Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 463/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący- Sędzia SO Urszula Kubowska- Pieniążek

Sędzia SO Czesław Chorzępa

Sędzia SR del. Małgorzata Bojarska (spr.)

Protokolant: Katarzyna Dudejcz

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2013r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. B. przeciwko Gminie W.

o ustalenie

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu

z dnia 12 lutego 2013r.

sygn. akt IC 801/11

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz adw. I. P. 300zł wraz z należnym podatkiem VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt II Ca 463/13

UZASADNIENIE

Powód J. B. wniósł o ustalenie, że wypowiedzenie umowy najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego we W. przy ul. (...), dokonane przez stronę pozwaną Gminę W. pismem z dnia 7 września 2012r. jest bezskuteczne. Powód wskazał, że w stosunek najmu lokalu wstąpił po śmierci ojca E. B.. Pismem z dnia 7 września 201 lr. strona pozwana wypowiedziała najem ze skutkiem na dzień 31.10.201 lr.; jako przyczynę wypowiedzenia wskazano wykraczanie, pomimo upomnienia, w sposób rażący i uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, co czyni uciążliwym korzystanie z innych lokali. W ocenie powoda taka przyczyna wypowiedzenia jest bezpodstawna albowiem powód nigdy nie zakłócał swoim zachowaniem spokoju domowego i nie wykraczał przeciwko porządkowi domowemu w sposób uporczywy i rażący; nie były przeprowadzane interwencje Policji a sąsiedzi w zgodnym piśmie z dnia 15.10.201 lr. wskazali, że powód nie jest uciążliwym lokatorem. Zatem, w ocenie powoda, nie doszło do spełnienia przesłanki warunkującej wypowiedzenie umowy najmu a ponadto powód wskazał, że sporny lokal od kilkudziesięciu lat stanowi jego centrum życiowe, o które dba i spłacił zadłużenie rzędu 40.000 zł. Powód wskazał także, że niewątpliwie ma interes prawny w ustaleniu, że wypowiedzenie umowy najmu jest bezskuteczne. Ostatecznie powód wniósł o ustalenie, że pomiędzy powodem a stroną pozwaną istnieje stosunek najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego we W. przy ul. (...), przyznając, że zdarzało się powodowi nadużywać alkoholu jednakże nie miało to negatywnych skutków w odniesieniu do sąsiadów a także używać słów wulgarnych ale nie w stosunku do sąsiadów.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia wyrokiem z dnia 12 lutego 2013r. w sprawie I C 801/11 ustalił, że pomiędzy powodem J. B. jako najemcą a stroną pozwaną Gminą W. jako wynajmującym istnieje stosunek najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego we W. przy ul. (...), zasądzając na rzecz powoda kwotę 738 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sąd I instancji ustalił, że najemcą spornego lokalu był ojciec powoda, który zmarł w dniu 9.10.2006r. a powód zamieszkiwał z nim do chwili jego śmierci; okoliczność, że powód wstąpił w stosunek najmu lokalu strona powodowa przyznała w piśmie z dnia 27 czerwca 201 lr. jednocześnie wzywając powoda do zaprzestania zakłócania porządku i spokoju domowego pod rygorem wypowiedzenia umowy najmu, wobec treści protokołu pracownika powoda z dnia 13 czerwca 201 lr., podpisanego przez sąsiadki powoda. W dniu 16 sierpnia 201 lr. pracownicy pozwanej ponownie sporządzili notatkę, z treści której wynikało, że powód nadal zakłóca spokój i porządek domowy, przychodzi pijany, dzwoni do drzwi sąsiadów wieczorami. Natomiast inny lokator stwierdził, że powód nie zakłóca spokoju. Pismem z dnia 7 września 201 lr. strona pozwana potwierdziła, że powód wstąpił w stosunek najmu po zmarłym ojcu ale jednocześnie wypowiedziała powodowi najem z uwagi na wykraczanie, pomimo upomnienia, w sposób rażący i uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, co czyni uciążliwym korzystanie z innych lokali, z czym powód nie zgodził się, kierując do strony pozwanej pismo w dniu 25.10.201 lr. Ustalono także, że powód nadużywa alkoholu, zdarza się, że zachowuje się głośno na klatce schodowej; mówi sam do siebie, śpiewa, czasami nadużywa słów wulgarnych, kierując je do sąsiadek, które jednakże ignorują zachowanie powoda. Zdarzało się, że powód dzwonił do drzwi innych lokali w nocy, jednakże takie zachowanie miało miejsce raz na kilka miesięcy. W związku z zachowaniem powoda nie miały miejsca interwencje Policji. Powód często jest zaczepiany na klatce schodowej przez młodzież, która szydzi z powoda, raz w lokalu powoda miała miejsce interwencja Straży Pożarnej, gdyż powód pozostawił włączoną kuchenkę. W styczniu 2012r. powód uległ wypadkowi samochodowemu, w wyniku czego doszło u powoda do rozwinięcia się zespołu abstynencyjnego. Powód od lat jest osobą niedowidzącą.

