Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Arkadia Wyraz – Wieczorek

Sędzia SO Mirella Szpyrka

SO Andrzej Dyrda (spr.)

Protokolant Dominika Tarasiewicz

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 21 listopada 2014 r., sygn. akt I C 633/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok o tyle, że:

a)  w punkcie 1 w miejsce kwoty 3.099,81 złotych zasądza 1.931,31 zł (tysiąc dziewięćset trzydzieści jeden złotych trzydzieści jeden groszy);

b)  w punkcie 3 w miejsce kwoty 1.084 złotych zasądza 290,33 zł (dwieście dziewięćdziesiąt złotych trzydzieści trzy grosze);

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania odwoławczego.

SSO Andrzej Dyrda SSO Arkadia Wyraz - Wieczorek SSO Mirella Szpyrka

Sygn. akt III Ca 446/15

UZASADNIENIE

Powód domagał się zasądzenia od pozwanego 3 339,66 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 lutego 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu tytułem poniesionych przez poszkodowanego B. K. kosztów naprawy pojazdu, najmu pojazdu zastępczego.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu. Nie kwestionując swojej odpowiedzialności za szkodę powstałą w dniu 27 listopada 2012 r. w samochodzie będącym własnością B. K., wskazała na brak legitymacji procesowej czynnej powoda, a nadto na nieodpłatny charakter umowy najmu zawartej pomiędzy powodem a poszkodowanym, skutkiem czego nie doszło po stronie poszkodowanego do powstania szkody.

Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim wyrokiem z dnia 21 listopada 2014r. w W. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3099,81 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 lutego 2013 roku do dnia zapłaty, a w pozostałej części powództwo oddalił. Nadto zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.084 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 188,70 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Orzeczenie to poprzedził ustaleniem, że poszkodowany przelał na powoda swoją wierzytelność wobec pozwanego z tytułu powyższego zdarzenia.

Wysokość szkody poniesionej w związku z uszkodzeniem samochodu marki O. (...) wyniosła 4739,12 zł brutto w tym koszt naprawy 3459,92 zł, a wynajmu 1279, 20 zł brutto. Czas techniczny naprawy samochodu wynosi 13 dni. Dobowy koszt wynajęcia pojazdu klasy samochodu poszkodowanego kształtował się w 2012 r. na poziomie 80 zł netto. Zalecana stawki przez Izbę rzemieślniczą w K. wynosiły w 2012 r. 85 zł na prace mechanicznie i 95 zł lakiernicze netto, przy zastosowaniu wyliczenia kosztów naprawy w systemach A./E.. Oględziny samochodu zostały wykonane po 6 dniach od zdarzenia. Uwzględniając czas technologiczny naprawy pojazdu 13 dni jest okresem koniecznego korzystania z samochodu zastępczego.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy zakwalifikował roszczenie w oparciu o art. 822 § 1 k.c. oraz art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.)

Sąd wskazał, że legitymacja procesowa powoda wynikała z umowy cesji wierzytelności zawartej z poszkodowanym. Powodowi, zgodnie z tą umową, przysługuje uprawnienie do żądania od pozwanej odszkodowania z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy kolizji, które stosownie do art. 361 k.c. ma stanowić pełną kompensatę doznanego przez poszkodowanego uszczerbku majątkowego. Odszkodowanie obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki.

Sąd uznał, że pozwany nie wykazał, że w samochodzie poszkodowanego zamontowane były używane części. Sąd wskazał, że oględziny pojazdu przeprowadzane przez pozwanego nie spowodowały odpowiednich sugestii czy zapisów. Również analiza zdjęć nie dała biegłemu podstaw do postawienia wniosku o stanie technicznym pojazdu, oprócz tezy, że najprawdopodobniej był on wcześniej naprawiany.

Z tych względów, Sąd uznał, że celowe i ekonomicznie uzasadnione jest poniesienie przez pozwanego wydatków związanych z wynajęciem samochodu zastępczego poszkodowanego za okres 13 dni.

Sygn. akt III Ca 446/15

W konsekwencji, na podstawie wyżej powołanych przepisów, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda 3.099,81 zł stanowiącym różnicę pomiędzy kosztami naprawy pojazdu ustalonymi przez biegłego i dotychczas wypłaconym odszkodowaniem z tego tytułu, w tym kosztami najmu pojazdu zastępczego.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych uznając, iż po 20 lutego 2013 r. tj. od daty wyliczenia wysokości odszkodowania winien on spełnić świadczenie w pełnej wysokości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zdanie drugie k.p.c. uznając, że powód wygrał sprawę w ponad 92 %.

