Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 147/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Anna Szczepaniak-Cicha

Sędziowie: SSA Dorota Rzeźniowiecka

SSA Iwona Szybka (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Kamila Tomasik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2015 r. w Ł.

sprawy S. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O.

o umorzenie należności z tytułu składek,

na skutek apelacji S. D.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu

z dnia 2 grudnia 2014 r. sygn. akt V U 112/14,

1.  uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej oddalenia odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O., nr (...) oraz uchyla tę decyzję i sprawę w tym zakresie przekazuje organowi rentowemu do ponownego rozpoznania;

2.  oddala apelację w pozostałej części.

Sygn. akt III AUa 147/15

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 11.12.2013 r. (...) – RED organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. ustalił odwołującemu S. D., że umorzeniu będą podlegały należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okresy: od 07.2003 r. do 01.2005 r., od 06.2006 r. do 07.2006 r., 06.2008 r. i 09.2008 r. w łącznej kwocie 18.686,17 zł (z tytułu składek – 9.121,17 zł i odsetki – 9.565,00 zł). W decyzji wskazano, że warunkiem umorzenia jest zapłacenie należności niepodlegających umorzeniu.

Decyzją Nr (...) r. A znak (...) – RED organ rentowy umorzył postępowanie, co do umorzenia składek na ubezpieczenie społeczne za okresy: od 01.1999 r. do 06.2003 r., od 02.2005 r. do 05.2006 r., od 08.2006 r. do 05.2008 r., od 07.2008 r. do 08.2008 r., od 10.2008 r. do 02.2009 r., na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres od 01.1999 r. do 02.2009 r. z uwagi na uregulowanie tych należności i brak zaległości, co do powyższych okresów.

Odwołanie od przedmiotowych decyzji złożył ubezpieczony S. D..

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 2 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w Kaliszu oddalił odwołanie.

Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji zapadło w następującym stanie faktycznym: S. D. w styczniu 2013 r. wniósł o umorzenie należnych składek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i odsetek od tych składek za okres od 01.01.1999 r. do 28.02.2009 r. w kwocie 82653,95 zł. Następnie w grudniu 2013 r. odwołujący złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie pisma z dnia 20.03.2008 r. W dniu 30.12.2013 r. Organ rentowy skierował do odwołującego pismo, w którym wskazał, iż w decyzji z dnia 18.02.2008 r. znak (...) zostały wykazane składki na ubezpieczenie społeczne niezapłacone na dzień 18.02.2008 r. Sąd Okręgowy ustalił ponadto, że decyzją z dnia 07.07.2005 r. organ rentowy stwierdził, iż z tytułu wykonywania działalności gospodarczej S. D. podlega ubezpieczeniu społecznemu osób prowadzących działalność gospodarczą od dnia 15.10.1988 r. do 28.02.1990 r. i od dnia 01.04.1991 r. do 31.12.1998 r. oraz ubezpieczeniom społecznym unormowanym w art. 6 ust 1 punkt 5 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych od dnia 01.01.1999 r. W wyniku odwołania od powyższej decyzji toczyło się postępowanie sądowe w sprawie VU 1558/05 Sądu Okręgowego w Kaliszu, zakończone w dniu 09.05.2006 r. wyrokiem oddalającym odwołanie. Wyrokiem z dnia 05.06.2007 r. Sądu Apelacyjnego w Łodzi apelacja odwołującego od powyższego wyroku została oddalona. Skarga kasacyjna od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi została odrzucona postanowieniem tegoż Sądu w dniu 14.08.2014 r. Decyzją z dnia 18.02.2008 r. organ rentowy ustalił zadłużenie odwołującego, co do składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne za okres od 01.1999 r. do 10.2006 r. Ustalono je na kwotę co do składek na ubezpieczenie społeczne – 31.110,61 zł i odsetki – 28.940zł, co do składek na ubezpieczenie zdrowotne na kwotę 7.794,33 zł i odsetki 6.182 zł i co do składek na Fundusz Pracy i FGŚP – 2.205,62 zł i odsetki – 2.093 zł. Powyższa decyzja była przedmiotem kontroli Sądu Okręgowego w Kaliszu w sprawie V U 102/08, który wyrokiem z dnia 10.12.2008 r. oddalił odwołanie S. D.. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 16.10.2009 r. oddalił apelację odwołującego od tego wyroku. W powyższej sprawie organ rentowy dokonał rozliczenia konta odwołującego za okres od 01.01.1999 r. do grudnia 2007 r. Wykazano wtedy w dacie sporządzania rozliczenia zaległości składkowe wynoszące 41.110,56 zł z tytułu składek i odsetki od tego zadłużenia wynoszące 37.215,00 zł. Co do stycznia 2005 r. ustalono należność na 659,49 zł, niedopłatę 659,49 i odsetki od tego 242 zł. W kwietniu 2005 r. nie zarejestrowano wpłaty za styczeń 2005 r. W tym miesiącu jest wpłata 697,18 zł – należna za kolejny miesiąc. W dalszych miesiącach 2005 r. nie ma dodatkowej wpłaty, niż kwoty należne w poszczególnych miesiącach. W czerwcu 2006 r. jest wpłata odpowiadająca należności, natomiast w lipcu 2006 r. należność wyniosła 2342,64 zł a wpłata wyniosła 1.943,71 zł, w sierpniu 2006 r. – należność – 2.342,64 zł a wpłata – 1.973,81 zł. W 2006 r., 2007 r. nie było dodatkowej wpłaty za te dwa miesiące. Z pisma z dnia 16.07.2008 r. wynika, iż za 07.2006 r., 08.2006 r., 10.2006 r. zadeklarowane kwoty na FUZ – 368,83 zł, 368,83, 371,64 zł nie zostały wpłacone. Decyzją z dnia 27.06.2008 r. organ rentowy ustalił zadłużenie S. D. z tytułu składek na Fundusz Pracy za okres od 06.1998 r. do 12.1998 r. Decyzja ta podlegała kontroli w postępowaniu sądowym w sprawie V U 1576/08, który wyrokiem z dnia 10.05.2010 r. oddalił od niej odwołanie. Sąd Apelacyjny w Łodzi w sprawie III AUa 838/10 oddalił apelację odwołującego od tego wyroku.

