Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Pz 139/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 26 sierpnia 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi – XI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zabezpieczył roszczenie A. B., o rozpoznanie powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Lesznie M. C. pod sygn. akt Km 1093/15 do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie.

W uzasadnieniu Sąd podniósł, iż zgodnie z art. 730 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Sąd I instancji wskazał nadto, że w myśl art. 755 k.p.c., jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych do zabezpieczenia roszczeń pieniężnych.W szczególności sąd może zawiesić egzekucję. Ponieważ powód dysponuje roszczeniem w zakresie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności oraz ma interes prawny w uwzględnieniu zabezpieczenia, bowiem przeprowadzona skutecznie egzekucja poważnie utrudni osiągnięcie celu przedmiotowego postępowania, sąd postanowił zabezpieczyć powództwo poprzez zawieszenie postepowania.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył, na zasadzie art. 741 k.p.c., pełnomocnik pozwanej E. M. zaskarżając w całości postanowienie. Zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na treść postanowienia w postaci przepisów art. 730 1§ 1 i 2 k.p.c., w zw. z art. 730 1 § 1 k.p.c. poprzez udzielenie zabezpieczenia roszczenia powoda poprzez zwieszenia postępowania egzekucyjnego. W związku z powyższym wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu zażalenia pełnomocnik podniósł Sąd uznał, że powód dysponuje roszczeniem w zakresie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności oraz ma interes prawny w uwzględnieniu zabezpieczenia, bowiem przeprowadzona skutecznie egzekucja poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania.

W ocenie pozwanej, ustalenia Sądu są nietrafne. Wskazać należy, że powód złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji co do obowiązku zapłaty na rzecz E. M. kwot należnych jej na podstawie umowy o zakazie konkurencji.

W dniu 12 września 2014 roku pozwana złożyła powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, z winy pracownika. Uzasadniając tę okoliczność podejmowaniem działań konkurencyjnych wobec pozwanej przez powoda. Powód oświadczenie przyjął, zaakceptował, jednocześnie zobowiązał się dozapłaty kwoty 10.000,- zł tytułem odszkodowania za podejmowanie działań konkurencyjnych. Powód w żaden sposób nie zaprzeczył jakoby nie wykonywał działań konkurencyjnych wobec powódki. Co więcej powód zapłacił jedną z rat swego zobowiązania tj. kwotę 2.000,- zł, zapłata nastąpiła z rachunku firmowego powoda!. Nie wniósł także odwołania do Sądu Pracy, od złożonego mu oświadczenia. Ponadto pozwany złożył fałszywe oświadczenie, iż nie prowadzi działalności gospodarczej. Powyższe okoliczności wskazują, na potwierdzenie przez powoda, iż podejmował on działania konkurencyjne wobec pozwanej. Dopiero na potrzeby postępowania o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, twierdzi zupełnie odmiennie.

Twierdzenie powoda, iż nie naruszył zakazu konkurencji, i że określenie przez pozwaną wysokości rzekomej szkody, a w dodatku niepoparte żadnymi dowodami, stoi w zupełnej sprzeczności z uprzednimi działaniami powoda. Ponadto okoliczność bezsporna, a takową jest potwierdzenie przez powoda faktu naruszania zakazu konkurencji i zaakceptowanie tymczasowo zakreślonego odszkodowania w wysokości 10.000,- zł i uiszczenia części zobowiązania przez powoda, nie wvmaga dowodu.

Pełnomocnik podniósł, że powód nie dysponuje roszczeniem o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Ponadto powodowi nie przysługuje interes prawny w uwzględnieniu zabezpieczenia, bowiem przeprowadzona skutecznie egzekucja nie utrudni osiągnięcia celu przedmiotowo postępowania, bowiem celem postępowania jest pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. Zatem powodowi przy przypadku gdyby cel postępowania zostałby osiągnięty przysługiwałby inne środki prawne w celu ochrony swoich praw.

W związku z tym w ocenie pozwanej nie istnieją przesłanki do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, z uwagi na powyżej wskazane okoliczności, zatem postanowienie o udzieleniu zabezpieczeni poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego winno został uchylone.

W odpowiedzi na zażalenie powód wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, podnosząc w uzasadnieniu , iż powód stanowczo zaprzecza ab prowadzona przez niego dziłalność gospodarcza była działalnością konkurencyjną a tym samym aby powód naruszył umowę o zakazie konkurencji wynikający z umowy z dnia 13 czerwca 2014 roku. Nadto wpłata kwoty 2.000.- zł wynikałą jedynie z niechętnego stosunku pracodawcy do powoda, zarzutu naruszenia zakazau konkurencji i chęci uniknięcia sporu z powódka. Znamiennie jest natomiast, że pozwana wystąpiła o egzekucję kwoty 30.000- zł, mimo iż sama twierdzi, że między stronami doszło do zawarcia ugody na kwotę 10.000,- zł. Świadczy to o działaniu w złej wierze, a ponieważ dysponuje aktem notarialnym o poddalaniu się egzekucji do kwoty 50.000,- zł, doprowadziła do wszczęcia egzekucji z majątku powoda jedynie w celu wzbogacenia się jego kosztem. W związku z tym powództwo przeciwegzekucyjne jest zasadne, a jego zabezpieczenie przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego stało się konieczne. Powód ma zatem interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, bowiem głównym celem wszczętego postępowania jest właśnie powstrzymanie egzekucji

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

Zażalenie jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 730 1 § 1 kpc udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

§ 2. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

W myśl 755 § 1 pkt 3 kpc jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W szczególności sąd może zawiesić postępowanie egzekucyjne lub inne postępowanie zmierzające do wykonania orzeczenia.

Jak wynika z cytowanych przepisów do uwzględnienia wniosku o zabezpieczenie roszczenia wymagane jest kumulatywne spełnienie dwóch przesłanek: uprawdopodobnienie roszczenia oraz wykazanie interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia.

Odnośnie uprawdopodobnienia roszczenia przytoczyć warto postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2014 r., w sprawie I ACz 282/14, w którym wskazano, iż „Postępowanie zabezpieczające stanowi przyspieszone, odformalizowane postępowanie, w ramach którego wymagane jest nie udowodnienie, lecz uprawdopodobnienie istnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu i interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, a zatem zgodnie z art. 243 k.p.c. nie jest konieczne zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym. Odformalizowany charakter uprawdopodobnienia wymaganego na potrzeby udzielenia zabezpieczenia roszczenia rzutuje na sposób oceny materiału dowodowego zaoferowanego na etapie składania wniosku o udzielenie zabezpieczenia. W zakresie pierwszej z wymienionych przesłanek należy uprawdopodobnić, że w konkretnych okolicznościach faktycznych uprawnionemu przysługuje roszczenie podlegające ochronie w świetle obowiązujących przepisów prawa. Uprawdopodobnienie roszczenia może nastąpić w każdy możliwy sposób, ma ono dać sądowi słuszną podstawę do przypuszczenia o istnieniu roszczenia, na podstawie kryterium wiarygodności roszczenia. Uprawniony powinien przedstawić i uzasadnić twierdzenia stanowiące podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie odnosi się w praktyce zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia, która powinna być również prawdopodobna w tym znaczeniu, że dochodzone roszczenie znajduje podstawę normatywną.” ( LEX nr 1467035)

