Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2015 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Sobiech

Protokolant: Kamil Walendziak

po rozpoznaniu w dniu 31 sierpnia 2015 roku w Gdańsku na rozprawie

sprawy

z powództwa A. M.

przeciwko R. M.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

1.  ustanawia rozdzielność majątkową w związku małżeńskim zawartym w dniu (...) roku w G. przez powódkę A. M. (nazwisko rodowe T.) oraz pozwanego R. M. (akt małżeństwa nr (...) (...) ) –od dnia (...) roku,

2.  zasądza od pozwanego R. M. na rzecz powódki A. M. kwotę 577 zł (pięćset siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt IV R C 970/14

UZASADNIENIE

W dniu 21.11.2014 r. powódka A. M. wniosła pozew przeciwko R. M. o ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem wniesienia pozwu. W uzasadnieniu swojego żądania podała, że strony są małżeństwem od (...) roku. Strony nie zawierały małżeńskiej umowy majątkowej. Strony mają dwie małoletnie córki J. M. ur. (...) oraz P. M. ur. (...) Stosunki pomiędzy stronami zaczęły się pogarszać w 2009 roku. W lipcu 2013 roku powódka złożyła do sądu pozew o rozwód z orzeczeniem o winie pozwanego. Sprawa toczy się przed Sądem Okręgowym w Gdańsku pod sygn. akt II C 3208/13.

Pozwany odmawia jakiejkolwiek współpracy związanej z zarządem wspólnym majątkiem, a indagowany w tej kwestii zbywa powódkę bądź uzależnia współdziałanie od nierównego podziału majątku stron. W skład majątku wspólnego stron wchodzi prawo do lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...). Przedmiotowy lokal stoi pusty, rośnie zadłużenie z tytułu opłat eksploatacyjnych oraz kredytu zaciągniętego na jego zakup. Poza przedmiotowym lokalem w skład majątku stron wchodzą dwa samochody, N. (...) oraz V. (...). Innego majątku strony nie posiadają.

Pozwany nie mieszka w mieszkaniu od 23.05.2013 r. Małżonkowie się umówili, że pozwany będzie uiszczał wszystkie opłaty związane z mieszkaniem, a powódka ze swojej pensji ponosić będzie pozostałe koszty utrzymania rodziny. Mimo tych uzgodnień pozwany od lutego 2013 roku zaprzestał regulować opłaty mieszkaniowe, o czym nie poinformował powódki. Pozwany wyprowadził się z mieszkania i zostawił powódkę z zadłużeniem z tytułu opłat eksploatacyjnych, które w tym czasie wynosiło 1900 zł. Powódka wyprowadziła się ze wspólnego mieszkania stron 31.08.2013 r. Przez jakiś czas samodzielnie opłacała zaległości, jednak z uwagi na to, że pozwany nie uczestniczył w kosztach utrzymania mieszkania, również zaprzestała je regulować.

Kredyt zaciągnięty na zakup mieszkania w wysokości 200.000 zł nie jest spłacany od początku 2014 roku. Zadłużenie z tytułu niespłaconych w terminie rat kredytu wraz z odsetkami na dzień 15.04.2014 r. wyniosło 1205 CHF. Zadłużenie w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) na kwotę 8377,19 zł. Miesięczne opłaty związane z mieszkaniem wynoszą 608,10 zł. Zadłużenie z tytułu opłat za energię elektryczną za wspólne mieszkanie w wysokości 197,34 zł. Prąd oraz ogrzewanie zostały odłączone od wspólnego mieszkania stron, dlatego nie można go wynająć. Jego sprzedaż jest konieczna, by strony mogły uregulować zaległości wobec banku, spółdzielni, dostawców energii i mediów. Żadne z małżonków nie jest w stanie przejąć mieszkania na własność. Dlatego też małżonkowie podjęli wspólną decyzję o sprzedaży mieszkania, ale pozwany zmienił zdanie i nie wyraża zgody na sprzedaż. Pozwana znalazła kupca, wynegocjowała warunki sprzedaży, sporządzono umowę przedwstępną, jednak pozwany odmówił jej podpisania. Pozwany konsekwentnie odmawia wizyty u notariusza, jednocześnie uważa, że powinno dojść do podziału majątku.