W dniu 07.09.2009 r. S. D. wniósł o umorzenie zadłużenia za okres od 01.01.1999 r. do 31.12.2004 r. Decyzją z dnia 30.11.2009 r. postępowanie w sprawie zostało umorzone z powodu jego bezprzedmiotowości. Prezes ZUS powyższą decyzję utrzymał w mocy. Skargę na powyższą decyzje oddalił Wojewódzki Sąd Administracyjny w P. wyrokiem z dnia 07.10.2010 r. w sprawie (...) SA/po 521/10.

W dniu 22.01.2010 r. odwołujący złożył wniosek o rozłożenie zadłużenia na raty. W dniu 12.03.2010 r. zawarto układ ratalny obejmujący należności z tytułu składek: na FUS za okres od 02.1999 r. do 01.2005 r., od 06.2006 r. do 07.2006 r., 06.2008 r., 09.2008 r., 05.2009 r. w kwocie 29.679,39 zł, na FUZ za okres od 02.1999 r. do 03.2004 r., od 10.2004 r. do 01.2005 r., od 06.2006 r. do 10.2006 r., 06.2009 r. w kwocie 6.710,66 zł, na FP i FGŚP za okres od 02.1999 r. do 01.2005 r.,06.2006 r., 03.2008 r., 09.2008 r., 11.2008 r. w kwocie 2.454,90 zł. Układ ratalny dotyczył zadłużenia w kwocie 38.844,95 zł – należność główna i 43.809 zł – odsetki – łącznie 82.653,95 zł. W czerwcu 2012 r. dłużnik wystąpił z wnioskiem o zmianę warunków udzielonej ulgi. Wniosek został rozpatrzony odmownie.

W dniu 14.02.2013 r. umowa ratalna została rozwiązana wobec niedotrzymania jej warunków.

Pozostały niespłacone zaległe składki na ubezpieczenie społeczne za okres od 07.2003 r. do 01.2005 r., od 06.2006 r. do 07.2006 r., 06.2008 r., 09.2008 r., 05.2009 r. w kwocie 9.483,81 zł. Składki na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy zostały uregulowane. Z tytułu układu ratalnego uzyskano wpłaty, które zostały zaliczone na poczet części należności.

