Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1156/15

POSTANOWIENIE

Dnia 20 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Elżbieta Matyasik

Sędziowie SO Andrzej Dyrda

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2015 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Towarzystwa Pomocy im. (...). Brata A. R. (1) w P.

przeciwko Gminie i Miastu C.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 11 marca 2015 r., sygn. akt I C 252/14

postanawia:

odrzucić apelację.

SSR (del.) Roman Troll SSO Elżbieta Matyasik SSO Andrzej Dyrda

Sygn. akt III Ca 1156/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 11 marca 2015 roku Sąd Rejonowy w Rybniku oddalił powództwo (pkt 1) oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2). Jako powoda wskazał Towarzystwo Pomocy im. (...). Brata A. R. (1) w C..

Apelację tego wyroku złożył powód Towarzystwo Pomocy im. (...). Brata A. R. (2) w P., w imieniu którego podpisała ją prezes K. R. C..

Sąd Rejonowym wezwał R. C. do wykazania w terminie siedmiu dni pod rygorem odrzucenia apelacji, że jest umocowana do samodzielnego działania w imieniu powoda, a wezwanie to doręczono 20 maja 2015 roku. Dnia 25 maja 2015 roku złożone zostało upoważnienie z 15 maja 2014 roku od zarządu głównego Towarzystwo Pomocy im. (...). Brata A. we W. dla R. C. i M. G. do załatwiania wszystkich spraw związanych z prowadzeniem działalności statutowej K., pozyskiwania środków finansowych na tę działalność (w tym składania wniosków o dotację), podpisywania umów w tym zakresie, dysponowania uzyskanymi funduszami do wysokości rzeczywiście osiągniętych dochodów, dokonywania rozliczeń, które zachowuje swoją ważność do do końca kadencji zarządu koła to jest do 26 kwietnia 2018 roku.

Dnia 8 października 2015 roku wezwano pełnomocnika powoda (faxem, telefoniczne i poprzez pocztę) do usunięcia braków formalnych apelacji poprzez wykazanie, że osoba, która udzieliła mu pełnomocnictwa, tj. R. C. była umocowana do jednoosobowego działania w imieniu powoda w dniu 3 sierpnia 2011 roku, a jednocześnie do wykazania, że była upoważniona w dniu 16 kwietnia 2015 roku do jednoosobowego reprezentowania powoda w terminie do 12 października 2015 roku pod rygorem wydania odpowiedniego postanowienia oraz odrzucenia apelacji. Z pisma R. C. datowanego na 9 października 2015 roku wynika, że wówczas jej pełnomocnik – do którego pismo było kierowane – otrzymał już przesyłkę z Sądu Okręgowego z wezwaniem do usunięcia braków formalnych apelacji.

Termin do usunięcia braków formalnych apelacji upłynął 12 października 2015 roku.

Pismem z 9 października 2015 roku R. C. wskazała, że jest uprawniona do jednoosobowego reprezentowania K., co wynika ze statutu, albowiem jest prezesem K..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z artykułem w 64 § 1 k.p.c. zdolność do występowania w procesie jako strona (zdolność sądową) ma osoba prawna. Taką zdolność mają także jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (art. 64 § 2 k.p.c.). Jednocześnie osoby prawne oraz jednostki organizacyjne mające zdolność sądową mają możliwość wykonywania czynności w procesie, albowiem mają zdolność procesową (art. 65 § 1 k.p.c.). Ponadto osoby prawne i jednostki organizacyjne mające zdolność sądową dokonują czynności procesowych przez swoje organy albo przez osoby upoważnione do działania w ich imieniu (art. 67 § 1 k.p.c.). Przy czym swoje umocowanie muszą wykazać osoby działające w imieniu tych podmiotów dokumentem przy pierwszej czynności procesowej (art. 68 k.p.c.).

Towarzystwo Pomocy im. (...). Brata A. R. (2) w P. nie ma osobowości prawnej, albowiem nie jest wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego jako odrębny podmiot prawa. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 roku - Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz.1393) stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego. Natomiast jego terenowa jednostka organizacyjna może uzyskać taką osobowość, jeżeli statut stowarzyszenia to przewiduje (art. 17 ust. 1a tej ustawy). Prawo o stowarzyszeniach przewiduje więc tylko taką sytuację, że jednostka organizacyjna stowarzyszenia może uzyskać osobowość prawną, ale nie uzyskuje tej osobowości tylko na skutek samego jej wyodrębnienia - konieczny jest bowiem jeszcze wpis do rejestru jako osoby prawnej. Nie jest to jednak wpis do rejestru stowarzyszenia, którego jest terenową jednostką organizacyjną, ale musi to być wpis do własnego rejestru skutkujący uzyskaniem osobowości prawnej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 21 listopada 2007 r., sygn. akt I A Ca 906/07, opubl. 2 OSG z 2009 r., nr 7, poz 54). K. wpisane jest jako koło w rejestrze stowarzyszenia, ale nie ma osobnego rejestru wskazującego na odrębną osobowość prawną tego koła.

Prawo o stowarzyszeniach nie przewiduje sytuacji, w której zdolność prawną nabywa jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną.

Należy także zauważyć, że w aktach sprawy brak jest dokumentu potwierdzonego jako zgodny z oryginałem, bądź złożonego w oryginale w postaci statutu Towarzystwo Pomocy im. (...). Brata A. we W.. Jest tylko niepotwierdzony jako zgodny z oryginałem statut tego Towarzystwa /k. 51 do 63/. Jednocześnie w rejestrze tego stowarzyszenia wpisane jest K. jako jego jednostka terenowa, natomiast dokonano tego w rubryce 3, a więc jest to jednostka osoby prawnej, a nie sama osoba prawna /k. 64 - 67/.

Wezwanie do usunięcia braków formalnych apelacji podpisanej jednoosobowo przez R. C. miało na uwadze to, że K. nie ma osobowości prawnej, a co za tym idzie zdolności sądowej. To Towarzystwo Pomocy im. (...). Brata A. we W., a nie K. może więc działać w procesie, a tylko upoważnienie przez zarząd osoby prawnej do działania w jej imieniu mogłoby spowodować, że apelacja zostałaby złożona przez osobę uprawnioną mającą zdolność sądową. Jednocześnie dołączone do akt upoważnienie z 15 maja 2014 roku /k. 135/ stanowi pełnomocnictwo do czynności materialnoprawnych (art. 98 k.c.), a nie do czynności procesowych. Nie przedłożono pełnomocnictwa procesowego (art. 88 k.p.c.), a złożone upoważnienie nie może być potraktowane jako pełnomocnictwo procesowe, gdyż nie wynika to z jego treści. Pełnomocnictwo jest bowiem czynnością prawną polegającą na oświadczeniu woli przez stronę procesową w zakresie udzielania osobie trzeciej upoważnienia do dziania w jej imieniu w postępowaniu cywilnym przed sądem (por. A. Zieliński: [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. A. Zielińskiego, Warszawa 2008, s. 173).

Pomimo upływu terminu do usunięcia tego braku wyznaczonego na 12 października 2015 roku nie usunięto go i nie wykazano, że R. C. w tej sprawie jest uprawniona do jednoosobowego reprezentowania osoby prawnej. Natomiast jak już wyżej wskazano Towarzystwo Pomocy im. (...). Brata A. R. (2) w P. nie ma osobowości prawnej, a co za tym zdolności sądowej.

Nie wykazano osobowości prawnej Towarzystwa Pomocy im. (...). Brata A. R. (2) w P., ani działania jakiejkolwiek osoby w imieniu osoby oprawnej - Towarzystwa Pomocy im. (...). Brata A. we W., która jest jednostką nadrzędną K..

Z powyższych względów na podstawie art. 373 k.p.c. apelację należało odrzucić.

SSR (del.) Roman Troll SSO Elżbieta Matyasik SSO Andrzej Dyrda