Apelację od tego orzeczenia wniosła pozwana zarzucając naruszenie przepisów postępowania mogące mieć wpływ na wynik sprawy, tj. art. 230 i 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego w tym twierdzenia pozwanej zawartego w odpowiedzi na pozew o uiszczeniu dodatkowego – tj. ponad przyznaną w pozwie kwotę 1.639,31 zł – odszkodowania na rzecz powoda w wysokości 1.168,50 zł, które to twierdzenie nie zostało zakwestionowane przez powoda a nadto zostało ono poparte załączonym do odpowiedzi na pozew dokumentem - potwierdzeniem przelewu ww. kwoty w dniu 26 kwietnia 2013 r. przez pozwaną na rachunek bankowy powoda; w konsekwencji Sąd I instancji błędnie ustalił, że pozwana zapłaciła na rzecz powoda tytułem kosztów naprawy i najmu pojazdu zastępczego jedynie kwotę 1 639,31 zł, podczas gdy w rzeczywistości pozwana zapłaciła na rzecz powoda przed wydaniem wyroku w sprawie łącznie kwotę 2 807,81 zł; skutkiem tego było zasądzenie przez Sąd m.in. roszczenia w wysokości 1 168,50 zł, które zostało już zaspokojone, a zatem wygasło przed datą wyrokowania; art. 316 § 1 k.p.c. poprzez brak uwzględnienia przez Sąd stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, tj. nieuwzględnienie okoliczności, iż pozwana w dniu 26 kwietnia 2013 r. dopłaciła powodowi kwotę 1 168,50 zł tytułem części odszkodowania, a kwota ta mieściła się w żądaniu pozwu - pomimo, iż pozwana podniosła stosowne twierdzenie w odpowiedzi na pozew któremu powód nie zaprzeczył oraz przedłożyła dowód wykonania przelewu; w konsekwencji wyrok w sprawie nie został wydany na podstawie stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, albowiem zostały pominięte a znajdujące potwierdzenie w zebranym materiale sprawy fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie, co doprowadziło do zasądzenia przez Sąd m.in. roszczenia w wysokości 1 168,50 zł, które w rzeczywistości zostało zaspokojone przed datą wyrokowania, a zatem wygasło i nie mogło być zasadnie dochodzone przez powoda;. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę dowodu z opinii podstawowej, dodatkowej i uzupełniającej ustnej biegłego sądowego mgr inż. M. D. i uznanie jej za pełną rzetelną fachową oraz zawierającą jasne i logiczne uzasadnienie poczynionych ustaleń oraz oparcie na niej ustaleń stanu faktycznego sprawy, podczas gdy opinia ta była niepełna, nie odniosła się do dokumentacji fotograficznej obrazującej stan techniczny pojazdu marki O. (...) nr rej. (...) po kolizji z dnia 27 listopada 2012 r. mimo iż teza dowodowa sformułowana w postanowieniu Sądu wyraźnie biegłego do tego zobowiązywała oraz w konsekwencji opinia ta zawierała błędne wnioski co do pochodzenia i jakości części ww. pojazdu, które zostały uszkodzone w kolizji z 27 listopada 2012 r., czego skutkiem było z kolei nieprawidłowe ustalenie przez biegłego ekonomicznie uzasadnionych i koniecznych kosztów naprawy pojazdu oraz. art. 286 w zw. z art. 278 § 1 i art. 227 k.p.c. poprzez zaniechanie dopuszczenia i przeprowadzenia wnioskowanego przez pozwaną dowodu z pisemnej opinii uzupełniającej biegłego sądowego mgr inż. M. D. pomimo, iż przedmiotem tej opinii miały być fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie a ich ustalenie wymagało wiadomości specjalnych, zaś wydana w sprawie opinia biegłego-

Sygn. akt III Ca 446/15

podstawowa, opinia dodatkowa i uzupełniająca ustna nie odniosła się do dokumentacji fotograficznej obrazującej stan techniczny pojazdu marki O. (...) nr rej. (...) po kolizji z dnia 27 listopada 2012 r. pomimo, iż teza dowodowa sformułowana w postanowieniu Sądu wyraźnie biegłego do tego zobowiązywała; w konsekwencji opinia ta zawierała błędne wnioski co do pochodzenia i jakości części ww. pojazdu, które zostały uszkodzone w kolizji z 27 listopada 2012 r., czego skutkiem było z kolei nieprawidłowe ustalenie przez biegłego ekonomicznie uzasadnionych i koniecznych kosztów naprawy pojazdu.

Na tych podstawach wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w części poprzez oddalenie powództwa co do kwoty 3 099,81 zł wraz z odsetkami i zasądzenie na rzecz pozwanej od powoda zwrotu kosztów postępowania, po uprzednim przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania dowodowego na podstawie art. 382 w zw. z art. 391 § 1 w zw. z art. 227 i w zw. z art. 278 § 1 i art. 286 k.p.c. w zakresie dowodu z pisemnej opinii uzupełniającej biegłego sądowego mgr inż. M. D., zgodnie z wnioskiem zgłoszonym przez pozwaną w piśmie procesowym z dnia 9 października 2014 r., na okoliczności jak wskazane w ww. piśmie, nadto o zasądzenie na rzecz pozwanej od powoda kosztów procesu za II instancję, w tym koszty opłaty sądowej i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenia powoda przyjmując za podstawę prawną swego rozstrzygnięcia przywołane przepisy prawne, a następnie ustalił wszystkie okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Poczynione ustalenia dotyczące okoliczności faktycznych mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, który w zakresie dokonanych ustaleń jest logiczny i wzajemnie spójny, natomiast informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem się uzupełniają i potwierdzają, przez co są w pełni wiarygodne. Ustalenia te Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Niemniej jednak, przy ferrowaniu zaskarżonego orzeczenia Sądowi Rejonowemu umknęło, że pozwana w dniu 26 kwietnia 2013r., a więc w dniu wytoczenia powództwa, wypłaciła powodowi kwotę 1.168,50 zł tytułem dalszej części odszkodowania. Z tych względów wysokość należnego odszkodowania należało obniżyć o tą kwotę, uznając, że roszczenie powoda zasługuje na uwzględnienie do wysokości 1.931,31 zł. W tym zakresie należało uznać stawiany w apelacji zarzut naruszenia art. 230 i 233 § 1 k.p.c. oraz art. 316 § 1 k.p.c. za uzasadniony.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego, Sąd Okręgowy stwierdził ich niezasadność.

