Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 grudnia 2014 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Joanna Dalba

Protokolant: Anna Szwed

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2014 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa miastas. W.

przeciwko P. S., I. S., E. S. i A. S. (1)

o opróżnienie lokalu mieszkalnego

I.  nakazuje pozwanym P. S., I. S., E. S.i A. S. (1)opróżnienie wraz z rzeczami lokalu mieszkalnego numer (...)znajdującego się w budynku przy ul. (...)w W.oraz wydanie tego lokalu powodowi miastu s. W.w terminie trzech miesięcy od daty uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia;

II.  orzeka, że pozwanym P. S., I. S., E. S. i A. S. (1) nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego;

III.  zasądza solidarnie od pozwanych E. S., P. S., I. S.i A. S. (1)na rzecz powoda miasta s. W.kwotę 320,- zł (trzysta dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 120,- zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 2040/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 lipca 2014 roku powód miasto s. W.wniósł przeciwko pozwanym: P. S., I. S., E. S., A. S. (1)o nakazanie im opuszczenie i opróżnienie komunalnego lokalu mieszkalnego nr (...)w budynku przy ul. (...)w W.i wydanie go stronie powodowej bez osób i rzeczy oraz o zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kosztów procesu. W uzasadnieniu pełnomocnik powoda wyjaśnił, iż pozwani zajmują przedmiotowy lokal bez tytułu prawnego, bowiem umowa najmu, poprzedzona decyzją przydziału K. (...)z dnia 16 sierpnia 1968 roku, wygasła wraz ze śmiercią najemcy – H. B. (1)z dniem 17 września 1996 roku. Pełnomocnik dodał, iż lokal ten był w dyspozycji K. (...)do dnia 31 sierpnia 2011 roku, dlatego też w dacie śmierci najemcy nie mogły mieć zastosowania ówcześnie obowiązujące przepisy ustawy z dnia 2 lipca 1994 roku o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, bowiem art. 2 ust. 2 ustawy wyłączał spod jej działania m.in. lokale mieszkalne pozostające w dyspozycji jednostek organizacyjnych podległych MSW, w tym Policji. Kwestie przydziału takich lokali regulowała ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji oraz przepisy wykonawcze do niej. Prawo do zajmowania lokalu przez osoby trzecie miało wówczas charakter pochodny i wygasało z chwilą śmierci osoby uprawnionej na podstawie decyzji przydziałowej. W tych przypadkach nie miały zatasowania przepisy ogólne prawa cywilnego, odnoszące się do kwestii wstąpienia w stosunek najmu / k. 5-6/.

W odpowiedzi na pozew P. S. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasadzenie kosztów procesu, w przypadku zaś uwzględnienia żądań pozwu, wniósł o przyznanie prawa do lokalu socjalnego / k. 30-32/.

Na rozprawie w dniu 31 października 2014 roku powód podtrzymał powództwo, zaś pełnomocnik pozwanych P. S., I. S., E. S. i małoletniego A. S. (1) wnosił nadal o oddalenie powództwa / k. 48-49 – protokół rozprawy z dnia 31 października 2014 roku/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Osobą posiadającą tytuł prawny do lokalu mieszkalnego nr (...)położonego w budynku przy ul. (...)w W., na podstawie przydziału nr (...)kwatery stałej – mieszkania służbowego z dnia 16 sierpnia 1968 roku wydanego przez ówczesnego dysponenta K. (...)była H. B. (2). Do zamieszkiwania z najemczynią uprawnieni byli: R. B.( mąż), A. S. (2)( syn) oraz H. B. (3)( matka) / k. 14-15 – stwierdzenie przedmiotu i warunków najmu, umowa o najem lokalu mieszkalnego z dnia 29 sierpnia 1968 roku; k. 16-17 – (...).

W dniu 17 września 1996 roku H. B. (2) zmarła / k. 13 – odpis skrócony aktu zgonu/.

