Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II S 20/15

POSTANOWIENIE

Dnia 23 września 2015 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSA Cezariusz Baćkowski (spr.)

Sędziowie: SA Edward Stelmasik

SA Jerzy Skorupka

po rozpoznaniu na posiedzeniu w przedmiocie skargi B. W.

na naruszenie jej prawa do rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy w postępowaniu przygotowawczym, sygn. akt 1 Ds. 2530/14, nadzorowanym przez Prokuraturę Rejonową dla Wrocławia-Stare Miasto

na podstawie art. 9 ust. 2 w zw. z art. 3 pkt 4 i art. 17 ust.3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.)

postanawia :

1. odrzucić skargę,

2. zwrócić B. W. uiszczoną opłatę.

UZASADNIENIE

B. W. złożyła w dniu 18 czerwca 2015r. (data wpływu do Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia-Stare Miasto) skargę domagając się stwierdzenia przewlekłości postepowania przygotowawczego w sprawie 1 Ds. 2530/14 nadzorowanego przez Prokuraturę Rejonową dla Wrocławia-Stare Miasto.

Prokurator Okręgowy we Wrocławiu, który zgłosił udział w sprawie jako reprezentant Skarbu Państwa wniósł o oddalenie skargi.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga jako pochodząca od osoby nieuprawnionej podlegała odrzuceniu.

Śledztwo, którego dotyczy skarga na przewlekłość (1 Ds. 2530/14 Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia-Stare Miasto) zostało zainicjowane zawiadomieniem o przestępstwie z dnia 3 czerwca 2013r. złożonym przez B. W.. Autorka skargi uzupełniała następnie i rozszerzała to zawiadomienie.

Postępowanie o którym mowa zostało połączone z innymi (sygn. akt 1 Ds. 3229/14, 1Ds. 1954/14) zbieżnymi pod względem przedmiotowym i podmiotowym. Jego przedmiotem jest wyjaśnienie czy nie doszło do nadużycia zaufania przez inne osoby zajmujące się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą spółki (...) sp. z o.o. we W. i wyrządzenia tej spółce szkody majątkowej w wielkich rozmiarach.

Stosownie do art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 17.06.2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.) legitymację do wniesienia skargi na przewlekłość w postępowaniu karnym ma strona lub pokrzywdzony nawet jeśli nie jest stroną.

W postępowaniu przygotowawczym podejrzany i pokrzywdzony mają uprawnienia strony (art. 299§1 k.p.k.). Innym osobom, nie będącym stronami przysługują na podstawie ustawy określone uprawnienia np. do składania zażaleń na rozstrzygnięcia naruszające ich prawa (art. 302 § 1 i 2 k.p.k.).

Pokrzywdzonym jest podmiot, którego dobro prawnie chronione zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo (art.49§ 1 i 2 k.p.k.).

W orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że zbiór pokrzywdzonych w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k. wyznaczony jest przez zespół znamion czynu będącego przedmiotem postępowania oraz czynów współukaranych. (por. np. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 września 1999 r., I KZP 26/99, OSNKW 1999, z. 11-12, poz. 69; uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2003 r., I KZP 29/03, OSNKW 2003, z. 11-12, poz. 94; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2005 r., II KK 108/05, R - OSNKW 2005, poz. 2094; postanowienie SN z dnia 23 września 2008 r., I KZP 16/08, OSNKW 2008, z. 10, poz. 78).

Wyrażony w art. 49 § 1 k.p.k warunek bezpośredniości naruszenia lub zagrożenia dobra prawnego określonej osoby oznacza, że pomiędzy czynem zawierającym znamiona przestępstwa a naruszonym lub zagrożonym dobrem danego podmiotu nie ma ogniw pośrednich a więc że dobro prawne osoby zostało działaniem przestępnym naruszone wprost, a nie poprzez godzenie w inne dobro (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2010 r., IV KK 316/09, OSNwSK 2010, Nr 1, poz. 645, uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2003 r., I KZP 29/03, OSNKW 2003, z. 11-12, poz. 94).

