Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2015r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Renata Żywicka

Protokolant: st. sekr. sądowy Jolanta Fiedorowicz

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2015r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania K. Ł.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 04/03/2015 r. znak: nr D- (...)

o ustalenie

I.  zmienia w części zaskarżoną decyzję w zakresie podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu przez ubezpieczoną K. Ł. od 4 listopada 2013 roku do 12 grudnia 2014 roku i ustala, iż wnioskodawczyni K. Ł. podlegała jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od 1 listopada 2013 roku do 12 grudnia 2014 roku,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz wnioskodawczyni kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów procesu – kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 520/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04 marca 2015r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. ustalił, że ubezpieczona K. Ł. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 16.09.2005r. do 30.04.2006r., od 01.07.2006r. do 31.08.2006r., od 01.11.2006r. do 30.06.2007r., od 01.08.2007r. do 31.10.2007r., od 01.01.2008r. do 29.02.2008r., od 01.08.2008r. do 31.08.2008r., od 01.10.2008r. do 31.01.2009r., od 01.03.2009r. do 30.04.2010r., od 01.06.2010r. do 30.06.2010r., od 01.10.2010r. do 31.01.2012r., od 14.06.2013r. do 24.09.2013r., od 04.11.2013r. do 12.12.2014r. , od 16.02.2015r. do nadal. W uzasadnieniu decyzji pozwany wskazał, że w wyniku analizy dokumentów zidentyfikowanych w systemie informatycznym oraz akt sprawy ustalił, że ubezpieczona mogła zostać objęta dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym dopiero od dnia 04 listopada 2013r. , tj od dnia w którym faktycznie złożyła wniosek na formularzu (...) do organu rentowego.

Ubezpieczona nie zgodziła się z powyższa decyzja wnosząc odwołanie. Skarżąca podniosła naruszenie przez organ rentowy przepisów art.14 ust.1 z dnia 13 października o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez niewłaściwą wykładnię tego przepisu polegającą na przyjęciu, że data złożenia wniosku na formularzu (...) przez ubezpieczoną stanowi datę, od której najwcześniej można objąć ubezpieczoną dobrowolnym ubezpieczeniem, w sytuacji gdy prawidłowa wykładnia powyżej wskazanego przepisu wskazuje, że data złożenia wniosku na formularzu (...) przez ubezpieczoną nie jest tożsama z datą jego zgłoszenia, które to zgłoszenie winno następować z uwzględnieniem art. 57 § 1 i 4 kpa w zw. z art. 180 kpa oraz art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Pozwany wniósł o oddalenie odwołanie powołując się na argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje :

Bezspornym w sprawie było, że wnioskodawczyni K. Ł. podlegała do dobrowolnego ubezpieczenia społecznego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej chorobowemu od dnia 16.09.2005r. do 30.04.2006r., od 01.07.2006r. do 31.08.2006r., od 01.11.2006r. do 30.06.2007r., od 01.08.2007r. do 31.10.2007r., od 01.01.2008r. do 29.02.2008r., od 01.08.2008r. do 31.08.2008r., od 01.10.2008r. do 31.01.2009r., od 01.03.2009r. do 30.04.2010r., od 01.06.2010r. do 30.06.2010r., od 01.10.2010r. do 31.01.2012r., od 14.06.2013r. do 24.09.2013r., od 16.02.2015r. do nadal.

W dniu 25.09.2013r. ubezpieczona wyrejestrowała się z ubezpieczeń społecznych z datą 25 września 2013r., jednocześnie składając druk (...) (zgłoszenie ubezpieczeń /zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej, w którym dokonała zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego z datą 25.09.2013r. . Następnie w dniu 04 listopada 2013r. skarżąca przedłożyła ponowne zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, wskazując datę powstania obowiązku ubezpieczeń 01.11.2013r.. Za okres od 13.12.2013r. do 11.12.2014r. ubezpieczona wystąpiła o wypłatę zasiłku macierzyńskiego .

Od początku działalności gospodarczej ubezpieczonej wypełnianiem dokumentów do ZUS zajmuje się jej siostra A. P.. W dniu 01 listopada 2013r. ( piątek) A. P. w siedzibie firmy ojca w R. , gdzie pracuje jako księgowa, wypełniła druk (...) w systemie Płatnik, następnie wydrukowała go i dała do podpisu skarżącej. Dokumenty ubezpieczonej po ich wydrukowaniu i podpisaniu zawsze były wysyłane pocztą lub składane osobiście przez skarżącą w ZUS. Nie było możliwości aby deklarację skarżącej wysłać drogą elektroniczną. Nie można również wydrukować deklaracji z systemu płatnik dzień wcześniej, gdyż program nie przewiduje takiej możliwości. Skarżąca powyższą deklarację złożyła w inspektoracie ZUS dopiero w dniu 04 listopada 2013r., który był pierwszym dniem roboczym( 1 listopada – święto, 2-sobota, 03 listopada – niedziela) . Placówka (...) w R. nie pracowała w dniach 1-3 listopada 2013r. .