Zwrócić należy uwagę, że przewidziane art. 233 k.p.c., ramy swobodnej oceny dowodów wyznaczone są wymogami prawa procesowego, doświadczeniem życiowym oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonując wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 14 sierpnia 2012r. III AUa 620/12). Stawiając zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. należy wykazać, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Z tych względów za niewystarczające należy uznać przekonanie strony o innej niż przyjęta przez Sąd wadze

Sygn. akt III Ca 446/15

(doniosłości) poszczególnych dowodów i o ich odmiennej ocenie niż ocena dokonana przez Sąd (Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyrokach: z dnia 1 marca 2012r. I ACa 111/12; z dnia 3 lutego 2012r., I ACa 1407/11). Jeżeli zatem Sąd, ze zgromadzonego materiału dowodowego, wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, co ma miejsce w niniejszej sprawie, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, chociażby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne (tak: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyrokach: z dnia 8 lutego 2012r. (I ACa 1404/11), z dnia 14 marca 2012r. (I ACa 160/12), z dnia 29 lutego 2012r. (I ACa 99/12); a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 maja 2012r. VI ACa 31/12).

Wskazanym powyżej kryteriom podlega również opinia biegłego. Ocena tego dowodu winna uwzględniać następujące kryteria: zgodności treści opinii z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Sąd może więc oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności, czy też zgodności z zasadami logiki. Nie jest natomiast uprawniony do kwestionowania merytorycznych poglądów biegłego, czy w ich miejsce wprowadzać własne stwierdzeń. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 3 sierpnia 2012r., I ACa 217/12; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 sierpnia 2012r., I ACa 40/11).

Podstawą postawienia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. była błędna ocena dowodu z opinii podstawowej, dodatkowej i uzupełniającej ustnej biegłego sądowego i uznanie jej za pełną rzetelną fachową oraz zawierającą jasne i logiczne uzasadnienie poczynionych ustaleń oraz oparcie na niej ustaleń stanu faktycznego sprawy, podczas gdy opinia ta była niepełna.

Sąd Okręgowy nie podziela wskazanych powyżej zarzutów. Ocena materiału dowodowego została poczyniona przez Sąd Rejonowy zgodnie z wymogami wskazanymi powyżej. Wbrew ocenie pozwanej, Sąd Rejonowy, w sposób rzeczowy i precyzyjny wyjaśnił z jakich względów uznał, że opinia jest pełna, rzeczowa i fachowa. W uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Sąd Rejonowy odniósł się również do zarzutów podnoszonych przez pozwaną w toku postępowania, a kwestionujących prawidłowość sporządzenia opinii oraz odpowiedzi na postawione tezy dowody, wskazując przy tym na konieczność dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej. Uwzględniając wnioski z niej płynące, zwłaszcza, treść ustnej opinii uzupełniającej przeprowadzonej na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2014r., kiedy to biegły ustosunkował się do wskazanych przez pozwaną okoliczności, uznać należało brak podstaw do dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej, a na podstawie której, pozwana zmierzała, w dalszym zakresie, do obniżenia zakresu swojej odpowiedzialność za opisaną powyżej szkodę.

Uznać zatem należało, że Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia wskazanych w apelacji przepisów postępowania.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Konsekwencją powyższego, stała się również konieczność zmiany rozstrzygnięcia o kosztach procesu w oparciu o art. 100 k.p.c., gdyż powód utrzymał się ze swoim żądaniem w 58 %. Uwzględniając, że całościowe koszty poniesione przez powoda w toku postępowania przed sądem pierwszej instancji wyniosły (...), natomiast przez pozwaną 805,70 zł, przy uwzględnieniu, że powód powinien ponieść koszty w 42 %, natomiast pozwana w 58 %, należało zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 290,33 zł.

W pozostałym zakresie Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c., znosząc je wzajemnie. Za zastosowanie tej

Sygn. akt III Ca 446/15

regulacji prawnej przemawiało wygranie przez pozwaną w 38 %, jak również wysokość kosztów poniesionych przez każdą ze stron.

SSO Andrzej Dyrda SSO Arkadia Wyraz – Wieczorek SSO Mirella Szpyrka