Sąd Okręgowy ustalił jednocześnie, że już w marcu 2010 r. odwołujący wniósł o umorzenie odsetek za zwłokę od nieopłaconych składek. Decyzją z dnia 10.06.2010 r. odmówiono tego umorzenia. Decyzja ta została utrzymana w mocy decyzją Prezesa Zakładu wydaną w dniu 10.06.2010 r. Skargę na powyższą decyzję oddalił Wojewódzki Sąd Administracyjny w P. w sprawie (...)/po 777/10. Pismem z dnia 02.01.2010 r. odwołujący wystąpił o uchylenie decyzji z dnia 18.02.2008 r. określającej wysokość zadłużenia za okres od 01.1999 r. do 01.2005 r. i od 06.2006 r. do 07.2006 r. z uwagi na przedawnienie składek. Pismem z dnia 17.01.2012 r. udzielono odwołującemu odpowiedzi, iż wymienione zadłużenie nie uległo przedawnieniu i brak podstaw do dokonania odpisu składek. Poza tym decyzja z dnia 18.02.2008 r. była przedmiotem kontroli sądowej (rozstrzygnięcie jest prawomocne).

W czerwcu 2012 r. przyjęto, iż odwołujący wraz z wnioskiem o udzielenie ulgi – umowa ratalna nr 27/10_ złożył wniosek o umorzenie odsetek od składek za okres od 05.2001 r. do 05.2009 r. Wydano decyzję z dnia 24.08.2012 r. o odmowie umorzenia odsetek oraz decyzję z dnia 05.12.2012 r. o utrzymaniu tej decyzji w mocy. Ta ostatnia decyzja została uchylona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w P.. W tej sprawie organ wydał decyzję w dniu 03.04.2014 r. utrzymującą w mocy decyzję z dnia 24.08.2012 r. Odwołujący złożył od tej decyzji skargę do WSA w Poznaniu. Według informacji organu rentowego, skarga ta została oddalona.

Na dzień 18.01.2013 r. odwołujący posiadał zadłużenie: z tytułu składek na FUS za okres od 07.2003 r. do 01.2005 r., od 06.2006 r. do 07.2006 r., 06.2008 r., 09.2008 r., 05.2009 r. w kwocie 9.482,74 zł. Płatnik posiadał także zadłużenie niepodlegające umorzeniu. Podobnie na dzień 02.04.2014 r.

Do umorzenia przewidziano zaległości: 07.2003 r. – 01.2005 r., 06.-07.2006 r., 06.2008 r., 09. 2008 r. – łącznie w kwocie (...).24 zł. Umorzenie będzie możliwe po wpłacie kwoty 361,57 zł a V 2009 r.

Sąd Okręgowy wskazał, że odwołujący do powyższego rozliczenia złożył zarzuty, co do płatności składki za V 2009 r. oraz, że organ rentowy w piśmie z dnia 03.09.2014 r odpowiedział na zarzuty odwołującego.

Sąd Okręgowy zaznaczył, że odwołujący w swoim piśmie z dnia 31.10.2014 r. zarzucił nieprawidłowe rozliczenie wpłat płatnika za okres od 2005-2008, nadto rozbieżności w rozliczeniu konta płatnika, niewłaściwe zaliczanie wpłat, nie informowanie płatnika o sporządzaniu korekt przez organ rentowy. Powyższe zarzuty zostały wyjaśnione w kolejnych informacjach organu rentowego, rozliczeniach konta – ostatnie z 02.12.2014 r. i zeznaniach świadka M. Ś..

Odwołujący w dniu 15.09.2014 r. skierował pismo do organu rentowego o rozksięgowanie, m.in. kwoty 535,92 zł nadpłaty na zaległość za maj 2009 r. W odpowiedzi na powyższe pismo w dniu 21.11.2014 r. stwierdzono, iż powyższa kwota została rozksięgowane na zaległość z maja 2009 r.

Reasumując, Sąd Okręgowy ustalił, że wysokość zadłużenia podlegającego umorzeniu dotyczy okresu od 07.2003 r. do 01.2005 r., od 06.2006 r. do 07.2006 r., 06.2008 r., 09.2008 r. i wynosi 9.121,17 zł co do składek na ubezpieczenie społeczne i 9.565,00 zł co do odsetek od tego zadłużenia.

Za okresy: od 01.1999 r. do 06.2003 r., od 02.2005 r. do 05.2006 r., od 08.2006 r. do 05.2008 r., od 07.2008 r. do 08.2008 r., od 10.2008 r. do 02.2009 r. z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz za okres od 01.1999 r. do 02.2009 r. z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy, zadłużenie jest uregulowane.

W ocenie Sądu Okręgowego warunkiem umorzenia należności za okresy od 07.2003 r. do 01.2005 r., od 06.2006 r. do 07.2006 r., 06.2008 r., 09.2008 r. w kwotach 9.121,17 zł co do składek na ubezpieczenie społeczne i 9.565,00 zł co do odsetek od tego zadłużenia jest uregulowanie zadłużenia za maj 2009 r. w kwocie - 25,65 zł należność główna i odsetki w kwocie 16,00 zł.

