Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 898/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia

27 sierpnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Wojciech Borodziuk

Sędziowie

SO Janusz Kasnowski (spr.)

SO Aurelia Pietrzak

Protokolant

sekr. sądowy Tomasz Rapacewicz

po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2015r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa H. z siedzibą w S.

przeciwko E. F.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

z dnia 11 lipca 2014r. sygn. akt. I C 2548/13

I/ prostuje oczywistą niedokładność w oznaczeniu powoda w rubrum zaskarżonego wyroku w ten sposób, że jako powoda wpisuje „H. z siedzibą w S.

II/ zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że:

a)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 8447,55 zł (osiem tysięcy czterysta czterdzieści siedem 55/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2012 roku;

b)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5766,80 zł (pięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt sześć 80/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 5 czerwca 2013 roku;

c)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 60 zł (sześćdziesiąt);

d)  oddala powództwo w pozostałej części;

e)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2596 zł (dwa tysiące pięćset dziewięćdziesiąt sześć) tytułem zwrotu kosztów postępowania za pierwszą instancję,

II/ oddala apelację w pozostałej części,

III/ zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1914 zł (jeden tysiąc dziewięćset czternaście tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

II Ca 898/14

UZASADNIENIE

Powód H. z siedzibą w S. domagał się od pozwanej E. F. zapłaty kwoty 14 295,05 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 8 447,55 zł od dnia 22 grudnia 2012r. i od kwoty 5 766,80 zł od dnia wniesienia pozwu oraz kwoty 80,70 zł bez odsetek i zasądzenia zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 lipca 2014r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2 417 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 5 sierpnia 2008r. pozwana E. F. zawarła umowę kredytu gotówkowego nr (...) z (...) Bankiem S.A. w G. na kwotę 12.799,99zl i na okres od 5 sierpnia 2008r. do 11 sierpnia 2012r., z przeznaczeniem na cele konsumpcyjne. W związku z niespłaceniem kredytu przez pozwaną Bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, który został opatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu w sprawie I Co 604/10. Postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużniczce przez Komornika Sądowego zostało umorzone postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2012r. z uwagi na jego bezskuteczność. Na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej w dniu 21 grudnia 2012r. pomiędzy Bankiem (...) S.A. z siedzibą w K. i H. z siedzibą w S. nastąpił przelew wierzytelności należnej kredytodawcy od pozwanej, o czym pozwana została poinformowana pismem z dnia 16 stycznia 2013r. Powód zakupił wierzytelność w łącznej kwocie 14.295,05zł na którą składały się należność główna w kwocie 8 447,55zł, odsetki od należności głównej w kwocie 5766,80zł oraz koszty upomnienia w kwocie 80,70zł. Pozwana nie zapłaciła powodowi dochodzonej należności, mimo uprzedniego wezwania.

W ramach oceny prawnej tych ustaleń Sąd Rejonowy stwierdził, że nie znajduje uzasadnienia zgłoszony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia. Termin przedawnienia roszczenia w niniejszej sprawie zaczął biec po uprawomocnieniu się

postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego tj. od 1 sierpnia 2012r. Natomiast pozew został wniesiony dnia 6 sierpnia 2013r. tj. przed upływem 3 letniego okresu przedawnienia dla tego rodzaju roszczeń majątkowych. Zgodnie bowiem z art. 123 § 1 pkt 1 kc bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed Sądem lub innym organem powołanym do rozpatrywania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Z kolei zgodnie z art. 124 §1kc po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W powyższej sprawie postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte, a po jego umorzeniu wskutek bezskuteczności, 3 letni termin przedawnienia roszczenia zaczął biec na nowo.

Natomiast Sąd Rejonowy podzielił zarzut pozwanej, że powód nie udowodnił, iż przysługuje mu względem pozwanej wierzytelność w kwocie dochodzonej pozwem. W myśli zasady określonej w art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, a więc - w tym wypadku - na stronie powodowej. Sąd nie jest zobligowany do przeprowadzenia dowodów z urzędu.Dokumenty dołączone przez powoda - zdaniem Sądu - w żaden sposób nie pozwalają na stwierdzenie, że kwota dochodzona pozwem jest zasadna i dokumenty te nie pozwalają na weryfikację twierdzeń powoda. Z dokumentów nie wynika jak została wyliczona kwota roszczenia głównego oraz kwota odsetek (od jakich kwot i za jaki okres były naliczane odsetki i według jakiej stopy procentowej). Powód poprzestał jedynie na swoim oświadczeniu, co nie jest wystarczające do uwzględnienia jego powództwa.

