Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V RC 701/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 września 2014 roku (data prezentaty) powódka N. J., reprezentowana przez pełnomocnika – matkę K. P., wystąpiła o zasądzenie od pozwanego M. J. alimentów w kwocie 1 500 zł miesięcznie oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych /k. 1 – 2/.

Pozwany M. J. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki kosztów procesu /k. 13, 126/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

N. J. ma 18 lat. Jest córką pozwanego. Rodzice małoletniej są rozwiedzeni wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 maja 2014 roku, w sprawie XXIV 759/09. W toku postępowania rozwodowego pozwany zobowiązany był łożyć na utrzymanie córki kwotę 700 zł miesięcznie. Od lutego/marca 2010 roku do grudnia 2014 roku pozwany przelewał powyższą kwotę na rachunek bankowy matki powódki /k. 21 – 23, 90, 92/. Powódka, do osiągnięcia pełnoletniości, przebywała w Pogotowiu (...) w W. /bezsporne/. Po opuszczeniu Pogotowia (...), do listopada 2014 roku, mieszkała w wynajętym mieszkaniu, w pewnym okresie także ze swoim chłopakiem. Koszt wynajmu – 1 500 zł miesięcznie – ponosiła matka powódki. Powódka nie chciała mieszkać z matką z uwagi na różnicę charakterów. W grudniu 2014 roku powódka ponownie zamieszkała z matką, a w dniu 20 marca 2015 roku, na własne życzenie, zamieszka z kolegą w wynajętym mieszkaniu. Koszt wynajmu mieszkania to 1 550 zł plus rachunki. W kwietniu lokatorzy zamierzają się przeprowadzić do innego mieszkania. Powódka ponownie nie umiała porozumieć się z matką /k. 125 – 126/.

Powódka jest uczennicą III klasy wieczorowego liceum dla dorosłych, do którego uczęszcza od września 2014 roku. Wcześniej uczęszczała do dziennego liceum. Zmieniła szkołę ponieważ planowała podjęcie pracy, ponadto była związana z chłopakiem. Zajęcia realizuje w poniedziałki, wtorki i czwartki, w godzinach 16:00 – 21:00. Nie uczęszcza na zajęcia dodatkowe, nie uczestniczy w kursach przygotowujących do matury /k. 90, 126/. Po maturze planuje studia zaoczne oraz podjęcie pracy /k. 126/. Leczy się na atopowe zapalenie skóry, okresowo kupuje maść za 100 zł, wystarczającą na miesiąc /k. 90 – 91/. Uczęszcza na lekcje tenisa, których koszt wynosi 320 zł miesięcznie /k. 126/.

Miesięczny koszt swojego utrzymania powódka oceniła na kwotę 5 424 zł, w tym: wyżywienie 920 zł, środki czystości 300 zł, kultura 250 zł, sport 83 zł, zajęcia dodatkowe 391 zł, kieszonkowe 200 zł, wydatki szkolne 73 zł, opłaty za mieszkanie 1 200 zł, medycyna 160 zł, pozostałe wydatki 30 zł, buty, odzież około 500 zł, komputer, sprzęt grający 186 zł, usługi (fryzjer) 66 zł; koszty długookresowe 894 zł, w tym między innymi wakacje letnie 425 zł, wakacje zimowe 250 zł; pościel, meble, koce, dywany 167 zł /k. 3 – 4/. Koszty krótkookresowe powódka oceniła na kwotę około 3 600 zł miesięcznie /k. 91/. Powódka jest współwłaścicielką (4/10 części) mieszkania zajmowanego przez pozwanego i jego rodzinę. Posiada także mieszkanie w Ł., po biologicznym ojcu. Czerpie dochód w wynajmu mieszkania w kwocie średnio około 650 zł netto /k. (...), 126/. Od około 3 lat powódka nie utrzymuje poprawnych relacji z pozwanym /k. 91 – 92, 125/.

Pozwany, M. J., ma 55 lat. Od grudnia 2014 roku pozostaje w związku małżeńskim, z którego posiada niespełna trzyletniego syna T.. Żona pozwanego jest lekarzem. Według pozwanego zarabia 2 600 zł netto. Innego źródła dochodu nie posiada. Żona pozwanego nie posiada zobowiązań finansowych /k. 123 – 124/.