Czyniąc rozważania prawne Sąd Okręgowy przywołał treść art. 1 ustawy z dnia 09.11.2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012 r. poz. 1551). Wskazał, że przeprowadzone postępowanie dowodowe w ocenie Sadu Okręgowego wykazało, iż organ rentowy prawidłowo określił zadłużenie odwołującego, które podlegać będzie umorzeniu, po dokonaniu wpłaty wynikającej z decyzji umorzeniowej.

Apelację od powyższego wyroku wniósł ubezpieczony zaskarżając go w całości. Niniejszemu rozstrzygnięciu zarzucił:

rażące naruszenie prawa materialnego i procesowego;

uznanie rozliczenia prawidłowości wpłaconych kwot

powołanie się na decyzje z dnia 18-02-2008 r., brak związku z sprawą – kwota wynikająca z decyzji to 78.325,56;

powołanie się na wyroki i decyzje dotyczące działalności gospodarczej – brak związku – sprawa dotyczy abolicji;

przyjęcie układu ratalnego za prawidłowy;

przyjęcie zerwanie układu ratalnego za brak wpływu na rozliczenie płatnika

przyjęcie rozliczenia przez ZUS za prawidłowe okresu (...), warunków umorzenia kwoty 25,62 zł.

brak uznania kwoty co do płatności za 05/2009 r. w wysokości 1.058,99 zł

zdawkowe przywołanie art 48b,

uznanie wartości zadeklarowanych tożsamych z wartością należną płatną

błędne rozpatrywanie sprawy w kwestii należności ZUS w stosunku do ubezpieczonego;

powielenie decyzji z samymi nieprawidłowościami.

W świetle powyższego skarżący wniósł o uchylenie wyroku w całości oraz uchylenia decyzji organu rentowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego wywołała ten skutek, że zaskarżony wyrok został uchylony w części dotyczącej oddalenia odwołania od decyzji nr (...) wraz z uchyleniem tej decyzji i sprawa w tym zakresie została przekazana do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu. W pozostałym zakresie apelacja jako bezzasadna została oddalona.

W stanie faktycznym sprawy niesporne jest, że S. D. wnioskiem z dnia 15 stycznia 2013r. (data wpływu do organu rentowego 18 stycznia 2013r), wystąpił do organu rentowego o umorzenie należnych składek i odsetek od nich za okres od 1 stycznia 1999r. do dnia 28 lutego 2012r. w kwocie 82 653,95 zł, na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2012 r.

Rozpoznając powyższy wniosek organ rentowy wydał dwie decyzje. Pierwszą, w dniu 11 grudnia 2013r. o numerze (...), którą to decyzją określił, że według stanu na dzień 18 stycznia 2013r. umorzeniu będą podlegały należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od 07.2003r. do 01.2005r., od 06.2006r. do 07.2006r., za 06.2008r. i za 09. 2008r. w łącznej kwocie 18 686,17 zł, w tym z tytułu składek 9 121,17zł i z tytułu odsetek 9 565,00 zł. Jednocześnie w punkcie II decyzji, organ rentowy wskazał, że warunkiem umorzenia w/w należności jest spłata należności niepodlegających umorzeniu w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji. Kwoty tych należności organ rentowy w decyzji nie wskazał.

Drugą natomiast decyzją, także z dnia 11 grudnia 2013r. o numerze (...), organ rentowy umorzył postępowanie w zakresie rozpatrzenia wniosku o umorzenie nieopłaconych należności na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe za okres: od 01.1999 r. do 06.2003 r., od 02.2005 r. do 05.2006 r., od 08.2006 r. do 05.2008 r., od 07.2008 r. do 08.2008 r., od 10.2008 r. do 02.2009 r., na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres od 01.1999 r. do 02.2009 r. z uwagi na uregulowanie tych należności i brak zaległości, co do powyższych okresów.

Ubezpieczony wniósł odwołanie od obu decyzji, a Sąd Okręgowy odwołanie to w całości oddalił.

Rozpoznając apelację ubezpieczonego, Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, że decyzja nr (...) narusza art. 1 ust. 8 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2012 r., Nr 1551) dlatego nie może się ostać w obrocie prawnym.