Przy tak poczynionych ustaleniach Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie, opierając rozstrzygnięcie na treści przepisu art. 11 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 200lr. o ochronie praw lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Sąd I instancji wskazał, że strona pozwana w istocie kierowała do powoda upomnienie, w którym wezwała powoda do zaprzestania zakłócania spokoju i porządku domowego a zatem spełnione zostały wymagania proceduralne przewidziane przepisem art. 11 ust. 2 pkt 1 cyt. Ustawy. Sporne pozostawało pomiędzy stronami czy powód rzeczywiście wykraczał w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu. Oceniając materiał dowodowy w postaci zeznań świadków, którzy ostatecznie zeznali, że nie jest on uciążliwym sąsiadem, poza jedną z sąsiadek, oraz dysponując zgodnym pisemnym oświadczeniem sąsiadów z dnia 15 października 2010r., że powód nie jest uciążliwym sąsiadem i nie zakłóca zamieszkiwania w innych lokalach, Sąd Rejonowy uznał, że wypowiedzenie uznać należy za bezskuteczne a zatem strony nadal łączy umowa najmu spornego lokalu. Zachowanie powoda nacechowane jest nagannością jednakże sankcja wypowiedzenia umowy najmu w odniesieniu do powoda jest zbyt daleko idącą.

Apelację od opisanego orzeczenia wywiodła strona pozwana, wnosząc o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości, zarzucając wyrokowi naruszenie prawa procesowego tj. przepisu art. 233§ 1 kpc poprzez dowolną sprzeczną z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego ocenę zebranych dowodów, w szczególności zeznań świadków i w konsekwencji uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, a co z tym się wiąże ustalenie, że powoda łączy z pozwaną umowa najmu. W uzasadnieniu apelacji wskazano, że Sąd Rejonowy błędnie uznał, że powód nie wykraczał w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali pomimo, że z dokonanych w sprawie ustaleń wynika, że powód od wielu lat głośno zachowuje się na klatce schodowej, zaczepia niektórych sąsiadów i używa wobec nich wulgarnych słów, czasami dzwoni nocą do sąsiadów oraz nadużywa alkoholu. Na naganne zachowanie powoda wskazywali świadkowie G. M. i M. T. a w mniejszym lub większym zakresie potwierdzili je pozostali słuchani w sprawie świadkowie. W ocenie strony pozwanej negatywnego wydźwięku postępowania powoda nie może umniejszać to, że niektórzy z sąsiadów ignorują zachowania powoda; takie zachowanie należy poczytywać za obronę przed powodem a nie akceptację jego zachowań. Strona skarżąca wskazała także, że, biorąc pod uwagę stopień natężenia i jego częstotliwość , zachowanie powoda należy zakwalifikować jako rażące i uporczywe wykraczanie przeciwko porządkowi domowemu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja podlega oddaleniu. Sąd Rejonowodokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, który był w zasadzie bezsporny, jednakże wbrew opinii skarżącej dokonał bezstronnego, racjonalnego i wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, wyciągając prawidłowe wnioski.