/ bezsporne, nadto dowód : raport rozliczeń należności płatnika k. 5-9 akt ZUS, zaskarżona decyzja k. 8-10 akt ZUS, zeznania świadka A. P. – e-protokół z rozprawy z dnia 22 września 2015r./

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było, czy ubezpieczona K. Ł. , jako osoba prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 1 listopada 2013 r.

W świetle art. 6.ust.1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2015.121 j.t.):

Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Zgodnie z treścią art.11ust.2 cyt. wyżej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10.

Zaś przepis art. 14 ust. 1 i 1a tej ustawy stanowi, że objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, a objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4.

Powołana wyżej ustawa w art. 68 powierza realizację przepisów o ubezpieczeniu społecznym, w tym w zakresie stwierdzania i ustalania obowiązku ubezpieczeń społecznych, Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, który - zgodnie z art. 83 ust. 1 - wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących tego ubezpieczenia.

Jak wskazano wyżej do powstania stosunku prawnego dobrowolnego ubezpieczenia niezbędny jest wniosek ubezpieczonego, co wynika wprost z treści art. 14 ust 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych , zaś ponowne objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą po ustaniu tytułu podlegania temu ubezpieczeniu, wymaga zgłoszenia pisemnego wniosku przez ubezpieczonego zgodnie z treścią art. 11 ustHYPERLINK "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" . (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" 2 oraz art. 14 (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" ust. (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ( por. wyrok SN z 29 marca 2012 r. sygn. I UK 339/11 OSNP 2013/5-6/68 ) .

Treść art. 14 ust 1 ustawy systemowej wskazuje, że nie jest możliwe objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem w tym także chorobowym, od wcześniejszej daty, niż data w której wniosek został zgłoszony. W przypadku odwołującej kontynuującej ubezpieczenie rentowo – emerytalne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie ma zastosowania przepis art. 14 ust 1a w/w ustawy systemowej .

W tym miejscu należy jednak wskazać, że dzień 1 listopada 2013 r. ( piątek) był dniem wolnymi od pracy zgodnie z ustawą z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy ( Dz. U. Nr 4 poz. 28 z późn. zm .) . Dzień 2 listopada 2013 r. ( sobota - dzień równorzędnym z dniem ustawowo wolnym od pracy w rozumieniu art. 57 § 4 k.p.a. I OPS 1/11 - Uchwała NSA ), zaś 03 listopada2013r. w ZUS – dniem wolnymi od pracy zgodnie z art. 130 § 2 Kodeksu pracy ( Dz. U. 1974 r. Nr 24 poz. 141 ze zm. ) .

Zaznaczenia wymaga, że przepis art. 123 cyt. wyżej ustawy systemowej nakazuje w sprawach uregulowanych ustawą stosować przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że ustawa stanowi inaczej. W związku z powyższym w niniejszej sprawie do obliczania terminów będzie miał pełne zastosowanie przepis artHYPERLINK "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19600300168" . 57 kHYPERLINK "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" . p. a. , zgodnie z którym :

§ 1. Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu.

§ 2. Terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu.

§ 3. Terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca.

§ 4. Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni.

§ 5. Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:

1) wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu administracji publicznej, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru;

2) nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe;

3) złożone w polskim urzędzie konsularnym;

4) złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej;

5) złożone przez członka załogi statku morskiego kapitanowi statku;

6) złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego.

Z uwagi na treść art. 57 § 1 , 4 i 5 ust.2 kpa dla zachowania terminu objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od dnia 1 listopada 2013 r. (dzień wskazany we wniosku) należało nadać wniosek o objęcie tym ubezpieczeniem najpóźniej 4 listopada 2013 r. – następny dzień powszedni – w placówce pocztowej ( art. 57 § 5 (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" pkt (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" 2 (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" k. p. a (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" . (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" ) (...) "http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id= (...)" .

Złożenie przez ubezpieczoną wniosku do ZUS w dniu 04 listopada 2013 r. ( poniedziałek ), ze wskazaniem 1 listopada 2013r., jako dnia objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, było czynnością wystarczającą do wywołania oczekiwanego skutku tj. powstania stosunku prawnego dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od 1 listopada maja 2013 r. .

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt I wyroku w oparciu o art. 477 ¹⁴§1 kpc . Konsekwencją powyższego było orzeczenie o kosztach procesu , na mocy art. 98 ust.1 i 3, 108 ust.1 kpc , § 12 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. . w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. 2913r. , poz.461 ze zm. ).