Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2015 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Niemczyk

Protokolant: starszy protokolant sądowy M. J.

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2015 roku w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa I. K.

przeciwko R. K.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia w części wykonalności tytuł wykonawczy, stanowiący wyrok Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 26.03.2003 roku w sprawie sygnatura akt I C 36/03, któremu została nadana klauzula wykonalności – co do odsetek ustawowych od kwoty 7.696,21 zł (siedem tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt sześć złotych i 21/100) za okres od dnia 17.04.2003 roku do dnia 2.03.2012 roku włącznie;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od powoda I. K. na rzecz pozwanej R. K. kwotę 1.375,99 zł (tysiąc trzysta siedemdziesiąt pięć złotych i 99/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 423,88 zł (czterysta dwadzieścia trzy złote i 88/100) tytułem zwrotu kosztów sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić.

sygn. akt I C 655/15

UZASADNIENIE

Powód I. K. wniósł pozew przeciwko R. K. domagając się pozbawienia w całości tytułu wykonawczego wykonalności stanowiącego wyrok Sadu Rejonowego w Słupsku z dnia 26.03.2003 roku w sprawie sygn. akt I C 36/03, któremu została nadana klauzula wykonalności.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że żądanie opiera na przedawnieniu sprawy zgodnie z art. 118 k.c. (k. 9).

Pozwana R. K. , reprezentowana przez radcę prawnego, w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew i dalszym piśmie przygotowawczym pozwana wskazała, że nie doszło do przedawnienia roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym. Powódka powołała się na to, że wszczęła postępowania egzekucyjne na podstawie wniosków egzekucyjnych:

- z dnia 27.05.2003 roku przed Komornikiem Sądowym Rewiru II przy Sądzie Rejonowym w (...), sygn. akt II Km 1219/03, które to postępowanie umorzono na mocy postanowienia z dnia 30.06.2004 roku;

- z lipca 2004 roku przed Komornikiem Sądowym Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym w (...), sygn. akt IV Km 1424/04, które to postępowanie umorzono w dniu 9.12.2004 roku;

- z dnia 19.08.2011 roku przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w (...) P. S., sygn. akt KM 632/11, które to postępowanie umorzono na mocy postanowienia z dnia 20.12.2011 roku;

- z dnia 3.03.2015 roku przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w(...) K. S., sygn. akt Km 3537/15, które jest prowadzone do dnia dzisiejszego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26.03.2003 roku Sad Rejonowy w Słupsku wydał wyrok w sprawie sygn. akt I C 36/03, w którym w punkcie pierwszym zasądził od pozwanego I. K. na rzecz R. K. kwotę 7.696,21 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 2.02.2002 roku do dnia zapłaty.

W punkcie drugim wyroku nie obciążono pozwanego I. K. kosztami sądowymi.

W punkcie trzecim wyroku nadano wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

Wyrok Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 26.03.2003 roku jest prawomocny od dnia 17.04.2003 roku.

(dowód w aktach I C 36/03: wyrok Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 26.03.2003 roku k. 22)

Sąd Rejonowy w Słupsku nadał wyrokowi klauzulę wykonalności co do punktu pierwszego wyroku.

(bezsporne)

W dniu 27.05.20003 roku został złożony do Komornika Sądowego Rewiru II przy Sądzie Rejonowym w (...) wniosek egzekucyjny o wszczęcie egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 26.03.3003 roku, sygn. akt I C 36/03, któremu została nadana klauzula wykonalności.

(dowód: odpis wniosku egzekucyjnego z prezentatą, k. 69)

W dniu 30.06.2004 roku Komornik Sądowy Rewiru I przy Sądzie Rejonowym w (...) w sprawie sygn. akt I Km 2823/03 wydał postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w tej sprawie.

Postanowienie uprawomocniło się z dniem 21.07.2004 roku.

(dowód: odpis postanowienia z dnia 30.06.2004 roku k. 70)

Pismem z dnia 30.07.2004 roku Komornik Sądowy Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym w Słupsku wezwał wierzyciela do uiszczenia zaliczki na wydatki w sprawie egzekucyjnej sygn. akt IV Km 1424/04.

(dowód: odpis wezwania z dnia 30.07.2004 roku k. 55)

W dniu 9.12.2004 roku Komornik Sądowy Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym w (...) w sprawie sygn. akt IV Km 1424/04 wydał postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w sprawie.

(dowód: odpis postanowienia z dnia 9.12.2004 roku k. 56)

W dniu 19.08.2011 roku został złożony do Komornika Sądowego Rewiru przy Sądzie Rejonowym w (...) P. S.wniosek egzekucyjny o wszczęcie egzekucji na podstawie tego samego tytułu wykonawczego.

W dniu 20.12.2011 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) P. S.w sprawie sygn. akt Km 632/11 wydał postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w sprawie.