Przy czym nie chodzi nie tylko o ogólny lub rodzajowy, ale także indywidualny przedmiot ochrony uwzględniając nadto, iż dany czyn może wypełniać znamiona więcej niż jednego przepisu ustawy.

Przedmiotem postępowania przygotowawczego, którego dotyczy skarga, są zachowania osób mających zajmować się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą firmy (...) sp. z o.o. we W. i zbywać składniki majątku spółki poniżej ich wartości, udzielać w jej imieniu nieuzasadnionych gwarancji i poręczeń, dokonywać nieuzasadnionych gospodarczo transferów majątku spółki co prowadzić miało do szkody w wielkich rozmiarach w jej majątku . Chodzi więc (jak już sygnalizowano) o weryfikację, czy wymienione w zawiadomieniach o przestępstwach działania członków władz spółki (...) nie stanowią przestępstw niegospodarności menedżerskiej, także kwalifikowanej ,z uwagi na rozmiar ewentualnej szkody (art. 296 § 3 k.k.).

Rodzajowym przedmiotem ochrony przepisów art. 296 k.k. jest dobro prawne o charakterze ogólnym – prawidłowy, rzetelny obrót gospodarczy a indywidualnym przedmiotem ochrony są interesy majątkowe przedsiębiorstwa zarządzanego przez sprawcę przestępstwa (por. Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze. System prawa karnego, t.9, pod red. R. Zawłockiego, str.469-470, Kodeks karny. Komentarz pod red. A. Grześkowiak, nb.2 do art. 296, Kodeks karny. Komentarz pod red. R.A. Stefańskiego, tezy 1,2 do art. 296, Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2011 r., II KK 214/10, OSNKW 2011, z.4, poz.34).

Firma (...) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i jako taka ma osobowość prawną, jest podmiotem praw i ona a nie wspólnicy odpowiada za swoje zobowiązania. Wspólnicy spółki ponoszą ryzyko związane z wniesieniem wkładów. B. W. jest udziałowcem wymienionej spółki, jednak nie zasiada w jej zarządzie (por. powszechnie dostępne dane z Krajowego Rejestru Sądowego) stąd nie jest uprawniona do działania w jej imieniu.

Ewentualne przekroczenia uprawnień, czy niedopełnianie obowiązków przy prowadzeniu interesów firmy (...) poprzez nieuzasadnione gospodarczo zaciąganie zobowiązań w imieniu spółki, lub zbywanie składników jej majątku może wywoływać powstanie szkody w majątku tej spółki kapitałowej i to przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. jest pokrzywdzonym wymienionymi zachowaniami . Same w sobie nie skutkują jednak one naruszeniem prawnie chronionych dóbr udziałowca spółki z ograniczoną odpowiedzialnością- w tym wypadku B. W.. Uszczerbek dla interesów majątkowych autorki skargi lub zagrożenie nim polegające np. na zmniejszeniu wartości posiadanych udziałów, lub korzyści finansowych związanych z ich posiadaniem jawi się jako możliwe dalsze a więc pośrednie następstwo nadużycia zaufania przy prowadzeniu interesów spółki (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 marca 2014 r., II AKz 70/14, KZS 2014/3/59).

Dostrzegając subiektywne odczuwanie przez B. W. poszkodowania należy uznać, że zachowania będące przedmiotem śledztwa uznawane przez nią za przestępstwa nie godzą bezpośrednio , jak tego wymaga art. 49 § 1 k.p.k., a tylko pośrednio w jej dobra chronione. Stąd nie jest ona pokrzywdzoną lub stroną postępowania karnego, którego dotyczy skarga na przewlekłość a tylko te podmioty są uprawnione do jej wniesienia.

Dlatego na podstawie art. 9 ust. 2 w zw. z art. 3 pkt 4 i art. 17 ust.3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.) należało odrzucić skargę i zwrócić B. W. uiszczoną opłatę.

SSA Edward Stelmasik SSA Cezariusz Baćkowski SSA Jerzy Skorupka

II S 20/15

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE