Sygn. akt III Ca 413/15
Dnia 10 czerwca 2015 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)
Sędzia SO Gabriela Sobczyk
Sędzia SR (del.) Roman Troll
Protokolant Renata Krzysteczko
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 czerwca 2015 r. w Gliwicach
sprawy z powództwa A. K.
przeciwko P. M.
o zapłatę
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Raciborzu
z dnia 5 sierpnia 2014 r., sygn. akt I C 35/14
1. oddala apelację;
2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 600 zł (sześćset złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;
3. nie obciąża powoda w pozostałej części kosztami postępowania odwoławczego.
SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk
Sygn. akt III Ca 413/15
Powód A. K. żądał zasądzenia na jego rzecz od pozwanego P. M. kwoty 40.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 5 04 2013r. oraz zawrotu kosztów procesu.
Uzasadniając żądanie twierdził, że pozwany składając w dniu 5 04 2013r. w Sądzie Rejonowym w Raciborzu zeznania w charakterze strony w sprawie o sygn. akt I C 209/12 pomówił powoda, że szantażem chciał wyłudzić od niego kwoty: 2.000zł, 4.000zł i 8.000zł, co naruszyło naruszenia cześć, honor i dobre imię powoda
oraz doprowadziło do jego poważnego rozstroju zdrowia.
Pozwany P. M. nie stawił się na posiedzenie wyznaczone
na rozprawę i nie zajął stanowiska w sprawie.
Sąd Rejonowy w Raciborzu w wyroku zaocznym z dnia 5 08 2014r. oddalił powództwo.
W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulacje: art. 448 k.c. i art. 23 k.c. po czym stwierdził, że pozwany składając zeznania nie zarzucał powodowi, że ten go szantażował. W zeznaniach twierdził jedynie, iż powód za upadek na nieruchomości wspólnej domagał się od pozwanego zapłaty odszkodowania
oraz że w braku jego dobrowolnego uiszczenia powód miał zapowiadać skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. Ocenił, że takie zachowanie pozwanego nie wskazuje, że intencja pozwanego było pomówienie powoda o stosowanie wobec niego szantażu, mieści się ono w ramach obowiązującego prawa, tzw. „przedsądowego dochodzenie prawa” i z tej przyczyny uznał powództwo za bezzasadne.
Orzeczenie zaskarżył powód A. K. , który wnosił o jego uchylenie przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz zasą-dzenie na jego od pozwanego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Zarzucił, że przy rozpoznaniu sprawy naruszono art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, gwarantujący każdemu prawo do prawo do uczciwego procesu oraz prawo procesowe, regulacje art. 235 § k.p.c. i art. 299 k.p.c. przez ograni-czenie postępowania dowodowego do odczytania zeznań złożonych przez pozwanego
w innym postępowaniu sądowym. Ponadto zarzucił, że przy ferowaniu wyroku naruszono regulacje: art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nie wskazanie w uzasadnieniu wyroku przyczyn dla których „Sąd pierwszej instancji odmówiono „mocy dowodowej
i nie dopuścił wnioskowanych przez niego dowodów” oraz art. 339 § 2 k.p.c.
przez bezpodstawne przyjęcie, że twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie budzą uzasadnione wątpliwości”.
Pozwany P. M. wnosił o oddalenie apelacji oraz zasądzenie na jego rzecz od powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.
Sąd Odwoławczy ustalił i zważył co następuje:
Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenia powoda przyjmując, że maja one źródło w reżimie odpowiedzialności deliktowej
Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczna orzeczenia maja podstawę w wiarygodnym materiale sprawy.
Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.
Powództwo zostało oparte na twierdzeniach powoda, iż pozwany w toku postępowania sądowego złożył nieprawdziwe zeznania, że powód chciał szantażem wyłudzić od niego kwoty : 2.000zł, 4.000zł i 8.000zł” w następstwie czego naruszył część, honor i dobre imię powoda oraz doprowadził u niego do rozstroju zdrowia,
które zostały następnie uzupełnione w toku postępowania o twierdzenie, że wbrew zeznaniom pozwanego poza sądem nigdy z nim nie rozmawiał, więcej nie wie nawet gdzie mieści się jego kancelaria.
Tym samy źródłem roszczeń powoda są regulacje: art. 448 k.c. w związku z art. 23 k.c. (naruszenie dóbr osobistych powoda ) i art. 445 k.c. w związku z art. 444 § 1 k.c. (wywołanie rozstroju zdrowie powoda), w świetle których podstawową przesłanką powstania ewentualnej odpowiedzialności pozwanego jest dopuszczenie się przez niego czynu bezprawnego, co z kolei stosownie do regulacji art. 6 k.c. nakładało na niego obowiązek wykazania, że pozwany złożył zeznania o wskazanej powyżej treści
oraz że były one nieprawdziwe.
Na te okoliczności powód nie zaoferował Sądowi pierwszej instancji żadnych dowodów, a jedynie z jego przytoczeń można było pośrednio wnioskować, że wnosi
on o przeprowadzenie dowodu z protokołu rozprawy przeprowadzonej w Sądzie Rejonowym w Raciborzu w dniu 5 04 2013r. w sprawie o sygn. akt I C 209/12,
w którym miały zostać zawarte kwestionowane przez powoda zeznania pozwanego.
Pomiędzy tymi zeznaniami a twierdzeniami powoda istnieje zasadnicza sprzeczność, stąd też wbrew zarzutowi apelacji Sąd Rejonowy trafnie ocenił,
że twierdzenia powoda budzą uzasadnione wątpliwości w rozumieniu art. 339 § 2 k.p.c. i w celu ich wyjaśnienia z urzędu dopuścił a następnie przeprowadził dowód z proto-kołu tej rozprawy.
Z treści tego protokołu wynika – na co trafnie zwrócił uwagę Sąd pierwszej instancji – że pozwany składając zeznania nie zarzucał powodowi, że ten go szantażował, a jedynie tzeznał, iż powód za upadek na nieruchomości wspólnej domagał się od pozwanego zapłaty odszkodowania.
Protokół ten jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c.
i jako taki korzysta on z domniemania prawnego, iż zaprotokołowana w nim treść zeznań pozwanego odpowiada ich rzeczywistemu brzmieniu, które nie zostało przez powoda obalone w toku postępowania (powód zaoferował Sądowi tylko dowody
z dokumentacji lekarskiej dot. stanu jego zdrowia oraz z zeznań świadków E. S. na okoliczność jego obecności na rozprawie w dniu 5 04 2013r. i rozpy-tania go w Komendzie Powiatowej Policji w R. oraz M. Ś.
na okoliczności związane ze składaniem przez niego dokumentów w firmie ubezpie-czeniowej- pismo powoda z dnia 14 03 2014r. k-31 akt)
Dlatego w materiale sprawy barak jest podstaw do ustalenia, że powód złożył zeznania o treści wskazywanej przez powoda i tym samym nie wykazał on wskazanej powyżej zasadniczej dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności bezprawności zachowania pozwanego.
Czyniło to powództwo nieuzasadnionym, co znalazło prawidłowe odzwiercie-dlenie w zaskarżonym wyroku i apelacja powoda jest bezzasadna.
Reasumując zaskarżony wyrok jest prawidłowy i dlatego apelację jako bezzasadną oddalono w parciu o regulację art. 385 k.p.c.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosując regulację
art. 98 § 1 k.p.c. § 12 ust. 1 pkt 2 i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 09 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami), biorąc pod uwagę, iż powód uległ w całości w postępowaniu odwoławczym i powinien zwrócić pozwanemu poniesione przez niego w tym postępowaniu koszty zastępstwa prawnego przez fachowego pełnomo-cnika.
Równocześnie z materiału sprawy wynika, że powód utrzymuje się z renty w wyso-kości 1.991,80zł i poza mieszkaniem w którym mieszka nie posiada znaczącego majątku.
Jest przy tym osobą schorowaną, inwalidą i leczy się P. (...) w R. oraz ponosi znaczące koszty leczenia.
Znajduje się on zatem w trudnej sytuacji materialnej wobec czego zasądzenie
od niego na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania odwoławczego
w pełnej wysokości 1800zł i to w sytuacji gdy udział pełnomocnika pozwanego ograniczył się do udziału w rozprawie apelacyjnej oraz zajęcia na niej tylko stanowiska odnośnie zasadności apelacji, jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Dlatego w sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek o którym mowa jest w regulacji art. 102 k.p.c., co uzasadnia obciążenie powoda tylko częścią obo-wiązku zwrotu pozwanemu kosztów postępowania odwoławczego w wysokości 600zł (stanowi ona dla powoda duży ciężar finansowy i niewątpliwie kompensuje faktyczne koszty udziału pełnomocnika pozwanego w postępowaniu odwoławczym) i nie obciążanie go z mocy tej regulacji pozostałymi kosztami postępowania odwoławczego.
SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Gabriela Sobczyk