Nadto uprawdopodobnienie nie daje pewności co do prawdziwości twierdzeń o istnieniu konkretnego roszczenia, lecz pozwala jedynie przyjąć, iż jest ono prawdopodobne. W postępowaniu zabezpieczającym strona nie musi przeto udowodnić istnienia roszczenia, a sąd na tym etapie nie rozstrzyga sprawy merytorycznie. Uwiarygodnienie roszczenia nie wymaga przedstawienia na tym etapie postępowania niepodważalnych dowodów na okoliczność, że roszczenie jest usprawiedliwione. Należy więc przyjąć, że roszczenie jest uprawdopodobnione , jeżeli istnieje wiarygodna szansa na jego istnienie. Niewątpliwie jednak ów wniosek może się nie ostać w świetle głębszej analizy stanu faktycznego i prawnego, co jednak nie ma wpływu na ocenę zasadności udzielenia zabezpieczenia. Istota postępowania zabezpieczającego wyraża się bowiem w tym, że sąd dokonuje jedynie pobieżnej analizy dostarczonego przez wnioskodawcę materiału dowodowego. Możliwość dojścia, w wyniku pełnego postępowania, do wniosku o niezasadności roszczenia, jest więc oczywistym założeniem tej instytucji.- patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11 lutego 2015 r., w sprawie I ACa 800/14 ( LEX nr 1745777)

W ocenie sądu Okręgowego powód z całą pewnością uprawdopodobnił swoje roszczenie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, wskazując w jakich okolicznościach doszło do powstania tego tytułu i jaki jest zakres jego obecnej egzekucji. Już sam fakt, iż tytułem jest akt notarialny podpisany przez strony stosunku pracy w związku z zawarciem umów o pracę i o zakazie konkurencji, a zatem w chwili, gdy roszczenie będące jego przedmiotem nie tylko nie istniało ale nawet mogło nigdy nie powstać, czyni prawopodobnym roszczenie powoda. W dacie zawarcia umowy, bedącej podstawą egzekucji, nikt nie badał zasadności roszczenia. Na obecnym etapie postępowania jedynie od oceny pozwanego pracodawcy zależała możliwość wszczęcia egzekucji. Biorąc pod uwagę, iż powód wskazał, że rozpoczęta przez niego po ustaniu zatrudnienia działalność gospodarcza nie jest działalnością konkurencyjną ( powód zajmuje się dystrybucją narzędzi używanych w przemyśle a pozwana produkcją i handlem środkami chemicznymi), a kwotę 2.000,- zł zapłacił jedynie w celu polubownego zakończenia sporu, w ocenie sądu konieczna jest pogłębiona analiza podstawy prawnej dochodzonego roszczenia. Może to mieć miejsce jedynie w toku postępowania o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji prawidłowo przyjął, że powód uprawdopodobnił swoje roszczenia a także interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia.

Najczęściej interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia określa się jako obiektywną w świetle obowiązujących przepisów, czyli wywołaną rzeczywistą koniecznością ochrony określonej sfery prawnej, potrzebę uzyskania orzeczenia sądowego odpowiedniej treści. W związku z tym, że celem zabezpieczenia jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej podmiotom potrzebującym, interes prawny istnieje w przypadku, gdy zachodzi potrzeba zapewnienia uprawnionemu "należytej ochrony prawnej", zanim uzyska on ochronę definitywną (ostateczną), czyli zanim zostanie osiągnięty cel postępowania w sprawie, w związku z którym następuje udzielenie zabezpieczenia. Z kolei "należyta ochrona prawna" polega na usunięciu naruszenia albo zagrożenia naruszenia praw uprawnionego. (Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 lutego 2013 r., w sprawie I ACz 165/13 ( LEX nr 1271931)

W niniejszej sprawie powód niewątpliwie posiada interes prawny w udzielonym zabezpieczeniu, bowiem tylko poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego zostaną prawidłowo zabezpieczone jego prawa, a jednocześnie zabezpieczenie to nie prowadzi do zaspokojenia roszczenia. Brak zabezpieczenia mógłby skutkować nieuzasadnionym wzbogaceniaem pozwanej zaś na powoda przerzucony zostałby ciężar dochodzenia zwrotu wyegzekwowanych w toku egzekucji świadczeń. W sprawie doszłoby zatem do faktycznej zamiany ról procesowych.

W związku z powyższym Sąd Okregowy w pełni akceptuje stanowisko Sądu Rejonowego wyrażone w zaskarżonym postanowieniu.

Zaskarżone postanowienie odpowiada bowiem prawu.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy zgodnie z art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc orzekł jak na wstępie.

Przewodnicząca: Sędziowie:

Z/ Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.