podmiotowych.

-4-

Wierzyciel może zwrócić się do sądu o wydanie orzeczenia nakazującego dłużnikowi spełnienie świadczenia, a w razie jego niewykonania – wyegzekwowania go.

Zebrany w sprawie materiał dowody ponad wszelką wątpliwość dowodzi, iż pozwana E. S. świadomie, mając pewność co do swojej trudnej sytuacji majątkowej i dochodowej zawarła umowę kredytu konsolidacyjnego na określonych w niej warunkach. Pomimo tego ryzyka przewidywania dotyczących niebezpieczeństwa utraty przez nią pracy spełniły się. Spowodowało to całkowitą utratę możliwości finansowych pozwanej, a w konsekwencji niedokonanie spłat ciążącego na niej zobowiązania kredytowego.

W wyniku tego powstał dług obejmujący należność główną w kwocie 13.403,15 zł oraz stale narastające zadłużenie z tytułu odsetek naliczanych według dobrowolnie przyznanych i potwierdzonych przez pozwaną w umowie kredytowej zasad naliczania. Oznacza to, iż zgodnie ze wskazaną i omawianą umową kredytową dziennie odsetki narastają w wysokości 9,68 zł. Dobrowolne zawarcie i konieczność świadomości pozwanej co do powyższego faktu nie powinny budzić wątpliwości wobec powszechnej świadomości i wiedzy o zasadach i praktyce zawierania zobowiązań kredytowych.

Obowiązek spłacenia długu wobec powoda (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Zamkniętego we W. jest zgodnie z oświadczeniem pozwanej E. S. bezsporny. Nie mniej jednak podniosła ona zarzut, iż należność dochodzona pozwem nie została pomniejszona o częściowo skuteczną egzekucję jaka była przeciwko niej prowadzona.

Sąd dokonał szczegółowej analizy załączonych akt komorniczych Km 185/12 i ustalił, iż jedyne należności jakie uiściła pozwana to kwoty 95,14 zł, 39,55 zł, 61,40 zł. Z uwagi na niezajęcie stanowiska przez stronę powodową w przedmiocie niezaliczania powyższych kwot na należność żądaną przez powoda, Sąd uznał możliwość zaliczenia ich na poczet częściowej spłaty długu E. S. wobec (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Zamkniętego we W..

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w pkt 1 i 2 wyroku.

-5-

Odnosząc się do orzeczenia o kosztach sądowych co do zasady należy stwierdzić, iż stosownie do treści art. 98 § 1 kpc strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia jego praw. Nie mniej jednak art. 102 kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach daje Sadowi możliwość zasądzenia od strony przegrywającej tylko część kosztów, albo nie obciążanie jej w ogóle kosztami.

Art. 102 urzeczywistnia zasadę słuszności i jako wyjątkowy - stanowiący wyłom w zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu - nie podlega wykładni rozszerzającej. Nie konkretyzuje on pojęcia „wypadków szczególnie uzasadnionych”, toteż ich kwalifikacja należy do Sądu. Ocena Sądu jest tym zakresie suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym, ma charakter dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym przekonaniem, poczuciem sprawiedliwości oraz analizą okoliczności rozpoznawanej sprawy (por. post. SN z 2 czerwca 2010 r., I PZ 2/10, LexPolonica nr 3027650, OSNP 2011, nr 23-24, poz. 297, i z 26 stycznia 2012 r., III CZ 10/02, Biul. SN 2012, nr 4, s. 7). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego.

Analiza sytuacji osobistej, majątkowej i dochodowej pozwanej E. S. wskazuje zdaniem Sądu na możliwość częściowego nieobciążania jej kosztami tj. ponad kwotę opłaty, jaką uiścił powód występując z uzasadnionym żądaniem w sprawie. Nie przyznanie powodowi choćby tej należności oznaczałoby możliwą potencjalną stratę przy dochodzeniu swoich uprawnień. Nie można jednak pominąć faktu, iż pozwana E. S. dołączonymi dokumentami wykazała obok swojej sytuacji dochodowej posiadanym orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności, a także istniejące dolegliwości trwało-chorobowe w zakresie nadciśnienia i anemii.

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w pkt 3.