Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI P 222/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01/10/2015 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Agnieszka Turowska

Ławnicy:

Barbara Adamczyk, Barbara Meyer

Protokolant:

Edyta Głogowska-Król

po rozpoznaniu w dniu 29 września 2015 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy J. W.

przeciwko (...) SA z siedzibą w W.

o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy

1.  Oddala powództwo.

2.  Zasądza od powoda J. W. ( PESEL (...) ) na rzecz pozwanego (...)SA z siedzibą w W. (KRS (...)) kwotę 60 zł ( słownie: sześćdziesiąt ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VI P 222/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 24 marca 2014r. powód J. W. domagał się uznania wypowiedzenia umowy o pracę bez wypowiedzenia dokonanego przez pozwaną (...) Spółkę Akcyjną w W. w dniu 10 marca 2014r. za bezskuteczne, przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach, zasądzenia od pozwanej odszkodowania oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazał, że od dnia 17 lipca 1983r. był zatrudniony w pozwanym zakładzie pracy na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy, jako kierowca zwózkowo - rozwózkowych prowadzących stałe samochody o masie 3,5 tony. W dniu 10 marca 2014r. pozwana rozwiązała z nim umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wypowiedzenia pozwana wskazała ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych polegające na tym, że podczas tankowania pojazdu służbowego miał pobrać paliwo do prywatnego kanistra oraz że usiłował zapłacić za pobrane w ten sposób paliwo posługując się kartą F. przypisaną do pojazdu służbowego o nr rej. (...), która umożliwiła bezgotówkowe rozliczenie transakcji. W jego ocenie podana przez pozwaną przyczyna wypowiedzenia jest nierzeczywista.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, że dokonała oceny zgodności, której przedmiotem było wyjaśnienie okoliczności użycia karty F. i podejrzenia tankowania paliwa do prywatnego pojemnika przez powoda. Ustaliła, że w wyniku stwierdzonych nieprawidłowości podczas tankowania przez powoda według pracownika stacji paliw nastąpiło wlanie części paliwa do kanistra, dokonanie zapłaty za całość pobranego paliwa kartą F., zablokowanie transakcji oraz zatrzymanie karty F.. Powód za całość pobranego paliwa w ilości 73 l uregulował należność w kwocie 391,28 zł w dniu 18 lutego 2014r. po wcześniejszym uzgodnieniu z pracownikiem stacji paliw i pobrał fakturę. W tym samym dniu powód zgłosił się do kierownika (...) w G. i w E. - A. J. i poinformował o zatrzymaniu karty F., którą użytkował w dniu 17 lutego 2014r. Podczas rozmowy z kierownikiem na temat okoliczności zatrzymania karty F. przyznał, że tankował paliwo do „bańki” oraz stwierdził, że paliwo przelał z „bańki” do zbiornika pojazdu, co nastąpiło po zatrzymaniu karty F.. W związku z tym zaprzeczyła, aby wskazana przez nią przyczyna rozwiązania z powodem umowy o pracę była nieprawdziwa.

Zarządzeniem z dnia 11 grudnia 2014r. Przewodniczący wszczął z urzędu postępowanie o odtworzenie akt w zakresie protokołu rozprawy z dnia 3 grudnia 2014r. w sprawie VI P 222/14. Sprawa w przedmiocie odtworzenia akt prowadzona była pod sygnaturą VI Po 478/14.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 sierpnia 1983r. została zawarta pomiędzy powodem J. W., a pozwaną (...) Spółką Akcyjną w W. umowa o pracę na czas nieokreślony. Powód został zatrudniony na stanowisku kierowcy w pełnym wymiarze czasu pracy.

Dowód:

-umowa o pracę z dnia 10.08.1983r., k. 11 Części B akt osobowych powoda

W dniu 17 lutego 2014r. powód rozpoczął pracę, według karty drogowej nr (...) o godz. 13:45. W toku realizacji kursów miejskich korzystał z samochodu marki P. (...) o nr rej. (...). W chwili rozpoczęcia kursu stan paliwa zapisany w karcie drogowej wynosił 18 l. Według danych zarejestrowanych przez (...) przed rozpoczęciem jazdy pojazd posiadał 20,7 l paliwa. Po opuszczeniu terenu (...) w P. samochód kierowany przez powoda wjechał na obwodnicę (...), poruszając się w kierunku G.. Poprzez węzeł K. dojechał do stacji paliw przy ul. (...) w G., gdzie przebywał w godzinach 14:56 - 15:12. Powód zatrzymał się przy dystrybutorze nr 2 i rozpoczął tankowanie. Tankując otworzył drzwi od strony kierowcy i tankował z przerwami. Zatankował łącznie 73 l paliwa. Następnie udał się do pracownika stacji paliw celem dokonania płatności. Płatność chciał zrealizować kartą F.. Pracownik stacji paliw zwrócił wówczas powodowi uwagę, że zaobserwował, że powód poza pobieraniem paliwa do zbiornika pojazdu pobrał również paliwo do kanistra. Pracownik stacji paliw skontaktował się telefonicznie z pracownikiem infolinii Centrum F., od którego uzyskał informację, że dla używanej karty F. nie ma zgody na tankowanie do kanistrów. Pracownik infolinii zablokował kartę F.. Pracownik stacji paliw poinformował powoda, że zauważył, iż ten tankował również do kanistra, czemu powód zaprzeczył. Pracownik stacji paliw zarzucił wówczas powodowi kłamstwo.

Dowód:

-raport z oceny zgodności z dnia 27.02.2014r., k. 24-30

-oświadczenia powoda z dnia 18.02.2014r., k. 33

-wyjaśnienie z dnia 17.02.2014r., k. 34

-notatka służbowa z dnia 21.02.2014r., k. 38-39

-zeznania świadka A. H., k. 34 i k. 60-63 akt VI Po 478/14

-zeznania świadka R. F., k. 51-52 i k. 59-60 akt VI Po 478/14

-zeznania powoda J. W., k. 62-64, k. 89-90 (czas : 00:01:07 - 00:06:48) oraz k. 52-53 akt VI Po 478/14

W dniu 17 lutego 2014r. około godziny 20:00 powód przyszedł do P. T. - dyspozytora samochodowego (...), którego poinformował, że została odebrana mu kartaF. z powodu podejrzenia tankowania paliwa do kanistra.

Dowód:

-protokół przyjęcia ustnych wyjaśnień z dnia 24.02.2014r., k. 40

-zeznania świadka P. T., k. 35 i 64 akt VI Po 478/14

W dniu 18 lutego 2014r. powód zgłosił się do J. J. - kierownika (...)w G. i w E., informując go, że w dniu 17 lutego 2014r. na stacji paliw przy ul. (...) w G. pracownik stacji paliw zatrzymał kartę F., którą powód użytkował. Powód zapytany przez kierownika, czy tankował paliwo do „bańki” odpowiedział „tak, tankowałem paliwo do bańki”. Powód poinformował kierownika, że płatność za paliwo nie została jeszcze uregulowana oraz zapytał, jak ma w tej sytuacji się zachować. Powód w rozmowie z kierownikiem poinformował go również, że całe paliwo z „bańki” zostało przelane do zbiornika pojazdu służbowego oraz że paliwo to z „bańki” przelał po tym, jak została odebrana mu karta F.. Kierownik poinformował powoda, że skoro całe paliwo zostało przelane do zbiornika pojazdu, to powód powinien z własnych środków uregulować płatność oraz wziąć fakturę wystawioną na pozwanego, a następnie zwrócić się do niego o zwrot kosztów.

Dowód:

-protokół przyjęcia ustnych wyjaśnień z dnia 24.02.2014r., k. 41-42

-zeznania świadka J. J., k. 34-35 i k. 63-64 akt VI Po 478/14

-zeznania powoda J. W., k. 62-64, k. 89-90 (czas : 00:01:07 - 00:06:48) oraz k. 52-53 akt VI Po 478/14

W dniu 18 lutego 2014r. powód przybył do stacji paliw, gdzie wystawiono mu fakturę Vat nr (...) na kwotę 391,28 zł tytułem ceny za zakup oleju napędowego. Jako nabywcę w fakturze wskazano pozwanego. Powód uregulował płatność gotówką.

Dowód:

-faktura Vat z dnia 18.02.2014r. nr (...), k. 8

Pismem z dnia 6 marca 2014r. pozwana rozwiązała z powodem umowę o pracę z dnia 10 sierpnia 1983r. bez zachowania okresu wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez powoda podstawowych obowiązków pracowniczych polegających na dokonaniu przez powoda na stacji (...)nr(...), mieszczącej się przy ul. (...) w G. w dniu 17 lutego 2014r. tankowania paliwa do prywatnego kanistra oraz usiłowaniu zapłacenia za tak zatankowane paliwo kartą F.przypisaną do pojazdu służbowego o nr rej. (...) i o nr bocznym(...).