Materialnoprawną podstawą żądania powódki jest art. 52 § 1 kro.

Pozwany w odpowiedzi na pozew z dnia 25.03.2015 r. wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że w czasie trwania małżeństwa ciężko pracował i zarabiał na utrzymanie rodziny. Przez cały okres spłacał wspólne zobowiązania jak również łożył na utrzymanie rodziny. Powódka zarabiane przez siebie pieniądze gromadziła na swoim koncie i wyprowadziła je sukcesywnie z majątku wspólnego. Przyczyną rozkładu to romans powódki i powrót do konkubenta. Powódka nie dokładała się w trakcie rozwodu do spłaty kredytu, pozwany zaś sumiennie dokłada się do utrzymania dziecka i nigdy na rodzinę nie szczędził.

Pozwany wniósł o przesłuchanie świadków, którzy zeznawali w sprawie o rozwód. W ocenie pozwanego brak jest podstaw do uwzględnienia powództwa oraz orzeczenie byłoby krzywdzące dla pozwanego oraz sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego – miałoby premiować małżonka, który rozbił rodzinę.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Powódka A. M. oraz pozwany R. M. zawarli związek małżeński w dniu (...) roku w G..

Dowód: odpis aktu małżeństwa k. 73

Strony mają dwoje małoletnich dzieci w wieku 12 i 9 lat. Strony nie mieszkają razem od 25.05.2013 r., pozwany wyprowadził się ze wspólnego mieszkania stron. Z powódką mieszkają dzieci stron. (okoliczność bezsporna)

Powódka z wykonuje zawód bankowca, otrzymuje dochód w wysokości ok. 3800 zł netto. W czasie trwania małżeństwa powódka była aktywna zawodowo. Pozwany również jest osobą aktywną zawodową, pozwany obecnie zarabia ok. 5000 zł prowadząc działalność gospodarczą oraz będąc zatrudnionym na podstawie umowy o pracę.

Za 2014 rok pozwany osiągnął dochod w wysokości ok. 58.700 zł netto.

Wspólnym majątkiem stron jest mieszkanie położone w G. przy ul. (...), dwa samochody V. (...) oraz N. (...). Samochody są użytkowane przez pozwanego, który ponosi koszty związane z utrzymaniem pojazdów, ubezpieczeń, eksploatacji. Pozwany samodzielnie spłaca kredyt zaciągnięty na zakup samochodu marki N., miesięczna rata kredytu wynosi 500 zł. Samochód ten pozwany wykorzystuje do prowadzenia działalności gospodarczej.

Strony zaciągnęły kredyt na zakup mieszkania położonego w G. ul. (...). Kredyt został zaciągnięty w wysokości 190.000 zł. Obecnie miesięczna rata kredytu wynosi 1200-1300 zł miesięcznie. Przez okres trzech miesięcy od momentu separacji faktycznej pozwany w całości spłacał raty kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania. W związku z tym, że Sąd Okręgowy w Gdańsku udzielił zabezpieczenia alimentów na rzecz córek stron w łącznej wysokości 2000 zł pozwany powiedział powódce, że będzie spłacać połowę raty kredytu. Pozwany spłacał połowę raty kredytu przez okres dwóch kolejnych miesięcy. Powódka nie spłacała połowy raty kredytu, w związku z czym pozwany także zaprzestał spłacać część raty. Obecnie zadłużenie wynosi ok. 280.000 zł. Z uwagi na niespłacanie rat kredytu umowa została wypowiedziana w sierpniu 2014 r.