Podstawę prawną decyzji nr (...) stanowi ustawa z dnia z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Ustawa ta reguluje kwestię umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność i przewiduje dwa postępowania prowadzone przez ZUS, które kończą się wydaniem merytorycznych decyzji, a mianowicie postępowanie w sprawie określenia warunków umorzenia należności oraz postępowanie w sprawie umorzenia należności. Konieczność wydania przez ZUS w toku postępowania abolicyjnego dwóch merytorycznych decyzji wynika z treści ust. 8 art. 1 i ust. 13 art. 1 oraz z treści ust. 16 art. 1. Zgodnie z brzmieniem tego ostatniego przepisu, od decyzji, o których mowa w ust. 8 i 13 przysługuje odwołanie do właściwego sądu w terminie i na zasadach określonych w art. 83 ust. 2, 3, 5-7 ustawy systemowej.

W stanie faktycznym sprawy organ rentowy wydał decyzję nr (...) określającą warunki umorzenia i tę decyzję zaskarżył ubezpieczony. Mając to na uwadze, znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy w zakresie tej decyzji, będzie mieć art. 1 ust. 8 w/w ustawy.

Przepis ustępu 8 art. 1 ustawy abolicyjnej stanowi, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję określającą warunki umorzenia, w której ustala także kwoty należności, o których mowa w ust. 1 i 6, z wyłączeniem kosztów egzekucyjnych. Przepis ten wyraźnie zatem wskazuje na dwa elementy składowe decyzji z art. 1 ust. 8 ustawy, a mianowicie kwoty należności, o których mowa w ust. 1 i 6 oraz warunki umorzenia. Warunki umorzenia, o których mowa w art. 1 ust. 8 ustawy, zostały wskazane w przepisach ust. 10-12 art. 1 ustawy.

Zgodnie z ust. 10 warunkiem umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6, jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji, o której mowa w ust. 13 pkt 1, niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 stycznia 1999 r., do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub płatnik składek, o którym mowa w ust. 2, oraz należnych od tych składek odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. W myśl ust. 11 niepodlegające umorzeniu należności, o których mowa w ust. 10, podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8. Stosownie zaś do ust. 12 w przypadku, gdy w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności, z wyłączeniem składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności, warunek, o którym mowa w ust. 10, uważa się za spełniony po ich opłaceniu.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązany jest zatem w decyzji wydanej na podstawie art. 1 ust. 8 wskazać kwotę podlegających umorzeniu należności i określić wszystkie warunki jakie musi spełnić ubezpieczony aby w przyszłości uzyskać decyzję o umorzeniu niezapłaconych należności, skoro zgodnie z treścią ustępu 13 art. 1 ustawy abolicyjnej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o:

1) umorzeniu należności, o których mowa w ust. 1 i 6 - po spełnieniu warunku, o którym mowa w ust. 10, z uwzględnieniem ust. 7, 11 i 12, lub

2) odmowie umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6 - w przypadku niespełnienia warunku, o którym mowa w ust. 10, z uwzględnieniem ust. 7, 11 i 12.

Z treści ust. 13 wynika zatem, że warunkiem umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6, jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji, o której mowa w ust. 13 pkt 1, niepodlegających umorzeniu składek. Z kolei niepodlegające umorzeniu należności podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8. W przypadku, gdy w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności, z wyłączeniem składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności, warunek, o którym mowa w ust. 10, uważa się za spełniony po ich opłaceniu (ust. 12).

Decyzję o umorzeniu należności organ rentowy wydaje więc dopiero po spłacie niepodlegających umorzeniu należności, o których mowa w ust. 10 w terminie wskazanym w ustępie 11 lub 12. Natomiast decyzję o odmowie umorzenia należności organ rentowy wydaje wówczas, gdy w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w art. 1 ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności, o których mowa w ust. 10 nie zostaną spłacone albo - w przypadku, gdy w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w art. 1 ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności, z wyłączeniem składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności - nie zostaną one opłacone zgodnie z ustalonymi warunkami.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, powyższe uregulowania jednoznacznie wskazują, że w decyzji wydanej na podstawie art. 1 ust. 8, która jest decyzją określającą warunki umorzenia, musi zostać wskazana kwota niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP, FGŚP i (...) za okres od dnia 1 stycznia 1999 r., do których opłacenia jest obowiązany wnioskodawca wraz z wszelkimi kosztami dodatkowymi wymienionymi w ustawie. Skoro bowiem jednym z warunków umorzenia zaległości jest zapłata należności niepodlegających umorzeniu, to w decyzji, o której mowa w art. 1 ust. 8 ustawy abolicyjnej, musi zostać wskazana ta kwota. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, z dnia 10 grudnia 2014 r., III AUa 671/14, LEX).