H. B. (2)zamieszkiwała w przedmiotowym lokalu mieszkalnym do chwili swojej śmierci. Wraz z nią zamieszkiwał m.in. jej syn A. S. (2), mąż E. S., który zmarł w 2010 roku. Po śmierci ojca A. S. (2)jego syn P. S.próbował bezskutecznie uregulować prawa do przedmiotowego mieszkania w 2011 roku. A. S. (2)nie posiadał uprawnień do policyjnej renty rodzinnej po matce H. B. (2). Nie był funkcjonariuszem ani (...)ani (...)ani też innej służby mundurowej. A. S. (2)nigdy nie posiadał przydziału na swoje nazwisko co do spornego lokalu. Do chwili śmierci H. B. (2)w lokalu zamieszkiwali wspólnie z najemczynią: jej syn A. S. (2), jego żona E. S.i ich syn P. S.. Aktualnie w lokalu zameldowani są również: synowa E. I. S.oraz wnuk A. S. (1). Umowa najmu z gminą nie została zawarta. E. S.jest właścicielem lokalu mieszkalnego przy ul. (...)w W.o pow.(...) ², w którym bywa ale go nie wynajmuje. Ponieważ E. S.opiekuje się aktualnie wnukiem zamieszkuje ona w spronym lokalu mieszkalnym. Utrzymuje się ona z emerytury w kwocie 3.600 zł. netto miesięcznie. Czasami podejmuje ona prace dorywcze, z których uzyskuje dochód w wysokości ok. 1.000 zl. netto miesięcznie ( stan wg ostatnich sześciu miesięcy).

P. S.ma (...)lat, zarabia ok. 8.000 zł. netto na podstawie umowy o pracę. Nie posiada innego lokalu poza tym przy ul. (...)w W., którego powierzchnia wynosi ok. (...) ². P. S.wraz żoną I.posiadają oszczędności rzędu 20.000 – 30.000 zł.

I. S.ma (...) lat, jej miesięczny dochód z tytułu umowy o pracę wynosi miesięcznie 5.200 zł. Nie posiada innego lokalu niż dotychczas używany, w którym mogłaby zamieszkać w razie orzeczenia eksmisji.

A. S. (1)ma(...) lata i znajduje się pod opieką rodziców.

Żadna z osób zajmujących lokal nr (...) przy ul. (...) w W. nie jest obłożnie chora, nie ma ustalonego prawa do renty ani orzeczenia o niepełnosprawności.

W dniu 31 sierpnia 2011 roku K. (...)zrzekł się dyspozycji w zakresie lokalu mieszkalnego nr (...)przy ul. (...)w W./ k. 12 – pismo zastępcy K. (...)z dnia 31 sierpnia 2011 roku/.

Nadto po dacie śmierci byłej najemczyni H. B. (1) K. (...)nie wydał żadnej decyzji administracyjnej o przydziale wskazanego lokalu mieszkalnego / k. 69 - pismo K. (...)z dnia 20 stycznia 2014 roku/.

W piśmie z dnia 14 sierpnia 2013 roku miasto s. W.wyjaśniło P. S., iż obowiązująca w dacie śmierci najemczyni ustawa z dnia 2 lipca 1994 roku o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych ( Dz.U. Nr 105, poz. 509 z późn. zm.) wyłączała ( art. 2 ust. 2 ww. ustawy) spod działania przepisów tej ustawy m.in. lokale mieszkalne pozostające w dyspozycji jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych, w tym Policji. Z tego też względu A. S. (2)(ojciec P. S.) nie mógł wstąpić w ten szczególny ( resortowy) stosunek najmu przedmiotowego lokalu na podstawie art. 8 tej ustawy ( wówczas ten przepis dotyczył wstępowania w stosunek najmu lokalu po śmierci najemcy). Dodano, że przepisy „resortowe”, m.in. ustaw z dnia 6 kwietnia 1990 roku ( Dz.U. z 2011 r., Nr 287, poz. 1687 z późn. zm.), w sposób szczególny regulowały i regulują staus prawny lokali mieszkalnych pozostających w dyspozycji organów Policji oraz krąg osób, które są uprawnione do uzyskania tytułu prawnego do takiego lokalu. Tym samym ww. przepisy szczególne uchylają przepisy ogólne, a co za tym idzie osoby bliskie najemcy nie mogły wstąpić w stosunek najmu lokalu – będącego w dyspozycji policji na zasadach ogólnych / k. 11-11v. – pismo z dnia 14 sierpnia 2013 roku/.