Przesyłka z odpisem postanowienia kierowana do dłużnika była doręczana przez awizo. Niepodjęta korespondencja wróciła do akt sprawy po powtórnym awizowaniu.

(dowód: odpis wniosku egzekucyjnego k. 57, pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) P. S.z dnia 23.11.2015 roku k. 90)

W dniu 3.03.2015 roku został złożony do Komornika Sądowego Rewiru przy Sądzie Rejonowym w (...) K. S.wniosek egzekucyjny o wszczęcie egzekucji na podstawie tego samego tytułu wykonawczego.

(dowód w aktach sprawy Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) K. S.km 3537/15 k. 1)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w części zasługuje na uwzględnienie.

Sporne w sprawie było jedynie to, czy doszło do przedawnienia roszczeń wynikających z tytułu wykonawczego, albowiem powód na rozprawie oświadczył, że nie wiedział o żadnych czynnościach komorniczych.

Ciężar udowodnienia faktu, że nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia roszczenia ciążył zgodnie z przepisem art. 6 k.c. na pozwanej R. K.. Pozwana R. K. złożyła do akt dowody, które częściowo doprowadziły do ustalenia, że bieg przedawnienia roszczeń został przerwany, a w konsekwencji w tej części powództwo zostało oddalone. Z urzędu sąd poczynił ustalenia na okoliczność uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie km 632/11 prowadzonej przed Komornikiem Sądowym Sądu Rejonowego w Słupsku P. S..

W myśl przepisu art. 840 § 1 pkt. 2 Kodeksu postępowania cywilnego dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Jak stanowi przepis art. 125 § 1 Kodeksu cywilnego roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

Przepis art. 125 § 1 k.c. nie wskazuje początku biegu przewidzianego w nim terminu przedawnienia, poprzestając na wskazaniu kategorii roszczeń, których ono dotyczy. W tym zakresie więc należy sięgnąć do art. 124 § 2 k.c., który jako początek biegu takiego terminu wskazuje zakończenie postępowania. W przypadku roszczeń zasądzonych prawomocnym orzeczeniem jest bezsporne, że zdarzeniem wyznaczającym początek biegu terminu przedawnienia przewidzianego w art. 125 § 1 k.c. jest uprawomocnienie się orzeczenia. Jednak w przypadku ugody zawartej przed sądem, innym organem powołanym do rozpoznawania danego rodzaju spraw lub sądem polubownym przyjmuje się w literaturze, że bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się już z chwilą zawarcia ugody, a nie z chwilą prawomocnego umorzenia postępowania, w którym ugodę zawarto (tak SSN: S. Rudnicki (w:) S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz, 1998, s. 281).

Bieg przedawnienia rozpoczyna się w chwili uprawomocnienia się orzeczeń. Umorzenie postępowania egzekucyjnego nie pozbawia wierzyciela możności wszczęcia egzekucji w przyszłości (art. 826 k.p.c.); stosowny wniosek ponownie przerwie bieg przedawnienia. (tak Komentarz do art. 124 Kodeksu cywilnego, Małgorzata Pyziak – Szafnicka, lex).

Jak stanowi przepis art. 123 § 1 pkt. 1 Kodeksu cywilnego bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Na mocy przepisu art. 124 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Wyrok Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 26.03.2003 roku jest prawomocny od dnia 17.04.2003 roku, a zatem w tym dniu rozpoczął bieg termin przedawnienia, o którym mowa w przepisie art. 125 § 1 k.c.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 15.01.2014 roku określony w art. 125 § 1 k.c. dziesięcioletni termin przedawnienia ma zastosowanie do stwierdzonych wyrokiem roszczeń o odsetki za opóźnienie wymagalnych w chwili uprawomocnienia się wyroku. Trzyletniemu przedawnieniu ulegają stwierdzone wyrokiem roszczenia o odsetki za opóźnienie należne i wymagalne po dniu uprawomocnienia się wyroku (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2014 r., I CSK 197/13; OSNC 2014/10/106, LEX nr 1438401, Biul.SN 2014/4/11).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że należność główna w kwocie 7.696,21 zł i odsetki ustawowe zasądzone od kwoty 7.696,21 zł za okres od dnia 2.12.2002 roku do dnia 16.04.2003 roku włącznie – przedawniają się z upływem lat 10. Natomiast odsetki ustawowe od kwoty 7.696,21 zł od dnia 17.04.2003 roku do dnia zapłaty – przedawniają się z upływem lat 3.

Wierzyciel w dniu 27.05.2003 roku złożył wniosek egzekucyjny, a zatem w tym dniu został przerwany bieg przedawnienia roszczeń. Ponowny bieg przedawnienia roszczeń rozpoczął się od dnia 22.07.2004 roku, tj. od pierwszego dnia, w którym postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego było prawomocne.