W niniejszej sprawie organ rentowy uchybił temu wymaganiu. Organ wskazał termin spłaty należności niepodlegających umorzeniu, ale nie wskazał kwot niepodlegających umorzeniu składek.

Braku tego w żaden sposób nie może uzupełnić pismo organu rentowego z dnia 1 lipca 2014r. (k. 37 akt sprawy), w którym organ wskazał, że warunkiem umorzenia należności będzie opłacenie składki za miesiąc maj 2009r. w kwocie 361, 57 zł wraz z należnymi odsetkami za zwłokę liczonymi do dnia wpłaty włącznie.). Kwota niepodlegających umorzeniu składek musi bowiem być wymieniona w decyzji, skoro jej opłacenie w stosownym terminie jest jednym z warunków umorzenia należności, o których mowa w art. ust. 1 i 6. Z faktu, że decyzja określająca warunki umorzenia jest decyzją zaskarżalną, zaskarżeniu może podlegać również kwota wskazanych przez ZUS niepodlegających umorzeniu składek. Wydanie decyzji nie zawierającej koniecznego elementu w postaci określenia kwot składek niepodlegających umorzeniu pozbawia wnioskodawcę możliwości zaskarżenia decyzji w tym zakresie.

Mając na względzie powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 477 14a k.p.c. orzekł, jak w punkcie 1 sentencji.

W punkcie drugim Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację S. D. od decyzji z dnia 11 grudnia 2013r., Nr (...).

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność ((Dz. U. z dnia 31 grudnia 2012 r.) na wniosek osoby podlegającej w okresie od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności umarza się nieopłacone składki na te ubezpieczenia za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. oraz należne od nich odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe, a także koszty egzekucyjne naliczone przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. W myśl ust. 6 art. 1 umorzenie należności, o których mowa w ust. 1, skutkuje umorzeniem nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy za ten sam okres oraz należnych od nich, za ten sam okres, odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. Zgodnie zaś z ust. 7 umorzeniu podlegają również należności, o których mowa w ust. 1 i 6, które do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy zostały rozłożone na raty i nie zostały opłacone do dnia złożenia wniosku o umorzenie. Należności te podlegają wyłączeniu z umowy o rozłożeniu należności z tytułu składek na raty. Warunek, o którym mowa w ust. 10, uważa się za spełniony po opłaceniu pozostałych należności objętych umową.

Z treści w/w przepisów wynika, że ustawą abolicyjną zostały objęte nieopłacone do dnia złożenia wniosku należności z tytułu składek. Organ rentowy ustalił, że na dzień złożenia wniosku ubezpieczony posiadał nieopłacone składki za okresy wymienione w decyzji Nr (...). Za pozostałe miesiące mieszczące się w przedziale czasowym, którego dotyczy ustawa abolicyjna, ubezpieczony nie posiadał nieopłaconych składek na ubezpieczenia i dlatego składki za te miesiące nie mogły zostać umorzone. Skoro bowiem zostały do dnia złożenia wniosku o umorzenie zapłacone, to brak za miesiące wymienione w decyzji Nr (...) składek nieopłaconych. Sąd Okręgowy po przeprowadzeniu postępowania dowodowego podzielił stanowisko organu rentowego. W apelacji skarżący nie wskazuje na czym polega wadliwość orzeczenia Sądu I instancji w tym zakresie i decyzji (...) Nr (...). Podnosi, że układ ratalny został zerwany. Tymczasem z ustaleń Sądu Okręgowego wynika, że pomimo zerwania układu ratalnego, na dzień złożenia wniosku o umorzenie do zapłaty pozostały jedynie składki za miesiące wskazane w decyzji z dnia 11 grudnia 2013r. Nr (...). Zgodnie zaś z cytowanym wyżej ust. 7 umorzeniu podlegają należności, o których mowa w ust. 1 i 6, które do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy zostały rozłożone na raty i nie zostały opłacone do dnia złożenia wniosku o umorzenie.

W świetle powyższego decyzja Nr (...) jest prawidłowa. Słusznie bowiem organ rentowy uznał, że ustawą abolicyjną objęte są tylko nieopłacone na dzień złożenia wniosku składki, a opłacone już składki ustawie tej nie podlegają.