Do 2011 roku pozwany prowadził działalność gospodarczą M. J. (...). Pozwany deklaruje, iż od tego czasu utrzymuje się z drobnych zleceń, jak tworzenie stron internetowych. Cały czas realizuje filmy i programy telewizyjne /k. 123/. W 2013 roku pozwany osiągnął dochód w kwocie 314,17 zł /k. 50 – 53/, w roku 2012 w kwocie 782,58 zł /k. 54 – 57/, a w roku 2011 w kwocie 3 050 zł /k. 58 – 61/. W 2014 roku pozwany sprzedał motocykl marki S., za deklarowaną kwotę 10 000 zł. Utrzymuje, iż środki ze sprzedaży przeznaczył na bieżące utrzymanie własne oraz syna. Pozwany pozostaje współwłaścicielem (3/10 części) lokalu mieszkalnego, które zajmuje z rodziną. Jest współwłaścicielem (z matką powódki) samochodu marki H. (...), o szacowanej wartości około 10 500 zł /k. 17, 123/. Rodzice powódki są w toku postępowania o podział majątku wspólnego; według pozwanego do podziału pozostały środki pieniężne w kwocie 200 000 zł /k. 123/.

Pozwany leczy się na astmę oskrzelową. Korzysta z prywatnej opieki medycznej. Deklaruje, w sezonie pylenia, na leki wydaje 450 – 500 zł miesięcznie; poza sezonem o 100 – 150 zł mniej. Swoje stałe miesięczne koszty utrzymania pozwany ocenił na kwotę około 2 450 zł w tym: opieka medyczna 542 zł, opłaty stałe 1 909,25 zł (alimenty na powódkę 700 zł, czynsz za mieszkanie 832 zł, energia elektryczna 130 zł, Internet 68 zł, telefon 22 zł, podatek od nieruchomości 10 zł, OC za samochód około 47 zł, media, wywóz śmieci /k. 62, 108 – 117, 124/.

Miesięczny koszt utrzymania syna pozwany ocenia na kwotę 2 965 zł w tym: wyżywienie 600 zł, edukacja 89,17 zł, wyjścia, zabawy 168 zł, wyjazdy, wczasy 500 zł, opieka zdrowotna 353,92 zł, ubrania 469,17 zł, kosmetyki, środki czystości 294,41 zł, sprzęt sportowy i użytkowy 394,58 zł, meble, wyposażenie pokoju 95,83 zł /k. 64 – 65, 95 – 99, 106/.

Miesięczny koszt utrzymania powódki pozwany ocenia na kwotę 1 700 – 1800 zł. Kwestionuje koszty rozrywki, koszty wakacji oraz koszty wynajmu mieszkania /k. 124/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, a w szczególności: przesłuchania powódki /k. 90 – 92, 125 – 126/, przesłuchania pozwanego /k. 122 – 125/, zeznań podatkowych /k. 50 – 61/.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 i 3 krio, rodzice mają obowiązek świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub, jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zakres obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z treścią art. 135 § 1 i 2 krio, zależy z jednej strony od potrzeb osoby uprawnionej, z drugiej zaś strony od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Natomiast możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.

Obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie kwalifikacji zawodowych, niezależnie od osiągnięcia wieku. Uzyskanie pełnoletniości nie zmienia sytuacji prawnej dziecka w zakresie alimentów, jeżeli dziecko studiuje i czas przeznaczony na naukę wykorzystuje rzeczywiście na zdobywanie kwalifikacji zawodowych. Jeżeli natomiast czas nauki osoby uprawnionej do alimentacji wydłuża się nadmiernie poza przyjęte ramy, gdy studiujący nie czyni należytych postępów w nauce, nie zdaje egzaminów i ze swej winy powtarza lata nauki i nie kończy jej w okresie przewidzianym w programie, a wiek i ogólne przygotowanie do pracy pozwala na jej podjęcie, rodzice nie są obowiązani do alimentowania pełnoletniego dziecka. Istotne znaczenie powinna tu mieć okoliczność, czy dotychczasowe przygotowanie zawodowe i nabyte wcześniej kwalifikacje pozwalają w pełni na samodzielne, regularne zarobkowanie, a więc na pokrycie własnych środków utrzymania.