W apelacji od wyroku powód H. z siedzibą w S. domagał się jego uchylenia i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania a ewentualnie jego zmiany i zasądzenia kwoty dochodzonej pozwem w całości oraz zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

Skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu:

- nierozpoznanie istoty sprawy wskutek przyjęcia, że powód nie udowodnił swojego roszczenia w wysokości dochodzonej pozwem, a w konsekwencji zaniechania zbadania materialnej podstawy żądania pozwu, choć powód przedłożył dokumenty w

postaci umowy kredytu, oświadczenia banku określającego wysokość nabytej przez powoda wierzytelności wraz z załącznikiem, w którym wyszczególniono kwoty zadłużenia tj. należność główną, odsetki i koszty;

- naruszenie przepisów postępowania, a dokładniej zart.232 kpc poprzez przyjęcie, że powód nie wywiązał się z obowiązku udowodnienia okoliczności, z której wywodzi skutki prawne podczas gdy przedłożył on dowody wzajemnie się uzupełniające w postaci umowy kredytu nr (...), oświadczenia banku określającego wysokość nabytej przez powoda wierzytelności wraz z załącznikiem do umowy przelewu wierzytelności.

Skarżący wniósł też o przeprowadzenie (w ramach art.381 kpc) dowodu ze szczegółowego rozliczenia umowy kredytu nr (...) na okoliczność wykazania wysokości zadłużenia pozwanej, w szczególności wyliczenia kwoty głównej, skapitalizowanych odsetek (karnych i umownych) oraz wysokości stóp procentowych tych odsetek i okresu ich naliczenia (k. 114 - 115).

W dalszej części apelujący przedstawił szersze uzasadnienie wyżej przywołanych zarzutów (k.l09 - 113).

S ąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest uzasadniona prawie w całości. Oba zarzuty w niej podniesione zmierzały w tym samym kierunku, a mianowicie wykazania, że dowody zawnioskowane i przedstawione przez powoda na poparcie jego roszczenia były wystarczające i jedynie wadliwie nie zostały docenione przez Sąd I instancji. Zgodzić się należy z takim stanowiskiem apelującego, w szczególności gdy zważymy, że pozwana ograniczyła swoje działania w zasadzie do ogólnego stwierdzenia - w odpowiedzi na pozew i na rozprawie, że zaprzecza wszelkim twierdzeniom, zarzutom i wnioskom strony powodowej wyraźnie nie przyznanym (k.60, 70 i 83).

Tymczasem z ustaleń faktycznych, prawidłowo poczynionych przez Sąd Rejonowy wynika, że pozwana E. F. zaciągnęła w dniu 5 sierpnia 2008r.kredyt gotówkowy (nr umowy (...)) w (...)BankS.A. w G. z obowiązkiem spłaty w ciągu czterech lat (do 11 sierpnia 2012r.), którego nie spłaciła. Faktu zawarcia tej umowy kredytowej pozwana w istocie nie

kwestionowała, podobnie jak i faktu jego niespłacenia w terminie. Dodatkowo zawarcie umowy kredytowej potwierdza dokument złożony przez powoda, potwierdzony za zgodność z oryginałem w sposób przewidziany w art.129 § 2 kpc (k.37 - 39).Pozwana nie przedstawiła dowodów na potwierdzenie, że kredyt spłaciła w całości lub w części większej, niż uwzględnił do powód czy poprzedni wierzyciel (kredytodawca), który wierzytelność swoją z tytułu długu pozwanej zbył na rzecz powoda. Na potwierdzenie przejęcia tej wierzytelności powód przedłożył umowę z dnia 21.12.2012r., której ważności pozwana nie zakwestionowała (k. 13 - 22). Co prawda z początkowej części umowy przelewu wynika, że zbywcą wierzytelności jest Bank (...) S.A. w K., a nie kredytodawca (...) BankS.A. w G., nie zmienia to jednak istoty rzeczy, bowiem ze złożonego przez powoda odpisu pełnego z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego wynika, że w następstwie połączenia tych banków w trybie przewidzianym w art.492 § 1 pkt 1 ksh doszło do przejęcia całego majątku spółki przejmowanej ( (...) Bank S.A. w G.) przez powoda, a zatem i wierzytelności wobec pozwanej wynikłych z opóźnienia w spłacie kredytu (dokument j.w. - k.131 do 142). Z istotnych postanowień umowy przelewu wynika, że przejęte przez powoda wierzytelności są wymagalne i zostały bliżej określone w załączniku do tej umowy stanowiącym jej integralną część i określającym numer umowy, imię i nazwisko dłużnika, przeniesione wierzytelności wraz z należnymi odsetkami, kosztami, prowizjami i wydatkami (por. §1 pkt 1, 2 i 3 oraz 5 i 6 umowy - k.13 do 15). Natomiast złożony przez powoda wyciąg z w/w załącznika do umowy wskazuje - pod pozycją (...)numer umowy kredytowej ( (...)), nazwisko dłużnika (pozwanej), wysokość należności głównej (8 44755 zł), odsetki karne za opóźnienie w spłacie kredytu (5 766,80 zł), opłaty windykacyjne (60 zł) i łączną kwotę wierzytelności przejętej przez powoda w wysokości 14295,05 zł (k.31).Tymi dokumentami powód w sposób wystarczający udowodnił swoje roszczenie (w ujęciu art.6 kc oraz art.3 i art.232 kpc), co oznacza, że to na pozwaną E. F. przeszedł ciężar wykazania, że kwota główna wierzytelności została określona niewłaściwe, bowiem dokonała ona większych spłat (kiedy i ile), a w konsekwencji wadliwie wyliczono odsetki karne za opóźnienie w spłacie kredytu (tj. nie od takiej kwoty zaległości lub nie w tej wysokości, jaka została