Dowód:

-pismo z dnia 06.03.2014r. rozwiązujące umowę o pracę z dnia 10.08.1983r., k. 6

-świadectwo pracy z dnia 10.03.2014r., k. 7

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było niezasadne. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, wnioski wywodząc głównie w oparciu o dokumenty prywatne, zeznania świadków i zeznania powoda przesłuchanego w charakterze strony postępowania. Podstawę ustaleń Sądu w zakresie przebiegu zatrudnienia powoda oraz łączącej strony umowy o pracę stanowiły również akta osobowe powoda. Sąd dał im wiarę w całości, albowiem ich prawdziwość i autentyczność nie budziła wątpliwości, jak również nie zostały one w tym zakresie zakwestionowane przez strony postępowania.

Dokumenty prywatne Sąd ocenił na podstawie art. 245 k.p.c. Wynika z niego, że dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła oświadczenie w nim zawarte. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia wiarygodności przedmiotowych dowodów, przy czym ich prawdziwość, jak również autentyczność nie była kwestionowana przez strony postępowania.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania złożone przez świadków, które były logiczne i spójne. Świadkowie dokładnie przedstawili przebieg wydarzeń mających miejsce w dniu 17 lutego 2014r. i w dniu następnym oraz sposób zachowania się powoda. Co istotne wszystkie przywoływane przez świadków okoliczności zostały potwierdzone przez powoda.

Sąd odmówił przyznania waloru wiarygodności zeznaniom złożonym przez powoda, gdyż były one wewnętrznie sprzeczne oraz nielogiczne. Powód początkowo słuchany informacyjne zeznał, że rozmawiając z J. J. przyznał, że tankował paliwo do „bańki” myśląc, że jak się nie przyzna, to wówczas pracodawca zwolni go dyscyplinarnie. Zeznał ponadto, że przyznał, iż paliwo z „bańki” do zbiornika przelał po tym, jak została zabrana mu karta oraz że powiedział tak, ponieważ chciał zobaczyć, w jaki sposób zareaguje kierownik. Na kolejnej rozprawie powód słuchany w trybie art. 303 i 304 k.p.c. zeznał, że nie mówił kierownikowi, aby tankował paliwo do „bańki”. Powód składając zeznania przedstawiał sprzeczne okoliczności, dlatego też jego zeznań Sąd nie mógł uznać za wiarygodne.

Przedmiotem sporu w niniejszym postępowaniu były przyczyny wskazane przez pozwaną w piśmie z dnia 6 marca 2014r. rozwiązującym z powodem umowę o pracę, uzasadniające w jej ocenie rozwiązanie tej umowy bez zachowania terminu wypowiedzenia z winy powoda.

Zgodnie z art. 52 § 1 pkt 1 k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Zgodnie z § 2 rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Przechodząc do omówienia zagadnień związanych z uprawnieniem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę z winy pracownika podkreślić należy, że do spełnienia warunku naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych niezbędny jest znaczny stopień winy pracownika, poprzez który rozumieć należy winę umyślną lub rażące niedbalstwo. O istnieniu tej winy wnioskuje się na podstawie całokształtu okoliczności związanych z zachowaniem pracownika. W razie rozwiązania umowy o pracę z tej przyczyny ocena rodzaju i stopnia winy pracownika powinna być dokonana w stosunku do naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, jak i z uwzględnieniem zagrożenia lub naruszenia interesów pracodawcy (wyrok SN z dnia 19 sierpnia 1999r., I PKN 188/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 818). Istotnym zagadnieniem dla wykładni komentowanego przepisu jest rozumienie pojęcia winy. Zgodnie z tradycyjnym ujęciem rozróżnia się w niej element obiektywny i subiektywny. Element obiektywny polega na przypisaniu zachowaniu pracownika bezprawności, poprzez naruszenie obowiązujących norm prawnych lub zasad współżycia społecznego, zarówno poprzez działanie, jak i zaniechanie. Z kolei wymiar subiektywny odnosi się do świadomości pracownika, który chce swoim zachowaniem wywołać określony skutek, lub godzi się na jego wywołanie, albo przewidując, że swoim zachowaniem może naruszyć obowiązujące przepisy bezpodstawnie, przypuszcza, iż tego uniknie, bądź też nie przewiduje takiej możliwości, chociaż powinien lub mógł ją przewidzieć. Ze względu na fakt, że ustawodawca nie wprowadza w tej materii żadnych podziałów, dopuszczalne jest postawienie wniosku, że w art. 52 § 1 k.p. chodzi zarówno o winę umyślną, jak i nieumyślną. Oznacza to, że niedopuszczalne jest zastosowanie tego przepisu, jeżeli działanie bądź zaniechanie pracownika nie będzie zawinione.

Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę podana przez pracodawcę powinna być rzeczywista i konkretna oraz uzasadniona nie tylko interesem zakładu pracy, ale również interesem pracownika. Z oświadczenia pracodawcy powinno wynikać w sposób niebudzący wątpliwości, co jest istotą zarzutu stawianego pracownikowi i usprawiedliwiającego rozwiązanie z nim stosunku pracy (wyrok SN z dnia 15 listopada 2006r., I PK 112/06). Konkretność wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę należy zaś oceniać z uwzględnieniem innych, znanych okoliczności uściślających tę przyczynę (wyrok SN z dnia 2 września 1998r., I PKN 271/98). W tym zakresie przy ocenie przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę należy mieć na uwadze nie tylko słowny sposób użycia przyczyny w oświadczeniu pracodawcy, ale także okoliczności, do których się ono odnosi. W określonych okolicznościach faktycznych nawet ogólne ujęcie przyczyny może nie doprowadzić do jakichkolwiek wątpliwości co do tego, do jakiego konkretnie zachowania pracownika przyczyna jest odnoszona. Jeżeli zatem w danych okolicznościach faktycznych ogólne ujęcie przyczyny rozwiązania umowy o pracę nie budzi wątpliwości, w szczególności, gdy nie mogło żadnych wątpliwości budzić u pracownika, co do tego, z jakim zachowaniem, czy też zachowaniami, które miały miejsce w określonym czasie, łączy się ta przyczyna, to należy uznać, że spełnione jest wymaganie z art. 30 § 4 k.p. Celem regulacji zawartej w art. 30 § 4 k.p. jest umożliwienie pracownikowi obrony przed zwolnieniem z pracy.

W ocenie Sądu na gruncie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, oświadczenie pozwanej z dnia 6 marca 2014r. czyni zadość wymaganiom dotyczącym jego zasadności. Zdaniem Sądu zgromadzone dowody potwierdziły, iż podjęcie decyzji o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę z jego winy było uzasadnione i słuszne. Ustosunkowując się do przyczyn rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia, bazując na poczynionych w sprawie ustaleniach faktycznych Sąd doszedł do przekonania, że były one prawdziwe.

W postępowaniu, w którym pracownik zarzuca dokonanie rozwiązania umowy o pracę z naruszeniem przepisów regulujących właściwy tryb w tym zakresie, ciężar wykazania istnienia przyczyn wskazanych w piśmie rozwiązującym umowę o pracę spoczywa na pracodawcy. Zgodnie z naczelną zasadą procesową, wyrażoną w art. 6 k.c., który z mocy art. 300 k.c. ma zastosowanie również do spraw z zakresu prawa pracy ciężar dowodu faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Niniejszy przepis statuuje zasadę kontradyktoryjności, która charakteryzuje się tym, że to strona jest dysponentem procesu i to na niej spoczywa ciężar wykazania prawdziwości przywoływanych przez nią twierdzeń. Na gruncie niniejszej sprawy pozwana niniejszej zasadzie sprostała, ponieważ przedłożyła materiał dowodowy, którym wykazała, że przyczyny przez nią wskazane w piśmie rozwiązującym umowę o pracę rzeczywiście istniały, tym samym wykazując, że powód w czasie świadczenia pracy dopuścił się ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie wykazane zostało zawinione zachowanie po stronie powoda w przedmiocie wykonywanych przez niego podstawowych obowiązków pracowniczych. Powód wykonując powierzone mu przez pracodawcę obowiązki służbowe w dniu 17 lutego 2014r. zatrzymał się na stacji paliw, gdzie dokonał tankowania paliwa. Powód jak najbardziej uprawniony był do dokonywania takich czynności. Pracodawca wyposażył powoda w kartę F., której używać miał do dokonywania płatności za nabyte paliwo, jednakże tylko i wyłącznie za paliwo, którym wypełnia zbiornik pojazdu służbowego. Powód swoim zachowaniem przekroczył zakres tych uprawnień, gdyż paliwo zatankował nie tylko do zbiornika pojazdu służbowego, ale również na własny użytek do prywatnego kanistra. Przy czym powód takie działanie podjął świadomie, mimo że wiedział, że takie zachowanie jest niedopuszczalne i pozwanym zakładzie pracy zakazane. Pobierając paliwo do prywatnego kanistra powód dodatkowo działał na szkodę pracodawcy, zmierzając w pewnym stopniu do uszczuplenia majątku pozwanej spółki. Ostatecznie powód z własnych środków pokrył koszt paliwa, co oznacza, że szkoda w rezultacie pozwanej nie została wyrządzona, to jednak nie budzi wątpliwości, że powód działał z zamierzeniem jej wyrządzenia. Takie postępowanie zdaniem Sądu jak najbardziej stanowi podstawę do utraty zaufania pracodawcy względem pracownika i uzasadnia rozwiązanie stosunku pracy w trybie dyscyplinarnym.