We wspólnym mieszkaniu powódka z dziećmi mieszkała przez okres około dwóch miesięcy, a następnie się wyprowadziła się do swoich rodziców. Do czerwca 2015 roku powódka nie mieszkała w mieszkaniu stron, nie były również ponoszone opłaty związane z utrzymaniem tego mieszkania. Powódka wprowadziła się do wspólnego mieszkania w czerwcu 2015 roku. Zaległość z tytułu nieopłacania opłat wynosi ok. 10.000 zł. Został wydany przeciwko stronom nakaz zapłaty na rzecz spółdzielni mieszkaniowej zasądzający na jej rzecz kwotę 10.000 zł. Nakaz zapłaty nie jest prawomocny. Obecnie powódka reguluje opłaty bieżące z tytułu korzystania z mieszkania wspólnego stron. Ponadto powódka uregulowała zaległości w opłatach za energię oraz telewizję (...).

Dowód: przesłuchanie powódki k. 70 w z k. 64-65 wraz z zapisem przebiegu rozprawy k. 71, przesłuchanie pozwanego k. 70 w z k. 65-67 wraz z zapisem przebiegu rozprawy k. 71, odpis z księgi wieczystej k. 10-12, akt notarialny k. 13-17, pismo spółdzielni mieszkaniowej k. 23, informacja o wysokości zaległości k. 25, zaświadczenie o zarobkach k. 49-50, deklaracja podatkowa k. 51-61.

W sierpniu 2013 roku strony podjęły decyzję o sprzedaży mieszkania. Powódka podpisała umowę pośrednictwa sprzedaży mieszkania z biurem pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Pracownik biura przeprowadził jedną rozmowę telefoniczną z pozwanym, podczas której rozmawiano o wartości mieszkania. Podczas tej rozmowy pozwany nie powiedział, że się nie zgadza na sprzedaż nieruchomości. W ostateczności została znaleziona osoba, która chciała kupić przedmiotowe mieszkanie. Został ustalony termin spotkania celem omówienia szczegółów umowy. Pozwany miał być o spotkaniu poinformowany przez powódkę. Na ustalony termin spotkania stawiła się powódka, potencjalny kupiec, pozwany nie przyszedł. Powódka poprosiła pracownika biura by przez kilka dni przytrzymać klienta, a następnie poprosiła o zablokowanie oferty, gdyż nie może się porozumieć z mężem. Środki, które miały uzyskać strony ze sprzedaży mieszkania miały wystarczyć na spłatę zobowiązań wobec banku oraz spółdzielni mieszkaniowej, ponadto miała jeszcze pozostać nadwyżka środków uzyskanych ze sprzedaży.

Dowód: zeznania świadka M. K. (1) k. 67-68.

Strony posiadają wspólne konto bankowe w R., który udzielił im kredytu na zakup mieszkania. Konto to było wykorzystywane wyłącznie do obsługi kredytu, poza tym nie było i nie jest wykorzystywane. Każdy z małżonków posiada swoje indywidualne rachunki bankowe, na które wpływają ich dochody. Małżonkowie nie upoważnili siebie nawzajem do swoich rachunków bankowych.

Małżonkowie nie podejmują wspólnych decyzji o charakterze majątkowym. Powódka chce by pozwany przekazał jej jeden z samochodów. Pozwany zgodziłby się, o ile powódka przejęłaby spłatę kredytu zaciągniętego na zakup samochodu N., o ile ten samochód miałby być jej przekazany. Pozwany wyraził zgodę na przekazanie powódce drugiego samochodu, o ile powódka przekaże mu 18 % wartości auta, który jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej. Powódka nie zgadza się na powyższe.

Małżonkowie za 2014 rok nie składali wspólnie deklaracji podatkowej. Bez uzgodnienia każda ze stron rozliczyła w tym samym zakresie ulgę podatkową na dzieci.