W ocenie Sądu powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Na wstępie podnieść należy, iż powódka nadal się uczy, przygotowuje się do egzaminu maturalnego, a zatem powinna otrzymywać wsparcie finansowe od swoich rodziców. Wskazane przez powódkę koszty utrzymania Sąd uznaje za zawyżone lub bezzasadne (kieszonkowe, meble, pościel, dywany itp.) Realne, uzasadnione potrzeby powódki, w ocenie Sądu, kształtują się aktualnie na poziomie kwoty około
2 400 zł miesięcznie w tym: wyżywienie 600 zł, środki czystości, kosmetyki 100 zł, kultura 100 zł, wydatki szkolne 100 zł, ubrania, obuwie 200 zł, fryzjer 66 zł, wakacje 500 zł, mieszkanie/pokój (...) – 800 zł. Pozostałe koszty utrzymania Sąd uznaje za zawyżone i nie wykazane przez powódkę. Za zasadny Sąd uznaje koszt mieszkania powódki. Sąd podziela natomiast w tym względzie stanowisko pozwanego, iż powódka nie musi wynajmować całego mieszkania; może wynająć pokój w mieszkaniu. Koszt wynajmu pokoju, w ocenie Sądu, to kwota średnio 700 – 800 zł miesięcznie.

Powódka dysponuje majątkiem (mieszkaniem w Ł.), który przynosi jej aktualnie średni miesięczny dochód w kwocie około 650 zł. Dochód z majątku powódki powinien być przeznaczany przede wszystkim na utrzymanie powódki (art. 103 krio). Niewątpliwie możliwości zarobkowe powódki są aktualnie ograniczone z uwagi na naukę, zbliżający się egzamin maturalny. W ocenie Sądu nauka powinna być teraz dla powódki priorytetem. Nie można jednak pomijać faktu, iż powódka realizacje zajęcia jedynie w trzy popołudnia w tygodniu, może zatem podjąć pracę dorywczą, pozwalającą na zarobkowanie na poziomie kwoty około 300 zł miesięcznie. Pozostałe koszty utrzymania powódki, ponad kwotę dochodu z wynajmu i możliwości zarobkowe powódki, w ocenie Sądu, rodzice powódki powinni ponosić po połowie, dlatego Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym w kwocie 800 zł miesięcznie.

Pozwany deklaruje, iż od 2011 roku utrzymuje się jedynie z drobnych zleceń, sprzedał motocykl aby mieć środki na utrzymanie własne i syna. W zeznaniach podatkowych wykazuje znikome dochody. Deklaruje zarobki żony na poziomie kwoty 2 600 zł netto miesięcznie. Równocześnie wskazuje koszty utrzymania syna na poziomie kwoty około 3 000 zł miesięcznie. W ocenie Sądu pozwany posiada możliwości zarobkowe pozwalające na alimentowanie powódki w kwocie 800 zł miesięcznie. Sam przyznał, iż cały czas realizuje filmy i programy telewizyjne, otrzymuje zlecenia. Do grudnia 2014 roku, pomimo utrzymywania syna, pomimo zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, pozwany łożył na utrzymanie powódki kwotę 700 zł miesięcznie. Koszty utrzymania rodziny pozwanego oraz dochody żony pozwanego, w ocenie Sądu, pozwalają przyjąć, iż pozwany osiąga dochody rzędu kilku tysięcy złotych miesięcznie. Wskazane przez pozwanego stałe wydatki miesięczne są, w ocenie Sądu, zawyżone. Koszty utrzymania mieszkania powinny dzielić się na liczbę domowników, a nie obciążać w całości pozwanego. Pozwany nie uprawdopodobnił kosztów opieki medycznej na poziomie wskazanej kwoty. Sam ostatecznie przyznał, iż koszty leczenia są zróżnicowane w zależności od pory roku. Nadto, pamiętać należy, iż zajmuje z rodziną mieszkanie będące współwłasnością powódki. Dzieci pozwanego mają prawo do równego poziomu życia, niezależnie od tego, czy mieszkają razem z rodzicem, czy też nie. Oczywistym jest, iż z racji wieku powódka nie potrzebuje nieustannej opieki rodzica. Nadal jednak potrzebuje wsparcia emocjonalnego, pomocy rodzica, a takowe otrzymuje jedynie od matki. Od co najmniej 3 lat pozwany nie jest zaangażowany w pomoc powódce.

Mając zatem na uwadze uzasadnione potrzeby powódki oraz możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, Sąd orzekł, jak w sentencji.

Reasumując, na mocy art. 133 § 1 krio w zw. z art. 135 § 1 i 2 krio, orzeczono jak w sentencji.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.05.167.1398).

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.