Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

27 października 2015r.

Sąd Rejonowy w Pułtusku III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Maria Dąbek-Djakon

Protokolant: st. sek. sąd. Hanna Gołota

po rozpoznaniu w dniu 13.10.2015r. w Pułtusku

sprawy z powództwa J. G.

przeciwko A. G.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego,

ewentualnie o obniżenie alimentów.

orzeka:

I. Oddala powództwo o wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego powoda J. G. wobec pozwanej A. G..

II. Oddala alternatywne powództwo o obniżenie alimentów powoda J. G. wobec pozwanej A. G..

III. Zasądza od powoda J. G. na rzecz pozwanej A. G. 1.200zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

III RC 255/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 lipca 2015r. powód J. G. wniósł pozew o zniesienie alimentów na rzecz pozwanej A. G., a w przypadku nieuwzględnienia roszczenia, uznając je za daleko idące, o uznanie ewentualnego obniżenia alimentów stosownie do okoliczności ujawnionych w toku przewodu sadowego.

W uzasadnieniu powództwa zawarł, że alimenty po 750 zł na pozwaną zostały zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Pułtusku z dnia 14 lutego 2012r. w sprawie IIIRC 338/11, gdy była ona studentką II roku (...) w W.. Nadto, że z powodu sytuacji gospodarczej pogorszeniu uległy jego możliwości zarobkowe oraz pogorszył się jego stan zdrowia. Pozwana zaś powinna mieć ukończone studia.

W pisemnej odpowiedzi na pozew i na rozprawie pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

Pełnomocnik powoda, pomimo zobowiązania Sadu, nie sprecyzował żądania dotyczącego obniżenia alimentów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Alimenty na rzecz pozwanej A. G. po 750zł. miesięcznie zostały ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Pułtusku z dnia 14.02.2012r. Apelacja pozwanego została oddalone 20 czerwca 2012r. / k. 42 i 82 akt IIRC 338/11/

W dacie zamknięcia rozprawy w sprawie IIIRC 183/09 pozwana była ona studentką II roku (...) w W.. Ponosiła koszty najmu i mediów za mieszkanie w W., koszty utrzymania i leczenia oraz związane z nauką. Jej matka była właścicielka niespełna 5 ha ziemi i zarabiała jako technik farmacji netto niespełna 1.500 zł. Alimenty od pozwanego egzekwował komornik.

Pozwany był zarejestrowany w PUP jako bezrobotny bez prawa do zasiłku. Mieszkał we własnym domu. Miał niezabudowaną działkę i był właścicielem innego domu oraz współwłaścicielem z byłą żoną domu w stanie surowym i mieszkania o powierzchni 30 m2 , położonego w P..

Wyrok skazujący pozwanego za przestępstwo z art. 207 § 1 kk stał się prawomocny 8 marca 2012r.

Aktualnie pozwana A. G. jest studentką II roku dziennych studiów magisterskich (...) w W. /dowód: zaśw. - k. 126/. Na pierwszym roku w programie studiów było 865 godzin zajęć i wykładów z wielu przedmiotów i 60 godzin (...), na drugim 570 godzin i 60 (...) /dowód: wykaz - k. 22-23, 24-25/. W bieżącym semestrze ma zajęcia od poniedziałku do środy do 16 - 19, w czwartki i piątki wykonuje badania w laboratorium do pracy doświadczalnej, do obrony pracy magisterskiej, a w II semestrze będzie je realizowała także w soboty /dowód: zeznania pozwanej - k.132 i 133v/ .

Za wynajęte mieszkanie płaci 750 zł czynszu oraz ponosi koszty mediów /dowód: umowa najmu - k. 18-20/. Na wyżywienie potrzebuje miesięcznie 800 zł, na leki - 50 zł, na książki i materiały pomocnicze - 100 zł, na przejazdy - 150 zł, na odzież i obuwie - 60 zł, na telefon i wydatki osobiste - 120 zł/dowód: zeznania pozwanej - k. 132v i 133/. Zakupów dokonuje najczęściej w sklepach sieciowych /dowód: wydruki płatności kartą - k. 27-118/.

Powtarzała trzeci rok studiów, gdyż nie zdała egzaminu z j. angielskiego na wymaganym poziomie. Potrzebowała korepetycji, ale nie było jej na nie stać. Gdy powtarzała rok dojeżdżała na powtarzane zajęcia z domu i brała korepetycje z angielskiego. Alimenty od pozwanego egzekwowane przez komornika otrzymywała niesystematycznie /dowód: zaśw. komornika - k. 128-129/.