określona przez strony w umowie kredytowej, czy nie za taki okres opóźnienia, jak być powinien), a także niewłaściwie określono inne koszty (windykacyjne). Pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów lub choćby takich okoliczności, które podpowiadałyby, że jej dług wobec powoda, a dokładniej któryś z jego elementów (należność główna, odsetki karne czy koszty windykacyjne), został wadliwie wyliczony przez powoda (tj. zawyżony). Skoro dowody złożone przez powoda nie wystarczyły Sądowi Rejonowemu, to powód uzupełnił je przedstawiając rozliczenie wpłat dokonanych przez pozwaną (ze wskazaniem ile i kiedy wpłaciła), odsetek karnych w okresie kiedy dokonywała spłat, ale z opóźnieniem i później, kiedy zaprzestała dokonywania spłat oraz opłat windykacyjnych (k. 114 - 115). Co do prawidłowości tego rozliczenia, choć złożonego na etapie postępowania apelacyjnego, pozwana miała możliwość ustosunkowania się w odpowiedzi na apelację powoda lub choćby na rozprawie poprzez wykazanie, że rozliczenie zawiera nieprawidłowości, czego nie uczyniła.

W tym stanie rzeczy Sąd odwoławczy uznał, że powódka - w tej sprawie -wykazała zasadność swego roszczenia, z tym zastrzeżeniem, że w zakresie dochodzonych opłat windykacyjnych jedynie w kwocie 60 zł (a nie 80 zł), bo taka kwota wynika z rozliczenia kredytu załączonego do apelacji (k. 114). Dlatego też zmienił zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 8447,55 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2012r.; zasadził też kwotę 5766,80 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa tj. od 5czerwca 2013r. oraz kwotę 60 zł (w punktach II a - c wyroku). Uwzględnił roszczenie w tej części na podstawie art.509 §1 i 2 kc oraz art.481 § 1 kc. Oddalił powództwo w pozostałej części jako nieuzasadnione (dokładniej, w zakresie wyższej kwoty dochodzonej z tytułu kosztów windykacyjnych). O kosztach postępowania należnych powodowi od pozwanej za pierwszą instancję orzekł po myśli art.98 § 1 i 3 kpc, a ich wysokość wyznaczyła opłata od pozwu (179 zł) oraz opłata od pełnomocnictwa (17 zł) i wynagrodzenie pełnomocnika (2400 zł), ustalone zgodnie z j 6 pkt 5 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych...(j.t. w Dz.U. z 2013r. poz.490). Zmiany zaskarżonego orzeczenia Sąd Okręgowy dokonał na podstawie art.386 § 1 kpc. Oddalił apelację w

pozostałej części, jako nieuzasadnioną (na podstawie art.385 kpc). Dokonał też urzędu sprostowania oczywistej niedokładności w oznaczeniu powoda w rubrum zaskarżonego wyroku poprzez wpisanie jako powoda: „H. z siedzibą w S." (na podstawie art.350 § 1 i 3 kpc). O kosztach postępowania apelacyjnego należnych powodowi od pozwanej Sąd odwoławczy orzekł z zachowaniem tej samej zasady wynikającej z art.98 § 1 i 3 kpc (w związku z art.108 § 1 kpc). Ich wysokość wyznaczyła uiszczona przez powoda opłata sądowa od apelacji (714 zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika (1 200 zł) ustalone zgodnie z § 6 pkt 5 i §12 ust. 1 pkt 1 w/w rozporządzenia