Strony prowadzą odrębne gospodarstwa domowe, mieszkają z nowymi partnerami. Pozwany zarzuca żonie, że w 2006 roku dopuściła się zdrady. Pozwany miesiąc po wyprowadzce od żony zamieszkał z obecną partnerką. Z tego związku w (...) urodziło się mu dziecko. (okoliczności bezsporna).

W Sądzie Okręgowym w Gdańsku pod sygn. akt II C 3208/13 toczy się sprawa o rozwód między stronami. Pozew został wniesiony w dniu 05.08.2013 r., kolejny termin rozprawy został wyznaczony na dzień 03.11.2015 r. (notatka k. 62).

Sąd zważył, co następuje:

Oceniając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się na przesłuchaniu stron oraz zeznaniach świadka M. K. (1).

Odnosząc się do przesłuchania stron nie sposób nie zauważyć, iż stanowisko stron odnośnie najistotniejszych kwestii niniejszej sprawy jest bezsporne. Fakt separacji faktycznej stron, posiadania zobowiązań z tytułu kredytu na zakup mieszkania oraz samochodu, fakt prowadzenia osobnych kont bankowych, składanie osobno przez każdego z małżonków deklaracji podatkowych, brak porozumienia przy korzystaniu z możliwości odliczenia ulgi na dzieci w deklaracji podatkowej za 2014 rok, brak porozumienia odnośnie sprzedaży mieszkania, a także fakt prowadzenia przez strony osobnych gospodarstw domowych, wraz z obecnymi partnerami okoliczności te nie były sporne między stronami.

W powyższym zakresie Sąd uznał za prawdziwe wyjaśnienia stron, poparte zeznaniami świadka M. K. (1) oraz dokumentacją potwierdzającą wysokość zobowiązania stron z tytułu zaległości w opłatach czynszowych.

W ocenie Sądu zeznania świadka M. K. (2) są prawdziwe, zgodne z niezakwestionowanymi przez pozwanego twierdzeniami powódki.

Odnosząc się do pozostałych dowodów tj. deklaracji podatkowej pozwanego, zaświadczenia o dochodzie, informacji o wysokości zaległości z tytułu nieopłacania czynszu Sąd dał im wiarę, mając na uwadze iż żadna ze stron nie zakwestionowała ich treści.

Sąd na mocy art. 217 § 3 kpc oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków A. i P. A., którzy mieli zeznawać na okoliczność zdrady powódki w 2006 roku oraz na okoliczność, iż ta zdrada przyczyniła się do rozkładu związku małżeńskiego. W ocenie Sądu są to okoliczności nie mające znaczenia w niniejszej sprawie, a wnioski dowodowe zmierzały do przedłużenia postępowania. W sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej Sąd nie bada przyczyn rozkładu pożycia stron, Sąd w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej bada czy ustały więzi ekonomiczne w małżeństwie stron, a także czy wspólność ustawowa spełnia swoje zadania wzmocnienia rodziny. Fakt separacji i okoliczności jej powstania ma pośrednie znaczenie w sprawie, gdyż Sąd bada czy wprowadzenie rozdzielności majątkowej nie nastąpi z naruszeniem zasad współżycia społecznego oraz czy nie narusza dobra rodziny. Pozwany wprawdzie podniósł tą okoliczność, ale nie wskazał, które zasady współżycia społecznego naruszy orzeczenie uwzględniające powództwo. W ocenie Sądu fakt ewentualnej zdrady powódki, w sytuacji gdy pozwany również mieszka z partnerką, z którą ma dziecko, a także z uwagi na to że oboje małżonkowie są aktywni zawodowo i otrzymują dochód powoduje, że wprowadzenie rozdzielności majątkowej nie narusza zasad współżycia społecznego. Fakt ewentualnej zdrady powódki jest w niniejszym postępowania bez znaczenia. Z powyższych względów nie można przyjąć argumentacji pozwanego, że uwzględnienie powództwa będzie premiować powódkę. Sąd nie stwierdził takiej okoliczności.