Naganne zachowanie, o którym mowa w przepisie art. 11 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 21 czerwca 200 lr. o ochronie praw lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego musi mieć postać kwalifikowaną być uporczywe (częste, wielokrotne, powtarzające się) lub rażąco naganne ( o dużym nasileniu złej woli, szczególnie szkodliwe ze względu na charakter naruszeń norm). To prawnie i społecznie naganne zachowanie musi mieć realnie uciążliwy wpływ na zamieszkiwanie innych lokatorów w lokalach sąsiednich ( tak Roman Dziczek, Ochrona praw lokatorów, Komentarz, LexisNexis , Warszawa 2005, str. 91) Żaden przepis ustawy nie zawiera definicji rażąco nagannego postępowania, jednakże Sąd posiłkował się orzecznictwem Sądu Najwyższego na gruncie przepisu art. 58§2 krio, stanowiącym m.in., że wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 stycznia 1978r. III CZP 30/77, OSNCP 1978, nr 3 poz. 39, rażąca naganność postępowania, będąca jedną z przesłanek eksmisji, musi być nagannością zawinioną a zawinione, rażąco naganne postępowanie uniemożliwia dalsze wspólne zamieszkiwanie. Sąd Najwyższy wskazał, że ma ono miejsce zwłaszcza w przypadku nadużywania alkoholu, wszczynania awantur, dopuszczania się aktów przemocy. Takich zachowań, oprócz nadużywania alkoholu, nie sposób dopatrzeć się w zachowaniach przypisanych powodowi, co potwierdzili przesłuchiwani w sprawie świadkowie; powód nie wszczyna awantur, nie były przeprowadzane interwencje Policji w związku z zachowaniami powoda, sąsiedzi nie składali skarg do strony pozwanej a ostatecznie wyrazili stanowisko, że powód uciążliwym lokatorem nie jest, czego nie zrobiliby, jak słusznie wskazał Sad Rejonowy, gdyby powód rzeczywiście był uciążliwy i agresywny. Słusznie wskazuje strona pozwana, że negatywnego wydźwięku postępowania powoda nie może umniejszać to, że niektórzy z sąsiadów ignorują zachowania powoda. Biorąc jednakże pod uwagę charakter przedmiotowej sprawy i konieczność dokonania oceny zachowania powoda bez możliwości posłużenia się jednoznacznymi i określonymi w przepisach kryteriami pozwalającymi na zakwalifikowanie zachowania powoda jako rażącego i uporczywego, właśnie zachowania sąsiadów oraz inne okoliczności dotyczące bezpośrednio powoda, takie jak choroba alkoholowa, niedowidzenie,

nieporadność życiowa, pozwalają na ocenę stopnia tej uciążliwości i rażącej naganności. Właśnie ignorowanie zachowań powoda a także brak jakiejkolwiek aktywności sąsiadów celem wyeksmitowania powoda, np. skargi do właściciela, zgłaszacie interwencji Policji, pozwala na przyjęcie słusznej oceny, że powód, pomimo przyjęcia, że jego zachowania jest nacechowane nagannością nie jest nagannością rażącą mającą postać naganności kwalifikowanej, skutkującej sankcją wypowiedzenia umowy najmu lokalu, co pozwala w konsekwencji na uznanie, że wypowiedzenie uznać należy za bezskuteczne a zatem strony nadal łączy umowa najmu spornego lokalu. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny materiału dowodowego, zgodnej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego a zarzut naruszenia przepisu art. 233§1 kpc należy uznać za niezasadny.

Biorąc powyższe pod uwagę na zasadzie przepisu art. 385 kpc orzeczono jak w pkt I sentencji. Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w punkcie II oparto na zasadzie przepisu art. 391 kpc w zw. z art. 98 kpc.