Powód w toku postępowania próbował zaprzeczać tym okolicznościom, jednakże nieskutecznie. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie potwierdza, że powód zatankował paliwo zarówno do zbiornika pojazdu służbowego i dodatkowo do kanistra. Następnie, kiedy pracownik stacji paliw poinformował go o poczynionych przez siebie spostrzeżeniach, co do nieprawidłowości tankowania przy użyciu karty F., powód paliwo znajdujące się w kanistrze przelał do zbiornika pojazdu służbowego. Zdaniem Sądu jego działanie podyktowane było tym, aby przy ewentualnym weryfikowaniu przez pracodawcę ilości paliwa znajdującego się w zbiorniku nie został postawiony mu zarzut, że paliwo, którego brakuje wykorzystał dla własnych celów. Powód podejmował próby wyjaśnienia, dlaczego przyznał się, że paliwo wlał również do prywatnego kanistra, jednakże zdaniem Sądu wyjaśnienia te pozbawione były logiki, jak również zaprzeczały zasadom doświadczenia życiowego. Niezrozumiałym dla Sądu jest postawa, jaką zaprezentował powód, skoro od samego początku zaistnienia zdarzenia, niezgadzając się ze stawianymi mu zarzutami, nie podjął jakiejkolwiek obrony. Oczywistym jest, że już podczas zarzucania mu kradzieży przez pracownika stacji paliw powód twierdząc, że nie dopuścił się niewłaściwego działania, powinien był przedsięwziąć czynności, celem obalenia mu stawianych zarzutów. Powód jednak tego nie uczynił. Dodatkowo powód, co sam przyznał, następnego dnia w rozmowie z przełożonym przyznał, że wlał paliwo do kanistra, a następnie po odebraniu mu karty F. paliwo z kanistra przelał do zbiornika samochodu. Niezrozumiałym przy tym są tłumaczenia powoda, że takie oświadczenie złożył, ponieważ ciekaw był reakcji przełożonego oraz tego jak zachowa się pracodawca i jaką w związku z tym procedurę wdroży. Oczywistym jest, że pracownik, któremu zarzuca się działanie na szkodę pracodawcy, a który przeczy stawianym mu zarzutom, czyni wszystko, aby stawiane mu zarzuty obalić. Zasady doświadczenia życiowego pozwalają twierdzić, że pracownik nie przyznaje się do winy, skoro uważa, że winy nie ponosi, tylko dlatego, że ciekawy jest reakcji przełożonego. Zdaniem Sądu twierdzenia powoda stanowiły wyraz przyjętej przez niego taktyki procesowej i linii obrony, która jednakże zdaniem Sądu okazała się nieskuteczna. Zdaniem Sądu powód w dniu 17 lutego 2014r. w rozmowie z przełożonym przyznał się do stawianych mu zarzutów, myśląc że w przypadku okazania skruchy zostanie łagodniej potraktowany przez pracodawcę. Następnie, kiedy uświadomił sobie, że jego działanie może stanowić podstawę do rozwiązania umowy o pracę z jego winy, stawianym zarzutom zaczął zaprzeczać.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd nie ma żadnych wątpliwości, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy powoda było jak najbardziej uzasadnione, dlatego też orzekł, jak w pkt I wyroku na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. w zw. z art. 56 k.p. w zw. z art. 300 k.p. w zw. z art. 6 k.c. a contrario.

O kosztach postępowania Sąd orzekł, jak w pkt II wyroku zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Z uwagi na fakt, iż powód jest stroną, która w całości przegrała niniejszy proces, to na nim spoczywa obowiązek pokrycia wszystkich kosztów, jakie zostały wygenerowane w niniejszym postępowaniu. O kosztach zastępstwa procesowego w kwocie 60 zł Sąd orzekł na podstawie § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. 2013 poz. 490)