Mając na uwadze zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy Sąd uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 52 § 1 kro z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

Z § 2 cytowanego powyższej przepisu wynika, iż rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Ustawodawca nie wymienił enumeratywnie ważnych powodów, które uzasadniałyby ustanowienie rozdzielności majątkowej. Jedynie z uwagi na treść art. 52 § 2 kro można przyjąć, iż ważnym powodem jest stan separacji małżonków.

Odnosząc się do ustalenia czym są ważne powody, o których mówi ustawodawca w art. 52 § 1 kro należy stwierdzić , iż istnieje bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazującego w konkretnych stanach faktycznych, czym są ważne powody umożliwiające wprowadzenie rozdzielności majątkowej.

Ważne powody w ujęciu art. 52 § 2 kro należą do tzw. klauzul generalnych, które wymagają sprecyzowania w zależności od rozpatrywanego konkretnego stanu faktycznego.

W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego przez ważne powody w rozumieniu art. 52 § 2 kro rozumie się najogólniej takie sytuacje, w których dalsze trwanie wspólności majątkowej pociąga za sobą poważne zagrożenie – lub tym bardziej naruszenie – interesu majątkowego małżonka żądającego zniesienia wspólności majątkowej. Ważne powody muszą mieć charakter majątkowy, choć źródłem konfliktu w sferze majątkowej, którego wyrazem jest żądanie zniesienia wspólności, mogą być rozdźwięki natury osobistej pomiędzy małżonkami (np. separacja faktyczna).

Przyjmuje się, że za ważne powody uzasadniające uwzględnienie powództwa o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej można uznać np. trwonienie wspólnego majątku przez jednego z małżonków, alkoholizm małżonka, utrudnianie lub uniemożliwianie wykonywania zarządu wspólnym majątkiem, zaciąganie długów przez jednego z małżonków powodujące zadłużenie majątku wspólnego, chęć nabycia majątku wbrew zgodzie drugiego małżonka.

Za ważny powód zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej uznaje się fakt długotrwałej separacji faktycznej małżonków, uniemożliwiający im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym i najczęściej zarazem stwarzająca zagrożenie interesów majątkowych jednego lub nawet obojga małżonków. Ważnym powodem uzasadniającym zniesienie wspólność majątkową małżeńską jest powstanie takich okoliczności, które stwarzają taką sytuację, że wykonywanie zarządu przez każdego z małżonków nad ich wspólnym majątkiem jest niemożliwe lub w znacznym stopniu utrudnione i że wspólność majątkowa przestaje służyć dobru założonej rodziny.

W uchwale z dnia 28 maja 1973 roku w sprawie III CZP 26/73 opublikowanej w OSNC 1974/4/65 Sąd Najwyższy przyjął, że stan faktyczny separacji małżonków może stanowić ważny powód zniesienia wspólności majątkowej, jeżeli jest wynikiem rozkładu pożycia, a zniesienie wspólności nie pozostaje w sprzeczności z dobrem, rodziny. W uzasadnieniu uchwały Sąd Najwyższy stwierdził, że podstawowym warunkiem prawidłowego działania ustroju wspólności majątkowej jest przede wszystkim harmonijne funkcjonowanie małżeństwa, w którym wzajemne stosunki osobiste i majątkowe małżonków układają się w sposób zgodny z interesem każdego z małżonków, jak również z interesem założonej przez nich rodziny. Zakłócenia w prawidłowym funkcjonowaniu małżeństwa z reguły wywołują reperkusje również w stosunkach majątkowych, rozluźniając łączącą ich więź gospodarczą i sprawiając, że ustrój wspólności nie będzie mógł spełniać wyznaczonej mu roli. Sąd Najwyższy w powyższej uchwale poczynił rozważania czy każda separacja faktyczna może stać się ważnym powodem rozumieniu art. 52 § 1 kro uzasadniającym wprowadzenie rozdzielności majątkowej. Sąd Najwyższy przyjął, że separacja faktyczna, jeżeli jest wynikiem zupełnego i trwałego rozkładu wspólnego pożycia małżonków, gdy jest nieodwracalna może być ważnym powodem, o którym mowa w art. 52 § 1 kro. Sąd Najwyższy stwierdził, że w martwym, już tylko formalnie istniejącym związku małżeńskim wspólność majątkowa w zasadzie nie spełnia swych funkcji.