Uchwałą nr 12138/14 z dnia 28 maja 2014 roku Zarząd D. Ś. (...) W.odmówił zakwalifikowania P. S.do zawarcia umowy najmu ww. lokalu zajmowanego bez tytułu prawnego, po śmierci byłego najemcy, w związku ze zrzeczeniem się przez dotychczasowego dysponenta prawa dysponowania tym lokalem oraz umieszczenia na liście osób oczekujących na najem lokalu. / k. 9-10 – pismo Urzędu miasta (...) W.z dnia 4 czerwca 2014 roku/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wszechstronnej analizy akt sprawy, w tym akt lokalu, na które złożyły się dokumenty wskazane i opisane w treści, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron i co do autentyczności których Sąd nie miał żadnych wątpliwości. Nadto Sąd oparł się na zeznaniach pozwanych E. S. / k. 49-50, 76-77; 79/, P. S. / k. 50; 77-78/ i I. S. / k. 51; 78-79/, które były ze sobą zgodne i spójne, a w o cenie Sądu szczere i przez to zasługujące na obdarzenie ich walorem wiarygodności.

Zebrane dowody stanowiły wystarczającą podstawę do wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Niewątpliwym w okolicznościach niniejszej sprawy był fakt zajmowania przez pozwanych spornego lokalu mieszkalnego bez tytułu prawnego, bowiem umowa najmu zawarta z najemczynią H. B. (1), poprzedzona decyzją przydziału K. (...)z dnia 16 sierpnia 1968 roku, wygasła wraz ze śmiercią najemczyni. Do dnia 31 sierpnia 2011 roku przedmiotowy lokal mieszkalny pozostawał w dyspozycji Komendy Stołecznej Policji, która to po dacie śmierci najemczyni, tj. 17 września 1996 roku, nie wydała żadnej decyzji o przydziale tego mieszkania innej osobie.

Zgodnie z przepisem art. 8 ustawy z dnia 2 lipca 1994 roku o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych w brzmieniu obowiązującym w dacie śmierci najemczyni ( Dz.U.1994.105.509) w razie śmierci najemcy, jego zstępni, wstępni, pełnoletnie rodzeństwo oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu małżeńskim z najemcą, mieszkający z nim stale do chwili jego śmierci, wstępują w stosunek najmu lokalu, chyba że się tego prawa zrzekną wobec wynajmującego. Nie dotyczy to osób, które w chwili śmierci najemcy miały tytuł prawny do zajmowania innego lokalu mieszkalnego. Z kolei przepis art. 2 ust. 2 cytowanej ustawy stanowił wówczas, iż przepisów ustawy nie stosuje się, z wyjątkiem rozdziału 6, do lokali mieszkalnych będących w dyspozycji jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministrów Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych oraz Ministra Sprawiedliwości w zakresie Służby Więziennej.

Z powyższego należało wysnuć wniosek, iż kwestie przydziału mieszkań pozostających wówczas w dyspozycji MSW regulowały kompleksowo: ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji (Dz.U.1990.30.179), zgodnie z przepisem której, tj. art. 89: członkami rodziny policjanta, których uwzględnia się przy przydziale lokalu mieszkalnego, są pozostający z policjantem we wspólnym gospodarstwie domowym: 1) małżonek, 2) dzieci (własne lub małżonka, przysposobione lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej) pozostające na jego utrzymaniu, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 25 lat życia, 3) rodzice policjanta i jego małżonka będący na jego wyłącznym utrzymaniu lub jeżeli ze względu na wiek albo inwalidztwo, albo inne okoliczności są niezdolni do wykonywania zatrudnienia; za rodziców uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające. Drugą ustawą regulującą kwestie przydziału mieszkań pozostających wówczas w dyspozycji MSW była ustawa z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U.1994.53.214), która to w przepisie art. 29 stanowiła, iż funkcjonariusze zwolnieni ze służby, uprawnieni do policyjnej emerytury lub renty, mają prawo do lokalu mieszkalnego będącego w dyspozycji odpowiednio Ministra Spraw Wewnętrznych lub Ministra Sprawiedliwości albo podległych im organów, w rozmiarze przysługującym im w dniu zwolnienia ze służby. Do mieszkań tych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące lokali mieszkalnych dla funkcjonariuszy ( ust. 1); prawo do lokalu mieszkalnego, określone w ust. 1, przysługuje również członkom rodzin uprawnionym do renty rodzinnej po funkcjonariuszach, którzy w chwili śmierci spełniali warunki wymagane do uzyskania emerytury lub renty policyjnej, oraz po zmarłych emerytach i rencistach ( ust. 2); prawo do lokalu mieszkalnego, o którym mowa w ust. 1, przysługuje osobom wymienionym w ust. 2, do czasu przydzielenia zastępczego lokalu mieszkalnego, nie krócej jednak niż na czas posiadania uprawnień do policyjnej renty rodzinnej ( ust. 3).

