Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 480/15

POSTANOWIENIE

Dnia 7 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Teresa Kołeczko – Wacławik (spr.)

Sędziowie: SO Gabriela Sobczyk

SR (del.) Ewa Buczek - Fidyka

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2015 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku G. N.

z udziałem Gminy G.

o przyznanie wynagrodzenia

na skutek apelacji uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 19 stycznia 2015 r., sygn. akt V RNs 779/14

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSR( del.) Ewa Buczek-Fidyka SSO Teresa Kołeczko-Wacławik SOO Gabriela Sobczyk

Sygn. akt III Ca 480/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Gliwicach przyznał kuratorowi G. S. (2) wynagrodzenie okresowe z tytułu sprawowanej kurateli nad częściowo ubezwłasnowolnionym K. M. w kwocie po 200 zł. miesięcznie ze środków finansowych gminy właściwej dla miejsca zamieszkania kuratora od dnia 23 października 2014r.

Sąd I instancji ustalił na podstawie akt opiekuńczych, że K. M. przebywa w Domu Pomocy Społecznej w K.. Pobiera rentę socjalną w wysokości 619,50 zł. oraz zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 153 zł. Z renty, 70% środków przekazywane jest na pokrycie odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, natomiast pozostała kwota pozostaje do dyspozycji podopiecznego.

W tych okolicznościach powołując się na regulację art. 178 § 2 k.r.o. w zw. z art. 162 § 1 i 3 k.r.o. w zw. z art. 18 ust. 1 pkt 3, art. 36 pkt 1h i art. 53a ust. 1 ustawy o pomocy społecznej uwzględniając nakład pracy kuratora i sytuację ubezwłasnowolnionego orzekł o wynagrodzeniu kuratora.

W apelacji, uczestnik postępowania Gmina G. zarzuciła:

- naruszenie prawa materialnego, a to art.162 k.r.o. w zw. z art. 178 § 2 k.r.o. „przez przyjęcie, że kwestia wynagrodzenia kuratora nie została uregulowana i brak zastosowania art. 179 k.r.o.”,

- niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych mających wpływ na rozstrzygnięcie sprawy przez pominięcie wyjaśnienia czy osoba wnioskująca o ustanowienie kuratora jest w stanie ponosić koszty jego wynagrodzenia.

W uzasadnieniu apelacji z jednej strony wskazała, że właściwą podstawą orzekania o wynagrodzeniu kuratora jest przepis art. 179 § 1 k.r.o., który nie nakłada na Gminę obowiązku finansowania wynagrodzenia kuratora, albowiem statuuje zasadę pokrywania wynagrodzenia z dochodów lub majątku osoby, dla której kurator został ustanowiony, a w przypadku jeśli osoba ta nie ma odpowiednich środków i majątku, obowiązek ten spoczywa na osobie, która żądała ustanowienia kuratora, a z drugiej strony w końcowych wywodach uzasadnienia apelacji podniosła, że dopiero w sytuacji, gdy kurator został ustanowiony z urzędu lub wnioskujący o ustanowienie kuratora nie ma możliwości pokrycia kosztów jego wynagrodzenia, sięgnąć należy do przepisu art. 162 k.r.o. stosowanego odpowiednio na podstawie art. 178 § 2 k.r.o.

Przedstawiając powyższe zarzuty wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja musiała odnieść skutek mimo, iż jedynym trafnym jej zarzutem jest błędnie zresztą sformułowany zarzut niewyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych sprawy co do zaistnienia przesłanek pozwalających na obciążenie uczestniczki postępowania obowiązkiem pokrywania wynagrodzenia kuratora osoby częściowo ubezwłasnowolnionej ze środków publicznych.

Przede wszystkim wskazać należy - czego skarżąca nie dostrzega formułując zarzut pominięcia przez sąd I instancji ustalenia, czy osoba wnioskująca o ustanowienie kuratora jest w stanie ponosić koszty jego wynagrodzenia - że ustanowiony w sprawie V Op 40/14 Sądu Rejonowego w Gliwicach kurator dla częściowo ubezwłasnowolnionego K. M. ustanowiony został z urzędu na podstawie art. 16§ 2 k.c.

W art. 179 k.r.o. uregulowana została kwestia odpłatności kurateli przewidująca, że wynagrodzenie powinno być wypłacone z dochodów lub majątku osoby, dla której kurator został ustanowiony, a w ich braku, pokrywa je ten, kto żądał ustanowienia kuratora. Przepis ten nie reguluje jednak sytuacji, w której do ustanowienia kuratora doszło z urzędu, a podopieczny nie ma dochodów ani majątku. Sąd Rejonowy ustalając, że podopieczny nie ma dochodów i majątku na pokrycie wynagrodzenia kuratora zasadnie odwołał się do regulacji art. 162 § 1 i 3 k.r.o. w zw. z art. 178 § 2 k.r.o. i powołanych przepisów Ustawy z 12.3.2004r. o pomocy społecznej (Dz.U2013.182 j.t. ze zm.). Poczynione jednak ustalenia faktyczne co do sytuacji materialnej podopiecznego sąd odwoławczy ocenił jako mało wnikliwe i niewystarczające. Nałożenie na uczestniczkę postępowania obowiązku pokrywania wynagrodzenia kuratora ze środków publicznych wymagało dokładnego wyjaśnieniem, czy istotnie K. M. nie ma możliwości pokrycia wynagrodzenia kuratora z własnych środków.

Sąd I instancji powołując się na akta opiekuńcze stwierdził jedynie lakonicznie, że jedynym dochodem podopiecznego jest renta socjalna i zasiłek pielęgnacyjny. Tymczasem ze sprawozdania kuratora z dnia 28 listopada 2014r. znajdującego się na karcie 83 akt V Op 40/14 Sądu Rejonowego Gliwicach wynika, że podopieczny posiada lokatę bankową w wysokości 20.000 zł. Tę okoliczność sąd I instancji pominął i nie wyjaśnił, z jakich środków lokata ta została utworzona i czy z tych środków możliwe jest pokrywanie w całości lub w części wynagrodzenia kuratora. Nie rozpoznał więc istoty sprawy.

Mając powyższe na uwadze sąd odwoławczy na zasadzie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Rozpoznając sprawę ponownie wyznaczy sąd posiedzenie z udziałem kuratora i uczestnika postępowania, wysłucha kuratora w celu ustalenia źródła i okoliczności zgromadzenia przez podopiecznego środków na koncie bankowym. Ustali w szczególności, czy środki te pochodzą z oszczędności podopiecznego poczynionych z renty i zasiłku pielęgnacyjnego czy z innych źródeł, ustali sposób ich przeznaczenia i wykorzystania. W razie potrzeby zasięgnie stosownych informacji w banku, w którym konto bankowe jest prowadzone. Ustali też, jakie koszty ponosi kurator w związku z prowadzoną kuratelą. Na podstawie poczynionych ustaleń ponownie oceni, czy podopieczny ma możliwość pokrycia wynagrodzenia kuratora w całości lub w części na podstawie art. 179 § 1 k.r.o., czy też wynagrodzenie to winno zostać pokryte ze środków publicznych na podstawie art. 162 § 1 i 3 k.r.o. w zw. z art. 178 § 2 k.r.o.

SSR del Ewa Buczek-Fidyka SSO Teresa Kołeczko-Wacławik SOO Gabriela Sobczyk

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13