Uwzględniając powyższe Sąd przyjął, że stan separacji oraz relacje między stronami, które się wytworzyły wskutek separacji stanowią ważny powód do ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wniesienia pozwu.

Na wstępie należy zauważyć, iż z art. 52 § 2 kro wynika, że separacja małżonków może być ważnym powodem ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną. Wprowadzenie rozdzielności z datą wsteczną ma charakter wyjątkowy. Ustawodawca w sytuacji wyjątkowej dopuścił więc uznanie separacji za ważny powód ustanowienia rozdzielności majątkowej.

Można więc przyjąć, że jeżeli stan faktycznej separacji uważany jest za ważny powód do ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną, to tym bardziej można uznać iż jest to ważny powód to ustanowienia rozdzielności od dnia wniesienia pozwu.

Separacja istniejąca między stronami ma charakter trwały i nieprzemijający, trwa ona od końca maja 2013 roku. Pomiędzy stronami toczy się sprawa o rozwód. Obie strony wskazują, że nastąpił rozkład pożycia małżeńskiego. Pozwany na tą okoliczność zawnioskował w niniejszym postępowaniu świadków.

Zdaniem Sądu między stronami od momentu separacji faktycznej stron w praktyce nie istnieje ustrój wspólności majątkowej. Strony żyją na własny rachunek, mają osobne konta bankowe, nie mają dostępu do swych dochodów, nie podejmują wspólnych decyzji o charakterze majątkowym.

Sytuacja między stronami powoduje w opinii Sądu, że małżonkowie nie są w stanie współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, do czego są zobowiązani w myśl art. 36 kro. O powyższym świadczy to, iż strony w ostateczności nie porozumiały się co do sprzedaży ich mieszkania.

W ocenie Sądu istnienie wspólności majątkowej zagraża interesom finansowym obu stron. Od dłuższego czasu nie jest spłacany kredyt zaciągnięty na zakup mieszkania, zadłużenie rośnie i obecnie wynosi ok. 280.000 zł. Z uwagi na sytuację na rynku obrotu nieruchomości, spadek wartości cen mieszkań, a przynajmniej brak wzrostu cen powoduje, że strony będą miały trudności w sprzedaży mieszkania za cenę, która pokryłaby ich zobowiązanie wobec banku, oraz zaległości z tytułu nieopłacania czynszu. W 2013 roku, gdyby strony sprzedały mieszkanie uzyskana cena pokryłaby zobowiązania stron, a dodatkowo pozostałaby pewna nadwyżka środków. Obecnie taka sytuacja jest mało prawdopodobna. Opóźnianie rozwiązania problemu zadłużenia w spłacie zobowiązań stron godzi w interes rodziny, w szczególności małoletnich dzieci, których usprawiedliwione potrzeby na obecnym poziomie mogą być nie zaspokajane, wtedy gdy strony będą musiały pozyskać dodatkowe środki na spłatę zobowiązań, w sytuacji gdy środki finansowe uzyskane ze sprzedaży mieszkania nie pokryją wszystkich zobowiązań stron.

Mając więc na uwadze powyższe Sąd na mocy art. 52 § 1 kro orzekł jak w pkt. 1 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie ar. 108 § 1 kpc, art. 98 § 1 i § 3 kpc, art. 27 pkt 6 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz U Nr 167, poz.1398), § 7 ust. 1 pkt 9 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1348). Na zasądzoną od pozwanego na rzecz powódki kwotę 577 zł składa się opłata w wysokości 200 zł, 360 zł koszty zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

na oryginale właściwy podpis