Matka pozwanej nadal pracuje jako technik farmacji i zarabia 2.134, 80 zł brutto /dowód: zaświadczenie k- 136/. Mieszka z matką i synem w prywatnym domu na wsi. Nadal posiada gospodarstwo rolne. Matka pozwanej wynajmuje za 600 zł miesięcznie mieszkanie w P. i z tej kwoty płaci 300zł czynszu do spółdzielni.

Powód J. G. przed rozprawą rozwiązał umowę o pracę w firmie transportowej, w której był zatrudniony do 31.05.2016r., za porozumieniem stron. Zarobki brutto były w niej określone na 1.750 /dowód: zaśw. - k. 5/.

Obecnie utrzymuje się z ostatniej wypłaty - 1.420 zł. oraz zlecanych kursów, za które zarabia do 500 zł. Spłacił w tym roku 20.000 zł zadłużenia alimentacyjnego wobec powódki, na co zaciągnął kredyt. Ma na utrzymaniu żonę. Płaci za telefon, za energię elektryczną, za leki i na jedzenie wydaje po 600zł. Ma zadłużenia z tytułu przeterminowanego kredytu w (...) i u komornika za telefon /dowód: zeznania powoda - k. 130v i 133/.

Stan majątku nieruchomego pozwanego nie uległ zmianie, nadal jest współwłaścicielem z byłą żona jednej nieruchomości i właścicielem dwóch /wykaz - k. 124 i zdjęci - k.119-121/. Na dom darowany przez sąsiadkę poniósł nakłady około 50.000 zł oraz spłacił jej długi i poniósł koszty pogrzebu i pomnika - łącznie około 20.000zł. /k. 130v/. Na ogrodzenie niezabudowanej działki wydał 2.500 zł i na solary w nowym domu ostatnio - 5.000 zł. Ma samochód P. (...) z 1997r. /dowód: zeznania powoda - k. 130v i 133/.

W ciągu ostatnich trzech lat kupił synowi O. (...) za 10.000 zł i 20.000 zł wydał na uzyskanie przez syna uprawnień kierowcy wszelkich kategorii. Łącznie wydał na syna w tym okresie 50.000 zł. /dowód: zeznania powoda k.-133/.

W grudniu 2012r. przez pięć dni przebywał w szpitalu z powodu żółtaczki mechanicznej, przebył wówczas zabieg endoskopowy z powodu kamicy przewodowej /karty informacyjne - k. 8 i 9/. Był też od 1 do 2 stycznia 2014r. w szpitalu na oddziale kardiologicznym z rozpoznaniem niestabilnej choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego, hipertriglicerydemii i przebytej żółtaczce mechanicznej leczonej endoskopowo, z którego po niespełna dobie opuścił oddział na własne żądanie /karta informacyjna - k. 12/.

Nie jest zainteresowany podjęciem pracy w (...) za 1.700 zł.

Wyrok w sprawie II K 20/10, którym J. G. został skazany m. in. z art. 217 § 1 kk za naruszenie nietykalności cielesnej córki na karę łączną 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie zostało warunkowo zawieszone na okres próby lat czterech i dozór kuratora, uprawomocnił się 8 marca 2012r. /odpis wyroku - k. 3-4 dołączonych akt Doz 95/15/. W ostatnich miesiącach kurator sprawujący dozór nie zastawał powoda w domu. Od jego żony uzyskiwał informacje, że pracując jako kierowca, przebywa on za granicą/ dowód: karty czynności kuratora w aktach Doz. 95/15/.

Powyższych ustaleń faktycznych sąd dokonał na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego i po jego przeanalizowaniu. Znalazły one oparcie w dowodach przytoczonych przy poszczególnych ustaleniach, a także wyjaśnieniach i zeznaniach powoda -k. 130v - 131 i 133 i pozwanej - k. 132-133 i 133v-134, dowodów z dokumentów złożonych przez strony oraz z dokumentów z dołączonych akt, które Sąd dopuścił i przeprowadził.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda o jego niskich dochodach, bo wymienione przez niego wydatki, które poniósł, kilkakrotnie te dochody przewyższały. Również argument o ograniczeniu zarobkowania z powodu schorzeń nie zasługiwał na wiarę, skoro powód samodzielnie wykonywał różne prace wykończeniowe w domu, a również nieprzerwanie pracował jako kierowca tira realizując trasy do Rosji. Sąd nie uznał też za trafne zarzutów powoda wobec pozwanej, że skoro nie utrzymuje ona z nim kontaktów, to nie powinien płacić na nią alimentów. Powód pomimo skazania za naruszenie nietykalności cielesnej pozwanej i za znęcanie nad jej matką bagatelizuje te swoje przestępcze zachowania i nie ma refleksji, że wyrządził swojemu dziecku krzywdę.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom i zeznaniom pozwanej, bowiem z doświadczenia życiowego wiadomo, że koszty utrzymania osoby studiującej na uczelni w W., w systemie stacjonarnym i mieszkającej w wynajmowanym lokalu, przekraczają 1.500 zł miesięcznie. Nadto studia stacjonarne zazwyczaj są nie do pogodzenia z możliwością podjęcia pracy zarobkowej.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z artykułem 138 KRO można skutecznie żądać zmiany lub orzeczenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego w sytuacjach, gdy dochodzi do istotnej zmiany stosunków.