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy stwierdzić należało, iż pozwanej E. S. jako, że była żoną syna zmarłej najemczyni, nie przysługiwał żaden tytuł prawny do zajmowania przedmiotowego lokalu mieszkalnego, nie należała ona bowiem do kręgu członków rodziny zmarłej najemczyni, o których mowa w przepisie art. 89 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji. Podobnie kształtowała się sytuacja żony syna A. I. S., i tym bardziej jego wnuka A. S. (1). Ponadto żadna z osób pozwanych nie nabyła prawa do renty rodzinnej po zmarłym funkcjonariuszu ( art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy…).

Odnośnie możliwości zastosowania przepisu art. 691 § 1 k.c. do ustalenia wstąpienia w stosunek najmu przez syna najemczyni A. S. (2) czy też jej wnuka P. S., podnieść należy, iż nie było to możliwe z uwagi na to, że do lokali, o których mowa w rozdziale 8 ustawy z 1990 roku o Policji nie miały zastosowania przepisy k.c., w tym wymieniony przepis ( por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 lutego 2011 roku, sygn. akt II SA/Wa 1644/09, opubl. Lex nr 993856).

Zgodnie z brzmieniem art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

W świetle dokonanych ustaleń faktycznych, w ocenie Sądu, wytoczone powództwo o eksmisję pozwanych zasługiwało na uwzględnienie w całości, ponieważ pozwanym nie przysługiwało żadne skuteczne uprawnienie do władania spornym lokalem, które wyprzedzałoby uprawnienia właścicielskie powoda.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 222 § 1 k.c. Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

Na marginesie rozważań dodać należy, iż pozwani nie wstąpili również w stosunek najmu w trybie przepisu art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ( Dz.U. Nr 71, poz. 733 ze zm.), który stanowi, iż osoba zajmująca lokal bez tytułu prawnego do dnia wejścia w życie ustawy przez okres nie krótszy niż 10 lat wstępuje z mocy prawa w stosunek najmu tego lokalu po upływie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli właściciel nie wniesie w tym okresie powództwa o nakazanie tej osobie przez sąd opróżnienia lokalu lub jeżeli w tym samym terminie nie wniesiono powództwa o ustalenie nieistnienia stosunku najmu. Powyższa ustawa weszła w życie w dniu 10 lipca 2001 roku. Niemniej jednak pozwani P. S., E. S. po wygaśnięciu umowy najmu, tj. po śmierci H. B. (2) w dniu 17 września 1996 roku, zajmowali lokal mieszkalny co prawda bez tytułu prawnego, lecz przez okres krótszy niż 10 lat, liczony do dnia 10 lipca 2001 roku. Toteż wobec nie spełniania już tej przesłanki, pozwani ci nie mogli wstąpić w stosunek najmu w trybie cytowanego powyżej przepisu.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Zgodnie z art. 14 ust. 4 powołanej ustawy Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

1) kobiety w ciąży,

2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,

3) obłożnie chorych,

4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

5) osoby posiadającej status bezrobotnego,

6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały

- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Sąd orzekając o braku uprawnienia pozwanych, w tym małoletniego A. S. (1), do lokalu socjalnego miał na uwadze, iż pozwani znajdują się w bardzo dobrej sytuacji materialnej. E. S. chociaż jest na emeryturze, osiąga miesięczny dochód w wysokości ok. 4.000 zł. Ponadto dysponuje ona lokalem mieszkalnym o pow. 51 m ², w którym może bez przeszkód zamieszkać. Z kolei małżonkowie I. i P. S. oboje pracują, osiągają miesięczne dochody w kwotach ok. 8.000 zł. i 5.200 zł., poza tym posiadają oszczędności rzędu 20.000-30.000 zł. Biorąc pod uwagę sytuację finansową pozwanych Sąd doszedł do przekonania, iż pozwala ona w pełni na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych każdego z pozwanych i w tej sytuacji orzekanie o uprawnieniu do lokalu socjalnego byłoby nie zasadne i krzywdzące wobec osób, które oczekują na przyznanie takiego lokalu. Z powyższych względów Sąd orzekł jak w punkcie II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 kpc w zw. z § 9 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U. z 2013 r., poz. 461).

ZARZĄDZENIE

(...)