W tym samym roku tj. 2004 roku wierzyciel złożył nowy wniosek egzekucyjny przerywając ponownie bieg przedawnienia roszczeń. Ponieważ postanowienie wydane zostało w dniu 9.12.2004 roku, pierwszy dzień, w którym mogło dojść do doręczenia odpisów postanowień stronom to dzień 10.12.2004 roku. Inna data nie została udowodniona przez pozwaną, a ona z tych ustaleń wywodzi skutki prawnego. Zatem przyjąć należy, że postanowienie o umorzeniu postępowania mogło najwcześniej uprawomocnić się z upływem dnia 17.12.2004 roku.

Trzeci wniosek egzekucyjny został złożony w dniu 19.08.2011 roku. Postanowienie z dnia 20.12.2011 roku o umorzeniu egzekucji było doręczane przez awizo dłużnikowi, co wynika z informacji nadesłanej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) P. S.. Zatem pierwsze doręczenie przez awizo mogło nastąpić najwcześniej w dniu 21.12.2011 roku, drugie doręczenie przez awizo najwcześniej w dniu 29.12.2011 roku ze skutkiem doręczenia na dzień 5.01.2012 roku. Po upływie siedmiodniowego terminu na zaskarżenie postanowienia, postanowienie najwcześniej od dnia 13.01.2012 roku mogło być prawomocne. Od tego dnia należy przyjąć, że ponownie rozpoczął bieg termin przedawnienia roszczeń.

Ostatni wniosek egzekucyjny, w sprawie aktualnie prowadzonej, został złożony w dniu 3.03.2015 roku.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że złożone wnioski egzekucyjne przerywały bieg przedawnia roszczeń oraz, że roszczenia, co do których przewidziany był 10 – letni termin przedawnienia nie uległy przedawnieniu.

Nie przedawniły się wobec tego roszczenia o zapłatę należności głównej tj. kwoty 7.696,21 zł i odsetki ustawowe od tej kwoty od dnia 2.12.2002 roku do dnia 16.04.2003 roku włącznie.

Nastąpiło przedawnienie roszczenia o zapłatę odsetek ustawowych od kwoty należności głównej za okres od dnia 17.04.2003 roku do dnia 2.03.2012 roku, dla których przewidziany jest 3 – letni termin przedawnienia. Ostatni ze złożonych wniosków egzekucyjnych z dnia 3.03.3015 roku spowodował przerwę biegu przedawnienia roszczeń o zapłatę odsetek za poprzedzający trzyletni okres tj. naliczanych od dnia 3.03.2012 roku, zgodnie z przepisem art. 125 § 1 k.c. Pierwsze trzy wnioski egzekucyjne przerywały bieg przedawnienia roszczeń, ale nie zapobiegło to przedawnieniu roszczeń o zapłatę odsetek ustawowych należnych po uprawomocnieniu się wyroku do dnia 2.03.2012 roku włącznie.

Stwierdzić więc należy, że przedawniły się wyłącznie odsetki ustawowe od kwoty 7.696,21 zł za okres do dnia 17.04.2003 roku do dnia 2.03.2012 roku włącznie i w tej części powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Rozstrzygnięcia zawarte w punkcie drugim i trzecim wyroku nie nadawały się do wykonania i w tej części nie była nadana wyrokowi klauzula wykonalności.

Mając na uwadze powyższe sąd na podstawie przepisu art. 840 § 1pkt. 2 k.p.c. w zw. z art. 125 § 1 k.c. w zw. z art. 123 § 1 pkt. 1 k.c. w zw. z art. 124 § 1 i 2 k.c. pozbawił tytuł wykonawczy wykonalności w części, to jest w zakresie odsetek ustawowych od kwoty 7.696,21 zł za okres do dnia 17.04.2003 roku do dnia 2.03.2012 roku włącznie, o czym orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku, w pozostałym zakresie powództwo oddalił, o czym orzekł jak w punkcie drugim sentencji wyroku.

Powód był zwolniony od obowiązku poniesienia kosztów sądowych w sprawie.

Pozwana poniosła koszty procesu w łącznej wysokości 2.417,00 zł, z czego tytułem wynagrodzenia należnego radcy prawnemu kwotę 2.400,00 zł i kwotę 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Wartość przedmiotu sporu wynosiła 19.683,69 zł. Skapitalizowane odsetki ustawowe w części, w której sąd uwzględnił powództwo wyniosły 8.478,01 zł.

Powód wygrał sprawę w 43,07%, a pozwana w 56,93%.

Pozwanej należy się wobec tego zwrot kosztów procesu w wysokości 1.375,99 zł (2.417,00 zł x 56,93%).

Sąd na podstawie przepisu art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.375,99 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, o czym orzekł jak w punkcie trzecim sentencji wyroku.

Pozwana przegrała sprawę w 43,07% i w tej części zobowiązana jest do zwrotu kosztów sądowych Skarbowi Państwa, od których zwolniony był powód.

Wobec powyższego sąd nakazał ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 423,88 zł na podstawie przepisu art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c., o czym orzekł jak w punkcie czwartym sentencji wyroku.