Przez zmianę stosunków rozumie się zwłaszcza znaczącą zmianę w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie albo ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacj, a również wzrost uzasadnionych obciążeń finansowych strony zobowiązanej do płacenia alimentów, na skutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie albo zmniejszenie wysokości świadczeń alimentacyjnych.

Ustalenie zmiany stosunków następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987r., CZP 91/86 OSNCPAP 1988 nr 4 poz. 42).

W okresie od czerwca 2012r. do zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie koszty utrzymania pozwanej nie uległy obniżeniu, bowiem nadal jest studentką (...) w W.. Aktualnie studiuje na II roku stacjonarnych studiów magisterskich. Ponosi takie same, jak w 2012 r., koszty dotyczące mieszkania, nauki i utrzymania. Nie jest w stanie zapewnić sobie utrzymania bez alimentów od pozwanego, bo z powodu ilości zajęć nie ma możliwości podjęcia pracy. Nie jest możiwe, aby w większym zakresie lub w całości zapewniła jej utrzymanie matka, bo nie osiąga ona odpowiednio wysokich dochodów. Nadto podnieść należy, iż matka pozwanej swój wobec niej obowiązek alimentacyjny realizuje przez udzielanie jej pomocy w utrzymaniu, a w okresach, gdy powód nie płacił alimentów zapewnianiała jej utrzymanie. Fakt, że pozwana powtarzała rok, również nie pozbawia jej prawa do alimentów od powoda, bowiem nastapiło to z przyczyn obiektywnych. Z powodu niesystematycznego płacenia przez powoda alimentów, nie stać było pozwanej na korepetycje z angielskiego i egzaminu z tego przedmiotu, pomimo poprawek, nie zdała. Pozwana ma prawo, przy pomocy finansowej rodziców, ukończyć studia magisterskie, aby uzyskać zawód, który pozwoli jej w przyszłości na podjęcie pracy i zapewnienie sobie utrzymania.

W zakresie dotyczącym możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego wskazać należy, że zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego 16 grudnia 1987 r. (M.P. 26.02.1988 r., Nr 6, poz. 60) przez ustawowe określenie ,,możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych".

Fakt, że powód nie ma obecnie stałego zatrudnienia, jest skutkiem rozwiązania umowy o pracę na zasadzie porozumenia stron. Zatem powód zrzekł się zatrudnienia i wynikłej stąd zmiany Sąd zgodnie z art. 136 kro nie uwzględnia.

Pomimo wskazania w zaświadczeniu o zarobkach powoda najniższych możliwych zarobków i podnoszenia przez niego trudności w znalezieniu pracy i problemów ze zdrowiem, Sąd uznał, że powód może i powinien płacić na córkę alimenty w dotychczasowej wysokości. Powód na pewno miał w minionym okresie większe, niż twierdził dochody, bo w okresie od lipca 2012 r. do grudnia 2014r. komornik wyegzekwował od niego ponad 25.000zł., na syna poniósł wydatki około 20.000zł, spłacił długi darczyńcy i poniósł koszty pogrzebu, sfinansował prace wykończeniowe w nowym domu oraz poniósł nakłady na otrzymaną w darowiźnie działkę. Nadto płacił podatki od wszystkich nieruchomości, ponosił koszty eksploatacji domu, w którym mieszka oraz utrzymania własnego i żony.

Zgodnie z art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Alimenty powinny pozwolić na zaspokojenie bieżących usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej wg zasady równej stopy życiowej z rodzicami, z uwzględnieniem jej wieku, stanu zdrowia i wszelkich innych uzasadnionych potrzeb. Alimenty powinny pokrywać uzasadnioną część kosztów utrzymania uprawnionej.

Zatem, skoro aktualnie, na utrzymanie pozwanej potrzeba nie mniej pieniędzy niż w 2012r., a sytuacja majątkowa i możliwości zarobkowe pozwanego nie uległy pogorszeniu, Sąd uznał za niezasadne żądanie orzeczenia wygasnięcia obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanej, a również żądanie obniżenia alimentów.

Zgodnie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, przy czym do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego lub adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata lub radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony i na tej podstawie Sąd zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej koszty z tytułu zastępstwa procesowego ustalone na podstawie § 6 punkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.